مىنە، اقىرىنداپ سىرعىپ وتكەن 2022 جىلدىڭ بىزگە اكەلگەن ءبىراز اۋىتپالىقتارىن ءسوز ەتكەندى ءجون كورىپ وتىرمىن. مەنىڭشە، سولاردىڭ ىشىندەگى ەڭ ءبىر اۋىر سوققانى - جان-جاعىنان جاۋ ىزدەگەن, نيەتى بۇزىق رەسەيدىڭ تۋىسقان حالىق - ۋكرايناعا اشقان سوعىسىنا بارۋدان قاشىپ، وسىندا باس ساۋعالاعان ورىستاردىڭ جانى ءتاتتى جىگىتتەرى جاسادى. جۇزدەگەن مىڭ سوقتالداي جىگىت ءبىزدىڭ ەلگە لاپ قويدى. سونىڭ سالدارىنان تۇرعىن ۇيلەرگە دەگەن سۇرانىس كۇرت ءوسىپ، باعا شىعانداپ كەتتى. تەگىن اقشا كوكەيىن تەسكەن پاتەر يەلەرى وسى ءساتتى پايدالانىپ قالعىسى كەلىپ، بۇرىنعى ۇيلەرىندە تۇرىپ جاتقان جانداردى كوشەگە قۋىپ شىقتى. وعان ەشتەڭە ىستەي المايسىڭ. كاپيتاليزمنىڭ قان قاقساتار قاتال زاڭى وسى - پايدا ءۇشىن قانداي دا زۇلىمدىققا باراتىندىعىن باياعىدا ماركس اقساقال دالەلدەپ كەتكەن.

قازىر بيلىك باسىنداعىلاردىڭ: «بۇلاردىڭ كوبى كەتتى، ەندى، باعا ءتۇسىپ جاتىر»، - دەگەنى شىلعي وتىرىك. جالپى، بىزدە كوتەرىلگەن باعا ەشۋاقىتتا قايتا تۇسپەيدى. بۇل - بىزدەگى زاڭدىلىق. قازىر دە سولاي. مۇمكىن، ءسال-ءپال تۇسكەن شىعار. الايدا ول جاعدايدى تۇپكىلىكتى وزگەرتە المايدى. ماسەلەن، قازىر قوستانايداعى باعا - استاناداعى باعامەن تايتالاسىپ تۇر. بايلاردىڭ نەسى كەتتى، مۇنىڭ زاردابىن كەدەيلەر كورىپ وتىر.

ەكىنشى ءبىر ورنى تولماس زارداپ – «رەسەيدەن كەلگەندەردىڭ ىشىندە بىلىكتىلىگى مىقتى ماماندار كوپ» دەگەن وتىرىك داقپىرت ءبىزدىڭ وزىمىزدەگى ءىت سالاسى بولسىن، باسقا دا سالا بولسىن، سونداعى قازاق ماماندارىنىڭ كوشەدە قاڭعىپ قالۋىنا اكەلىپ سوقتىردى. ويتكەنى ىشتەي بۇيرەكتەرى رەسەيگە بۇرىپ تۇراتىن، نەگىزىنەن ورىس ءتىلدى فيرما باسشىلارى وسىنى سىلتاۋ ەتىپ، قازاق كادرلارىنان قۇتىلۋعا تىرىستى. بىزدەگى بيزنەستىڭ تۇتقاسىن ۇستاپ تۇرعان نەگىزىنەن مۇنداي دوكەيلەر ەكەندىگىن ەسكەرسەك، بۇعان مۇلدەم تاڭ قالۋعا بولماس. وزگەسى-وزگە، قاڭعىپ كەلگەن ورىستارعا قازاقشا جاۋاپ قايتارۋدى ناعىز ۇلتشىلدىق كورىنىسى ساناعان راميل مۋحورياپوۆ دەگەن بيزنەسمەندى ەسكە الساق تا جەتكىلىكتى.

ال مۇندايلار بىزدە بۇكىل ەكونوميكامىزدىڭ تۇتقاسىن ۇستاپ وتىرعاندىعىن ايتىپ جاتۋدىڭ ءوزى ارتىق. وسىنىڭ سالدارىنان مامان جۇمىسشىلاردىڭ تابىسى ازايىپ، كەدەي توپقا قوسىلىپ كەتۋى ابدەن مۇمكىن جاعداي. بۇل ءبىزدىڭ ەكىنشى ۇتىلعان تۇسىمىز. بۇل قاۋىپتى ەلىمىزگە عانا ەمەس، شەتەلدەرگە دە تانىمال، بەلگلى ەكونووميكالىق ساراپشى ايمان تۇرسىنحان حانىم «ەلمەديا» پورتالىنداعى ساراپتامالىق حاباردا جان-جاقتى تالداپ بەردى. مۇنى ءبىز نەگىزسىز دەپ ايتا المايمىز.

ال ءۇشىنشى قاۋىپ ءالى الدا ما دەپ قورقامىن. كۇنى ەرتەڭ ءبىز ارقىلى بوتەن ەلدەرگە ءوتىپ كەتكەن ميلليونداعان قاشقىن ورىستار وسىندا قايتا ورالۋى ابدەن مۇمكىن. ويتكەنى رەسەي بيلىگىنىڭ ءوتىنىشى بويىنشا، تۇركيا مەن گرۋزيا سەكىلدى ەلدەر ۆيزا ءتارتىبىن كۇشەيتىپ، كەلگەندەردىڭ قالتاسىندا قارجىنىڭ مول بولۋى سەكىلدى ەرەجەلەر ەنگىزىپ جاتىر. مۇنداي الاپات دۇركىن كىشكەنتاي قىرعىستانعا سيا قويۋى دا قيىن. ال وزبەكستان ولارعا مۇلدەم مۇقتاج ەمەس ءارى ولاردى بىزدەگىدەي تايراڭداتىپ قويمايدى. دەمەك، ورىس دەگەندە قۇشاعى قاشاندا اشىق، ولاردان مۇنداي ءتارتىپتى تالاپ ەتپەيتىن، اسا قوناقجاي، قوناق دەسە بار ءتاتتىسىن الدىنا قوياتىن قازاق ەلىنە كىم جەتەدى؟ «كەلە بەر، جايعاسا بەر، جاقسى دا جايلى، جالاقىسى مول جۇمىستارىمىز سىزدەردى اسىعا كۇتىپ تۇر، سىزدەردى جايىلىپ جاستىق، ءيىلىپ كورپە بولىپ قارسى الامىز».

ال ەرتەڭ وسى كەلىمسەكتەردىڭ ىشىنەن بىردەڭەگە ريزا بولماي، «دياديا ۆوۆاسىن» شاقىرىپ جاتسا، ونى كىمنەن كورەمىز؟ وسى اسا كوكەيتەستى ماسەلەلەردى تالداپ، تەكسەرگەن، ءسويتىپ الداعى قيىندىقتاردان ساقتاندىرعان بىزدەگى ءمۇيىزى قاراعايداي ساراپشىلاردىڭ بىردە-ءبىرىن كورمەدىم. مىنە، وسى قاۋىپتى.

جايبەرگەن بولاتوۆ

Abai.kz