پارلامەنتكە اتپەن شاۋىپ كىرگەن قىرعىز اعايىنداردىڭ ەرەۋىلىنە كۇلىپ جۇرگەنىمىزدە 2020 جىلى 6 قاڭتاردا دەموكراتيانىڭ بەسىگى سانالاتىن امەريكادا پرەزيدەنت سايلاۋىنىڭ داۋىس ناتيجەسىنە نارازى بولعان ترامپتىڭ جاقتاستارى كونگرەس زالىنا باسىپ كىرىپ، ارتى ادام ولىمىمەن اياقتالعانى بەلگىلى.

الدىڭعى اپتادا پرەزيدەنت بايدەن سول وقيعانىڭ ەكى جىلدىعىنا وراي دۇربەلەڭنىڭ الدىن الۋعا ات سالىسقان ساقشىلار مەن كونگرەسمەندەردى ەكىنشى دارەجەلى وتان قورعاۋ وردەنىمەن ماراپاتتادى. سالتاناتتى جيىندا ول: «2021 جىلى قاڭتاردىڭ ەكىسىندە ۇلكەن جەتىلىك ەلدەرىنىڭ باسشىلارىمەن كەزدەستىم. ارىپتەستەرىمە: «ءبىز ورالدىق»، - دەدىم. سوندا ولاردىڭ نە ايتقانىن بىلەسىڭدەر مە؟! «قانشا ۋاقىتقا؟!»، - دەپ كۇلدى...»، - دەدى. دۇربەلەڭدە قايتىس بولعان كۇزەت قىزمەتكەرى Brian Sichunichتىڭ اتا-اناسىنا پرەزيدەنتتىڭ قۇرمەتتى ازامات سىيلىعىن ءوز قولىمەن تابىستادى. ولار ءوز كەزەگىندە ودان ءبىر كۇن بۇرىن دۇربەلەڭگە ترامپتى ايىپتاپ سوتقا بەرگەنىن، بالاسىنىڭ قۇنى ءۇشىن ودان 10 ميلليون دوللار تولەم تالاپ ەتكەنىن جەتكىزدى.

بۇل كەزدە قاراشادا وتكەن ورتا مەرزىمدىك سايلاۋدا كونگرەسستە ءسال عانا باسىم ورىنعا يە بولعان رەسپۋبليكاشىلدار پارتياسى ءتورت كۇن قاتارىنان توراعا سايلاي الماي، ايداي بولىپ جاتىر ەدى. وكىلدەر پالاتاسىنىڭ ءتورايىمى بولىپ كەلگەن نانسي پەلوسيدىڭ وكىلەتى ءۇشىنشى قاڭتاردا اياقتالعان. قانى قىزۋ ترامپ ءوزىنىڭ جەكە رەسۋرسىندا: «نانسي تىنىش اۋىلىڭا قايت!» دەپ جازبا جاريالادى. ترامپ پرەزيدەنت بولىپ تۇرعاندا، ونىڭ كونگرەسستە جاساعان قىزمەتتىك بايانداماسىن نانسيدىڭ ەكىگە ايىرىپ جىرتىپ تاستاعانى جۇرتقا ءمالىم. وتكەن جىلى تامىزدا قىتايدىڭ قاتاڭ قارسىلىعىن ەلەمەي تايۋانعا بارعان نانسيدى مۇقاتۋ ترامپقا جەڭىل بولعانىمەن ءوزارا اراز پارتيالاستارىن اۋىز بىرلىككە شاقىرۋ قيىنعا ءتۇستى.

كونگرەسستەگى دەموكراتيالىق پارتيا وكىلىنىڭ بارلىعى رەسپۋبليكاشىل كەۆين ماككارتيدى وكىلدەر پالاتاسىن باسقارۋعا لايىق دەپ تاپسا، ونىڭ 20 پارتيالاسى ونىڭ ورنىنا باسقا كانديدانت ۇسىنۋدى تالاپ ەتىپ، كەرى تارتىپ تۇرىپ الدى. جۋرناليستەر كەۆيننىڭ سايلانۋىنا قارسىلىق كورسەتكەن رەسپۋبيكاشىلداردىڭ تەلەفونىنا ترامپتىڭ دامىلسىز قوڭىراۋ شالۋمەن بولعانىن  جەتكىزدى. 15 رەتكى داۋىس بەرۋدەن كەيىن بارىپ، كەۆين وكىلدەر پالاتاسىنىڭ توراعاسى بولىپ سايلاندى. ترامپ تا تەرەڭ تىنىس الدى. اقش كونگرەسسىندە سوڭعى ءجۇز جىلدا مۇنداي وقيعا العاش بولىپ وتىر ەكەن.

امەريكالىقتاردىڭ ىشىندە وڭشىلدار مەن سولشىلداردىڭ تەكەتىرەسى، اق ناسىلدىلەر مەن قارا ناسىلدىلەردىڭ ارازدىعى بار ەكەنىن بىلەمىز. ەندى مىنە، پارتيالاردىڭ دا ءوز ىشىندەگى الاۋىزدىعىنا كۋا بولىپ وتىرمىز. الەۋمەتتىك جەلى پايدا بولعالى بەرى امەريكادا عانا ەمەس ەۋروپادا دا دەموكراتيانىڭ ۇساقتالىپ، ۇشقارى پىكىر ۇستاناتىن ساياساتكەرلەردىڭ اسىعى الشىسىنان ءتۇسىپ، سايلاۋدا جەڭىسكە جەتىپ وتىرعانىنا كوز ۇيرەندى.

ءسوز بوستاندىعىن باستى قۇندىلىق سانايتىن امەريكادا پىرىك ءبىلدىرۋ ەركىندىگى ساقتالعانىمەن ءتورتىنشى بيلىكتى (بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىن) الپاۋىت عالامتور كومپانيالارى ۋىسىندا ۇستاپ وتىر ەكەن. قوعامدىق پىكىر اۋانىن سولار كىمگە ىڭعايلاسا، مەيلى ساياساتكەر، مەيلى باسقا سالانىڭ ادامى بول، ولاردىڭ باتاسىنا كىم يە بولسا ەل الدىندا سۇيكىمدى بولادى ەكەن. يلون ماسك: «ەلدىڭ تۇسىنە كىرمەيتىن قىرۋار اقشاعا تۆيتتەردى ساتىپ الۋداعى ماقساتىم وسى ءۇردىستى وزگەرتۋ»، - دەيدى. ونىڭ ماڭگىلىككە بۇعاتتالعان ترامپتىڭ تيۆتتەر اككاۋنتىن قايتا قالپىنا كەلتىرۋى – وڭشىل، سولشىل كوزقاراستىردىڭ ەشبىرىنە باسىمدىق بەرمەي، تەپە-تەڭدىكتە ۇستاۋ قادامىنىڭ باسى ەكەن. اقش-تىڭ كەلەسى جىلعى پرەزيدەنت سايلاۋى ءتىپتى دە قىزىق بولايىن دەپ تۇر.

ەسبول ۇسەنۇلى

Abai.kz