شىڭعىس حان 1154 جىلى، دوڭىز جىلى موعول ىشىندە بلۋنيلدىق دەگەن جەردە تۋىپتى. تۋعاندا ءبىر قولى جۇمۋلى بولعان سوڭ، كىندىگىن كەسكەن قاتىن اشىپ قاراسا، ۋىسىندا قان بار ەكەن، سونى اقساقالدار ەسىتىپ، «كوپ ەل بولىپ، زور حان بولىپ، كوپ قان توگەدى ەكەن» دەپ بولجام قىلىپتى. اقىرىندا سونىسى دۇرىس كەلدى. بۇل شىڭعىس حاننىڭ العان جەرىن، قىلعان ءىسىن تۇگەل ايتۋعا ءبىر ۇلكەن كىتاپ بولادى. ءبىر شەتى قىتاي، ءبىر شەتى اراب، بارشا ازياداعى جۇرتتى تۇگەل الىپ، ەۆروپانىڭ دا بەرگى شەتىن الدى. وسى شىڭعىس تاۋىندا حان كوتەرىلىپ، حاقان، ياعني حانداردىڭ حانى اتانىپ، ۇلكەن حان بولعانى - 1203 جىلى بولسا كەرەك. پارسى جاعىن الىپ، قايتارىندا بۇحارادان مولدا اكەلدىرىپ، ءدىن جايىن سۇراپ، وزگەنىڭ بارىنە «دۇرىس» دەپ، قاج جايىن سۇراعاندا «جەردىڭ ءجۇزىنىڭ ءبارى قۇدايدىڭ ءۇيى بولسا كەرەك، ونداي ءبىر عانا جەردى قۇدايدىڭ ءۇيى دەمەك دۇرىس ەمەس» دەپ، مولدالارعا سىي بەرىپ قايىردى. شىڭعىستىڭ ءتورت بالاسى - جوشى، شاعاتاي، ۇگەدەي، تۋلى. شىڭعىسحان ءتىرى كۇنىندە ەلدى تورتەۋىنە ءبولىپ بەرىپ، ءبارىنىڭ ۇستىنەن ۇگەدەيدى حاقان قويدى. سوندا قىرعىز، قازاق، سارت، نوعاي - بارشا تاتار اتالارى جوشى مەنەن شاعاتاي قول استىندا بولعان.
Ең көп оқылған
0 پىكىر
ۇزدىك ماتەريالدار |