ينتەرنەت-كونفەرەنتسيا: ءامىرجان قوسانوۆ (جالعاسى)
كونفەرەنتسيا قوناعى - «ازات» جسدپ-نىڭ باس حاتشىسى ءامىرجان ساعيدراحمانۇلى وقىرماندار تاراپىنان كەلىپ تۇسكەن سان ءتۇرلى ساۋالدارعا بۇكپەسىز اشىق جاۋاپ بەرىپ، ينتەرنەت-كونفەرەنتسيانى اياقتاپ وتىر.
ءامىرجان مىرزا سوڭعى سۇراقتاردىڭ بىرىنە جازعان جاۋابىندا ەلدە قانداي دا ءبىر وزگەرىستەردىڭ ەۆوليۋتسيالىق جولمەن بولعانىن قالايتىنىن ايتادى: «سوتسيال-دەموكراتيا دەگەنىمىز توڭكەرىسشىل ەمەس، ەۆوليۋتسيالىق وزگەرىستەردى قالايتىن وي اعىمى. مەن دە ەلدەگى جاعدايدىڭ تۇبەگەيلى جاقسارۋىن ءبىر ادامداي قالايتىن قازاقپىن. بىراق سول ءۇشىن ءبىر قازاقتىڭ بالاسىنىڭ باسى جارىلۋى شارت بولسا، ونداي وزگەرىس بولماي-اق قويسىن! بىراق بيلىك نەعۇرلىم راديكالدانعان سايىن، قوعام دا سوعۇرلىم راديكالدانا تۇسەدى».
«اباي-اقپارات»
- توڭكەرىس جاساعىلارىڭىز كەلەدى. بىراق مەن قازاقستاندا ليۆياداعىداي، قىرعىزستانداعىداي جاعدايلار بولعانىن قالامايمىن. ءسىز شە؟
- سوتسيال-دەموكراتيا دەگەنىمىز توڭكەرىسشىل ەمەس، ەۆوليۋتسيالىق وزگەرىستەردى قالايتىن وي اعىمى. مەن دە ەلدەگى جاعدايدىڭ تۇبەگەيلى جاقسارۋىن ءبىر ادامداي قالايتىن قازاقپىن. بىراق سول ءۇشىن ءبىر قازاقتىڭ بالاسىنىڭ باسى جارىلۋى شارت بولسا، ونداي وزگەرىس بولماي-اق قويسىن! بىراق بيلىك نەعۇرلىم راديكالدانعان سايىن، قوعام دا سوعۇرلىم راديكالدانا تۇسەدى.
- مەنىڭشە، وپپوزيتسيادا مىقتى يدەولوگ جوق. كەلىسەسىز بە؟
كونفەرەنتسيا قوناعى - «ازات» جسدپ-نىڭ باس حاتشىسى ءامىرجان ساعيدراحمانۇلى وقىرماندار تاراپىنان كەلىپ تۇسكەن سان ءتۇرلى ساۋالدارعا بۇكپەسىز اشىق جاۋاپ بەرىپ، ينتەرنەت-كونفەرەنتسيانى اياقتاپ وتىر.
ءامىرجان مىرزا سوڭعى سۇراقتاردىڭ بىرىنە جازعان جاۋابىندا ەلدە قانداي دا ءبىر وزگەرىستەردىڭ ەۆوليۋتسيالىق جولمەن بولعانىن قالايتىنىن ايتادى: «سوتسيال-دەموكراتيا دەگەنىمىز توڭكەرىسشىل ەمەس، ەۆوليۋتسيالىق وزگەرىستەردى قالايتىن وي اعىمى. مەن دە ەلدەگى جاعدايدىڭ تۇبەگەيلى جاقسارۋىن ءبىر ادامداي قالايتىن قازاقپىن. بىراق سول ءۇشىن ءبىر قازاقتىڭ بالاسىنىڭ باسى جارىلۋى شارت بولسا، ونداي وزگەرىس بولماي-اق قويسىن! بىراق بيلىك نەعۇرلىم راديكالدانعان سايىن، قوعام دا سوعۇرلىم راديكالدانا تۇسەدى».
«اباي-اقپارات»
- توڭكەرىس جاساعىلارىڭىز كەلەدى. بىراق مەن قازاقستاندا ليۆياداعىداي، قىرعىزستانداعىداي جاعدايلار بولعانىن قالامايمىن. ءسىز شە؟
- سوتسيال-دەموكراتيا دەگەنىمىز توڭكەرىسشىل ەمەس، ەۆوليۋتسيالىق وزگەرىستەردى قالايتىن وي اعىمى. مەن دە ەلدەگى جاعدايدىڭ تۇبەگەيلى جاقسارۋىن ءبىر ادامداي قالايتىن قازاقپىن. بىراق سول ءۇشىن ءبىر قازاقتىڭ بالاسىنىڭ باسى جارىلۋى شارت بولسا، ونداي وزگەرىس بولماي-اق قويسىن! بىراق بيلىك نەعۇرلىم راديكالدانعان سايىن، قوعام دا سوعۇرلىم راديكالدانا تۇسەدى.
- مەنىڭشە، وپپوزيتسيادا مىقتى يدەولوگ جوق. كەلىسەسىز بە؟
-كەلىسپەيمىن. ءبىزدىڭ قاتارىمىزدا يدەولوگيالىق جۇمىستىڭ مايىن تامىزاتىن ازاماتتار جەتكىلىكتى.
-جانبولات ماماي، ينگا يمانباي سياقتى ادامداردىڭ سىزدەرگە نە كەرەگى بار؟ «جاستاردىڭ وكىلى، ازات ويلايتىن سونداي دا جاستار بار» دەۋدەن باسقا نە جاۋاپ بەرە الاسىز؟
-جانبولات پەن ينگا جاس بولسا دا، ساياسي پوزيتسياسى قالىپتاسقان، جاستار ورتاسىندا بەدەلدى ءىنى-قارىنداستارىمىز. قاۋىپ-قاتەردەن قايمىقپاي، ويلارىن اشىق ايتىپ، ناقتى قيمىل-ارەكەتتەرگە بارىپ ءجۇر. ولاردى قاتتى سىيلايمىن. قولىمنان كەلگەنشە قولداپ، ازىن-اۋلاق اقىلىمدى ايتىپ ءجۇرمىن. ازىرشە مەنىڭ جامان اقىلىمدى تىڭدايدى ايتەۋىر...
-ءامىرجان مىرزا، №21 جاريالاعان قوناقتىڭ (چت، 03/15/2012 - 01:01) جازىپ وتىرعانى ارانداتۋ سۇراقتار سەكىلدى. سەن ول ۋلتراۇلتشىل كورسەتكەن ورالدىق جۋرناليست قاجىمۇقان عابدوللا اشقان مايدان سايتىنا كىرمەيتىن دە بولارسىڭ. دەگەنمەن وسى سايتتا سەنى سىناۋشى، ساعان:
قۇيىنداي قۋات-جالىندى،
جىگەرىن، بوسقا جانىدى...
كومسومولىن قيمايدى،
قازالىنىڭ ءامىرى!..
كۇرەسەم دەپ عع-مەن،
تۇرمەدە ازداپ ارىدى...
وسى بەتتەن قايتساڭ عوي،
قازاقستاننىڭ ءامىرى!..
قاسيەتتى قازاقتان،
ەدى عوي ونىڭ تامىرى.
ۇلتىڭ ءۇشىن كۇرەسشى،
قازاقتىڭ ۇلى - ءامىرى! - دەپ «ولەڭ» شىعارعان، «قازاق ەلى» قوزعالىسىنىڭ «باس يدەولوگى» ناعاشىباي ەسمىرزاەۆ دەگەن فاشيزم يدەولوگياسىن اشىق ناسيحاتتايدى ەكەن. وعان نە دەيسىڭ؟
ال، «ورالدىق جۋرناليست قاجىمۇقان عابدوللا» اسقىنعان «بونوپارتيزم» كەسەلىنە شالدىققانى سونشا ونىسى «شيزوفرينياعا» اينالىپ بارا جاتقانىن ونىڭ ماقالالارىنان كورمەۋ مۇمكىن ەمەس. بۇل نە، جاستار مەن ۋلتراۇلتشىلداردى ۋلاۋ ءۇشىن بيلىكتىڭ جاساپ وتىرعان ارنايى امالى ما بولماسا ءىرى ساياسي تۇلعالار مەن ويشىل ازاماتتاردى ىعىستىرا-ىعىستىرا «جەتكەن جەرىمىز» وسى ما؟
نە دەسەك تە ساياسي مايدانعا ۇساق «بونوپارتشيكتەردىڭ» ارالاسۋى اسا قاۋىپتى قۇبىلىس ەمەس پە؟ ولاردى تابىسقا جەتەدى دەپ ەشكىم ءمان بەرىپ تە جاتپاعانى انىق. بىراق ءبىر ءۇيدى ورتەۋگە كەيدە نازاردان تىس قالىپ قويعان ءبىر بالانىڭ دا شاماسى جەتىپ جاتادى. ونىڭ ۇستىنە جاۋ جاعادان العاندا بۇلار ەتەكتەن تارتىپ، ءۇي ىشىنەن ءۇي تىگۋگە ۇمتىلعانى دا تۇسىنىكسىز.
-تاعى دا قايتالايمىن: ەشبىر تاقىرىپقا، ول دەموكراتيا بولسىن، نە ۇلت ماسەلەسى بولسىن، ەشكىم ءۇشىن مونوپوليا جوق! اركىم شاما-شارقىنشا تىرلىك جاسايدى. ەڭ باستىسى، ول تىرلىگى ەل بىرلىگىنە نۇقسان كەلتىرمەسە بولدى. بۇل تەك قانا قاجىمۇقانعا قاتىستى ەمەس. ايتارىم - وسى!
-ەگەر بىرەۋلەردەن قوماقتى قارجى تۇسپەگەندە وپپوزيتسيادا قالار ما ەدىڭىز؟
-مەنىڭ قايدان قارجى الىپ جۇرگەنىمدى قايدان بىلەسىز؟ وپپوزيتسيادا اقشا ءۇشىن جۇرگەن جوقپىن. وسى كۇنگە دەيىن ءوز كۇنىمدى ءوزىم كورىپ جۇرگەن اداممىن. بيلىكتەن دە، وپپوزيتسيادان دا اقشا العان جوقپىن. سوندىقتان بيلىككە دە، وپپوزيتسياداعى ارىپتەستەرىمە دە پىكىرىمدى اشىق ايتىپ كەلەمىن. ومىردە ەڭ قىمبات نارسە - تاۋەلسىزدىك. سول تاۋەلسىزدىگىمدى جوعالتقىم كەلمەيدى.
- شىنىندا دا، سىزدەردىڭ داۋىستارىڭىزدىڭ قاتتى، باسەڭ شىعۋى سىرتتان كەلەتىن اقشانىڭ كولەمىنە بايلانىستى ەمەس پە؟
-زاڭ بويىنشا، ساياسي پارتيا شەتەلدەن قارجى الا المايدى. سونى ءبىلىپ قويىڭىز.
-پەتەكەڭە (پيوتر سۆويكتى ايتام) دەگەن كوزقاراسىڭىز قالاي؟ ونداي اداممەن ءبىر ستولدىڭ باسىندا قالاي وتىراسىز؟ ءبىزدى سىيلامايتىن اداممەن بىرگە بارريكاداعا شىعۋعا بولا ما سوندا؟
-بۇل سۇراققا جوعارىدا جاۋاپ بەرگەنمىن.
-ءCىزدى ۇلتشىل ەمەس ءجۇزشىل دەگەن اڭگىمە بار...
-مەن تۋرالى باسقا دا اڭگىمەلەر كوپ. سول الىپ-قاشپا اڭگىمەنىڭ ءبىرى عوي. ءجۇزشىل ەمەسپىن، الاششىلمىن!
-ءامىرجان، ءىنىم،ءۇش سۇراعىم بار.
ءبىرىنشىسى، كومسومولدا جاساعانىڭ راس پا؟
-جاسادىم.
-ەكىنشى سۇراعىم، تولەگەن جۇكەەۆتىڭ «بۇرىنعى وپپوزيتسيا كەتۋ كەرەك، جاستارعا ورىن بەرۋ كەرەك» دەگەن پىكىرىنە نە ايتاسىز؟
-جاڭا كۇشتەر كەلۋى كەرەك دەگەنىنە قوسىلامىن. جاستار دا قاتارىمىزعا كوپتەپ كەلۋدە. ۋاقىت وتە ءبارى دە جاڭارۋ كەرەك: بيلىك تە، وپپوزيتسيا دا. بۇل جالپى قوعامنىڭ جاڭارۋىنا الىپ كەلەتىنىنە كامىل سەنەمىن!
-ءۇشىنشى سۇراق، قۇرىلتاي يدەياسىنا كوزقاراسىڭىز.
-ءسوز جوق، دەموكراتيالىق ۇردىستەردى قولدايتىن ۇيىمدار مەن ەلگە جاناشىر ازاماتتار باس قوسىپ، كۇش بىرىكتىرۋى كەرەك. ول بىرىگۋدىڭ مازمۇنى مەن فورماسى تۋرالى ەل بوپ، جۇرت بوپ اقىلداسۋ قاجەت سياقتى.
-ءامىرجان، 15 كۇن دەگەن ءبىرتالاي ۋاقىت. سول 15 كۇن سىزگە ءبىر تىڭ ويلار نەمەسە يدەيالار اكەلدى مە؟ ەگەر اكەلسە، ول قانداي ويلار؟
-جوعارىدا ايتقانىمداي ءبىراز ويدى كۇندەلىگىمە تۇسىرگەنمىن. وقۋىڭىزعا بولادى. http://zhasalash.kz/sayasat/6661.html
كۇندەلىككە سىيماعان ويلار دا بار. كەيىنىرەك قاعازعا تۇسىرەمىن. ناقتىلاپ الايىن. قازىر ءسال دەنساۋلىقتى تۇزەپ الايىن، رۇقسات بولسا.
-ماڭعىستاۋ وبلىسىنا قاراستى قۇرىلىس دەپارتامەنتى باستىعى قىلىپ نۇرلان سارسەكەنوۆتى تاعايىنداپتى. ول بۇعان دەيىن باس پروكۋراتۋرا قىزمەتكەرى بولعان ەكەن. نەگە ول قىزمەتكە استانادان، ونىڭ ۇستىنە باس پروكۋراتۋرا قىزمەتكەرىن الىپ كەلگەن؟
-ول كىسىنى تانىمايدى ەكەنمىن.
- قازاق وپپوزياسى بەت بەتىنە ءبورىنىڭ كوتىنشە شۋلاماي قاشان ساليقالى، سوڭىنا ەلدى ەرتە الاتىن باعىتتى پارتياعا اينالاسىڭدار. تەمىربەك
-شۋ تۋرالى ويىڭىزبەن كەلىسپەيمىن، بىرلىك تۋرالى ويىڭىزبەن كەلىسەمىن.
-توقتار اعايدى سىزدەرمەن بىرگە دەگەنگە ءالى قيمايمىن! سول كىسى سياقتى ءبىر ءسوزدى بولساڭىزدار عوي...
-مەنىڭ ءبىر ءسوزدى ەمەستىگىمىزدى قايدان كورىپ ەدىڭىز؟ توقاڭنىڭ بىزبەن بىرگە بولعانى - باتىردىڭ ءوز تاڭداۋى. ءبىز ءۇشىن ول ماقتانىش!
-الەۋمەتتىك تەڭدىك دەگەندى قالاي تۇسىنەسىز؟ كەيبىرەۋلەر ونى «كومۋنيستىك رەجيممەن» شاتاستىرادى. جەر بايلىعىن جەكە ادامدار ەمەس، حالىق يەلەنۋى كەرەك ەمەس پە؟
-تەڭدىكتىڭ دە تەڭدىگى بار. مەنىڭشە، ەڭ الدىمەن، مۇمكىنشىلىكتەر تەڭدىگى بولۋى ءتيىس! ەڭبەكقورسىڭ با، ءبىلىمىڭ مەن دايىندىعىڭ مىقتى ما، ءوس، وز! جالقاۋسىڭ با، ءبىلىمىڭ تاياز با، كەيىن قالاسىڭ! مەملەكەت ون ەكى مۇشەسى ساۋ ادامدارعا سونداي مۇمكىنشىلىك بەرۋى ءتيىس. ال مۇمكىندىكتەرى شەكتەۋلى، الەۋمەتتىك جاعىنان قورعالماعاندارعا ءتيىستى جاعداي جاساۋى ءتيىس.
جەر بايلىعى - جەكە ادامداردىڭ بايلىعى ەمەس، ەل بايلىعى! سول بايلىقتى ساتۋدان تۇسكەن قىرۋار قارجى حالىق يگىلىگىنە جاراتىلۋى ءتيىس. ول ويىڭىزبەن كەلىسەمىن!
-حالىقارالىق ۇيىمدار بوسات دەگەن سوڭ سوكولوۆا مەن ۆينياۆسكيلەردى بوساتتى،
ال، ەندى سول حالىقارالىق ۇيىمدار ءبىزدىڭ وكىمەتكە نەگە قازاق وپپوزيتسيونەرلەرىن بوسات دەمەيدى؟
-مەنىڭ بىلۋىمشە، ول ۇيىمداردىڭ تالاپ-حاتتارىندا اتالعان تىزىمدە قانداستارىمىز دا بار. ولاردى بوساتپاي جاتقان شەتەل ەمەس، ءوزىمىزدىڭ بيلىك ەمەس پە؟
-اسسالاۋماعالەيكۋم ءامىرجان اعا! اللا باسىڭىزعا اماندىق، ىسىڭىزگە تابىس بەرسىن! سىزگە قويار سۇراعىم تومەندەگىدەي.
جاقىندا ءبىر باق-تان قارا حالىقتان شىققان، تەكسىز ادامنىڭ بيلىك ەتۋى تەك ءوز باسىن ويلاپ، قالتاسىن قامپايتۋمەن شەكتەلەدى. ول تەكسىز، اقسۇيەك ەمەس جاندارعا ءتان قاسيەت دەگەن پىكىردى وقىدىم. اۆتوردىڭ ساراپتاماسىنا قاراساق، ويعا قونىمدى سياقتى بولىپ كورىنەدى. بۇل قازاقتىڭ: «قۇم جيىلىپ تاس بولماس، قۇل جيىلىپ باس بولماس»- دەگەن ماقالىمەن ۇندەس كەلەدى. شىنىندا تەك قازاق حالقى ەمەس، كوپتەگەن ەلدەردە وسىنداي تەندەنتسيالار بايقالىپ جاتادى. قاي ەلدە، قاشان دا بولعان توڭكەرىستەرگە قارايتىن بولساق، توڭكەرىستىڭ دانىشپاندارى الدىمەن شىركەۋ مەن مەشىتتەن، ەلدىڭ اقسۇيەك-تەكتىلەرىنەن ارىلۋعا كۇش سالادى. سودان سوڭ ۇرانداتىپ، نادان، قاراپايىم حالىقتى وڭاي باسقارىپ وتىرا بەرەدى. بىزدەگى ساياساتتاعى وسى كورىنىستەر تۋرالى ويىڭىزدى بىلگىم كەلەدى.
-P.S. ارينە بۇل ادامداردىڭ قۇقىعىن تاپتاۋ، جىكتەۋ بولىپ كورىنۋى مۇمكىن. ونداي ويدان اۋلاقپىن. تەك ءبىز وزگەرتە المايتىن كەيبىر وسىنداي ءومىر زاڭدىلىقتارىن ەسكەرە وتىرىپ جاسالعان تۇجىرىمدار دەپ قابىلدارسىز.
ءداستۇردىڭ وزىعى بار، توزىعى بار. ماقالدىڭ دۇرىسى بار، بۇرىسى بار! اقسۇيەك پەن قاراسۇيەك دەپ بولۋىڭىزبەن مۇلدەم كەلىسپەيمىن. ادامداردىڭ ءبارى جاراتقان الدىندا، اتا زاڭ الدىندا تەڭ قاقىلى! بار ايتارىم - وسى!
-قازاق ەلىندە ورىستاردىڭ پارتيالاردى باسقارعانىن دۇرىس دەپ ويلايسىز با؟ مىسالى كوسارەۆ، كوزلوۆ.
-بۇل - ول ازاماتتاردىڭ كونستيتۋتسيالىق قاقى. جانە دە سول پارتيالار مۇشەلەرىنىڭ ءوز شەشىمى عوي.
-اللا قۋات بەرسىن.ا قىلدى، شىنشىل حالىق سىزدەرمەن بىرگە.
-نيەتىڭىزگە راحمەت! حالقىمىزبەن ءبىز دە بىرگەمىز!
-بيلىكتە مىقتى ەكونوميست تۇلعا دەيتىن كىم بار؟ الدە ءبارى دە ۋاقىت اعىنىمەن، كرەسلولارىنان ايرىلماي كەلە جاتقاندار ما؟
-بيلىكتە تەك قانا بىلىمسىزدەر وتىر دەگەنگە مەن سەنبەيمىن. تالاي-تالاي مىقتى، ءوز ىسنە مىعىم ازاماتتار، ەكونوميستەر بار. بىراق ءبىزدىڭ ەكونوميكامىز، وكىنىشكە وراي، جوعارعى بيلىكتىڭ ساياسي تابەتىن قاناعاتتاندىرۋعا عانا جۇمىس ىستەيدى. سول كەز كەلگەن ەكونوميست-شەنەۋنىك وسى قاعيداتتان شىعا المايدى. مىنەز كورسەتسە، يا سوتتالادى، يا سىرتقا كەتۋگە ءماجبۇر بولادى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، بيلىكتە بىلىكتى ماماندار بار، بىراق ولار بيلىكتە ۇستەمدىك ەتكەن ساياسي تالاپتاردىڭ قۇلى بولۋعا ءماجبۇر.
-ەكىنشى، بيلىكتەگىلەردىڭ بالالارى كەرەمەت باسى ىستەيتىندەر مە؟ نەگە ولار قازاقستاننىڭ ءتۇرلى مايشەلپەك ورىندارىن باسقارادى؟
-ويتكەنى بىزدە بيلىكتىڭ ءوز ىشىندە كادرلاردىڭ ءوسۋى كوپە-كورىنەۋ تەڭسىزدىك جاعدايىندا جۇزەگە اسۋدا. تامىر-تانىستىق ءپرينتسيپى مىقتاپ ورنىققان. وسىنىڭ ءبارى ءبىلىمدى دە بىلىكتى، بىراق جوعارى جاقتا كوكەلەرى جوق جاستاردىڭ اشۋ-ىزاسىن تۋعىزۋدا. مۇنداي ءداستۇردى جويۋ كەرەك! بۇل باستىقتاردىڭ بالالارى مۇلدەم وسپەسىن دەگەن ءسوز ەمەس. ولار باسقالارمەن بىرگە تەڭ دارەجەدە كونكۋرسقا ءتۇسسىن، باعىن جالپىعا بىردەي تالاپتار نەگىزىندە سىناپ كورسىن دەگەن ءسوز
-ءۇشىنشى، قازاق زيالىلارى كىم كورىنگەننىڭ جەمىنە اينالىپ، دالادا قالىپ ءجۇر. اقشا دەگەندە ەستەرى شىعىپ كەتەدى. مىنە سول زيالىلاردىڭ وزدەرى جەكە باس قوسىپ، جاڭا ءبىر پارتيا قۇرا الار ما ەدى؟
-ول زيالىلاردىڭ ءوز ءىسى بولار. مەنىڭشە، ناعىز زيالىلاردىڭ ءبارى ءبىر ادامداي ءبىر پارتياعا ەنىپ كەتكەنى دۇرىس ەمەس سياقتى. ناعىز زيالى ول - قايتالانباس، ءبىر پارتيانىڭ جارعىسىنا سىيمايتىن ۇلكەن تۇلعا! ول - ەركىن ويلايتىن، تاۋەلسىز جۇرەتىن ادام. سول جاعىن دا ۇمىتپايىق.
-قازىرگى پارتيالار اراسىنداعى ءادىل باسەكەلەستىكتىڭ دەڭگەيى قانداي؟ بۇعان قانداي باعا بەرەسىز؟
-بىزدە ساياسي پارتيالار اراسىندا وركەنيەتتى باسەكە ءداستۇرى قالىپتاسقان. ءبىر جاعىنان - «نۇروتان» مەن ونىڭ سىبايلاستارى، ەكىنشى جاعىنان - وپپوزيتسيالىق پارتيالار. پارتياارالىق باسەكە تولىققاندى بولۋ ءۇشىن ولاردىڭ بارلىعىنا تەڭ جاعداي جاسالۋى ءتيىس. ونىڭ ءبارى پارتيالاردىڭ تىركەلۋى مەن قىزمەت ەتۋىنە، مەملەكەتتىك باق-تارعا قول جەتكىزۋى مەن سايلاۋ كوميسسيالارىنا مۇشە بولۋى سياقتى اسا ماڭىزدى نارسەلەرگە تىكەلەي بايلانىستى.
-وپپوزيتسيانىڭ بيلىككە ىقپالى نەگە تومەن، كەي بولعان كەلەڭسىزدىكتەرگە بەلسەنە ىقپال ەتكەندە كەي ماسەلەلەرگە بيلىك نازار اۋدارىپ دۇرىس شەشىم تاپقاندا قايعىلى جايتتار بولماسپا ەدى.
وپپوزيتسيانىڭ ءالسىز بولۋنىڭ سەبەبى نەدە دەپ ويلايسىز؟
-قازاقستان وپپوزيتسياسى ءارتۇرلى كۇشتەر مەن تۇلعالاردان قۇرىلعان جاندى، ءوزىنىڭ جەتىستىكتەرى مەن كەمشىلىكتەرى بار ورگانيزم. كوعام قانداي بولسا، ونىڭ بالاما ويىن بىلدىرەتىن وپپوزيتسيا دا سونداي! وپپوزيتسيانىڭ بيلىككە ىقپالى ول كۇشەيگەن سايىن ارتا تۇسپەك. ال كۇشەيۋدىڭ ءبىر جولى - بىرىگۋ. ول تۋرالى ءجيى ايتىلادى. بىراق امبيتسيا دەگەن قۇرعىر ىلعي دا قولبايلاۋ بوپ ءجۇر.
-جسدپ نىڭ نەگىزگى ۇستانىم باعىتى قانداي ؟ بيلىك ۇشىنبە جوق ەل مۇددەسىمەن دەموكراتيا ءۇشىن كۇرەسەسىزدەر مە؟
-بيلىك ءۇشىن كۇرەسسە، «نۇروتان» كۇرەسسىن. ءبىز حالىق جاعىندامىز!
-سىزدەردە شەشىمدەر مەن باستى ماسەلەلەر باسشىلاردىڭ ىقپالىمەن شەشىلە مە، جوق كەڭەستەن تالقىدان وتە مە؟
-بارلىق شەشىم تەك قانا سەزد، ساياسي كەڭەس جانە تورالقادا قابىلدانادى. ەڭ دۇرىسى سول!
-مەملەكەتتىك قارجىنى قاداعالاۋ مەن اكىمدەر ءىسىنىڭ دۇرىس اتقارىلۋىنا قانداي جول ۇسىنار ەدىڭىز؟
-ول ءۇشىن جەرگىلىكتى ءماسليحاتتاردىڭ ءرولىن كۇشەيتۋ كەرەك. جانە دە ونىڭ قۇرامىندا ەل اراسىندا بەدەلى بار، پىكىرىن اشىق ايتا الاتىن، اكىمنىڭ اۋزىنا قاراپ قالماعان، لايىقتى دەپۋتاتتار بولسا، اتقارۋشى بيلىك ايىلىن جيىپ جۇرەر ەدى.
-تەلارنادان "ونەر يەلەرىنىڭ" سىر سۇحباتتارى ساعاتتاپ بەرىلسە دە ساياسي قوعامدىق ماڭىزدى پىكىرلەرگە قىسقا مينۋتتار عانا بەرىلەدى. كوپشىلىك قاۋىم اراسىندا دا قوعامدىق تەلەارنا جايىندا سوزدەر بار. وسىعان كوزقاراسىڭىز قانداي؟
-قوعامدىق تەلەديدار تۋرالى ءبىز ءبىرازدان بەرى ايتىپ كەلەمىز. بۇگىندە بۇل ماسەلە اسا ءزارۋ، ويتكەنى شىن مانىندە كوپپارتيالىق پارلامەنت جوق كەزدىڭ وزىندە، قوعامدا بولىپ جاتقان پروتسەستەرگە كوپشىلىك بولىپ باعا بەرۋدى ءدال وسى قوعامدىق تەلەديدار ۇيىمداستىرا الار ەدى.
-قازىرگى الەمدىك ساياساتتا قۇبىلىپ تۇر. باتىس، ەكى الىپ كورشى، مۇسىلمان ەلدەرى اراسىندا قانداي ساياسات ۇستانۋدى دۇرىس سانايسىز؟
-بىزدە سىرتقى ساياساتى قالىپتاستىرۋ قوعام ىقپالىنان تىس شەنەۋنىكتەر توبى - سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ قولىمەن جۇزەگە اسىرىلۋدا. تاۋەلسىز ساراپشىلار مەن مامانداردىڭ وي-پىكىرى ەسكەرىلمەي جاتادى. سىرتقى ساياساتتىڭ ستراتەگيالىق سيپاتى جوق! الدىمەن وسى جاعىن رەتتەپ الۋىمىز قاجەت.
ەكىنشىدەن، سىرتقى ساياسات باسىمدىقتارىن بەلگىلەۋدە پارلامەنتتىڭ ءرولى ارتۋى ءتيىس. ياعني، اسا ماڭىزدى حالىقارالىق باستامالار ناق وسى پارلامەنتتىڭ سۇزگىسىنەن ءوتۋى كەرەك. سوندا عانا ول شەشىمدەردىڭ ءبىر قايناۋى ىشىندە بولماي، تيىمدىلىگى ارتادى.
نەگىزگى باعىتتارعى كەلسەك، قىسقاشا ايتقاندا، ەۋروپالىق ءومىر ستاندارتتارىنا جاقىنداعانىمىز ابزال. رەسەيمەن كورشى رەتىندە ساناسۋ ءارى سىيلاسۋ كەرەك، بىراق بەلگىلى ءبىر مىندەتتەمەلەر جۇكتەيتىن ساياسي وداققا كىرۋ جاعىنا اباي بولعان ءجون. ويتكەنى، ول جاعدايدا حالىقارالىق ارەنادا قازاقستاننىڭ دەربەس ساياسات جۇرگىزۋ مانەۆرى شەكتەلىپ قالۋى مۇمكىن. قىتايمەن دە بايلانىستى وركەنيەتتى تۇردە ءتۇزۋ قاجەت، ونىڭ ەكسپانسياسىنىڭ كولەڭكەسىندە قالىپ قويۋ قاۋپىن انىق ۇعىنۋعا مىندەتتىمىز. باسقا كورشىلەرمەن دە قارىم-قاتىناستى دۇرىستاپ العانىمىز ءلازىم بولار ەدى.
-ءامىرجاننىڭ ۇلتشىل ەكەنىنە سەنبەيمىن. ۇلتشىل بولسا ۇلتشىلدارمەن ءبىر كەزدەسۋى كەرەك ەدى عوي. ويلايتىنى - بولات ءابىلوۆ بولىپ ءجۇر بۇل جىگىتتىڭ.
-قوعامدا ءارتۇرلى پىكىر ايتىپ جۇرگەن بارلىق كۇشتەرمەن شاما-شارقىمشا كەزدەسىپ ءجۇرمىن. ۇلتىما ادال بولۋ - پارىزىم. ابىلەۆپەن (نەمەسە باسقالارمەن) بىرگە جۇرسەم، نەسى ايىپ؟ كەشىرىڭىز، تۇسىنبەدىم سۇراعىڭىزدىڭ استارىن...
سوڭى
«اباي-اقپارات»
