جاقىندا پارلامەنت پالاتالارىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسى ءوتىپ، التىنشى سايلانعان قر پارلامەنتىنىڭ بەسىنشى سەسسياسى اياقتالدى. دەپۋتاتتار دەمالىسقا كەتتى. 

التىنشى سايلانعان قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتىنىڭ بەسىنشى سەسسياسى وتە ماڭىزدى جانە قاجەتتى زاڭدار قابىلدادى دەۋگە نەگىز بار. قابىلدانعان زاڭدار جۇمىستىڭ كولەمى بويىنشا دا، اتالعان زاڭداردىڭ ارقالاعان ماڭىزدى مىندەتتەرى بويىنشا دا اسا اۋقىمىد بولدى. قيىن-قىستاۋ قۇبىلىستارعا تولى بيىلعى جىلى پارلامەنت قابىرعاسىندا قابىلدانعان ءار زاڭنىڭ ءوز ماڭىزى بار. ەل دامۋىنا اسا قاجەتتى دە، وزەكتى بىرقاتار زاڭ جوبالارى كەزەكتى سەسسيايدا قابىلداندى.

نۇرلان نىعماتۋلين، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ توراعاسى: 

«قاي قوعامدا بولسا دا، قاي ۋاقىتتا بولسا دا زاڭنىڭ ورنى ارقاشان دا ەرەكشە. سەبەبى، زاڭ بار جەردە ادىلدىك، بوستاندىق جانە تىنىشتىق بار. وسى جولدا پارلامەنت ەلىمىز ءۇشىن، حالقىمىز ءۇشىن كوپتەگەن قاجەتتى زاڭداردى قابىلدادى»، - دەگەن ەدى وتكەن جىلى ءتوتىنشى سەسسيانىڭ جابىلۋىندا.

ەندەشە ءسوزدى كوپ سوزباي، التىنشى سايلانعان قر پارلامەنتىنىڭ بەسىنشى سەسسياسىندا قانداي زاڭدار تاقىلانىپ، قاينداي زاڭدار قابىلدانعانى جايلى توقاتالايىق.

بيىلعى سەسسيا بارىسىندا قوس پالاتانىڭ بىرلەسكەن ءۇش وتىرىسى ءوتتى. ال جەكە توقتالاتىن بولساق پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ 41 جالپى وتىرىسى ءوتىپ، وندا 296 ماسەلە رەسمي قارالدى. ال پارلامەنت سەناتىنىڭ 25 جالپى وتىرىسى ءوتتى. وندا 165 ناقتى ماسەلە قارالدى.

كەشە عانا اياقتالعان بەسىنشى سەسسيانىڭ كەزىندە پارلامەنتتىڭ قوس پالاتاسىندا 161 زاڭ جوباسى قارالىپ، تالقىلاندى. ال ونىڭ ىشىندە 98 زاڭ جوباسى ناقتى قابىلداندى. قازىرگى تاڭدا پارلامەنت قابىلداعان 98 زاڭ جوباسىنىڭ 86-سىنا پرەزيدەنت قوليدى. اتالعان زاڭ جوبارلارى رەسمي زاڭدىق كۇشىنە ەندى.

دەپۋتاتتىق كورپۋستىڭ قابىلداعان زاڭدارى مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى توقاەۆتىڭ جانە قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ ءبىرىنشى كەزەكتە حالىقتىڭ يگىلىگىن ويلاۋ باعىتىنداعى تاپسىرمالارىن نەگىزگە الدى. وسى باعىتتا ەل ۇكىمەتىمەن، ورتالىق جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارمەن سەلبەسە وتىرىپ مەملەكەتتىك دەڭگەيدە ءتيىمدى جۇمىستار ىستەۋگە كۇش سالدى. بۇل رەتتە ازاماتتىق قوعام وكىلدەرىنىڭ ۇسىنىستارى دا ماڭىزدى ورىن الدى. ال پرەزيدەنتتىڭ قازاقستان حالىقانا ارناعان جولداۋىنداعى تاپسىرمالار زاڭ جوبالارىن تالىقىلاۋدا وزەك بولاتىنىن ايتا كەتكەن ءجون.

كەزەكتى سەسسيادا پارلامەنت قابىلداعان اسا ماڭىزدى زاڭ جوبالارى جايلى ايتار بولساق، «2020 – 2022 جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت تۋرالى» زاڭدى اتاۋعا بولادى. بۇل مەملەكەت ساياساتىنىڭ الەۋمەتتىك باعىتتىلىعى ناقتى ۇستانىمىنان تولىقتاي دەرەك بەرەدى. مۇندا ەرەكشە ايتا كەتەرلىگى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ بارلىق شىعىس كولەمىنىڭ 46 پايىزى ەلدەگى الەۋمەتتىك سالانى دامىتۋعا ءبولىنىپ وتىر.

ەندى سەناتتا ارنايى تالقىلانعان زاڭ جوبالارى جايلى ايتا كەتەيىك. كەزەكتى سەسسيادا سەنات 98 زاڭ جوباسىن تالقىلاپ، قابىلدادى ەكەن. ونىڭ اراسىندا ەكى كودەكس، ءۇش كونستيتۋتسيالىق زاڭعا وزگە­رۋلەر ەنگىزۋ بار. سونىمەن قاتار، سەگىز دەربەس زاڭ، قولدانىستاعى قىرىق بەس زاڭعا وزگەرىستەر جانە تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ ماسەلەسى قارالدى. بۇلاردان بولەك قىرىق حالىقارالىق كەلىسىمشارتتاردى قايتا قاراۋ ماسەلەلەرى قولعا الىندى.

پارلامەنتتە قابىلدانعان كەز-كەلگەن زاڭ جوباسى بىرىنشە كەزەكتە حالىقتىڭ يگىلىگىن كوزدەيتىنىن ايتتىق. ەلدىڭ ەكونوميكالىق دامۋى، ساياسي تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ، قوعامدىق تاتۋلىق پەن جاراسىم وسىنىڭ ءبارىن باسشىلىققا الا وتىرىپ، دەپۋتاتتار كورپۋسى جۇمىس ىستەيدى. جوعارىدا ايتقانىمىزداي، اتالعان زاڭ جوبالارىنىڭ ءبارى دە ەل ومىرىندەگى، مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى اسا ماڭىزدى ماسەلەلەردى قامتيدى.

ەرەكشە ايتا كەتەرلىگى، ەلدىڭ الەۋمەتتىك سالاسىنا وزگەشە كوڭىل ءبولىنىپ وتىر. مۇنىڭ ىشىندە از قامتىلعان جانە كوپبالالى وتباسىلارعا كومەك كورسەتۋ، مەملەكەتتىك قولداۋدى جانداندىرۋ، حالىقتىڭ الەۋمەتتىك ءال-اۋقاتىن بارىنشا جاقسارتۋ ماسەلەلەرى ەنىپ وتىر. وسىنىڭ ءبارى باستى نازاردا تۇرعان ماڭىزدى شارالار.

تاعى ءبىر الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ماسەلە، ازاماتتارعا اتاۋلى الەۋمەتتىك كوممەك كورسەتۋدىڭ ءتيىمدى تەتىكتەرىن بۇرىنعىدان دا جەتىلدىرە ءتۇسۋ بولىپ وتىر. مۇندا كوپ بالالى وتباسىلاردىڭ باسپانا الۋىنا، تابىسى تومەن ازاماتتارعا سالىق جەڭىلدىكتەرىن قاراستىرۋ، مۇعالىمدەر مەن دارىگەرلەردىڭ جالاقىسىن كوبەيتۋ، ستۋدەنتتەردىڭ شاكىرتاقىسىن جوعارىلاتۋ، سونداي-اق، جاستاردى جالعا بەرىلەتىن تۇرعىن ۇيلەرمەن قامتاماسىز ەتۋ سەكىلدى ماڭىزدى ماسەلەلەر بار.

Abai.kz