Мақала Coral Club компаниясының wellness-эксперті, невропатолог-дәрігер Назира Еркебаеваның пікірі негізінде дайындалды

Су мен денсаулық: ғылым дәлелдеген байланыс

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДСҰ) деректеріне сүйенсек, даму үстіндегі елдердегі жұқпалы аурулардың 80%-ға жуығы сапасыз ауыз су тұтынуымен байланысты. Су – ағзаның барлық негізгі жүйелеріне, соның ішінде асқорыту, жүйке және эндокриндік жүйелерге тікелей әсер етеді.

Environmental Health Perspectives ғылыми журналында жарияланған зерттеу нәтижесі бойынша, судың құрамындағы тригалометандар (хлорлау кезінде түзілетін қосалқы өнімдер) қуық қатерлі ісігіне шалдығу қаупін 18–27%-ға дейін арттыруы мүмкін.

Назира Еркебаеваның айтуынша:
«Су – ағзадағы жылу алмасу (терморегуляция), ас қорыту, ми жұмысы және токсиндерді шығаруда басты рөл атқарады. Бірақ судың бәрі бірдей пайдалы емес. Шынайы қауіпсіз су – бұл тек химиялық тұрғыдан тазартылған емес, сонымен қатар ағзаға қажет минералдармен биологиялық тұрғыдан байытылған су».

Негізгі қауіп: судың құрамында не жасырынуы мүмкін?

Сырт көзге таза көрінетін су — әрдайым қауіпсіз бола бермейді. Оның құрамында адам денсаулығына зиян келтіретін жасырын қауіптер болуы мүмкін:

• Хлор – органикалық заттармен әрекеттесіп, канцерогенді тригалометандарды түзуі мүмкін;
• Ауыр металдар – қорғасын мен кадмий сияқты металдар бауыр мен бүйрек қызметін бұзып, ұзақ уақыт бойы әсер етсе, танымдық функцияларға кері ықпал етеді (Zhang et al., 2021, Science of The Total Environment);
• Бактериялар мен вирустар – өткір улану, іш өту (диарея), тері аурулары мен созылмалы қабыну процестерін туындатуы мүмкін.

Қалалардағы су сапасы қандай?

Көп жағдайда қалалық су орталықтандырылған тазартудан өтсе де, ол ескі құбырлар арқылы қайта ластануы мүмкін. Мұндай жүйелерде тұнба, тот, бактериялар мен тұздар судың сапасын нашарлатып, бізге кәдімгі кран арқылы келіп түседі. Сондықтан, маман үй жағдайында суды қосымша тазартуды ұсынады.

Неліктен тек таза емес, «тірі» су ішу маңызды?

Толығымен минералсыздандырылған немесе тым қатты сүзілген су ағзадан пайдалы минералдарды шайып шығарып, қышқыл-сілтілік тепе-теңдікті бұзуы және зат алмасу үдерістерін баяулатуы мүмкін.

«Идеал ауыз су — құрамында магний, кальций, калий және басқа да микроэлементтері бар, құрылымы табиғи әрі ағзаға жеңіл сіңетін су болуы керек», — дейді маман. «Coral Club-та біз ауыз суға Coral-Mine сияқты минералды кешендерді қосып тұтынуды ұсынамыз», — деп толықтырды Назира Еркебаева.

Су теріге, иммунитетке және гормондарға қалай әсер етеді?

Ағзада су жетіспесе:

• асқазан-ішек жолында қорғаныш сілемей қабатының түзілуі азаяды;
• бүйрекүсті безі мен қалқанша бездің жұмысы нашарлайды;
• тері серпімділігі (тургоры) төмендеп, созылмалы шаршау мен фермент түзілуінің бұзылуы байқалады.

Әр адам үшін қолжетімді қарапайым шешімдер:

• Фильтр-құмыралар, портативті жүйелер мен көмір сүзгілері;
• Минерализаторлар (мысалы, Coral-Mine сашесі);
• Сапар кезінде — бөтелкедегі немесе қайнатылған су;
• Ыстықта және физикалық жүктемеде — электролиттік қоспалар.

Қорытынды: су — бұл мәдениет пен жауапкершілік

Маманның айтуынша:
«Біз су ішуді жиі ұмытып, оның орнын кофе не тәтті сусындармен толтыруға тырысамыз. Алайда күніне 1 кг салмаққа 30 мл су ішу — сән емес, бұл өз денсаулығына деген базалық жауапкершілік».

Судың сапасы — бұл тек технология мәселесі емес, бұл әдет пен сана мәселесі. Су — болашақ ұрпақтың денсаулығын қалыптастырады, ал оның сапасына салынған әр инвестиция — ұлттың денсаулығына салынған инвестиция.

Abai.kz