Jaqynda tanymal reseylik kino rejisser Tair Mamedov ózining jana tuyndysynyng tiyzerinde Tәuelsiz Qazaqstan Respublikasyn Resey Federasiyasy qúramyna kirgizip jibergen jәne «bizding ýlken memleketimizdin» astanasy «Mәskeu» dep kórsetken. Búl turaly Abai.kz sayty informburo.kz-ke silteme jasay otyryp habarlaydy.

Kórermender nazaryna  kelesi jyldyng qantar aiynda shyghatyn reseylik filimning tiyzeri, dәlirek aitsaq onyng iydeologiyalyq mysqyny qazaqstandyq belsendilerding narazylyghyn tughyzghan. Reseylik rejisser Tair Mamedovtyng «Ýlken memleketting dauysy» (Golosa bolishoy strany) atty filimning resmy tiyzer-treyleri qazaqstandyq әleumettik jeli qoldanushylarynyng ashuyn tughyzghan. Sebebi, múnda Qazaqstannyng iri megapoliysi sanalatyn Almaty qalasy RF-nyng bir bólshegi dep kórsetilgen. Ayta keteyik, reseylik rejisserding úsynyp otyrghan  idoelogiyasy men astary – keshegi kenestik kezendi kórsetip túrsa kerek-ti. Sebebi, jana tuyndyda Reseyding birneshe qalasymen qatar, Qazaqstannyng Almaty qalasy, Armeniyanyng Erevan qalasy, Belorusiyanyng Minsk qalasy, Gruziyanyng Tblisy qalalary qazirgi RF-nyng qúramdas bólshegi dep kórsetilgen.

Al atalmysh rolikke qatysty qaznet qoldanushylary óz narazylyqtaryn bildirude. Mysaly, Facebook qoldanushysy Oljas Bibanov filimning tiyzer-treylerine qatysty ózining azamattyq pikirin әleumettik jelide bildirip, QR Mәdeniyet jәne Sport ministrin atalmysh mәselege qatysty shara qoldanugha shaqyrghan.

Qazaqstandyqtardyng narazylyghyn tughyzghan filimning rejisseri reseylik tanymal tele jýrgizushi, Comedy club shouynyng eks-reziydenti Tair Mamedov. Al filimning jalpy budjet  - 120 mln rublidi qúraghan. Dese de avtorlardyng josparlauynsha  kenestik ker kezendi esimizge salyp beretin búl filim 2016 jyldyng 7 qantarynda kórermender narazyna úsynylmaq.

«Bizding osynau ýlken otanymyzdyng әr qiyrynda ataq pen maqtaugha әbden layyqty talantty jandar az emes. Olardyng barlyghy elimizding astanasyna aghylyp kelip, tanymal tele shoulargha qatysuda. Biraq, sofit jaryqtary sóngenmen ómir jalghasuda» deydi filim avtorlary tiyzerding sinopsiysinde.

Eski hәm jana odaqtasymyzdyng qazaq dalasyna kóz alartyp otyrghan birinshi әreketi emes búl. Reseylik  sayasatkerler, qogham belsendileri, júldyzdar t.s.s. songhy uaqyttary Tәuelsiz Qazaq memleketining tarihy territoriyasyna qatysty qiynsyz derekterdi jii aituda. Endi mine, búl qatargha kinogerler de qosylghan.

IYә, bir emes ýsti-ýstine aqparattyq shabuyldy tópeletip jatsa da qynq etpeytin ÚQQ, mynq demeytin ministrlik-ay, deysing búndayda. Reseylikter qos birdey odaqta (EAEO jәne KO) bolsaq ta  jerimizge kóz alartyp, tilin salaqtatuyn qoymay keletini jasyryn emes-ti. Keshegi men biylghy jyl qazaq memleketti dau bolghan jyl desek artyq aitpaghan bolar edik.  Mysaly, orys deputaty Limonovtyng  «Soltýstik Qazaqstandy Reseyge qosu» iydeyasy men Jirinovskiyding RF shekarasyn ontýstikke keneytu niyetinde Nazarbaev sayasattan ketken son, Resey Qazaqstandy talan-tarajygha salatynyn ashyq aitqan. Tipti, RF qúramyndaghy Hakasiya sheneunikteri de Qazaqstannyng bes oblysynyng daulaghanda bizding biylik shara qoldandy ma? Sonday-aq, jaqynda reseylik «VKontakte» tanymal әleumettik jelisinde «Severnyy Kazahstan – eto russkaya zemlya» («Soltýstik Qazaqstan – orys jeri») atty top paraqshasy ashyldy. Keyin «jer daulaghan» toptyng paraqshasy «zorlyq әreketke shaqyrghany ýshin Qazaqstanda búghattalghany» habarlandy. Tipti, preziydentteri Putinning ózi «qazaqta memleket bolmaghan» dep sastyrghan edi ghoy. Putin myrzanyng osy bir sózining arqasynda qazaq  óz handyghynyng 550 jyldyghyn bir jyl boyy toylady. Sosyn Putin myrza «Altyn Ordanyng múrageri – menmin» dep keude kerdi.

Al osy bir ýnsizdik arasynda reseylikter taghy bir iydeologiyalyq shabuylyn kino arqyly jasap ýlgergen. Qazaq jerin RF qúramyna qosyp, onyng astanasy retinde Mәskeu qalasyn núsqaghan, shovinistik kózqarastaghy filimge QR Mәdeniyet ministrligi bey-jaylyq tanytpauy tiyis.

Núrgeldi Ábdighaniyúly

Abai.kz