جاپونيا بيلىگى رەسەيمەن كەلىسسوز كەزىندە كۋريل ارالدارىنىڭ جارتى تەرريتورياسى، دالىرەك ايتقاندا بۇكىل وڭتۇستىك بولىگى تالاپ ەتىلەتىنىن ايتىپتى. ياعني، جاپون بيلىگى بۇل تەرريتوريالاردى جاپونيا ەگەمەندىگىنىڭ ءھام جاپونيانىڭ ءبىر بولىگى دەپ ەسەپتەيدى.

بۇل سوزدەردى جاپونيانىڭ جاڭا پرەمەر-ءمينيسترى (بىلتىر سايلانعان) يوسيحيدە سۋگۋ ايتقان ەكەن.

«سولتۇستىك تەرريتوريالار (جاپوندار كۋريلدى وسىلاي دەپ اتايدى ەكەن) – بۇل ءبىزدىڭ ارالدارىمىز. ول ءبىزدىڭ ەگەمەندىگىمىزدىڭ ءبىر بولىگى. ودان بولەك، رەسەيمەن ەكىاراداعى بەيبىت كەلىسىم جونىندەگى كەلىسسوزدەرىنىڭ نەگىزگى ماسەلەسى – وسى سولتۇستىكتەگى ءتورت ارالدىڭ مەنشىك قۇقىن انىقتاۋ. بۇل ءبىزدىڭ ۇكىمەتىمىزدىڭ تۇراقتى ۇستانىمى ءھام تالابى»، - دەپتى سۋگۋ.

جاپون پرەمەرى پارلامەنتتەگى ءسوزسايىس (دەبات) كەزىندە، وپپوزيتسيا سانالاتىن كونستيتۋتسيالىق-دەموكراتيالىق پارتيا (كدپ) ليدەرى يۋكيو ەدانونىڭ ساۋالىنا وسىلاي دەپ جاۋاپ بەرگەن.

ول سونداي-اق، جاپونيا الداعى ۋاقىتتا رەسەيمەن بىرلەسە وتىرىپ، كۋريلدىڭ وڭتۇستىك بولىگىندەگى شارۋاشىلىق جۇمىستاردى جالعاستىرا بەرەتىنىن جانە بۇل جۇمىستار ەكى ەلدىڭ زاڭدىق پوزيتسيالارىنا قايشى كەلمەۋى كەرەكتىگىن ايتقان.

تاقىرىپقا تۇزدىق رەتىندە: جاپونيا پرەمەرى يوسيحيدە سۋگۋ وسىعان دەيىن (18 قاڭتار 2021 جىل) كۋريلدىڭ ماسەلەسىن بەيبىت جولمەن شەشۋ كەرەكتىگى تۋرالى مالىمدەمە جاساپتى. كۋريلدىڭ كىمگە تيەسىلى ەكەنى تۋرالى داۋعا ءبىرجولاتا نۇكتە قويىلۋى كەرەك دەپ سويلەپتى. سۋگۋ بۇل ماسەلەنى شەشۋدە وزىنە دەيىنگە جاپونيا پرەمەرى بولعان سينزو ابەنىڭ جولىمەن جۇرەتىنىن ايتقان.

جاپون پرەمەرىنىڭ سوزدەرىنەن سوڭ، ورىس اقپاراتى: «جاپوندار جەر داۋلاپ جاتىر», دەپ جارىسا جازىپ جاتىر. مىنە، قاراڭىز:

بىلتىر جاپون ءجۋرناليسى ءارى ساياساتشىسى يۋكيو كاسياما دەيتىن ادام دا كۋريلدى قايتارۋ كەرەكتىگىن ايتىپ، جاپونيا بيلىگىنە تالاپ قويعان. ول ءوز تالابىندا كۋناشير، شيكوتان، حابوماي جانە يتۋرۋپ جەرلەرىن رەسەيدەن قايتارىپ الۋدى، ويتپەگەن جاعدايدا جاپونيا بيلىگى تەرريتوريا داۋى بار قىتاي مەن وڭتۇستىك كورەيگە جەردى قورعاي المايتىنىن، وپ-وڭاي بەرە سالاتىنىن كورسەتەدى دەپ سويلەپتى.

جاپونيا كۋريلدى ءوز تەرريتورياسى دەپ سانايتىنىن كەشە نەمەسە بۇگىن عانا ايتىپ وتىرعان جوق. ال رەسەي، سول داۋلى كۋريلدە ءوزىنىڭ اسكەري نىساندارىن كوبەيتە باستاعان. مىسالى، بىلتىر جاپونيا ۇكىمەتى داۋلى كۋريل ارالدارىنا رەسەي بيلىگى ءوز زەنيتتىك-زىمىراندىق كەشەندەرىن (س-300ۆ4 كەشەنىن) ورنالاستىرۋعا قارسى نارازىلىق بىلدىرگەن.

سونداي-اق، بىلتىر رەسەيدىڭ باس پروكۋرورى كۋريلدەگى داۋلى ايماقتارعا ساپارلاپ بارعان كەزىندە دە جاپونيا رەسەيگە نارازىلىق نوتاسىن تاپسىرعان.

2019 جىلى جاپونيانىڭ سول كەزدەگى پرەمەرى سينزو ابە دە كۋريلدىڭ جاپونياعا تيەسىلى ەكەنىن ايتىپ مالىمدەمە جاساعان.

«سولتۇستىك تەرريتوريالار – بۇل ءبىزدىڭ تەرريتوريامىز. ول جەردە ءبىزدىڭ سۋۆەرەنيتەتىمىز جۇرەدى. بۇل پوزيتسيادان اينىعان جوقپىز. كەلىسسوزدەر بارلىق قۇجاتتار نەگىزىندە ءجۇرىپ جاتىر. الايدا، 1956 جىلعى جاپون-سوۆەت دەكلاراتسياسى ەكى ەلدىڭ دە پارلامەنتتەرى راتيفيكاتسيالاعان قولدا بار جالعىز قۇجات بولىپ تۇر. ونىڭ زاڭدىق قۇقى ءالى كۇنگە دەيىن ساقتاۋلى»، - دەپتى.

توكيو مەن ماسكەۋ كۋريل ارالدارىنىڭ وڭتۇستىك بولىگىنە قاتىستى داۋدا ورتاق كەلىسىمگە كەلە الماي وتىر. ءالى كۇنگە. جاپونيا قازىر كۋريلدەگى كۋناشير، شيكوتان، حابوماي جانە يتۋرۋپ دەيتىن جەرلەردى قايتارىپ العىسى كەلەدى. 1855 جىلعى ساۋدا جانە شەكارا تۋرالى ەكىجاقتى تراكتات بويىنشا، بۇل ايماقتار جاپونياعا تيەسىلى بولعان ەكەن. ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستان سوڭ، 1945 جىلى بۇل تەرريتوريالار كسرو قۇرامىنا وتكەن. ال 1956 جىلى كسرو مەن جاپونيا بىرلەسىپ دەكلاراتسيا قابىلداعان. ول بويىنشا كسرو جاڭاعى ايتقان جەرلەردىڭ ەكەۋىن جاپونياعا قايتارىپ بەرۋى كەرەك بولعان. الايدا، جاپونيا بۇل شارتپەن كەلىسپەگەن. ودان كەيىنگى جۇرگىزىلگەن كەلىسسوزدەردىڭ بارلىعى دەرلىك ءساتسىز اياقتالىپ، داۋ شەشىلمەگەن. ال قازىر رەسەي بيلىگى كۋريل ارالدارىنىڭ كسرو تەرريتورياسى رەتىندە رەسەيگە وتكەنىن جانە ونى ءوز تەرريتوريالارى دەپ سانايتىنىن ايتىپ، ءتانالماي وتىر.

ابەنىڭ ورنىنا كەلگەن يوسيحيدە سۋگا كۋريل ماسەلەسىن تۇبەگەيلى شەشەتىنىن ايتقانىمەن، ساراپشىلار سۋگا تۇسىندا توكيو-ماسكەۋ اراسى سۋىپ، ءوزارا سانكتسيا سالۋ دا مۇمكىن دەيدى.

Abai.kz