Senbi, 23 Qarasha 2024
Bolghan oqigha 6952 0 pikir 25 Qyrkýiek, 2014 saghat 14:16

MINISTRDING KELUI

                         

    Qyrkýiekting orta sheni bolatyn. Onynshy synyptan on birinshi synypqa ótip, ózimizdi qoy bastaghan serkedey sezinip, mekteptegi betke ústar bedeldi atanyp sәndenip jýrgen shaghymyz edi. Bir kýni mamyrajay tirlikting qaymaghy búzylyp, ayaq astynan alasapyran bastaldy. Synyp jetekshimizden súrastyryp bilgenimiz, mektepke arnayy bilim ministri keletin kórinedi-mis. Aydaladaghy auylda ministrding nesi bar, - dep tan-tamasha bolyp otyrsyz ba? Tanghalatyn týgi de joq. Nesi bar, ózining ósip óngen auylyn, týlep úshqan mektebin kórgeli kele jatyr. Bir esepten búl da bizge óte tiyimdi boldy. Sabaq bolmaydy, ýy júmysy degendi auzyna almay-aq qoy. Tek qara bop qalqayyp otyrsang bolghany. Múghalimning senimen sharuasy joq. Qalam men qaghazdy jana kórgendey qadalyp alyp, jurnal toltyrudan, әdistemelik qújattardy retteuden bir bas almaydy-au shirkin! Jinalys ta jiyilep ketti. Men de sholaq belsendining biri edim, diyrektordyng tәrbie isi jónindegi orynbasary kensesine shaqyryp, arnayy tapsyrma jýktedi. Týsingenim, osy eki-ýsh kýnning ishinde asygha kýtken qonaghymyz kelip qalugha tiyis. Coghan deyin men mikenning ataghyn asyryp, aibynyn asqaqtatatyn madaq jyryn jazuym kerek. Jazyp qana qoymay, mәnerlep obrazben oqyp beruim shart. Jattap alsam tipten jaqsy. Sabaq bitkennen týgel bosatyldym. Tosyn janalyqqa tosyrqap túr edim, saghan keregi tynysh jer bolar, otyr onda osynda, - dep orynyn bosatyp kensesinen jylystap shygha berdi apayym. Myrza qamaq. Ózi jiyi-jii kelip, qúr úiqas qualaghan shimay-shatpaghyma bir ýnilip ketpese qany boyyna taramaydy-au deymin.

    «Toydyng bolghanynan boladysy qyzyq» degen maqaldyng mәnin men sonda týsindim. Ertesi synypqa kirip kelgende bәrimizding auzymyz ashylghan qalpy, antarylyp túrdyq ta qaldyq. Mektep te, synyp ta bәri ornynda, tek ishki kórinisi mýldem adam tanymastay ózgerip ketken. Terezening aldyna qoyylghan san aluan gýlderding júpar iysi tanauyndy qytyqtaydy. Bizding synyp qazaq tili pәnine arnalghandyqtan negizinen әr týrli tildik taldaular, ereje-zanjdar jazylyp, әdemi bezendirilgen taqtalar ilinipti. Art jaqtaghy su jana shkaftardan joghary ornalasqan kórkem sóz ben túlghalardyng kórneki suretteri de men múndalap túr. Múnyng da syry belgili boldy kóp úzamay. Audandyq bilim bólimining bastyghy óz qaramaghyndaghy  qúryghy jeter manaydyng bar jyltyraghyn ýiip-tógip osynda jinatypty. Qosh, mikenning keletin kýni erten. Audanynyz bylay túrsyn әneugýni apaydyng kensesindegi sóreden suretin kórgen oblystaghy kisining ózi osynda jýr. Men bayghústa shyr joq. Ózime de sol kerek, nem bar edi aqynsymaqtanyp. Madaq jyryn diyrektor bir oqytady, audanynyz eki oqytady, odanda zory taghy bar. Quyrdaqtyng kókesi týie soyghanda demekshi qarbalastyng kókesi ertesi kýni tanmen talasa bastaldy. Bәrinen búryn ómiri galstuk taghyp kórmegenderge obal-aq boldy. Kógendegi qozyday bastaryn búlghaqtatyp, qayta-qayta jaghalaryn týzep, mazalary ketti sabazdardyn. Eden juushy apaylardyng tynymsyz qimyldary ondy-soldy oiqastap jýrgen aq aidyndaghy hokkeyshilerden bir ainysayshy.  Mektepting aldyndaghy asfalitqa aq syzyq syzylyp, әr synyp óz retimen qaz-qatar túrghyzyldy. Keshe әr balagha eki shardan alyp kelu arnayy tapsyrylghan. Júrttyng bәri sol sharlaryn ýrlep,boylaryn týzep әure sarsangha týsip jatqanda “keldi,keldi”-degen sybys shyqty. Bәrimiz ishten tynyp,ayqara ashylghan qaqpagha qadaldyq. Ile-shala eki jaqqa yrghalyp,ayanday basyp shuap kirip kele jatqan auyldyng tabynyn kórgende “du”ete týstik. Áni keledi mini keledimen saghat tili syrghyp ekini kórsetti. Al qonaghymyzdyng tóbesi kóriner týri joq. Bir mezette oblystaghy kisining telefony synghyr etti, sóilesip bolghasyn audangha sybyr etti, diyrektor jybyr etti. Jamyrap mektepting aldyna shyghyp alghandarynyz jaramas, synypqa ótsin balalar degen búiryq jetti. Jarqyrap túrghan edendi býldirer, - dep shәkirtterding shoghyryn búzbastan shuatqan kýide mektepting artyn ainaldyryp, qosalqy esikpen kirgizbekke dene shynyqtyru pәnining múghalimderi ertip ketti. Arada az ótpey taghy da telefon synghyr etti, bireuler sybyr etti, bireuler jybyr etti. Joq, mensinbegendey synypqa jayghasyp alu jaramas, qoshametpen qarsy alu kerek, - degen tyng aqparat eken. Taghy da mektepti ainalyp, eski oryndaryna keldi salqar kósh. Atam qoy sanaghanda týgel bolmasa qoradan qayta shygharyp, qayta sanaytyn әdeti bar-tyn. Myna kórinis eriksiz sony eske salyp-aq túr. Kóz aldymda asfalitqa tufliyleri tyqyldap, balalar mektepke ekinshi mәrte enip bara jatty. Endigi zobalannyng bizge de kelmesi bar ma. Kelindi kýtken jengelerdey esikting kózine jiylyp túrmay ishke enuimiz talap etildi.

   Arada sýt pisirimdey uaqyt ótkende asygha kýtken qonaghymyz keldi-au әiteuir. Aldymen bastauyshtyng eki býldirshini taqyldap taqpaq aityp, qoldaryndaghy gýl shoqtaryn úsyndy qadirli meymangha. Kelesi kezek meniki. Mikrofondy auyzyma taqap(onyng apparaty dalada qalghany esimde joq)madaq jyryn janylmay oqyp shyghyp,tereng tynystadym.

Ózinizben marghasqam dep maqtanady el býginde!

Basa nazar audardynyz tәrbie men bilimge.

Óser elding órenderi ózinizdey bolsyn dep,

Shyn jýrekten jyr arnayyn tughan ana tilimde!...

   Mektebimizge daryndy túlghanyng esimi búiyrsa da, mýiisti byltyr ashylghan-dy. Ony tanystyru diyrektordyng ózine jýktelgen. Sózining sәni qashyp, qiiyn keltire almay әbden qara terge malshyndy. Biz de jarytyp eshtene týsine almadyq. Tap osy tústa epti orynbasar ortagha shyghyp,ministrge mektepting múrajayymen tanysudy úsynyp,júrt nazaryn ózine búryp әketti. Bas-ayaghy on bes minuttyng ishinde talay kýngi sarsannyng songhy nýktesin qoyyp, attanyp ketti qadirli qonaghymyz. Synghyrlay soqqan qonyraudyng ýni sol janalyqtyng jarshysynday bolyp estildi maghan. Synyptan shyqqan dosym, qúr sýlderi qalyp, sýlesapa otyrghan mening janyma kelip:

-         Myna ministrding keletin týri bar ma?,- dep súrauly jýzben qarady.                                                                                           

Qydyrbek Tasqyn,

Euraziya últtyq uniyversiyteti

filologiya qazaq tili

mamandyghynyn

3-kurs studenti

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1465
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3233
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5349