Ámirjan QOSANOV: Bizde halyq – biylikke, al biylik – óz halqyna senbeydi!
– Sonymen, Ámirjan, Aqorda biyligi eldegi adam qúqyn shekteuding jana «ýlgisin» kórsetti: konstitusiyalyq zandargha ózgerister engizilip, preziydenttik saylaugha týsetin ýmitkerlerge qoyylatyn talaptar qataydy. Memlekettik qyzmette keminde bes jyl qyzmet qylmaghan adamdy búdan bylay preziydenttik saylaudan shekteu halyqty eki әleumettik topqa bólip, qoghamdaghy biylik pen halyqtyng jikke jarylu qaupin eseley týsedi dep aita alamyz ba?
– Áriyne, aita alamyz! Eng aldymen, múnday jana talap barlyq azamatqa el preziydenti bop saylanugha birdey әri teng qúqyq beretin Konstitusiyagha «tompaq» keledi! IYә, Ata zanda osy baghyttaghy belgili bir shekteuler bar, sonyng ózi bas biylik basyna kezdeysoq adamnyng kelip qalmauyna birshama kepildik beretin edi ghoy. Endigi myna әreketteri tipti soraqy boldy. Múnyng ózi biylikting óz ishinde jýrip jatqan, bizge әzirshe beymәlim, biraq osynday bastamalar arqyly «men múndalap» qalatyn tereng de tektonikalyq qozghalystar bop jatqanynyng bir dәleli.
Jalpy, kez kelgen biylik (ol demokratiyalyq ne avtoritarlyq bolsyn – bәribir) aldaghy sayasy nauqandargha, sonyng ishinde saylaulargha aldyn ala әzirlenui kerek, onday qam-qareketting esh әbestigi joq. Tizgindi qarsylastaryna jaydan-jay óz qolynan bere salatyn biylik bolmaydy. Biylik ýshin kýres – eshqashan toqtamaytyn әri tolastamaytyn mәngi kýres!
Al bәseke bolsa – adamzat damuynyng birden-bir kepili!
Qazaqstan biyligi de búl aksiomadan tys qalmaytyny týsinikti, onyng ýstine 26 jyl ishinde jasalghan qiyanattar men kemshilikter ýshin qazirgi kasta jauap bergisi kelmeydi ghoy, sondyqtan ne bolsa da óz jaqtastaryn biylik tarmaqtarynyng basyna keltirgisi keledi. Ol tarmaqtar ishinde preziydenttik qyzmetting orny – bir tóbe.
Biraq saylaugha dayyndyq zandardy odan sayyn qatayta týsip, bolashaqta balama bola alar opponentterining mýmkindikterin odan әri shekteuge tirelmeui kerek! Kerisinshe, «kele jatqan saylaugha deyin eldi tolghandyryp, óz sheshimin taba almay jýrgen qanday mәseleler bar, solardy mýmkindiginshe sheship tastayyq, elding narazylyghyn tughyzbayyq» degenge sayy kerek edi. Al bizding biylikting búlaysha aldyn ala jәne adam qúqyghyn belden basyp qamdanuy qoghamdy jikke bóletin әreket boldy.
– «Bes jyldyq senz» deymiz be – búl talap sening saylaugha týsuine kedergi bolmasa kerek: 1998 jylgha deyingi on jyldan astam memqyzmettik ótiling (stajyn) bar. Al endigi jerde ýmitker ózin-ózi úsynu qúqynan aiyrylatyn bolsa, búl talap eshqanday sayasy partiya qatarynda joq sen siyaqty azamattargha «sayasy kembaghyldar» kebin kiygizetin týri bar...
– Solay bolayyn dep túr... Ýmitkerlerdi úsynu qaqyn tek qana sayasy partiyalargha berip qoiy da sol «qoryqqan búryn júdyryqtaytynnyn» keri. Qazirgi qúbyjyq partiyalyq jýie túsynda búl talap tek qana biylik úsynatyn ýmitkerding qamyn oilaudan tuyp otyr.
Preziydenttik institutty partiyalandyrudyng taghy bir sebebi boluy mýmkin. Árkimning qoly óz auzyna juyq: tәuelsiz ýmitker erteng ózindik sayasat ústanyp ketip jatsa (ómirde bәri de boluy mýmkin ghoy!), osynau qatang partiyalyq tәrtip arqyly Aqorda men onyng manayyna toptasqan yqpaldy toptar bolashaq preziydentti óz yqpalynan tyrp etkizbeydi. Múnday talap sonymen birge bolashaq preziydent «bir partiyanyng emes, býkil halyqtyng basshysy» boluy tiyis sayasy shartqa óz kesirin tiygizeri haq. Jәne de búl partiyalyq tyiym songhy kezde birshama qalyptasyp, әsirese Internet pen әleumettik jeliler arqyly elge tanymal bop qalghan jeke túlghalardy ayaqtan shalu ekendigi týsinikti. Olardyng ishinde biylikke syn aityp jýrgenderi jeterlik qoy.
– Jalpy, kezekti preziydenttik saylaugha әli de ýsh jylgha juyq uaqyt baryn eskeretin bolsaq, biylikting «alystan atqylaghan» búl shekteulerin qanday sayasy «múqtajdyqtan» tudy dep aita alamyz?
– Bәlkim, saylau odan da erterek bolyp qalar, kim bilgen?! Biz ózi «merziminen tys, kezeksiz ótetin saylaulargha daghdylanghan» el boldyq. Biraq qazir biylikting ritorikasy men is-әreketine qarasan, saylaugha qatysty naqty kýntizbelik jospar joq siyaqty.
Al sayasy sebepterine kelsek...
Ne elbasy taghy da saylaugha týsip, ózining ornyn taghy da birneshe jylgha nyqtap alady. Ol saylaugha týsken jaghdayda, bәri de onyng kómekshilerining ssenariyi boyynsha ótui kerek. «Qazaqstanda elbasygha terezesi teng qarsylas adam joq» degen iydeologema ornyghuy tiyis qoy! Sóitip, ózining preziydenttik merzimin taghy da bir uaqytqa sozyp alyp, elbasy eshbir alansyz «Múrager» operasiyasyna asyqpay (ony biologiyadan basqa kim asyqtyra alady?) kirisip, ózinen keyingi biylik jýiesining jana formatyn әzirley bastauy әbden yqtimal. Búl jany bar dolbar.
Ne bolmasa, jaghday kýrt ózgerip, «Múrager» operasiyasy qazirding ózinde qolgha alynyp, tayau arada saylau jariyalanyp, oghan sol múrager (ne oghan asa senimdi basqa túlgha) týsui mýmkin. Endigi preziydent saylauyna Nazarbaev týspey, basqa bireu týsetin bolsa, onda jaghday eshbir ssenariyge baghynbay, biz mýldem kýtpegen oqighalar boluy yqtimal!
Áriyne, Zangha engizilgen jana tyiymdar Aqordanyng osy saylaugha qatysty qúpiya josparlaryna biraz septigin tiygizui mýmkin. Onyng ýstine elde halyqtyng shynayy qoldauyna iye, myqty oppozisiyalyq sayasy kýsh te joq: bir partiyalar joyyldy, al bireuleri ydyrap ketti.
Biraq qazirgi bizding biylikte vizantiyalyq sipattar basym bop otyr: klanaralyq qaqtyghys saylau qarsanynda óz sharyqtau shegine jetip, sayasy arenagha jana túlghalar (azuy alty qarys sayasy oligarhtar nemese olardyng adamdary) shyghyp, býginde Elbasyna jaghyp jýrgen bir ortalyq әzirlep jatqan sayasy jospardyng byt-shytyn shygharyp jiberui taghy mýmkin!
Meninshe, biylikti ainalsoqtap alghan top (nemese toptar) jariya sayasy kýshter men túlghalardan emes, ózderining jogharghy jaqtaghy kabiynetterine kýle kirip, kýnirene shyghyp jýrgen oligarhtardan qorqady. Zandyq tyiymdar solargha da qarsy baghyttalghan bolsa kerek!
– Shiyrek ghasyr uaqyttaghy jalghyz adamnyng jeke-dara biyligi kelesi preziydentke osynday shekteuler qoyarlyq tәjiriybe boldy dep, Aqorda ózining artyn ózi ashyp otyrghan joq pa? Seni qaydam, al men ýshin búl syrt kóz synshylardyng k...tin ashyp kýlerlik jaghday boldy...
– Kelisemin! Múnday masqara qadamdar biylikting óz elining aldyndaghy ghana emes, halyqaralyq arenadaghy bedeline núqsan keltiretini sózsiz. Biraq, Ereke, memleketimizding sol abyroyy turaly qazirde taq ýshin talasyp jatqandar oilap jatyr deysiz be? Olardyng qamy – ertengi biylikke ne ie bolu, ne ie bolatyn toppen әmpay-jәmpay bolu. Áytpese, kezinde preziydentting ózi aitqanday, olar endi bir-birin sotqa jetelep aparugha dayyn, bir-birine qarsy «qyzyqty» kompromat jinap ta ýlgergen bolar. Býginde betegeden biyik, jusannan alasa bop jýrgen olar bir kýnde-aq minez kórsetpesine kim kepil?
Ázirshe bir nәrseni moyyndau kerek: Elbasy toparalyq kiykiljinder men qaqtyghystarda jogharghy arbitrding rolin atqaryp keldi. Aytqanyna kóndirip, aidauyna jýrgizdi. Biraq uaqyt ótken sayyn jaghday ózgerip, bara-bara Elbasy ózi ainalasyna tәueldi bop keledi. Sondyqtan sol tartystardyng janghyryqtary key uaqytta syrtqa da jetip jatady. Ras, keyde teledidardan Elbasy ministrlerining it terisin basyna keptegenin kóremiz, biraq eshkimdi sol kemshilikteri ýshin ornynan quyp jatqan joq, sondyqtan bәri de syrt kózge arnalghan qoyylym siyaqty seziledi!
Mening qorqatynym mynau: erten, preziydent joq kezde, jalghandy jalpaghynan basyp jýrgen, Qúdaydan da qoryqpaytyn búl milliarderler qay arbitrdi tyndaydy? Halyqty tyndasyn deyin desen, odan biylikti bayaghyda-aq tartyp alghan. Parlamentinning siqy anau. Tәuelsiz BAQ joqtyng qasy. Qoghamda «ruhany avtoriytet» retinde moyyndalatyn keybir túlghalar barlyq jerden shettetilgen. Osynyng arty qyp-qyzyl qaqtyghystyng kókesin kórsete me degen qauip joq emes.
– Negizi, Núrsúltan Nazarbaevtyng sayasy intrigalyq talantyna qúryq boylamaytyn biyleushi ekenin búghan deyin aityp ta, jazyp ta keldim: Qazaqstanda ghana emes, býkil postkenestik elderde búl túrghyda onyng aldyna týse alatyn sayasatker joq ekeni taghy bir dәleldengen siyaqty...
– Jóni bar oi... Biraq bizding biylikting óz miyna qúiyp alghan jәne de basqarushy toptargha, qoghamgha da ornyqtyrghysy keletin bir miyf-anyzy bar. Ol mynaghan sayady: «Bar mýmkindik biylikting ghana qolynda! Preziydentting reytingi jýz prosentke jaqyn, ol kez kelgen sheshimin ótkize alady. Kónili qalaghan adamdy ózining múrageri etip qoya alady. Jәne de qazir preziydentting manayyna ol erekshe senim artatyn, bolashaqta biylik jýiesining tórinen sózsiz oryn alatyn túlghalar toptasqan! Bәrin sheshetin naq solar, al osy topqa kirmegenderding ertengi kýni qaran, olardyng qalyptasqan jaghdaygha moyynúsynudan basqa esh amaly joq!».
Al shyntuaytyna kelsek, osy synaylas formulanyng әrbir sóilemi – kýmәndi. Ony tek Elbasyna óz júmysyn jaqsy jaghynan kórsetip, jaqqysy keletinder ghana aituy mýmkin. Áytpese tarihy jauapkershiligi men últtyq pozisiyasy bar kez kelgen túlgha osy jayttar turaly oilanuy tiyis!
– Aytpaqshy, osynyng bәri biylik ókilettigin bólisu jónindegi nazarbaevtyq bastamadan bastalghanyn esine alshy: búnyng aqyr ayaghy biylikti bólisuge emes, kerisinshe, ony bekemdeuge alyp keletin qasang jәne әlemdik órkeniyette qalyptasqan qoghamdyq damu qatynastarynan tys qiytúrqy qadam bolyp shyqpay ma?
– Biylik tarmaqtarynyng ókilettikterin bólisip, ózara tepe-tendigin jasau turaly Elbasynyng bastamasyn ózim de kezinde qalay qoldap ketkenimdi bayqamay qaldym. Strategiyalyq túrghydan alghanda, dúrys oy boldy. Biraq arty siyrqúiymshaqtalyp ketken siyaqty...
Sol kezde men: «Búl iydeya halyq pen memleketting bolashaghyn oilaghandyqtan tuyp otyrghan joq, klandar ózara biylik organdaryn bólisip alugha múqtaj. Preziydent te olardyng kónilin tabuy tiyis, sondyqtan da әr klangha óz enshisin (birine – preziydenttik taq, ekinshisine – parlament, ýshinshisine – ýkimet degendey) ýlestirip bergisi kelgennen tughan oi» dep aityp edim. Ángimening bәsendep qaluyna qaraghanda, sol klandar ózara bir kelisimge kele almay qalghan siyaqty...
– Biylikti «bólisu» bastamasy alghash ret Tasmaghambetovty taydyru («óz ótinishimen») prosesinen bastalghanyn taghy da esine al: sonda osy jantalastyng barlyghy mýmkin múragerding (Tasmaghambetovten basqa) qamy ýshin jasalyp jatqan joq pa?
– Tasmaghambetov turaly әngime bólek. Sózsiz, ol talantty menedjer, tanymal qayratker. Sol sebepti ony qoldaushylar da, ony kóre almaushylar da, yaghny onyng sayasy potensialynan qorqatyndar da barshylyq. Biraq ol da, el auzynda jýrgen basqa da bedeldi, óz elektoraty bar sheneunikter sekildi, osy jýiening ókili.
Jalpy búl taqyryptyng da әmbebap, yaghny uniyversaldy sipaty bar: jyldar boyyna osy rejimge ayanbay әri adal qyzmet etken belgili (әzirshe belgisiz de!) túlghalar erteng saylaugha týsip jatsa, olar da osy uaqyt boyyna jýrgizilip kele jatqan memlekettik sayasattyng tek qana jaghymdy tústaryna ghana ortaqtaspay, halyqtyng narazylyghyn tughyzghan jaqtaryna da qatysty ekenin el aldynda moyyndap, óz jauapkershilikteri turaly aituy kerek bolady. «Biylikting bylyqtaryna esh qatysym joq» dep, ant-suyn iship, aq bezer de, kók bezer bop jatsa da, olargha kim senedi?! Sol saylaularda naqty jeniske jetu ýshin, osy biylikke qatysty antiyrejimdik bolmasa da, eng bolmasa, ishinara syn aityp, «osy jyldar boyyna qalyptasyp qalghan jaghdaydy sózsiz ózgertemin» dep saylaualdy uәde berui kerek. «Janr zandylyqtary» degen bar emes pe?
Álde bizdi bayaghy, birjaqty, eshkim de sene bermeytin taza «núrly joldyq» ýgit-nasihat pen biylik ýmitkerining 97 prosenti kýtip túr ma? Bizding jaghdayda onday da boluy әbden mýmkin. Biraq osynday jospardyng lobbisteri bir manyzdy jaytty eskeruleri tiyis. Múnday jauapsyz kózqaras bolashaq múragerding sayasy әri elektoraldy legitimdigi turaly әngimege jeteleydi: saylauda formalidy týrde ghana emes, moralidyq, sayasy jәne kerek deseniz, psihologiyalyq jeniske jetpey, onday túlgha bolashaq biylik jýiesining túraqtylyghyn qamtamasyz ete almaydy!
Jalpy alghanda, múrager taqyryby – tym keng әri tereng taqyryp. Onyng birneshe astary bar jәne de ol tek qana «preziydentting tandauy ghana boluy kerek» degenge saya almaydy, onyng auqymy bólek. Birinshiden, «ekinshi Nazarbaevty» bizding sayasy jýie endigi jerde «kótere almaydy». Kezinde Elbasyna berilgen sayasy preferensiyalar endi qaytalanbasy týsinikti.
– «Búl arada «berilgennen» góri, «tartyp alynghan» degen tirkes dәl keletin siyaqty...
– Qalay bolghanda da, «biylik tarmaqtarynyng ókilettikterin bólisu» iydeyasyn tastaghan preziydentting ózi osy jaytty moyyndap otyr emes pe?! Qaysysynyng asyghy alshysynan týsedi – bilmedim, biraq bolashaq múragerding de mýmkinshilikteri men ókilettikteri shekteuli bolatyny týsinikti. Al filosofiyalyq túrghydan alghanda, men qazirde sol taq ýshin ishtey jәne syrttay talasyp jýrgenderge: «Kelesi preziydent – ol sayasy kamikadze! Onyng ornyn alamyz dep asyqpay-aq qoyynyzdar!» dep aqyl berer edim.
Áriyne, bizde qalyptasyp, saltanat qúrghan oligarhtyq ekonomika men oligarhtyq sayasat jýiesinde preziydenttik mәrtebe – tynysh ómiring men qauipsizdiginnin, qughyndalmauynnyng birden-bir kepili. Sondyqtan әrkimning sol taqtan dәmesi bar! Biraq ainaladaghy órkeniyetti elderge qarasan, múnday qoldan jasalghan kepildikterding ghúmyry – kózdi ashyp júmghansha ghana, sondyqtan da olardyng qúny bes tiyn!
Jәne de «kamikadze» degende, men búl terminning tek qana sayasy astaryn aityp otyrghan joqpyn. Mәselen, ol biylikke kelgen son, 26 jyl boyyna qarausyz qalghan Avgiy atqorasyn kir-qoqystan tazalauy kerek! Jәne de uaqyt kele, oghan kim kinәli ekenin de aituy tiyis.
«Kamikadzenin» o bastaghy úghymy taghy bar: bas biylikten aiyrylghan yqpaldy toptar bәrine de, sonyng ishinde onday adamnyng kózin qúrtugha deyin baruy mýmkin! Ala qoydy bóle qyryqqan olardan bәrin kýtuge bolady! Ol toptardyng el ishine lang salyp, psevdodemokratiyalyq úrandardy jamylyp, elding astan-kestenin shygharugha barlyq qarjylyq, úiymdastyrushylyq mýmkindikteri bar!
Sol sebepti biz biylik tarmaqtarynyng ókilettigin bólisu iydeyasyn odan әri damytyp, naqtylay týsip, shyn mәnindegi tepe-tendigine qol jetkizip alyp, sodan keyin ghana preziydenttik, parlamenttik saylaular ótkizuimiz kerek dep oilaymyn. Sonda kóptegen ýmitkerler preziydenttik emes, premierlik nemese deputattyq mandatqa úmtylar edi! Onyng ózi bolashaq múrager turaly taqyryptyng maltasyn ezudi jaqsy kóretinderdi sabasyna týsirip, shekten tys ajiotajdy toqtatar edi.
Ekinshiden, Nazarbaev úsynghan kez kelgen múragerdi halyq yn-shynsyz, esh qarsylyqsyz, taghy da 97 prosentpen qabylday salady degenge men senbeymin. Basynan syryq, malynan qúryq ketpegen júrt qazir yzaly әri narazy. Yaghni, ol túlghanyng elektoraldy potensialy myqty, dosy da, dúshpany da, ydyrap jýrse de, saylau kezinde birige alatyn, ortaq ýmitker úsyna alatyn (onday kezenderdi bastan ótkizdik emes pe?!) oppozisiyalyq kýshter de moyyndaytynday qauqary boluy tiyis.
Harizma degen taghy bar. Áytpese «zang ózgertushilerdin» aduyny men arynyna qarasan, olar 5 jyl sheneunik bolghan kez kelgen adam preziydent bola alady dep oilaytyn siyaqty. Oghan búl beybereket bastamashyldar erteng «Tek «Núr Otan» mýshesi nemese Elbasynyng tuysy ghana preziydent bola alady» degen baptardy qosyp jiberui de ghajap emes qoy!
Ýshinshiden, geosayasy faktorlar taghy bar. Qazaqstan siyaqty toqsan joldyng torabynda, ghalamdyq jel ótinde túrghan, Batys, Shyghys, Resey arasynda ózindik ornyn oiyp alghan memleketting kelesi basshysy kim bolady degen saual halyqaralyq qauymdastyqty, jetekshi elderdi, kórshi-qonymyzdy alandatary sózsiz. Solarmen de teng adamday sóilese alatyn túlgha boluy shart! Osy orayda Elbasynyng ózi óz múragerine syrtqy kepildikter turaly oilanyp, sheship te qoyghan shyghar. Ony men bizding proreseyshil әri proqytayshyl syrtqy jәne ishki sayasatymyzgha qarap aityp otyrmyn.
– Jalpy, songhy bir jyldyng ishinde «100 qadam» dedi, «biylikti bólisu» dedi, «ruhany janghyru» dedi – qoyshy әiteuir, birinen song biri bastamalar balalap jatyr. Biylikting 20 jyldyq synshysy retinde osy jantalastyng barlyghyn sen qanday sayasy qúbylystarmen týsindirer edin?
– Meninshe, tausylmaytyn dabyrashyldyq pen úranshyldyq – úzaq jyldar boyyna auysu, almasu degendi bilmeytin kez kelgen biylikke tәn simptomdar! Eger de biylik jýieli týrde әri ashyq saylauda auysyp túrsa, onday dýdәmal uәdeler men kýmәndi bastamalardan aulaq bolar edi ghoy. «Sudyng da súrauy bar» demekshi, erteng kez kelgen qarsylasy saylau aldyndaghy tikeley efirdegi teledebatta «Sening «pәlenshe qadam» degen baghdarlamang ne boldy? Nemese «janghyruyng qansha prosentke jetti»?» dep, jerden alyp, jerge salar edi. Bizde bolsa, úrandar aityla beredi, onyng oryndaluy turaly súrap jatqan әje de joq, qoja da joq...
Búl әngimening bәri bir asa manyzdy saualgha kelip tireledi. Qazir biylikting óz ishinde ghana emes, qoghamnyng ózinde búryn-sondy bolmaghan, sebepteri týsiniksiz, saldary mýldem belgisiz prosester jýrip jatyr...
– Aqordanyng qojayyny tóseginen qay ayaghymen túrsa, sol kýni elde sonday sayasat bolady degen jazylmaghan qaghida baryn da úmytpayyq...
– IYә, ony biylikting óz ishindegiler de aityp jýr dep estiymin... 26 jyl ishindegi biylikting sózi men isining alshaqtyghyn, onyng óz halqymen sanaspay, tek qana oligarhtarmen sanasuynyn, solardyng merkantilidi mýddelerining jeteginde ketuining moralidyq, imidjdik, iydeologiyalyq jemisin kórip otyrmyz. «Halyq bizdi 97 prosent qoldaydy» degen sózine biylikting ózi de senedi dep oilamaymyn! Ol – ózin de, bizdi de, syrtqy qauymdastyqty da aldau!
Halyq biylikting aqsaqty – tynday, ótirikti – shynday etken kýndelikti nasihatynan әbden sharshaghan, al biylik «osy halyq kýnning bir kýninde bizdi tónkerip ketpey me?» degen oimen basy qatyp jýr (aytpaqshy, zangha engizilip jatqan saylaualdylyq shekteuler – sonyng aighaghy!). Al bir-birine senbeytinder arasyndaghy qarym-qatynas erte me, kesh pe, daghdarysqa úshyrap, ol eki jaq at qúiryghyn kesisip, aiyrylysary haq! Sonda ne bolmaq?
Halyq onday biyliksiz óz kýnin ózi kóre alady, al biylik óz halqynsyz qayda barady? Álde bәri de shetelge auyp, aldyn ala әzirlep qoyghan villalary men penthauzdaryna jayghasyp alyp, jemqorlyqpen, úrlyq-qarlyqpen jighan-tergen aqshasyna rahat ómir keshe bastay ma?
IYә, bizde býginde biylikting ishinde jәne onyng ainalasynda strategiyalyq jәne taktikalyq sayasy sheshimderdi dayyndaugha, qabyldaugha qúziretti bir toptar bar («bólip al da, biyley ber»). Olarda býginde biraz mýmkindikter bar. Zandyq, praktikalyq, sayasi, ekonomikalyq mehanizmder olardyng qoldaryna shoghyrlanghan.
Endi osynyng bәrin olar ne ýshin jәne qalay paydalanady? Bir nemese birneshe, ózara kelisimge qol qoyghan klannyng mýddesin qorghashtap, zandardy odan sayyn qatayta bere me?
Sóitip, Elbasynyng mәrtebesin odan sayyn bekituge nemese ol úsynghan múragerdi qalay bolsa da taqqa otyrghyzu ýshin bar jaghday jasap, ózderine sayasy diviydendter alu ýshin jany men aryn sata ma?!
Óz basym búl súraqqa jauap taba almay jýrmin...
– Tappaysyn, Ámirjan! Sebebi olarda ar qalmaghan, al biylikten de tәtti jandaryn sata almaydy: sony saqtau jolynda qoghamdy әbden qaljyratyp tynady. Al súhbatyna rahmet!
Ermúrat BAPIY
Eskertu! Búl maqala "Dat" gәzetinde jariya bolghan.
Abai.kz