سارسەنبى, 27 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 3534 0 پىكىر 23 ماۋسىم, 2009 ساعات 19:28

قۇندىز ەراليەۆا. تەاتر وتاندىق تۋىندىلارعا ءزارۋ

قاي زاماندا بولسىن تەاتردىڭ ماقساتى بىرەۋ – ادامزاتتىڭ ارمان-مۇراتىن، وتكەنى مەن بۇگىنىن بۇكپەسىز اشىق تا ايقىن، اسەرلى كورسەتۋ. اسىرەسە، قازىرگى تاڭدا تەاتر ماسەلەسى كوپ اي¬تى¬لادى. ولاي بولۋى زاڭدى دا. ۇرپاق ساباقتاستىعىن جالعايتىن، ادامي قۇندىلىقتاردى دارىپتەيتىن كيەلى وشاق تەاتردىڭ ورنى قاشاندا ماڭىزدى. راس، كەيدە ء“ححى عاسىردا تەاتردىڭ قاجەتى نە، بار دۇنيەنى ۇيدە وتىرىپ-اق كو¬رۋگە بولادى عوي”، دەگەن جاڭساق پىكىردى قۇلاعىمىز شالىپ جاتادى. الايدا، تەاتر بار جەردە كورەرمەن بولا بەرمەك.
ونەر ۇلتقا، تىلگە، دىنگە ءبولىن¬بەيدى. ول ادامزاتقا ورتاق اسىل قازىنا. قازاقستانداعى بارلىق تەاترلاردىڭ ماسەلەسى ورتاق. ولار¬دىڭ باستىلارى – تەاتردىڭ تىرەگى سانالاتىن رەپەرتۋار تولىق¬تىرۋ قويىلاتىن جاڭا شىعارما¬لاردىڭ ازدىعى، تەاترعا كورەرمەن تارتۋ جايى، ارتىستەرگە بەرىلەتىن جالاقىنىڭ ماردىمسىزدىعى، رەجيسسەرلەردىڭ جەتىسپەۋشىلىگى سياقتى وزەكتى ماسەلەلەر.
سوعان قاراماستان، قازىرگى تەاترلاردا ءوز بەتىنشە ىزدەنىس باي¬قالادى. استانا قالاسى، م.گوركي اتىنداعى ورىس دراما تەاترىندا وتكەن “م.گوركي اتىنداعى دراما تەاترىن ەلوردا ومىرىندەگى ءرولى” اتتى دوڭگەلەك ۇستەل وسىنىڭ ايقىن دالەلى.

قاي زاماندا بولسىن تەاتردىڭ ماقساتى بىرەۋ – ادامزاتتىڭ ارمان-مۇراتىن، وتكەنى مەن بۇگىنىن بۇكپەسىز اشىق تا ايقىن، اسەرلى كورسەتۋ. اسىرەسە، قازىرگى تاڭدا تەاتر ماسەلەسى كوپ اي¬تى¬لادى. ولاي بولۋى زاڭدى دا. ۇرپاق ساباقتاستىعىن جالعايتىن، ادامي قۇندىلىقتاردى دارىپتەيتىن كيەلى وشاق تەاتردىڭ ورنى قاشاندا ماڭىزدى. راس، كەيدە ء“ححى عاسىردا تەاتردىڭ قاجەتى نە، بار دۇنيەنى ۇيدە وتىرىپ-اق كو¬رۋگە بولادى عوي”، دەگەن جاڭساق پىكىردى قۇلاعىمىز شالىپ جاتادى. الايدا، تەاتر بار جەردە كورەرمەن بولا بەرمەك.
ونەر ۇلتقا، تىلگە، دىنگە ءبولىن¬بەيدى. ول ادامزاتقا ورتاق اسىل قازىنا. قازاقستانداعى بارلىق تەاترلاردىڭ ماسەلەسى ورتاق. ولار¬دىڭ باستىلارى – تەاتردىڭ تىرەگى سانالاتىن رەپەرتۋار تولىق¬تىرۋ قويىلاتىن جاڭا شىعارما¬لاردىڭ ازدىعى، تەاترعا كورەرمەن تارتۋ جايى، ارتىستەرگە بەرىلەتىن جالاقىنىڭ ماردىمسىزدىعى، رەجيسسەرلەردىڭ جەتىسپەۋشىلىگى سياقتى وزەكتى ماسەلەلەر.
سوعان قاراماستان، قازىرگى تەاترلاردا ءوز بەتىنشە ىزدەنىس باي¬قالادى. استانا قالاسى، م.گوركي اتىنداعى ورىس دراما تەاترىندا وتكەن “م.گوركي اتىنداعى دراما تەاترىن ەلوردا ومىرىندەگى ءرولى” اتتى دوڭگەلەك ۇستەل وسىنىڭ ايقىن دالەلى.
جيىنعا تەاتر ديرەكتورى ەركىن حاسەنوۆ، قر ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى، تەاتر رەجيسسەرى بەكبولات پارما¬نوۆ، قر ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى نا¬تاليا كوسەنكو مەن ليۋدميلا كريۋچ¬كوۆا، ەلىمىزدىڭ مادەنيەت جانە ونەر سالاسىنىڭ تانىمال تۇلعا¬لارى، سونداي-اق ساياسي عىلىمدار¬دىڭ دوكتورى، پروفەسسور كامال بۇرحانوۆ، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور بۇركىتباي اياعان، قر مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ وكىلى مۇرات ەرعا¬ليەۆ قاتىستى.
جيىندا ۇجىمنىڭ كەلەر جىلعى جوسپارى، تەاتردا وتاندىق دراماتۋرگتەر شىعارمالارىنىڭ ساحنالانۋ ماسەلەسى، سونداي-اق، “سەمەي-نەۆادا” قوزعالىسى سىناق پوليگونىنىڭ جابىلعانىنا 20 جىل تولۋىنا وراي تەاتردىڭ “يادرولىق قارۋعا قارسى باعدارلاماعا” قا¬تىسۋى تۋراسىنداعى ماسەلەلەر تالقىعا ءتۇسىپ، وعان ءبىر توپ تەاتر سالاسىنىڭ ماماندارى ءوز ۇسىنىس-پىكىرلەرىن ءبىلدىردى.
تەاتر ديرەكتورى ەركىن تىلەۋعازىۇلى ءوز ءسوزىن 108-ماۋسىمنىڭ جابىلۋىنا قاتىستى باستاي كەلە: “جىل بويى گوركي اتىنداعى ورىس دراما تەاترىندا ەلەۋلى جاڭا¬لىقتار مول بولدى. ماۋسىم بيىل جەتى پرەمەرا وتكىزدى. ۇجىم رەپەرتۋارى ۆ.سيگارەۆتىڭ “سەميا ۆۋردالاكا”، ۆ.يليۋحوۆانىڭ “ۆول¬شەب¬¬نىە ياب¬لو¬كي” اتتى ەرتەگىسى، ن.پتۋش¬كي¬نانىڭ “براۆو، لاۋرەنسيا!...” كومەدياسى، ا.تساگارەليدىڭ “حانۋماسى”، ر.وتار¬باەۆتىڭ “سۇلتان بەيبارىسى” جانە باسقا دا قويىلىم¬دار¬مەن تولىقتى. ال كەلەسى ماۋ¬سىمدا بۇل تەاتردا ش.ايتماتوۆتىڭ “تەڭىز جاعالاي جۇگىرگەن تارعىل توبەت”، ك.ابەنىڭ “قۇمداعى ايەل”، ي.ءحيساسيدىڭ “اكەمەن ءوت¬كەن ءومىر”، ن.كوليا¬ديدىڭ “امەريكا رەسەيگە پاروحود سىيلادى” سىندى تانىمال تۋىندىلار ساحنالانباق، – دەدى.
دوڭگەلەك ۇستەل بارىسىندا تالقىلانعان ماسەلەلەردىڭ دەنى رەپەرتۋارعا قاتىستى بولدى. ناقتىراق ايتقاندا، قازاقى سيپاتتاعى قويىلىمداردىڭ ورىس تىلىندەگى اۋدارماسىنىڭ بولماۋى، مادەنيەت سالاسىنا بولىنگەن قار¬جىنىڭ تەاتر¬دىڭ ءوسىپ-وركەندەۋىنە جۇم¬سال¬ماۋى اڭگىمە وزەگىنە اينالدى.

 

 

قۇندىز ەراليەۆا،  ەۇۋ ستۋدەنتى.
«ەگەمەن قازاقستان» گازەتى 23 ماۋسىم  2009 جىل

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1556
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3357
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 6253