ەل-جۇرت كونستيتۋتسياداعى ەكس-پرەزيدەنت نازارباەۆتىڭ ستاتۋسى جايلى قىزىلكەڭىردەك بولىپ جاتقاندا، كوڭىل الاڭتارلىق اقپارات سەناتتاعى القا-قوتان جيىنعا بارىپ قاتىسقان مينيستر بولات اقشولاقوۆتىڭ اۋزىنان شىقتى. قازاقستان بيلىگى سولتۇستىك وڭىرلەر مەن شىعىس قازاقستاندى گازداندىرۋ ءۇشىن رەسەيمەن كەلىسىم جاساسۋى ابدەن مۇمكىن.

«سولتۇستىك وڭىرلەر مەن شىعىس قازاقستان وبلىسىن گازداندىرۋ ماسەلەسىنە كەلسەك، ەكى ناقتى نۇسقامىز بار. سونىڭ ءبىرىنشىسى جانە ەڭ ءتيىمدىسى، جىلدامى – رەسەي ارقىلى گازداندىرۋ»، - دەپتى مينيستر. ياعني، اتالعان ايماقتارعا رەسەي گازىن تارتۋ. ءتىپتى، رەسەي قازىردىڭ وزىندە بۇعان اپىل-عۇپىل كىرىسىپ كەتىپتى. مامىردىڭ سوڭىنا دەيىن ەسەپ-قيساپ جاساپ، باعا ۇسىنۋى كەرەك ەكەن.

اقشولاقوۆ باسقاراتىن مينيسترلىكتىڭ ەسەبىنشە، العاشقى كەزەڭدە شقو، سقو مەن پاۆلودار وبلىستارىن گازبەن قامتۋ ءۇشىن جىلىنا 2,7 ملرد كۋب مەتر گاز قاجەت. بۇل باعىت بارناۋىلدان رۋبتسوۆسكى، سەمەي، وسكەمەن ارقىلى پاۆلودارعا دەيىنگى جولدى قامتىماق كورىنەدى. ۇزىندىعى مىڭ شاقىرىمعا جۋىقتايدى. ال ەكىنشى جول - ەسىل جاعالاپ، پەتروپاۆل، كوكشەتاۋ ارقىلى قازىرگى بار «سارىارقا» قۇبىرىنا جالعانىپ كەتەدى. ونىڭ ۇزىندىعى 644 شاقىرىم ەكەن.

«قازىر رەسەي تارابى ەسەپ جۇرگىزىپ جاتىر. مامىردىڭ اياعىنا دەيىن بىزگە ەسەپتەپ بەرۋى كەرەك. ال ەكىنشى توقساننىڭ اياعىنا دەيىن ءبىز گاز باعاسى بويىنشا ناقتى جاۋاپ الامىز دەپ ويلايمىن»، - دەيدى مينيستر.

ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، اتالعان ايماقتاردى گازداندىرۋدىڭ تاعى ءبىر امالى بار ەكەن. ول – قازىر قولدانىستا بار «سارىارقا» گاز قۇبىرى ارقىلى گاز تارتۋ. قازىرگى ۋاقىتتا «استاناگاز قمگ» اق اقمولا جانە سولتۇستىك قازاقستان وبلىستارىن گازداندىرۋدى كوزدەيتىن ماگيسترالدىق گاز قۇبىرىنىڭ ەكىنشى جانە ءۇشىنشى كەزەڭى قۇرىلىسىنىڭ تەحنيكالىق-ەكونوميكالىق نەگىزدەمەسىن تۇزەتىپ جاتىر ەكەن.

«ءبىز مەملەكەتتىك ساراپتاما قورىتىندىسىن كۇتىپ وتىرمىز. 2022 جىلدىڭ ماۋسىمىنىڭ سوڭىنا قاراي دايىن بولۋى كەرەك. «استاناگاز قمگ» اق ەسەبىنشە، جالپى ۇزىندىعى 483 شاقىرىمدى قۇرايتىن «سارىارقا» گاز قۇبىرى قۇرىلىسىنىڭ ەكىنشى جانە ءۇشىنشى كەزەڭىنە 165 ملرد تەڭگە كەرەك»، - دەيدى مينيستر.

اقپارات ءتامام. سولتۇستىك وڭىرلەر مەن شىعىس قازاقستاندى گازداندىرۋ ءۇشىن قازاقستان بيلىگى رەسەيدەن گاز الماق. باعاسى ەسەپتەلىپ جاتىر. ءمينيستردىڭ سوزىنشە، بىزگە جىلدام، ءتيىمدى ءارى تۇراقتى تۇردە گاز جەتكىزىپ بەرەتىن بىردەن-ءبىر – رەسەي بولىپ وتىر-مىس.

وسى تۇستا تاعى دا ۋكرايناداعى قان-قاساپ سوعىستى ءھام الەم ەلدەرىنىڭ، اسىرەسە، ەۋروپا ەلدەرىنىڭ رەسەيگە ءۇن قاتۋى جايلى ايتۋ كەرەك. اقش پەن باتىس رەسەيگە قارسى ەكونوميكالىق ءھام ساياسي سانكتسيالاردى دۇركىن-دۇركىن جاريالاۋدا. قازىر سانكتسيالاردىڭ التىنشى لەگىن اقىلداسىپ جاتىر. ءار جولى ىزۋ-قىزۋ تالقى بولىپ جاتىر. سەبەپ بىرەۋ – رەسەي گازىنا تاۋەلدىلىك.

قايسىبىر جولى رەسەي بيلىگى: «باتىس رەسەي مۇنايىن ساتىپ الۋدان باس تارتاتىن بولسا، رەسەي ەۋروپاعا جەتكىزىپ جاتقان گازدى دا توقتاتادى»، - دەپ اشىق ايتىپ، قوقان-لوقى جاساعان (رف ۆيتسە-پرەمەرى نوۆاك). سويتە تۇرا، «سولتۇستىك اعىن-2» تولىق توقتادى. بىراق، بۇل ەۋروپا ەدەرى رەسەي گازىنان تولىق باس تارتتى دەگەن ءسوز ەمەس. رەسەي گازى – كرەملدىڭ قىسىم جاساۋ تەتىگى. سوندىقتان دا، ەۋروپانىڭ كەي مەملەكەتتەرى رەسەيدىڭ ۋكرايناعا جانە بۇرىنعى كسرو ەلدەرىنە قارسى اشىق اگرەسسياسىنا كەلگەندە ۇندەرى باسەڭ شىعىپ جاتىر. سوندىقتان دا رەسەي: «كەرەك بولسا، گاز ءۇشىن رۋبلمەن تولەيسىڭدەر»، - دەپ كەۋدە قاعۋدا.

وسىنى كورگەن-بىلگەن ەۋروپا بىرتە-بىرتە رەسەي گازىنا تاۋەلدىلىكتەن ارىلۋدىڭ جايىن ايتا باستادى. بىراق، بۇل پروتسەسس تە «ايتتىم – ءبىتتى، كەستىم – ۇزىلدىمەن»، بيىل جۇزەگە اسا قويمايتىنى تۇسىنىكتى. كەيبىرى: «جەىل سوڭىنا دەيىن رەسەي گازىنان باس تارتامىز»، - دەسە، ەندى بىرەۋلەرى: «بىزگە ءالى 2-3 جىل ۋاقىت كەرەك»، - دەگەندى ايتۋدا. ال ءبىزدىڭ بيلىك كەرىسىنشە، رەسەيدەن گاز ساتىپ الۋعا قۇشتارلىق تانىتىپ وتىر ەكەن...

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz