Júma, 27 Jeltoqsan 2024
Anyq 8842 0 pikir 17 Qazan, 2014 saghat 09:50

ABAY ÚRPAGhY ÝISIZ JÝR

15 qazan kýni Mәjiliste Palata Spiykeri Qabibolla Jaqypovtyng tóraghalyghymen ótken jalpy otyrysta deputat Aldan Smayyl Qazaqstan Respublikasynyng Premier-Ministri K.Mәsimovke deputattyq saual joldady.

         Qazaq halqynyng úly aqyny, talant-darynyn әlem qúrmettegen adamzattyq auqymdaghy kemenger – Abay Qúnanbaevtyng әuleti kommunistik qatygez rejimning ayausyz qughyn-sýrginine úshyraghany belgili. Aqyn balalary men bauyrlary atyldy, týrmelerde kóz júmdy, jer audaryldy. Osy qyrghynnan aman qalghandary Úly Otan soghysynda oqqa úshty. Maydangha attanghan 10 adamnan esen-sau oralghany Abaydyng Maghauiyadan taraytyn shóbere qyzy, soghysqa ózi súranyp ketken Ishaghy ghana.

         Belgili qalamger Medeu Sәrseke («Qazaq әdebiyeti» gazeti 2014 j. 26.09. № 38-39) «Aqyn tragediyasy» atty maqalasynda osy derekterdi keltire kelip, Abay әuletining keleshegine alandaydy.

         Aqyn úrpaghynan býginde aramyzda jýrgen túyaq Abaydyng Dildәdan tughan úly Aqylbaydyng balalary. Aqylbaydan – Álimqúl, odan Baghyfur. Mine osy Baghyfurdyng balasy Aqylbaev Aydar men onyng jalghyz úly Daniyar Almaty qalasynda túryp jatyr.

         Daniyar Aqylbaev Abaydyng besinshi úrpaghy. Leningradtaghy gidrometeorologiyalyq institutynyng múhittanu fakulitetin bitirgen. Mamandyghy boyynsha júmys tabylmay, Manghystauda múnay kompaniyasynyng birinde enbek etedi. Qazir Almatyda.

         Abaydyng aqyn úly, «Enlik-Kebek», «Medghat-Qasym, «Abylay» poemalaryn jazghan Maghauiyanyng nemeresi Ghazel Jaghyparqyzy dýniyeden ozarynda berip ketken eki bólmeli eski ýide ýsh balamen túryp jatyr.

Surette: Abay úrpaghy - Daniyar Aqylbaev. Suret www.azattyq.org caytynan alyndy.       

Abaydyng Aqylbaydan taraytyn tórtinshi úrpaghy, Daniyardyng әkesi Aydos Aqylbaev ta Almatyda. Áli kýnge baspanasyz.

         Osy tústa oilanasyn. Úly aqynnyn, qazaq halqyna ruhany túghyr bolyp kele jatqan, bola da beretin danyshpannyng býgingi túyaqtary memleketting qamqorlyghyna bólenuge tiyis qoy. Múny el azamattary bizden búryn da oilaghan. Qazaq KSR Halyq Komissarlar Kenesining 1945 jylghy 15 tamyzdaghy qaulysy Abay esimin mәngilik este qaldyrugha arnalady, 95 jәne 100 jyldyq mereytoylaryn joghary dengeyde atap ótu úigharylady, aqynnyng sol kezde kózi tiri úrpaqtary Aqylbayúly Israyylgha, Gazel Jaghyparovagha, Uәsiylә Jaqypovagha, Aqyliya Orazbaevagha, Kәmila Ospanovagha, Biybi Ysqaqovagha 500 rubli kóleminde  derbes zeynetaqy taghayyndalady.

         Súrapyl soghystan songhy qiyn jyldarda da qazaq abzaldary men el basqarghan estileri aqyn ruhyna qúrmet kórsete alghan. Biz de sol tektilik dengeyinen tabylayyq. Aydar Aqylbaevqa baspana berip, zamanalar kemengerining batasyna keneleyik.

         Abay әuletin jalghastyratyn jalghyz ýmit – Daniyar Aqylbaevtyng jay-kýiimen tanysyp, kómek qolymyzdy sozayyq.

         Qúrmetti Kәrim Qajymqanúly, Sizding qayratkerlik parasattylyghynyz ben azamattyq úlaghatynyzgha senemiz. Ótinishimizding oryndalatyndyghyna kýmәnsizbiz.

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

46 - sóz

Poeziya men prozada qatar qalam terbegen jazushy

Ahmetbek Kirshibay 1680
46 - sóz

Tiybet qalay Tәuelsizdiginen aiyryldy?

Beysenghazy Úlyqbek 2062