2021 جىلدىڭ 1 اقپانىنان باستاپ قازاقستاندا جاپپاي ۆاكتسينا ەگۋ باستالدى. قازاقستان رەسەيلىك «سپۋتنيك V» ۆاكتسيناسىن قولدانۋدا. ۆاكتسينا ددسۇ تاراپىنان تىركەلمەسە دە، ونى بىرقاتار ەلدەر ۆيرۋسپەن كۇرەسۋدە قولدانىپ كەلەدى. «سپۋتنيك V» ۆاكتسيناسىن رەسەيدىڭ ن.ف. گامالەي اتىنداعى ەپيدەميولوگيا جانە ميكروبيولوگيا عىلىمي-زەرتتەۋ ورتالىعى جاساپ شىققان. قازاقستانعا قاڭتاردىڭ سوڭىندا 22 مىڭ دوزا بولاتىن العاشقى پارتيا كەلىپ جەتتى، ال اقپان ايىنان باستاپ ۆاكتسينا ەگۋ باستالدى.

قازاقستانداعى ۆاكتسيناتسيا قارقىنى كوڭىل كونشىتەرلىك دەڭگەيدە ەمەس. باستاپقى جوسپار بويىنشا دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى ا.تسوي جىل سوڭىنا دەيىن 6 ملن قازاقستاندىقتى ۆاكتسيناتسيالاۋ جوسپاردا بار ەكەنىن ايتقان ەدى. الايدا بۇل جوسپار ىسكە اسپايتىن سىندى. سەبەبى ۆاكتسيناتسيا باستالعانىنا مىنە تۋرا ەكى اي. ال ۆاكتسينا قابىلداپ ۇلگەرگەن جانداردىڭ سانى 101 مىڭ ادامدى قۇرايدى. بۇل وتە از. ۆاكتسينانى قابىلداۋ ەكى ستاديادان تۇراتىنىن ەسكەرسەك، كورسەتكىش ءتىپتى تومەندەيدى. سەبەبى ۆاكتسينانى العان سوڭ، ەكىنشى مارتە تاعى الۋ كەرەك. ول 21 كۇننەن كەيىن ىسكە اسادى. ال قازاقستاندا ەكى ستادياسىن العاندار سانى 30 مىڭعا جەتپەيدى. تىم از كورسەتكىش. قازاقستان حالقىنىڭ 1 پايىزىن دا ۆاكتسيناتسيالاپ ۇلگەرگەن جوق، ال كەي ەلدەر 50-90% حالقىن ەكى ستاديالى ۆاكتسينامەن قامتاماسىز ەتتى. بۇل ارينە دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى مەن ەل ۇكىمەتىنىڭ كەمشىلىگى. ۇلكەن كەمشىلىك.

ەلدەگى ۆاكتسيناتسيالاۋ قارقىنىنا دەپۋتاتتاردىڭ دا كوڭىلى تولماۋدا. ولار دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى تسويدى سوزبەن سويىپ تاستادى.

ءماجىلىس دەپۋتاتى يرينا ۋنجاكوۆا:

«كەشە دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى تسوي حالىقتى كەزەكتى مارتە ۆاكتسينا قابىلداۋعا شاقىردى. بىراق سۇراق تۋىندايدى: قايدا بارۋ كەرەك، قاي جەردەن ۆاكتسينا قابىلدايمىز؟ پوليكلينيكالاردا ۆاكتسينا جوق قوي. بۇل تۋرا وتكەن جىلعى جاعدايدى ەسكە سالادى. ازاماتتار قايدا بارىپ، قالاي پتسر تەست تاپسىرۋ كەرەكتىگىن بىلمەگەن ءساتتى ايتامىن. بۇگىن حالىق قايدا بارىپ ۆاكتسينا الۋ كەرەكتىگىن بىلمەيدى. دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى جاعدايدىڭ دامۋ الگوريتمىن جاساماعان با؟! سوندىقتان دا حالىقتى ۆاكتسيناتسيالاۋ بىزدە ۇلكەن الاڭداتۋشىلىق تۋىنداتىپ وتىر»، - دەدى.

ارتىنشا دەپۋتات مينيسترلىكتى تىكەلەي ايىپتاۋعا كوشتى.

«قازىر ءبىزدىڭ ەلىمىزدە قالىپتاسقان جاعداي مينيسترلىكتىڭ نە ءوزىنىڭ، نە الەمنىڭ ۆيرۋسپەن كۇرەسۋ تاجىريبەسىنەن ساباق الماعانىن كورسەتەدى. ال الەمدىك تاجىريبەدە بارلىق كورسەتكىش تۇر عوي. يزرايل، ۇلىبريتانيا، سلوۆاكيا، سلوۆەنيا، سەربيا، سينگاپۋر جانە باسقا ەلدەردە حالىقتىڭ جارتىسىنان باستاپ 90 پايىزىنا دەيىن ۆاكتسيناتسيالاندى.

ال قازاقستاندا دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ اقپاراتىنا سەنسەك 101 مىڭنان ءسال اساتىن حالىق قانا ۆاكتسينا الىپ ۇلگەرگەن. بۇل دەگەنىمىز حالىقتىڭ 0,7 پايىزىن قۇرايدى، ياعني ءبىر پايىزدان دا از. ال ۆاكتسيناتسيا ەكى اي بۇرىن باستالعان ەدى. ال ءدال وسى قارقىنمەن 19 ميلليون حالىقتىڭ 70 پايىزىن ۆاكتسيناتسيالاۋ ءۇشىن 15 جىلدان استام ۋاقىت كەرەكتىگىن ەسەپتەۋ ءۇشىن اسقان ماتەماتيك بولۋدىڭ دا قاجەتى شامالى», - دەپ كىجىندى دەپۋتات.

دەپۋتاتتىڭ ايىپتاۋى دا نەگىزسىز ەمەس. ددسۇ اقپاراتىنشا الەمدەگى كوروناۆيرۋستىڭ تارالۋ قارقىنىن توقتاتۋ ءۇشىن كەمى 50% حالىق ۆاكتسينا الۋى كەرەك، ال ۆيرۋستى جەڭۋ ءۇشىن 70-75% حالىق ۆاكتسيناتسيالانۋى مىندەتتى. ۆيرۋستى جەڭۋدىڭ باسقا جولى جوق. ەلدەگى ۆاكتسيناتسيانى قانشالىقتى جىلدامداتساق، ەل ەكونوميكاسىنىڭ قالپىنا كەلۋىنىڭ سونشالىقتى قارقىندى بولارىن دا ەسكەرگەن ءجون. سەبەبى كارانتيندىك شەكتەۋلەر ازايادى، جۇمىس ىستەۋ مۇمكىندىگى ارتادى. ال قازاقستاننىڭ قازىرگى كورسەتكىشىنە قاراپ، بۇل جاقىن ۋاقىتتا ىسكە اسپايتىنىن تۇسىنۋگە بولادى.

قازاقستان ۆاكتسيناتسيالاۋدى جىلدامداتۋ ءۇشىن ءتۇرلى كەلىسسوزدەر جۇرگىزىپ جاتىر. رەسەيلىك «سپۋتنيك V» ۆاكتسيناسىن ەگۋ باياۋ بولسا دا ءجۇرىپ جاتىر. ەندىگى كەزەكتە رەسەيدەن 1 ملن دوزا «سپۋتنيك لايت» كەلۋى ءتيىس. ال قىتايدان 3 ملن دوزا «Sinovac» ۆاكتسيناسى جاقىندا كەلىپ جەتەدى. وتاندىق «كازكوۆيدين» ۆاكتسيناسىنىڭ جاپپاي ۆاكتسيناتسيالاۋ پروتسەسىندە قاشان قولدانىلارى بەلگىسىز. ءCاۋىردىڭ 1 كۇنىنە دەيىن وتاندىق ۆاكتسينانى جاپپاي شىعاراتىن زاۋىت سالىنىپ ءبىتۋى ءتيىس. قازاقستان جالپى ۆاكتسيناتسيالاۋ پروتسەسىنە 50 ملرد تەڭگە بولگەن، سوعان قاراماستان ناتيجە وسىنداي...

اسحات قاسەنعالي

Abai.kz