الەمدە بەيبىتشىلىك پەن تىنىشتىق ورناتۋ، ادامداردىڭ اللاعا دەگەن قۇلشىلىعىن كەدەرگىسىز ورىنداۋلارىنا جاعداي جاساۋعا بارشا دىندەر مۇددەلى ەكەنى انىق. الايدا، جەر تۇرعىندارىن ارانداتۋشىلىققا يتەرمەلەيتىن كۇتپەگەن ءبىر وقيعا جۇرتشىلىقتى ءدۇر سىلكىندىردى. اتى-ءجونى بەلگىسىز بىرەۋلەر مۇحاممەد (س.ع.س.) پايعامباردى كەلەمەجدەپ كورسەتەتىن فيلم ءتۇسىرىپ، ءدىندارلاردىڭ اشۋ ىزاسىنا ءتيىپ وتىر. پايعامبارىمىزدى كەلەمەجدەپ كورسەتۋ ارقىلى بۇكىل يسلام الەمىن دۇرلىكتىرىپ، مۇسىلمانداردىڭ اشۋ-ىزاسىنا تيگەن ارانداتۋشى ءفيلمدى ءبىز قازاقستان مۇسىلماندارى دا قاتتى ايىپتايمىز. مۇسىلماندار، مۇحاممەد (س.ع.س.) پايعامبارمەن قاتار قۇران كارىمدە اتتارى اتالعان پايعامبارلاردىڭ بارشاسىن «قاسيەتتى» دەپ سانايدى جانە قۇرمەتتەيدى. بارلىق پايعامبارلار مۇسىلماندار ءۇشىن «قاسيەتتى» بولعاندىقتان، قۇراندا دا پايعامبارلاردى كەلەمەجدەۋگە تيىم سالادى. كەز كەلگەن ءدىننىڭ قاسيەت تۇتقان تۇلعالارى مەن كيەلى سانالاتىن ۇعىمىن كەمسىتۋگە بولمايدى. مۇنى ءدىندى بىلاي قويعاندا، ەشبىر اقىلى ءتۇزۋ، دۇرىس نيەتتى ادام قولدامايدى. مۇنداي ءفيلمنىڭ ادامزاتتىڭ تىنىشتىعى مەن بەيبىت عۇمىر كەشۋىن قالامايتىن قايسىبىر ارانداتۋشى ادامدار نەمەسە ساياسي ۇيىمدار تاراپىنان تۇسىرىلگەندىگىندە ءسوز جوق. بۇل تىنىش جاتقان ەلدىڭ شىرقىن بۇزىپ، بۇلىك (فيتنا) شىعارۋ. اسىل ءدىنىمىز يسلام بۇلىك شىعارۋدىڭ ۇلكەن كۇنا ەكەنىن قاسيەتتى قۇراندا جانە پايعامبارىمىزدىڭ حاديستەرىندە ناقتى ايتقان. سوندىقتان بۇلىك شىعارۋدان جانە وعان ەلىكتەۋدەن ساقتانعانىمىز ءجون.

الەمدە بەيبىتشىلىك پەن تىنىشتىق ورناتۋ، ادامداردىڭ اللاعا دەگەن قۇلشىلىعىن كەدەرگىسىز ورىنداۋلارىنا جاعداي جاساۋعا بارشا دىندەر مۇددەلى ەكەنى انىق. الايدا، جەر تۇرعىندارىن ارانداتۋشىلىققا يتەرمەلەيتىن كۇتپەگەن ءبىر وقيعا جۇرتشىلىقتى ءدۇر سىلكىندىردى. اتى-ءجونى بەلگىسىز بىرەۋلەر مۇحاممەد (س.ع.س.) پايعامباردى كەلەمەجدەپ كورسەتەتىن فيلم ءتۇسىرىپ، ءدىندارلاردىڭ اشۋ ىزاسىنا ءتيىپ وتىر. پايعامبارىمىزدى كەلەمەجدەپ كورسەتۋ ارقىلى بۇكىل يسلام الەمىن دۇرلىكتىرىپ، مۇسىلمانداردىڭ اشۋ-ىزاسىنا تيگەن ارانداتۋشى ءفيلمدى ءبىز قازاقستان مۇسىلماندارى دا قاتتى ايىپتايمىز. مۇسىلماندار، مۇحاممەد (س.ع.س.) پايعامبارمەن قاتار قۇران كارىمدە اتتارى اتالعان پايعامبارلاردىڭ بارشاسىن «قاسيەتتى» دەپ سانايدى جانە قۇرمەتتەيدى. بارلىق پايعامبارلار مۇسىلماندار ءۇشىن «قاسيەتتى» بولعاندىقتان، قۇراندا دا پايعامبارلاردى كەلەمەجدەۋگە تيىم سالادى. كەز كەلگەن ءدىننىڭ قاسيەت تۇتقان تۇلعالارى مەن كيەلى سانالاتىن ۇعىمىن كەمسىتۋگە بولمايدى. مۇنى ءدىندى بىلاي قويعاندا، ەشبىر اقىلى ءتۇزۋ، دۇرىس نيەتتى ادام قولدامايدى. مۇنداي ءفيلمنىڭ ادامزاتتىڭ تىنىشتىعى مەن بەيبىت عۇمىر كەشۋىن قالامايتىن قايسىبىر ارانداتۋشى ادامدار نەمەسە ساياسي ۇيىمدار تاراپىنان تۇسىرىلگەندىگىندە ءسوز جوق. بۇل تىنىش جاتقان ەلدىڭ شىرقىن بۇزىپ، بۇلىك (فيتنا) شىعارۋ. اسىل ءدىنىمىز يسلام بۇلىك شىعارۋدىڭ ۇلكەن كۇنا ەكەنىن قاسيەتتى قۇراندا جانە پايعامبارىمىزدىڭ حاديستەرىندە ناقتى ايتقان. سوندىقتان بۇلىك شىعارۋدان جانە وعان ەلىكتەۋدەن ساقتانعانىمىز ءجون. قۇراندا: «سەندەردەن تەك زالىمدارعا عانا كەسىرى ءتيىپ قالمايتىن بۇلىكتەن (فيتنادان) ساقتانىڭدار» دەپ ەسكەرتسە، پايعامبارىمىز (س.ع.س) جالپى ادام بالاسى باردا قانداي دا ءبىر بۇلىكتىڭ بولماي قالۋى مۇمكىن ەمەستىگىن حاديستەرىندە ايتىپ كەتكەن. ماسەلەن ءمىنابىر حاديستە اللا ەلشىسى (س.ع.س.): «ەڭ باقىتتى ادام - بۇلىك شىققاندا، وعان قوسىلماي امان قالعان جانە اللانىڭ سىناۋىنا شىداعان ادام»، دەگەن. ياعني بولۋى مۇمكىن بۇلىكتەن ساقتانۋ، وعان ءازىر بولۋ پايعامبارىمىزدىڭ (س.ع.س) سۇننەتىنەن بولىپ تابىلادى. ول ءۇشىن الدىمەن - ءبىلىم، اقىل، حيكمەت (دانالىق), دۇرىس امال، سابىر، ىجداحات كەرەك. ناداندىققا ناداندىقپەن جاۋاپ بەرۋ اقىلى دۇرىس، يمانى مىقتىلاردى كورىپ، ودان عيبرات الماعان ادامنىڭ يسلامى تۇيىرشىك-تۇيىرشىك بولىپ ءتۇسىپ، جويىلىپ كەتەدى»، دەگەنىن قاپەردەن شىعارماعان دۇرىس.

ەندەشە مۇسىلماندار مۇنداي ارانداتۋشى ارەكەتتەرگە الدانباي، سەزىمدەرىنە بەرىلمەي بارلىق قارسىلىق ارەكەتتەرىن ديپلوماتيالىق جولدارمەن مادەنيەتتى تۇردە بىلدىرۋگە ءتيىس.

سونداي-اق نارازىلىق رەتىندە ليۆياداعى اقش ەلشىلىگىنە شابۋىل جاساۋ ارقىلى ارانداتۋشى فيلممەن ەشقانداي قاتىسى جوق بەيبىت ادامداردىڭ ولىمىنە سەبەپ بولعان ءىس-ارەكەتتى دە ءبىز قازاقستان مۇسىلماندارى قولدامايمىز. بالكىم مۇنداي ارەكەتتى ۇيىمداستىرعاندار تاعى دا سول ارانداتۋشى كۇشتەر بولۋى ىقتيمال. حالىقارالىق زاڭنامالارداعىداي يسلام دىنىندە دە كەز كەلگەن ەلشىلىك قىزمەتكەرلەرىنىڭ ارنايى ستاتۋسى بار. ولار سول مەملەكەتتىڭ قورعاۋىندا بولادى. مۇنداي ارانداتۋشى ارەكەتتەرگە تەك مۇسىلمان ءدىن باسشىلارى ەمەس، حالىقارالىق ۇيىمدار دا، باسقا ءدىننىڭ ليدەرلەرى دە قارسى تۇرىپ، دۇرىس ەمەستىگىن الەمگە جار سالۋى ءلازىم.

سوندا عانا ارانداتۋشى ارەكەتتەر ناتيجەسىز قالىپ، الەمدە بەيبىتشىلىك ساقتالادى.

اتىراۋ وبلىسىنداعى سوڭعى كەزدەرى بولىپ جاتقان وقيعالارعا بايلانىستى قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى اتالعان قىلمىستىق وقيعالاردىڭ يسلاممەن ەشقانداي دا قاتىسى جوق ەكەنىن ناقتى ايتا الادى. ال سول قىلمىستى جاساعان تۇلعالار وزدەرىن مۇسىلمانبىز دەپ ايتا المايدى. ويتكەنى قۇران كارىمنىڭ «نيسا» سۇرەسىنىڭ 93-اياتىندا: «كىم ءبىر مۇسىلماندى ادەيى ولتىرسە، ونىڭ جازاسى ىشىندە مۇلدە قالاتىن توزاق بولادى. سونداي-اق، وعان اللا تاعالانىڭ اشۋى، قارعىسى بولادى جانە وعان زور قيناۋ ازىرلەپ قويعان»-دەپ بۇيىرىلادى. سونىمەن قاتار، حاديستە دە «مۇسىلمان ادام - ول ونىڭ قولىنان دا تىلىنەن دە باسقا مۇسىلماندار جاپا شەكپەگەن ادام»-, دەپ ايتىلادى (حاديس 6003, ساحيحۋل-بۋحاري).

قازاقستان مۇسىلماندار ءدىني باسقارماسى