Júma, 29 Nauryz 2024
Qaynaydy qanyn... 23129 55 pikir 6 Qazan, 2018 saghat 12:26

Abzal Qúspan: BÚÚ-dan Qazaqstan biyligine nota joldaudy talap etemin

4-qazan kýni Qazaqstan biyligi Sayragýl Sauytbaygha «Bosqyn» mәrtebesin beruden bas tartty. Búl resmy aqparat. Búl aqparattyng ras-ótirigin bilmek bolyp belgili advokat Abzal Qúspan myrzagha habarlasqan ek, ol kisi de búl aqparatty rastady.

Qytay biyligining etnikalyq az últtargha qasaqana jasap jatqan sýrgininen saugha súrap, Qazaqstan shekarasynan zansyz ótip kelgen etnikalyq qazaq Sayragýl Sauytbaydyng mәselesi eng birinshi ret «Abai.kz» aqparattyq portalynda jariya boldy. Portaldyng redaktory Núrgeldi Ábdighaniyúlyna, yaghny osy joldardyng avtoryna Sayragýlding qayyn inisi Núrbolat Asan kelip, isting mәn-jayyn egjey tegjeyli aityp berdi. Jengesi ýshin arasha súrady. Búl 23-mamyr bolatyn. Biyl. Al Sayragýlding ústalyp ketken kýni 21-mamyr edi.

Belgili zanger Abzal Qúspan Sayragýlge arasha týsetinin aityp, resmy týrde advokattyq kómegin úsyndy. Belgili jurnalist Sәule Ábildahanqyzy men Núrgeldi Ábdighaniyúly Sayragýl isinde týndi tanghy úryp, tәuliktep úiyqtamay jýrip kýres jýrgizdi. Búl jolda «Atajúrt» eriktilerining ókilderi de bir kisidey kómek qolyn sozdy. Al «Abai.kz» aqparattyq portaly Sayragýl isine qatysty úzyn-yrghasy 20-dan astam maqala jariyalady.

Sodan Sayragýl mәselesi qazaq qoghamynda qyzu talqy boldy. BÚÚ janyndaghy Halyqaralyq adam qúqyqtaryn qorghau úiymdary, sheteldik elshilikter men sheteldik BAQ ókilderi Sayragýl mәselesine aralasty. Nәtiyjesinde Qazaqstan soty Sayragýlge shartty jaza kesip, Qazaqstan aumaghynda qaldyru turaly sheshim shyghardy. Biz búl bólimdi qysqartyp aittyq. Osymen búl bólim tәmam. Al isting hronologiyasyn myna siltemelerden oqyp alarsyz, oqyrman.

  1. https://abai.kz/post/70935
  2. https://abai.kz/post/71269
  3. https://abai.kz/post/71134
  4. https://abai.kz/post/71022
  5. https://abai.kz/post/70961
  6. https://abai.kz/post/72527
  7. https://abai.kz/post/72215
  8. https://abai.kz/post/72413
  9. https://abai.kz/post/72407
  10. https://abai.kz/post/72543

«Pana izdeushi túlgha» kuәligi berildi

25-shilde 2018 jyl. Sayragýl Sauytbaydyng kezekti soty Almaty oblysy, Jarkent qalasyndaghy Panfilov audandyq sotynda ótip jatqan. Sol kýni Qazaqstan biyligi Sayragýl Sauytbaygha atqarushy organ arqyly (yaghny Kóshi-qon qyzmeti) «Pana izdeushi túlgha» kuәligin tapsyrdy. Búl kezde Sayragýl sotynyng sheshimi qay jaqqa auatyny belgisiz kez edi.

«Pana izdeushi túlgha kuәligi» «Bosqyn mәrtebesin» súraghan adamgha beriledi. Sayragýl Qazaqstannan «Bosqyn mәrtebesin» súraghan edi. Kóshi-qon qyzmeti Sayragýlding ótinishin qaraudy sol kezde bastap ketken.

«Bosqyn mәrtebesin» beruden bas tartty

4-qazan 2018 jyl. Arnayy qúrylghan komissiya Sayragýl Sauytbaygha «Bosqyn mәrtebesin» beruden bas tartty. Sheshim qaghaz týrinde advokat Abzal Qúspannyng qolyna әli tiymegen eken.

Biz advokat Abzal Qúspannan osy mәselege qatysty pikir súradyq. Nege búlay bolghanyn, komissiya otyrysyna nege qatyspaghanyn súradyq.

BÚÚ-dan osy sheshimge qarsy Qazaqstan biyligine nota joldaudy talap etemin

Abzal Qúspan, zanger:

-Núrgeldi, Taldyqorghan qalasynda búl mәsele qaraldy.  Sayragýl Sauytbaygha «Bosqyn mәrtebesin» beru, bermeu jóninde jiyn ótti. Qazir «Bosqyn mәrtebesin» beruding tәrtibi ózgergen. Ol boyynsha tek qana Qazaqstan Ýkimeti ózi sheshedi. Ýkimet atynan búl isti qaraytyn Kóshi-qon komiyteti. Búghan basqa da memlekettik organ ókilderi qatysady. Komissiyalyq tәrtipte qaralady.

Osy komissiya «Bosqyn mәrtebesin» beruge negiz joq dep tapqan. Men ýshin búl tosyn janalyq boldy dep eseptemeymin. Bizge Qytay ýkimetining yqpalyn bәrimiz de bilemiz. Qytay Qazaqstan ýshin óte yqpaldy memleket. Sondyqtan, óz basym osynday jaghday bolyp qaluy mýmkin-au dep, aldyn-ala qamdanyp, Halyqaralyq sharttardy zerttegenmin. Búl sheshimdi qaghaz týrinde qolyma alghan joqpyn. Aldymyzdaghy dýisenbi kýni tiyedi qolyma.

Endi men shaghymdy BÚÚ-na jasamaqpyn. BÚÚ-da búghan qatysty eki komiytet bar. Birinshisi – BÚÚ janyndaghy Bosqyndar isi jónindegi jogharghy Komissariat. Ekinshisi – BÚÚ Azaptaugha qarsy komiyteti bar. Men aryzdy osy jerge jazamyn. Óitkeni, osydan 1,5-2 ay búryn atalghan komiytet dәl osy Batys Qytaydaghy az últtargha qarsy sýrginge qatysty rezolusiya qabyldaghan. Onda az últtargha, sonyng ishinde qazaq, úighyr, dýngen últynyng ókilderine qatysty azaptau faktisi bar ekenin dәleldep, rezolusiyada kórsetken.

Osy eki komiytetke aryz jazyp, Qazaqstannyng shygharghan sheshimine qarsy Qazaqstan biyligine nota joldaudy talap etpekpin. Qazaqstan BÚÚ mýshesi. Sondyqtan, onyng belgili bir talaptaryna jauap berui kerek.

Ol endi hattamalyq sheshim qolyma tiygen kýni, bas tartuda qanday negizderdi basshylyqqa alghanymen tanysyp shyqqanan keyingi sharua.

Búl da kýresting bir joly. Búl úiymdar nota jibergen jaghdayda Qazaqstan Ýkimeti osy komissiya otyrysyn qayta qaraugha qúqyly bolady. Nota Qazaqstan biyligine joldanady ghoy. Biraq, qanday jaghdayda da oryndaushy – Kóshi-qon komiyteti bolady. Al barlyq Halyqaralyq qújattar Syrtqy ister ministrligi arqyly týsedi.

Al komissiya sheshimi zangha jәne logikagha sәikes kelmeydi. Óitkeni, búdan búrynghy shygharghan Sot ýkimi men mynau komissiya sheshimi bir-birine qarama-qayshy.

Búl baghytta kýres jalghasa beredi. Bir kezderi key júrt әrtýrli pikirlerdi aitty ghoy. Keybireuler ýshin búl sonday bir jenil is bolyp kórindi. Shyn mәninde búl óte kýrdeli is. Osy isting basy-qasynda jýrgen ózing jaqsy bilesin... Qanshama úiqysyz týnder ótti. Qanshama shapqylaular boldy...Qanshama hattar jazyldy. Endi osy júmystar qaytadan jalghasyn tabatyn bolady.

Kóptegen Europalyq Adam qúqytaryn qorghau jónindegi úiymdargha baylanysqa shyqtym. Olar qoldaytyn niyetterin bildirdi. «Human Right Watch» úiymyna da habarlama jiberdim. Olar da búl iske aralasatyn bolady. 

Al nege komissiya otyrysyna qatyspadym degenge kelsek, ol komissiya otyrysy 4-qazan kýni ótti. Al maghan 3-qazan kýni týs shamasynda habarlap aitty. Onda da telefon arqyly ghana. Men Atyrauda bir prosesste edim. Fizikalyq jaghynan ýlgerip kele almaytyn boldym.

Bir qyzyghy әlgi komissiyagha Astanadan qúzyrly organ ókilderi kelip qatysqan. Olar ýlgerip keldi ghoy. Demek, komissiya otyrysy qashan ótetini erterek belgili bolghan. Olardy shaqyrghan Al maghan mine, bolady degende habarlap otyr. Onda da Sayragýlge habarlasa almaghan son, maghan shyghypty. Sondyqtan búl ayaq-astynan qabyldanghan sheshim degenge senbeymin.

5-qazan(kýn 6-na auysqan). Týngi saghat 01:24. Biz Sayragýl Sauytbaygha habarlastyq. Komissiya otyrysy qalay ótkenin, oghan kimder qatysqanyn súrap-bildik.

Bosqyn mәrtebesi berilmese qújatsyz qalay jýremin?

Sayragýl Sauytbay, etnikalyq qazaq:

-Núrgeldi, óziniz jaqsy bilesiz, ekeuimiz Kóshi-qon qyzmetinen shaqyrtu kýtip jýrgenbiz. Bir qújattardy toltyramyz dep jýrdik. Al 3-qazan kýni týsten keyin maghan habarlasyp, komissiya otyrysy ótetinin habarlap aitty. 4-qazan kýndizgi saghat 10:00-ge shaqyrghan. Otyrys shamamen 10:30-da bastaldy.

Ol jerde 10 adam otyrdy. Bir әielden basqasy qazaqsha biledi eken. Al әlgi әiel BÚÚ ókili eken. Tek aghylshynsha sóileydi eken. Ol kisimen tildese almadym.

Áueli olar mening advokatymnyng qayda ekenin súrady. Ýlgerip kele almaghanyn aittym.  Mening isimdi 1 saghatqa jeter-jetpes uaqyt qarady.

Eng aldymen,  «zansyz ótip keludegi sebebing ne», dep súrady. Sotta aitqanday, barlyghyn týsindirip aityp berdim.  «Kýieuiniz 2010 jyly zeynetke shyghyp kelgende, siz nege zeynetke shyghyp kelmediniz», dep súrady. Men zeynetke shyghugha jasym men enbek ótilim tolmaytynyn aittym.  Sosyn olar, «kýieuiniz nege sizge shaqyrtu jibermegen» dedi. Shaqyrtu jibergen. Ol shaqyrtu pochta arqyly jetkende, Qytaydaghy qauipsizdik qyzmeti konvertti ashpastan alyp keluimdi tapsyrdy. Men sóittim. Olar әlgi shaqyrtuymdy alyp qoydy. Ony da týsindirip aittym. Osy maghynadaghy súraqtardy qoydy da, jauabymdy estigen son, menen syrtqa shygha túruymdy súrady. «Ózimiz aqyldasamyz» dedi.

5 minuttan song ishten bir kisi shyghyp, menimen jeke sóilesti. «Sizge Bosqyn mәrtebesin beretin bolsa, eki el qarym-qatynasyna syzat týsedi. Sol sebepti komissiya sizge «Bosqyn mәrtebesin» beruden bas tartty. Qazir ishke kirgen son, sizge osy sheshim aitylady. Siz kelisemin dep jauap beresiz», dedi. Ol ózi әskery adam emes, kәstóm kiygen kisi eken.

Sosyn meni ishke shaqyrdy. Kirdim. «Biz aqyldasyp, sizge «Bosqyn mәrtebesin» beruden bas tartamyz» dedi. Men taghy sebebin súradym.  «Bosqyndar zanynyng 1-babynyng 12-tarmaghyna sәikes» dep jauap berdi. «Basqa aitarynyz bar ma» dep súrady. «Otbasym, bala-shagham osynda. Solar ýshin keldim. Qazaqstan mening tarihy Otanym. Otbasym men Otanymnan aiyrmasanyzdar eken» dedim.

Aytpaqshy, sosyn aqyrynda komissiya mýshelerine advokatymnyng BÚÚ Bosqyndar isi jónindegi Komissariatyna jәne Azaptaugha qarsy komiytetke aryzdanghanyn aittym.

Ol jerde BÚÚ ókili otyrghan. Sol әielden súrap edi, әlgi kisi onday aryzdyng BÚÚ-gha týskenin, qazir qarastyrylyp jatqanyn aitty.

«Bosqyn mәrtebesi berilmese, qújatsyz qalay jýremin» dep súradym. Sebebi, «Pana izdeushi túlgha» deytin kuәligimning merzimi 25-qazan kýni ayaqtalady.

«Ony Sotqa aryzdanasyz. Sol boyynsha uaqytyn úzartugha bolady. Onsyz biz úzarta almaymyz» dep qysqa qayyrdy. Aytpaqshy, sonda otyrghandardyng bireui «ol kuәliginizding merzimi ayaqtalsa, әri sozsa 1 jylgha deyin ghana sozyp jýresiz. Odan keyin Qytaygha deportasiyalaydy. Sondyqtan advokatynyzgha aitynyz» dedi. Sóitip, men әlgi jerden shyghyp kettim. Bolghany osy.

Qazaq ýkimeti qazaq kelinshegine arasha týse almady

Sayragýl Sauytbay isi sotqa jiberilgenge deyin Taldyqorghan qalasynda uaqytsha ústau izolyatorynda qamauda otyrdy. Oghan «Bosqyn mәrtebesin» beru turaly ótinish te Taldyqorghangha tapsyryldy. Sondyqtan da oblystyq Kóshi-qon komiyteti Sayragýl Sauytbaydyng isin qaraumen tikeley ainalysty.

Jogharyda advokat Abzal Qúspan BÚÚ janyndaghy Azaptaugha qarsy komiytet Batys Qytaydaghy etnikalyq azshylyq ókilderine qarsy qudalau jәne azaptaugha qarsy rezolusiya qabyldaghanyn aitty.

Aytpaqshy, qazaqstandyq aqparat búl jaydan әli beyhabar. Degenmen, aghylshyn tildi aqparat Qazaqstan Ýkimetining últy qazaq Sayragýlge «Bosqyn mәrtebesin» bermegenin jarysa jazyp jatyr. Solardyng birsypyrasyna sholu jasap shyqtyq, jәne.

«Star-telegram.com» deytin sayt búl. «Qazaqstan Qytaydyng búrynghy kamp qyzmetkerine baspana beruden bas tartty» (Kazakhstan denies asylum to ex-Chinese camp worker) atty maqala jariyalady.

https://www.star-telegram.com/news/nation-world/world/article219546100.html

«Búl rette Qazaqstannyng Qytay investisiyasyna tәueldiligi artyp kele jatqany men qoghamdyq ortanyng Qytaydyng batysyndaghy etnikalyq qazaqtargha arasha súrap qysym kórsetuining arasyndaghy nәzik pozisiyany eskeru kerek» (The case highlights the delicate position that Kazakhstan finds itself in at a time of growing reliance on Chinese investment as well as mounting pressure from the public to protect fellow Kazakhs in China's western regions) dep jazady.

«Qytay Preziydenti Sy Szinipinning «Jol kartasy» dep atalatyn infraqúrylym men syrtqy sayasatqa baghyttalghan trilliondyq jobasynda Qazaqstannyng aitarlyqtay ról oinaytynyn jәne Qorghas arqyly tauar tasymalynda tranzittik róli úlghayyp kele jatqanyn aitu kerek» (In recent years, Kazakhstan has played an increasingly prominent role in Chinese President Xi Jinping's signature, trillion-dollar foreign policy and infrastructure project known as the Belt and Road Initiative, with the transit hub of Khorgos playing a key role for the movement of goods) dep jazypty.  Aytpaqshy, búl sayt «Associated press» agenttigine silteme jasapty.

«Channelnewsasia.com» deytin taghy bir aghylshyn tildi saytta «Qazaqstan Qytay lagerinde tәrbiyeden ótken adamgha sayasy baspana bermedi» atty maqala jariyalandy.

https://www.channelnewsasia.com/news/asia/kazakhstan-denies-asylum-to-china--re-education-camp--whistleblower-10797162

Sayragýl sóz arasynda ózine «Bosqyn mәrtebesin» bermeude Bosqyndar turaly zannyng 1-babynyng 12-tarmaghy negizge alynghanyn aitty. Sonymen biz QR 2009 jylghy 4 jeltoqsandaghy N 216-IV Zanyna az-kem sholu jasap shyqtyq.

Konstitusiyada aiqyn kórsetilgendey, Qazaqstan Ýkimeti bosqyn qabyldaydy. BÚÚ-nyng 1951 jyly qabyldaghan «Bosqyn mәrtebesin beru turaly» Konvensiyasy men 1967 jyly qabyldaghan Protokolyna qol qoyghanbyz. Ondaghy talaptardy qabyldap, bosqyndar qabyldaytyn elder qataryna qosylghanbyz. Búl boyynsha jeke ómirine qauip tóngen, sóitip bizden saugha súraghan jangha bosqyn mәrtebesin berip, arashalap qalugha keliskenbiz.

Zangha sholu

Jogharyda Qazaqstan Ýkimeti Birikken Últtar úiymynyng «Bosqyndar turaly» Konvensiyasyna qosylghanyn aittyq. Ol boyynsha bizding Ýkimet sayasy qudalaugha týsken sheteldik túlghalargha bosqyn mәrtebesin bere alady. Tipti, sonday mәrtebeni, bosqyn kuәligin biraz adamgha bergenin de aittyq.

Bizde «Bosqyndar turaly Zan» bar. 2009 jyldyng 4 jeltoqsandaghy N 216-IV Zan. 2010 jyldyng 1-qantarynan bastap qoldanysqa engen. Qazir qoldanysta osy Zan. Endi osy Zannan birli-jarym ýzindi keltireyik. http://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z090000216_

«Bosqyn - nәsildik, últtyq, diny senimi, azamattyq belgisi, belgili bir әleumettik topqa jatatyndyghy nemese sayasy nanymy boyynsha qudalaudyng qúrbany bolu qauipinin negizdiligine oray ózi azamaty bolyp tabylatyn elden tys jerde jýrgen jәne óz elining qorghauyn paydalana almaytyn nemese osynday qauip saldarynan múnday qorghaudy paydalanghysy kelmeytin sheteldik nemese osynday qauip saldarynan eline qaytyp orala almaytyn nemese qaytyp oralghysy kelmeytin, ózi túraqty túratyn nemese ózi azamaty bolyp tabylatyn elden tys jerde jýrgen azamattyghy joq adam». Búl «Bosqyndar turaly Zannyn» 1-baby, 1-tarmaghy.

«Pana - pana izdegen adamdargha bosqyn mәrtebesin beru jolymen Qazaqstan Respublikasynyng aumaghynda qorghau úsynyluy». Búl jogharydaghy Zannyng 1-baby, 5-tarmaghy.

«Pana izdegen adam - uәkiletti organ bosqyn mәrtebesin beru turaly ózderining ótinishhaty boyynsha týpkilikti sheshim qabyldaghangha deyin Qazaqstan Respublikasynda pana súraugha tilek bildirgen sheteldik nemese azamattyghy joq adam». 1-bap, 6-tarmaq.

«Pana izdegen adamnyng kuәligi - bosqyn mәrtebesin beru turaly ótinishhattyng tirkeluin rastaytyn, uәkiletti organ beretin qújat». 1-bap, 7-tarmaq.

«Pana izdegen adamdardy jәne bosqyndardy osy Zanda belgilengen tәrtipke sәikes pana alu qúqyghymen qamtamasyz etu». 4-bap, 1-tarmaq.

«Pana izdegen adamdardyng jәne bosqyndardyng ajyrap qalghan otbasylarynyng qosyluyna jәrdemdesu». 4-bap, 4-tarmaq.

«Bosqyn mәrtebesin beru, úzartu, odan aiyru jәne ony toqtatu rәsimderin jýzege asyru jónindegi komissiya turaly erejeni әzirleydi jәne bekitedi, sonday-aq atalghan komissiyany qúrady». 6-bap, 13.

«Uәkiletti organ bosqyn mәrtebesin beru turaly ótinishhat tirkelgen kýnnen bastap ýsh ay ishinde bosqyn mәrtebesin beru turaly sheshim qabyldaydy». 11-bap, 1-tarmaq.

«Sheshim qabyldau ýshin qosymsha tekseru qajet bolghan jaghdaylarda týpkilikti sheshim shygharu bir jyldan aspaytyn merzimge keyinge qaldyrylady». 11-bap, 1-tarmaq, 2-abzas.

Pana izdegen adamnyn:

-Qazaqstan Respublikasynyng konsuldyq mekemesi arqyly bosqyn mәrtebesin beru turaly ótinishhat beruge;

-shaghymdanu merzimderin qosa alghanda, bosqyn mәrtebesin beru turaly ótinishhat boyynsha sheshim qabyldau rәsimi ayaqtalghangha deyingi merzimde Qazaqstan Respublikasynda bolugha;

-Qazaqstan Respublikasynyng densaulyq saqtau salasyndaghy zannamasyna sәikes medisinalyq qyzmet kórsetiluine;

-Qazaqstan Respublikasynyng zannamasyna sәikes enbek etu bostandyghyna nemese kәsipkerlik qyzmetke;

-mýliktik jәne jeke mýliktik emes iygilikter men qúqyqtaryn sot arqyly qorghaugha qúqyghy bar;

-bosqyn mәrtebesin beru turaly sheshim qabyldau ýshin qajetti dәiekti mәlimetterdi habarlaugha;

-densaulyq saqtau salasyndaghy uәkiletti organ belgilegen merzimderde jәne tәrtippen mindetti medisinalyq tekserip-qaraludan ótuge;

-Qazaqstan Respublikasynyng zannamasyn saqtaugha tolyq qúqy bar.

Qazaqstan Aughannan auyp kelgenderge bosqyn mәrtebesin bergen

Kýni býginge deyin Qazaqstan Ýkimeti 700-ge juyq adamgha sayasy bosqyn mәrtebesin bergen eken. Búl 2017 jylghy derek.

Olardyng 90 payyzy Aughannan kelgender eken. Bizding elden baspana alghan bosqyndardyng soyy Sýriya, Somali, Ózbekstan, Tayau Shyghys pen Mysyrdan. Búl BÚÚ Jogharghy basqarmasynyng Ortalyq Aziya isteri jónindegi ókili Eduarda IYrezabalidyng deregi.

Al QR IIM 2016-2017 jyl aralaghynda 88 adam bosqyn mәrtebesin aldy dep otyr. Aughan, Sýriya men Ukrainadan 16 otbasy kóship kelgen eken. 2016 jyly 70 adam kelgen. 13 otbasy jәne 15 jekelegen túlghalar tirkelgen. Onyng ishinde 68 adam Aughandyq. 1 adam Ukrainadan, 1 adam Sýriyadan qashyp kelgen.  Al 2017 jyly 18 adamdy qabyldaptyq. 3 otbasy jәne 1 jeke túlgha. Búl 18 adam Aughanstannan auyp kelgender.

Týiin. Biz Qazaqstannyng 2009 jyldyng 4-jeltoqsanynda qaralyp, 2010 jyldyng 1-qantarynda qoldanysqa engizilgen «Bosqyndar turaly» Zanynan birli-jarym mysal terdik.

Endi búl mysaldardy Sayragýl isine qatystyra otyryp, týiin sóz jazayyq. Sayragýlding otbasy, eki balasy Qazaqstanda túrady. Olar tolyqqandy QR Azamattary. «Pana izdegen adamdardyng jәne bosqyndardyng ajyrap qalghan otbasylarynyng qosyluyna jәrdemdesu» 4-bap, 4-tarmaq. Sayragýlding jaghdayy osy talapqa әbden say keledi.

Qazaqstan Ýkimeti sonau 2010 jyldan beri 700-ge juyq sheteldikke bosqyn mәrtebesin bergen eken. Olardyng deni Aughan asyp jetkender. Atasy basqa, tegi bóten talay júrtty tabaldyryghymyzdan attatqan Astanadaghy aq jaghalylar nәmi qazaq Sayragýlge saugha týspese, masqaranyng kókesi sol bolmay ma?!

Núrgeldi Ábdighaniyúly

Abai.kz

55 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1578
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2272
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3590