رەسەيدىڭ ۋكرايناعا سوعىس اشۋىنىڭ باستى سەبەبىنىڭ ءبىرى - قىرىمدى وزىنە تارتىپ الۋىنان باستالدى. قىرىمدى اننەكتسيالاعان رەسەي بيلىگى بۇعان دەيىنگى كەلىسىمدەردى مويىندامايتىنىن اشىق كورسەتتى. 2008 جىلى پۋتين: "ۋكرايناعا قاتىستى اۋماقتىق ماسەلەمىز جوق، شەكارالاردى مويىندايمىز", - دەگەن ەدى. الايدا اراعا التى جىل سالىپ رەسەي بيلىگى ءوز ءسوزىن ءوزى بۇزدى. وسىلايشا رەسەيمەن جاسالاتىن كەز كەلگەن قۇجاتتىڭ تۇككە تۇرمايتىنىن ناقتى ايقىندادى. 

قىرىمدى حرۋششەۆ ۋكرايناعا بەرىپ جىبەردى دەگەن ءسوز رەسەيدە كوپ ايتىلادى. حرۋششەۆتىڭ ارەكەتىنە حرۋششەۆتىڭ نەمەرەسى اراعا جىلدار سالىپ، جاۋاپ قاتىپتى. 80-ءشى جىلدارى اقش-قا كەتىپ، سول جاقتا ءبىلىم الىپ، تۇراقتاپ قالعان حرۋششەۆتىڭ نەمەرەسى نينا حرۋششەۆا قىرىم جايلى بىلاي دەيدى:

"مەن نيكيتا حرۋششەۆ سوۆەتتىك ۋكرايناعا قىرىمدى ەشقاشان بەرمەگەنىن ايتقىم كەلەدى. ول 1954 جىل ەدى. حرۋششەۆ كسرو-نىڭ كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ باسشىسى بولدى، بىراق كسرو ۇكىمەتىنىڭ ەمەس. ەگەر سول ۋاقىتتاعى قۇجاتتارعا نازار اۋدارساق، وندا حرۋششەۆتىڭ قولى جوق. ول ساتتە ۇجىمدىق باسقارۋ بولدى عوي. ءستاليننىڭ ولىمىنەن كەيىن ول كەزەڭ سولاي اتالدى، "ۇجىمدىق باسقارۋ كەزەڭى" دەپ. ەڭ ماڭىزدى شەشىمدەردى سولاي قابىلدادى. ۇجىم بولىپ.

ارتىنشا بارلىعىن حرۋششەۆقا سىلتەي سالدى، سەبەبى بىرەۋدى كىنالى ەتۋ قاشاندا وڭاي. حرۋششەۆ 1958 جىلعا دەيىن جەكە شەشىم قابىلداعان ەمەس، سوندىقتان 1954 جىلى قىرىمدى كسرو ۇكىمەتى بەردى", - دەيدى ول.

رەسەيدىڭ قازىرگى اگرەسسياسىنا قاتىستى بىلاي دەپتى:

"ۋكراينا سوعىسى رەسەي ءۇشىن سۇمدىق جاعدايمەن، اپاتپەن اياقتالادى. اۋعانستانداعى سياقتى بولادى. ماسقارا بولىپ شىعۋى مۇمكىن نەمەسە ماسقارا بولىپ قاتەلىكتەرىن مويىندايدى، ءتىپتى مويىنداماسا دا مويىنداتۋى مۇمكىن. مەنىڭ كوزقاراسىم بويىنشا كرەمل 24-ءشى اقپاندا سۇمدىق قاتەلىككە بوي الدىردى. رەسەيدىڭ بولاشاعى ءۇشىن بۇل ۇلكەن قاتەلىك بولدى. مەنىڭ ويىمشا ۋكراينا شىدايدى جانە بولاشاقتا كەرەمەت ەلگە اينالادى. حرۋششەۆ گۇلدەنىپ، وركەندەگەن ۋكراينانى كورسە قۋانار ەدى دەپ ويلايمىن", - دەيدى ول.

ءپۋتيننىڭ تاقتا وتىرۋىنا بايلانىستى جانە تانىمالدىعى حاقىسىندا بىلاي دەپتى:

"ونىڭ تانىمالدىعى حالىق اراسىندا ارتىپ كەلەدى، ويتكەنى باتىس بۇگىن كەزەكتى مارتە رەسەيدى وقشاۋلاي باستادى. سوندىقتان پۋتيندە ازىرگە حالىق قولداۋى بار. بىراق ول ەكونوميكالىق سانكتسيالاردىڭ اسەرى بىلىنە باستاعانشا بولاتىن قولداۋ. سورەلەردەن ازىق-تۇلىك پەن كيىم تاپپايتىن ساتكە جەتكەنشە عانا بولاتىن قولداۋدى ايتامىن. ءسىز كسرو-دا قالاي بولعانىن جاقسى بىلەتىن شىعارسىز. دەفيتسيت پايدا بولعاندا، حالىقتىڭ نارازىلىعى ارتا تۇسەدى. ادامدار ءبىر كۇنى يتالياعا بارىپ دەمالعىسى كەلەتىن ساتتە سىرتقا شىعا المايدى، حالىقتىڭ ىشكى نارازىلىعى كۇشەيە تۇسەدى. قاشان ەكەنىن ناقتى ايتا المايمىن. 

حرۋششەۆتى قايتا ەسكە الايىقشى. ونى كۇتپەگەن جەردەن تاقتان الىپ تاستادى عوي. ول ءوزىن الىپ تاستايتىنىن ءبىلدى جانە قارسى ارەكەت جاساعان جوق. ءبىر ساتتە الىپ تاستادى. بيلىك پەن مەملەكەت ءۇشىن بۇل كۇتپەگەن جايت بولدى. پۋتين ءۇشىن دە بارلىعى ءبىر ساتتە جانە كۇتپەگەن نەگىزدە بولۋى بەك مۇمكىن" ، - دەيدى ول.

اسحات قاسەنعالي

Abai.kz