Imam Ahmad ibn Hanbaldyng aituyna qaraghanda, kósh reformasynan keyin músylmandardyng oraza tútuynda mynaday ýsh ózgeris bolghan:

Birinshiden, músylmandar oraza tútu turaly jogharydaghy ayat týskenge deyin de әrbir aidyng ortasynda ay tolghan shaqta ýsh kýn jәne ashura kýnderi oraza ústaytyn. Al, Mәdina dәuirinde tútas Ramazan aiynda auyz bekitu paryz bolyp bekidi.

Ekinshiden, nauqas jәne saparda jýrgender men qarttar, sonday-aq, omyrauynda sәbii bar analar, ózge auyz bekitken músylmannyng as-auqatyn bergen bolsa, oraza tútudyng ornyn toltyrghan bolyp esepteldi.

Ýshinshiden, músylmandargha auyz ashyp bolghannan keyin júbaylaryna jaqyndaugha rúqsat berildi. Yaghni, kósh reformasynan keyingi ekinshi jyldan (624 j) bastap Allanyng razylyghy ýshin Ramazan aiynda auyz bekitu músylman qauymyna ýrdis bolyp qalyptasty.

Alla-Taghalanyng razylyghy ýshin oraza tútu arghy atamyz Atam (s.a.u.)-nan qalghan qúlshylyq bolyp sanalady. Odan bertinde ómir sýrgen býkil payghambarlar jәne olardyng sonynan erip, haq jolyn ústanghan jamaghattar da auyz bekitip, Úly Jaratushynyng razylyghy ýshin jan-tәnimen qúlshylyq qylghan. Kýlli adamzat balasyna ortaq sanalatyn oraza tútu ýrdisi osylaysha býgingi kýnge jetip otyr.

Múhan Isahan

Derek kózi: http://e-islam.kz