Mәjilisting plenarlyq otyrysynda 2015-2017 jyldargha arnalghan budjetti talqylap, sol turaly zandy qabyldau jýrip jatty. Bәri de әp-әdemi, qazaq tiline shorqaqtau bolsa da aitatyn sózderinen tosylmaytyn bizding ministrlerimiz deputattardyng saualdaryna oipan-toypang jauap berip jatyr.

Olargha premier-ministr Kәrim Mәsimov te kómekke kelip, keybir súraqtardy óz moynyna alyp jatty. Sóz kezegi ózine kelgende Mәjilisting jas deputaty Ayqyn Qonyrov kýtpegen súraq qoydy. Ol «Bizding memlekettik kompaniyalardan budjetke týsetin týsimder nege az? 2012 jylghy budjette ol 171 mlrd. tenge dep josparlanghan eken, al 2013 jylghy budjette on ese azayyp, 15 mlrd. tenge ghana josparlanypty. 2014 jylghy budjette búdan da az. Osynyng sebebi ne? Ýkimet memlekettik sektorda ashyq jәne móldir diviydenttik sayasatty qashan jýrgizetin bolady?» – dedi.

Búl halyqty da alandatatyn óte oryndy súraq edi. Shynynda diviydent arqyly budjetke týsim jasamasa memkompaniyalardan ne payda? Búl kompaniyalardyng top-menedjmentin óz erkin ózine berip, qashangha deyin erkeletuge bolady? Memleket qysylsa qoldap, budjetten qarajat ta berip jatady, al olardan halyqqa týk payda joq eken...

«Jasyrghandy Qúday kórmey me» degendey búl jerde mәselening mәnisi basqada siyaqty. Múnday kompaniyalardyng bәri bay jәne taza tabystary óte ýlken. Al olardyng basynda da, qosynda da... kileng myqtylardyng balalary otyr. Sondyqtan olargha diviydentti ózdering qalaghandarynsha paydalanyndar, budjetke eshtene bermey-aq qoyyndar degen jasyryn rúqsat berilgen siyaqty.  

Sondyqtan da búl súraqqa K.Mәsimov sasyp qaldy. Alayda súnghyla sayasatker jauaptan tosylmay, «bas dese qúlaq dep, qúlaq dese shúnaq» dep budjetting týsimin shyghysyna ainaldyryp, qara qoyyrtpaqqa salyp bergen jauabyn halyqqa diktofongha jazylghan qaz-qalpynda úsyndyq: «Eto vopros ocheni vajnyi. Vopros korporativnogo upravleniya, diviydentnoy politiky y situasiya s nasionalinymy kompaniyami. Konechno, esly esti effektivnosti, to my budem povyshati vopros diviydentnoy politiki, on mojet byti peresmatrivatisya. No esly vnimatelino posmotreti na strukturu nashey ekonomiki, to osnovnymy platelishikamy kak naloga tak y osnovnymy platelishikamy nashih gosudarstvennyh kompaniy yavlyaytsya kompanii, kotorye svyazany v pervui ocheredi s syrievymy resursami. Takova struktura nashey ekonomiki. Y po bolishomu schetu priyvedenie nashey makroekonomicheskoy politikiy... vesi banket oplachivait v osnovnom syrieviki. T.e. za schet etoy diviydentnoy politiky budjetnye postupleniya idut. Y my ne iymeem vozmojnosti razvivati drugie sektora ekonomiki. K sojalenii struktura mirovoy ekonomiky y sen na syrievye resursy takova, chto ona ne pozvolyaet nam ocheni silino seychas eto uvelichivati, seychas prosess kak raz iydet v obratnuiy storonu. Postupleniya (oni) uhudshaitsya. No ispolizovati etot sluchay, na moy vzglyad, ocheni vajno dlya togo chtoby posmotreti vnimatelino strukturu rashodov. Ya dumai, chto zdesi kak vnutry budjeta, my doljny eshe nad etim rabotati, tak y v nasionalinyh kompaniyah, tak y v drugih kompaniyah. Seychas ocheni horoshiy moment dlya togo, chtoby my svoy rashodnuy chasti eshe raz posmotrely y podtyanuli. Ya dumai, chto zdesi u nas esti eshe dopolniytelinye izlishki. My budem nad etim rabotati v praviytelistve, my budem nad etimy rabotati s nashimy nasionalinymy kompaniyami. Y budem sovetovatisya s parlamentom, s deputatamy dlya togo chtoby posmotreti te voprosy, gde my mojem podtyanuti. Ya vnimatelino sleju, v tom chisle za temy obsujdeniyamy kotorye idut v stenah parlamenta, vnimatelino smotru za temy predlojeniyamy kotorye idut na obsujdeniya. V tom chisle na deputatskoy fraksiy «Nur Otan» y dr. partiy. Dumay chto, my sovmestno s vamy provedem opredelennuy rabotu dlya voprosov bolee effektivnogo ispolizovaniya budjetnyh sredstv. Spasibo.»

Orysshany biz de bir kisidey biletin edik, alayda naqty súraqqa berilgen myna qoyyrtpaqtan týk týsine almadyq. «Sasqan ýirek artymen jýzedi» degendey deputat budjetting týsimin aitudyng ornyna shyghysyn aityp ketti me nemene... Qysqasy, aitatyn naqty jauaby bolmaghan song osylay qoyyrtpaqtatqany kórinip túr. Demek, memlekettik kompaniyalardyng erkeligin ol kórip otyr. Sóitip, KEGOK, «Qazaqtelekom», «Qazaqstan temir joly» jәne t.b. memlekettik kompaniyalarda enbekaqy men syiaqy aspanmen tendes... Al budjetten aqsha alatyndar kýnderin zorgha kórip qala beretin siyaqty.

       Serik ELEU, sarapshy.