مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ بۇۇ باس اسسامبلەياسى 78-سەسسياسىنىڭ جالپى دەباتىندا سويلەگەن ءسوزى:

قۇرمەتتى پرەزيدەنت! قادىرلى باس حاتشى! حانىمدار مەن مىرزالار!

بۇگىندە ادامزات بالاسى بۇرىن-سوڭدى باسىنان وتكەرمەگەن اسا ۇلكەن سىن-قاتەرلەرمەن بەتپە-بەت كەلىپ، گەوساياسي قاقتىعىستاردىڭ جاڭا كەزەڭىنە ءوتتى.

بۇعان بۇۇ جارعىسىنداعى حالىقارالىق قۇقىقتىڭ نەگىزگى پرينتسيپتەرىنىڭ ءبىر مەزەتتە بۇزىلۋى سەبەپ بولىپ وتىر. قۇقىقتىق تەمىرقازىقتىڭ جويىلۋى قازىرگى حالىقارالىق قاتىناستار جۇيەسىنە ۋاقىت وتكەن سايىن اۋىرتپالىق ءتۇسىرىپ، ءتۇرلى قاراما-قايشىلىق تۋدىرادى.

باستى حالىقارالىق قۇقىقتىق قۇجاتتاردىڭ ءتارتىبىن ساقتاماۋ، توقتاتىپ قويۋ جانە ونى تارك ەتۋ تاجىريبەسى – وتە الاڭداتارلىق جاعداي. ويتكەنى مۇنىڭ سوڭى ادامزاتتىڭ ارازدىعىنا اكەلۋى مۇمكىن. بۇل جاعداي ساۋدا جۇيەسىن بۇزادى، ەكونوميكانىڭ وزەگى سانالاتىن تاسىمال تىزبەگىن السىرەتەدى، سونداي-اق ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىنە زاردابىن تيگىزىپ، ينفلياتسيانىڭ قارقىنىن كۇشەيتەدى.

بوسقىندار ماسەلەسى: 

قازىرگى قالىپتاسقان كەرى ۇدەرىس ادامداردىڭ قايعىسىن قالىڭداتا تۇسەدى. الەمدە 108 ميلليون ادام ءماجبۇرلى تۇردە بوسقىنعا اينالدى، 1 ميللياردتان استام ادام كەدەيلىكتە ءومىر ءسۇرىپ جاتىر، 2 ميلليارد ادام نەگىزگى ءدارى-دارمەكتەرگە قول جەتكىزە الماي وتىر. اقىر سوڭىندا ادامزات بولاشاقتا الەمنىڭ تۇراقتى دامۋىنا سەنىمىن جوعالتۋى ىقتيمال.

وسكەلەڭ ۇرپاق وزدەرىنە مۇرا بولىپ قالاتىن الەمنىڭ ەندى جاقساراتىنىنا سەنبەيدى. سوندىقتان قازاقستان بۇۇ جارعىسىنىڭ قاعيداتتارىنا ءوزىنىڭ مىزعىماس ادال ەكەنىن تاعى ءبىر رەت مالىمدەيدى.

وسىندا جينالعان كوشباسشىلار ادامزاتتىڭ تاعدىرى مەن بولاشاعىنا جاۋاپتى. دەگەنمەن ءبىز بۇۇ-نىڭ 80 جىلدىعىنا تاياساق تا، ۇيىمنىڭ العاش قۇرىلعان كەزىندەگى جاعدايعا قايتا ورالۋعا ءسال قالدىق. شىن مانىندە، ساياسي ماسەلەلەردى كۇشپەن شەشۋ تۇيىققا تىرەيدى. ديالوگ – جاڭا پرينتسيپتەر مەن نورمالار بويىنشا كەلىسىمگە قول جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرىپ، قولايلى ورتا قالىپتاستىرۋدىڭ جالعىز جولى.

قابىلدانىپ جاتقان بارلىق شەشىمگە قاراماستان، الەمنىڭ كوپتەگەن ايماعىندا قاقتىعىستار جالعاسىپ جاتىر. ءبىز بارلىق تاراپتى بۇۇ جارعىسى مەن حالىقارالىق قۇقىقتىڭ جالپىعا بىردەي نورمالارىن نەگىزگە الا وتىرىپ، قاقتىعىستاردى رەتتەۋدىڭ ديپلوماتيالىق جولىن ىزدەۋگە شاقىرامىز.

ۋكراينا داعدارىسى تۋرالى:

وسى ورايدا قازاقستان ۋكراينا داعدارىسىن ساياسي رەتتەۋدى قولدايتىن ءتۇرلى مەملەكەتتەر مەن ەلدەر توپتارى ۇسىنعان بارلىق باستامالار مەن جوسپارلاردى جوعارى باعالايدى.

حالىقارالىق داۋلاردى شەشۋدە ارقاشان ديپلوماتيا مەن ديالوگ باسشىلىققا الىنۋى كەرەك. سوندىقتان ءبىز قازىرگى جاھاندىق ينستيتۋتتاردىڭ جالعىز جۇيەسىن تۇراقتاندىرۋعا بارىنشا كۇش سالۋىمىز قاجەت.

بۇۇ-عا رەفورما جاساۋ تۋرالى:

قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنە جان-جاقتى رەفورما جاساماي، ءبىز اتالعان قيىندىقتاردى جەڭە المايمىز. بۇل – ادامزات بالاسىنىڭ باسىم كوپشىلىگىنىڭ مۇددەسىنە ساي كەلەتىن زامانىمىزدىڭ ەڭ ۇلكەن قاجەتتىلىگى.

كەڭەستە «ورتا دەرجاۆالاردىڭ» جانە بارلىق دامۋشى ەلدەردىڭ ءۇنى كۇشەيەتىنىنە، انىق ەستىلەتىنىنە كامىل سەنەمىن. بايقاۋىمىزشا، قاۋىپسىزدىك كەڭەسى تىعىرىقتان شىعا المايتىن سياقتى. سوندىقتان بەيبىتشىلىك پەن قاۋىپسىزدىكتى ساقتاۋدا ماڭىزدى ءرول اتقارا الۋى ءۇشىن ونىڭ قۇرامىندا باسقا ەلدەر، سونىڭ ىشىندە قازاقستان دا بولۋى كەرەك.

ءبىزدىڭ وڭىردە ۇيىمعا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ ىقپالداستىعىنىڭ جاندانۋى ازياداعى ءوزارا ءىس-قيمىل جانە سەنىم شارالارى جونىندەگى كەڭەستى قۇرلىقتاعى دەلدالدىق پەن بىتىمگەرشىلىككە ۇلەس قوسۋعا قابىلەتتى تولىققاندى حالىقارالىق ۇيىمعا اينالدىرۋدا وڭ ىقپال ەتتى.

قازاقستان شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ قازىرگى توراعاسى رەتىندە ادىلەتتى الەم مەن كەلىسىمدى جاقتايتىن دۇنيەجۇزىلىك بىرلىك تۋرالى باستاما كوتەردى. ءبىز سىزدەردى وسى يگى ىسكە قوسىلۋعا شاقىرامىز. بۇل – جاڭا قاۋىپسىزدىك پاراديگماسىن، ءادىل ەكونوميكالىق ورتانى جانە تازا پلانەتانى قامتيتىن باستاما.

جاھاندىق وڭتۇستىك پەن جاھاندىق سولتۇستىك اراسىندا اشىق ديالوگ ورناتۋ – ونىڭ نەگىزگى ارقاۋى. ءبىز بەتپە-بەت كەلگەن بارلىق سىن-قاتەرلەردىڭ ىشىندە يادرولىق قارۋدى قولدانۋ قاۋپى ەڭ جويقىنى بولۋى مۇمكىن.

يادرولىق قارۋسىزداندىرۋ تۋرالى:

30 جىل بۇرىن قازاقستان كەڭەس وكىمەتىنەن مۇراعا قالعان ءتورتىنشى يادرولىق ارسەنالىنان ءوز ەركىمەن باس تارتتى. سوندىقتان يادرولىق كۇن ءتارتىبىنىڭ لوگيكاسىن قايتا قاراۋ كەرەك. يادرولىق دەرجاۆالار اراسىندا يادرولىق قارۋدان ادا الەم قۇرۋ جولىندا ءوزارا سەنىم مەن ىنتىماقتاستىق بولعاندا عانا جاھاندىق تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتە الامىز.

وسىعان بايلانىستى قازاقستان يادرولىق قارۋعا تىيىم سالۋ تۋرالى شارتتى قاتاڭ ساقتايتىنىن مالىمدەيدى. ءبىز قارۋسىزدانۋ جانە قارۋدى تاراتپاۋ سالاسى بويىنشا جاڭا تەتىكتەردى دامىتۋدى قولدايمىز. 2045 جىلعا قاراي يادرولىق قارۋدان تولىق باس تارتۋدىڭ ستراتەگيالىق جوسپارى قازىرگى كوشباسشىلاردىڭ جاھاندىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋگە قوسقان ەڭ ماڭىزدى ۇلەسى بولۋى مۇمكىن.

بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىك تۋرالى:

ءوز كەزەگىندە COVID-19 پاندەمياسىنىڭ اۋىر سالدارى بولاشاق بيولوگيالىق قاۋىپ-قاتەرلەر الدىندا ءبىزدىڭ دارمەنسىز ەكەنىمىزدى كورسەتىپ بەردى. قازاقستان اسسامبلەيانىڭ باس حاتشىسى مەن توراعاسىن بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى حالىقارالىق اگەنتتىك قۇرۋ پروتسەسىن باستاۋعا ۇندەيدى.

ءبىز باس حاتشى ۇسىنعان «بەيبىتشىلىكتىڭ جاڭا كۇن ءتارتىبىن» قولدايمىز. بۇل ستراتەگيالىق قۇجات الەمدە بەلەڭ العان سەنىمسىزدىك پەن وشپەندىلىككە قارسى تۇرۋى كەرەك.

قازاقستان كەلەسى جىلى وتەتىن بولاشاق سامميتىندە بولاشاق پاكتىسىن قابىلداۋ ىسىندە سىندارلى جانە قولداۋشى ءرولىن اتقارادى. بىراق قارۋ-جاراققا تىيىم سالۋمەن نەمەسە دەكلاراتسياعا قول قويۋمەن عانا بەيبىتشىلىك ورنامايدى. بەيبىتشىلىك مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋدا دىنارالىق جانە كونفەسسياارالىق ديالوگ ماڭىزدى ءرول اتقارادى.

ءدىن ماسەلەسى تۋرالى:

جۋىردا قاسيەتتى كىتاپتارعا قۇرمەتسىزدىك تانىتۋ اكتىلەرى بولدى. ءبىز وسى جاعدايعا الاڭداۋشىلىق بىلدىرەمىز. يسلامعا جانە باسقا دا دىندەرگە قاتىستى جاسالعان مۇنداي تاعىلىق ارەكەتتەردەن ەركىندىكتىڭ، ءسوز بوستاندىعىنىڭ جانە دەموكراتيانىڭ نىشانى بىلىنبەيدى. قۇران سەكىلدى قاسيەتتى كىتاپتاردىڭ ءبارى ۆانداليزمنەن قۇقىقتىق تۇرعىدا قورعالۋعا ءتيىس.

تۇپتەپ كەلگەندە، بەيبىتشىلىك مادەنيەتى تەك «بىرلىگىمىز – ارالۋاندىعىمىزدا» جانە ءوزارا قۇرمەت قاعيداتتارىنا نەگىزدەلە الادى. سوندىقتان مەن استانادا وتەتىن الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر كوشباسشىلارى سەزىنىڭ ەلەۋلى ءرولىن ماقتان تۇتامىن.

قازاقستان – ءوزىنىڭ ۇلتتىق مۇددەسىن كوزدەي وتىرىپ، وزەكتى حالىقارالىق ماسەلەلەردى شەشۋدىڭ ۇنەمى بەيبىت جولىن ىزدەيتىن مەملەكەت.

تاۋەلسىزدىك، اۋماقتىق تۇتاستىق جانە ەگەمەندىك – مۇنىڭ ءبارى حالقىمىز قازىر دە، كەلەشەكتە دە باسشىلىققا الاتىن مىزعىماس قاعيدالار. ءبىز بارلىق ستراتەگيالىق ماسەلە بويىنشا نەگىزگى وداقتاستارىمىزبەن قارىم-قاتىناسىمىزدى جالعاستىرا بەرەمىز.

الەمدەگى اشتىق ماسەلەسى تۋرالى:

بىزگە دامۋ قۇقىعىن قامتاماسىز ەتە وتىرىپ، جاھانداعى وزەكتى ماسەلەلەردى شەشۋگە ىقپال ەتەتىن جاڭا باعامدار كەرەك. ول ءۇشىن دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنىڭ قاعيداتتارى مەن ەرەجەلەرىنە نەگىزدەلگەن اشىق، انىق ءارى ينكليۋزيۆتى كوپجاقتى ساۋدا جۇيەسى قاجەت.

سونىمەن قاتار بىزگە جاھاندىق ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىنىڭ اناعۇرلىم ءمىنسىز جۇيەسىن قۇرۋدى ويلاستىرعان ءجون. بىلتىر دۇنيەجۇزى حالقىنىڭ 10 پايىزعا جۋىعى اشتىقپەن بەتپە-بەت كەلدى.

ءوندىرىس كولەمىن جانە ازىق-تۇلىك تاۋارلارىنىڭ ەكسپورتى مەن يمپورتىن قوسا العاندا، ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگى جونىندەگى اقپاراتپەن ەركىن الماسۋ ءىسىن جانداندىرۋ قاجەت.

ءبىز حالىقارالىق قاۋىمداستىقتىڭ ازىق-تۇلىك داعدارىستارىنا توتەپ بەرۋ شارالارىن قارجىلاندىرۋىنا اشىق مونيتورينگ جۇرگىزۋدى بىرلەسىپ قامتاماسىز ەتۋىمىز كەرەك.

قازاقستان ازىق-تۇلىك جەتكىزۋشى ايماقتىق حابقا اينالۋعا دايىن. ول ءۇشىن بىزدە بارلىق قاجەتتى رەسۋرس، ينفراقۇرىلىم جانە لوگيستيكا بار.

ەلىمىز قازىردىڭ وزىندە ەۋروپا مەن ازيا اراسىنداعى قۇرلىقتىق جۇك تاسىمالىنىڭ 80 پايىزعا جۋىعى وتەتىن سەنىمدى باعىت سانالادى.

ترانسكاسپي باعىتى تۋرالى:

«ورتا ءدالىز» اتالاتىن ترانسكاسپي حالىقارالىق كولىك باعدارى شىعىس پەن باتىس اراسىنداعى ءوزارا قاتىناستاردى ەداۋىر نىعايتا الادى. بۇل كولىك باعدارى ماڭىزدى نارىقتار اراسىنداعى ساۋدا قارقىنىن ۇلعايتىپ، تەڭىز جولىمەن جۇك تاسىمالداۋعا كەتەتىن ۋاقىتتى ەكى ەسەگە جۋىق قىسقارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

كليماتتىڭ وزگەرۋىمەن كۇرەس جونىندەگى جەدەل شارالاردى قابىلداۋ قاجەتتىگى تاپتاۋرىن ارەكەتكە اينالىپ كەتۋى مۇمكىن. بىراق بۇل – قاۋىپتى ءۇردىس. سەبەبى قورشاعان ورتانى قورعاۋعا باسىمدىق بەرۋ ءۇشىن تەز ارادا، ءتيىمدى جانە ترانسفورماتسيالىق قادامدار قاجەت.

جاھاندىق جىلىنۋ مەن وا پروبلەماسى تۋرالى:

بۇل رەتتە قاتەر، ەڭ الدىمەن، ورتالىق ازياعا ءتونىپ تۇر. ءتىپتى 2030 جىلعا قاراي جاھاندىق تەمپەراتۋرانىڭ 1,5 گرادۋسقا كوتەرىلۋىن شەكتەي العاننىڭ وزىندە، ورتالىق ازياداعى تەمپەراتۋرانىڭ 2,-2,5 گرادۋسقا دەيىن كوتەرىلۋىمەن بەتپە-بەت كەلەمىز.

كليمات جونىندەگى پاريج كەلىسىمى اياسىندا اۋقىمدى جۇمىس اتقارىلعانىنا قاراماستان، ءبىز بارلىعىمىز كومىرتەگىسىز كەلەشەككە ۇمتىلىسىمىزدان اينىماۋىمىز قاجەت.

كليمات ماسەلەسىن ساۋدا جانە ينۆەستيتسيالىق ىنتىماقتاستىقتى شەكتەيتىن شارالار ءۇشىن پايدالانباۋ كەرەك. كەرىسىنشە، ءبىز بۇۇ ايقىنداعان كليمات وزگەرىسىمەن كۇرەس جونىندەگى وڭ شارالار سياقتى ناتيجەلى وزگەرىستەرگە باسا ءمان بەرۋگە ءتيىسپىز. مۇندا «جاسىل» ەكونوميكاعا نەگىزدەلگەن جۇمىس ورىندارىن اشۋعا ينۆەستيتسيا قۇيۋ، قازبا وتىندارىن پايدالانۋدى سۋبسيديالاۋدى توقتاتۋ جانە كليماتتاعى وزگەرىسكە قارسى كۇرەس ارەكەتتەرىنىڭ بارلىق دەڭگەيىندە ادىلەتتىلىكتى، ينكليۋزيۆتىلىكتى جانە ايەلدەردىڭ قاتىسۋىن قامتاماسىز ەتۋ شارالارى قامتىلادى.

الايدا ءتيىستى قارجىلاندىرۋ بولماسا، كليماتتىڭ وزگەرۋىمەن كۇرەس جونىندەگى اۋقىمدى جوسپار جۇزەگە اسىرىلمايدى. وسىعان وراي ءبىز قازاقستاندا ادىلەتتى ەنەرگەتيكالىق جۇيەگە كوشۋ باعدارلاماسىن (Just Energy Transition Partnership) ىسكە قوسۋدى ۇسىنامىز.

كومىردى پايدالانۋدان كەزەڭ-كەزەڭىمەن، ورنىقتى جانە الەۋمەتتىك جاۋاپكەرشىلىكتى ەسكەرە وتىرىپ باس تارتۋ كليماتتىڭ وزگەرۋىنە قارسى كۇرەسكە ارنالعان جاھاندىق ماقساتتارعا جەتۋدى ەداۋىر ىلگەرىلەتەر ەدى.

الماتىدا ورتالىق ازيا ءۇشىن كليمات وزگەرىسى مەن جاسىل ەنەرگەتيكا بويىنشا جوبالىق كەڭسە اشۋ جونىندەگى قازاقستاننىڭ باستاماسى وسى ماسەلەلەردى شەشۋگە ىقپال ەتە الادى.

ءبىز 2026 جىلى بۇۇ اياسىندا قازاقستاندا ايماقتىق كليماتتىق سامميت وتكىزۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز.

ترانسشەكارالىق وزەندەر ماسەلەسى تۋرالى: ارال مەن كاسپي پروبلەماسى

ءبىزدىڭ ايماقتاعى سۋ تاپشىلىعىنان ترانسشەكارالىق وزەندەر باسسەينىندە كۇردەلى ەكونوميكالىق جانە باسقا دا ماسەلەلەر تۋىنداپ وتىر. مۇنداي جاعداي بۇكىل الەمدە بايقالادى. 2040 جىلعا قاراي سۋعا جاھاندىق سۇرانىس ۇسىنىستان 40 پايىزعا اسىپ كەتۋى مۇمكىن. سوندىقتان ءبىز كليماتتىڭ وزگەرۋىنە قارسى كۇرەس جونىندەگى شارالارمەن بىرگە وسى ءبىر ماڭىزدى جاھاندىق ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن ساياسي كۇش-جىگەرىمىز بەن ەكونوميكالىق رەسۋرسىمىزدى جۇمىلدىرۋىمىز كەرەك.

كەلەسى جىلى قازاقستان حالىقارالىق ارالدى قورعاۋ قورىنا توراعالىق ەتەدى. ءبىز قورشاعان ورتانىڭ ودان ءارى توزۋىنا جول بەرمەۋ جانە ءبىر كەزدەرى پلانەتامىزداعى اۋماعى جونىنەن ءتورتىنشى ورىندا تۇرعان كولدىڭ اينالاسىنداعى تىرشىلىككە كەرى اسەرىن بولدىرماۋ جۇمىستارىن جالعاستىرامىز.

قازىر الەمدەگى ەڭ ءىرى كول – كاسپي تەڭىزى دە سۋىنىڭ تارتىلۋى، سۋ ارنالارىنىڭ بۇرىلۋى، فلوراسى مەن فاۋناسىنىڭ لاستانۋى سياقتى ەكولوگيالىق ماسەلەلەرمەن بەتپە-بەت كەلىپ وتىر. كاسپي تەڭىزىن قۇتقارۋ ماسەلەسى ۇزاقمەرزىمدى حالىقارالىق ىنتىماقتاستىقتى قاجەت ەتەتىن ورتاق باسىمدىققا اينالۋى كەرەك.

قازاقستان ورتالىق ازيا ەلدەرىمەن كوپجاقتى ىنتىماقتاستى ودان ءارى نىعايتۋعا نيەتتى. ءبىزدىڭ ايماق حالىقارالىق قاۋىمداستىقتىڭ «ءبىرتۇتاس ءارى دەربەس» بولىگى رەتىندە ماڭىزدى ءرول اتقارادى. سونداي-اق دامۋدىڭ جاھاندىق پروتسەستەرىنە ءوز ۇلەسىن قوسا الادى.

جاھاندىق ساياسات ءھام وا ءرولى تۋرالى:

باقىتىمىزعا وراي، ەكونوميكالىق بەلسەندىلىك ارتىپ كەلەدى. سوڭعى بەس جىلدا ءوڭىر ىشىندەگى تاۋار اينالىمى ەكى ەسە ءوسىپ، 10 ميلليارد اقش دوللارىن قۇرادى. ءبىزدىڭ ايماقتىڭ كۇن تارتىبىندەگى ەڭ وزەكتى ماسەلە – اۋعانستان. ول تۇراقتى، وركەندەگەن مەملەكەتكە جانە سەنىمدى ساۋدا سەرىكتەسىنە اينالۋى كەرەك.

وسى ورايدا الماتىدا ورتالىق ازيا جانە اۋعانستان ءۇشىن بۇۇ-نىڭ ورنىقتى دامۋ ماقساتتارى جونىندەگى وڭىرلىك ورتالىعىن اشاتىن ۋاقىت كەلدى. بۇۇ-عا مۇشە-مەملەكەتتەردىڭ بارلىعىن ءبىزدىڭ وسى باستامامىزدى قولداۋعا شاقىرامىن.

قازاقستاندا جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان رەفورمالار جونىندە قىسقاشا مالىمەت بەرۋگە رۇقسات ەتىڭىزدەر. جاھاندىق، ايماقتىق جانە گەوساياسي ماسەلەلەرگە قاراماستان، ءبىزدىڭ قوعام مەن ۇكىمەت ادىلەتتى قازاقستان قۇرىپ جاتىر.

قىسقا مەرزىم ىشىندە ءبىز بيلىك ينستيتۋتتارىن رەفورمالاپ، كونستيتۋتسياعا ماڭىزدى وزگەرىستەر ەنگىزدىك. ساياسي جانە ەكونوميكالىق جۇيەنى قايتا قاراپ، جەمقورلىققا قارسى كۇرەستى جانداندىردىق. سوڭعى ەكى جىل ىشىندە ەلىمىزدە كوپ ءىس اتقارىلدى. وسى ۋاقىت ارالىعىندا ازاماتتارىمىزدىڭ، اسىرەسە جاستارىمىزدىڭ مەنتاليتەتى ەداۋىر وزگەردى.

پرەزيدەنتتىڭ مانداتى 7 جىلدىق مەرزىممەن ءبىر رەت سايلانۋ قۇقىعىمەن شەكتەلدى. اتالعان ۇسىنىس قازاقستاندىقتار تاراپىنان قولداۋ تاپتى. بۇل قاعيدات كەلەشەكتە دە وزگەرمەيدى. ءبىز «كۇشتى پرەزيدەنت، ىقپالدى پارلامەنت جانە ەسەپ بەرەتىن ۇكىمەت» قاعيداتىن بەرىك ۇستانامىز.

بۇل رەفورمالاردىڭ ءتۇپ نەگىزىندە ادىلدىك، تەڭدىك، ادالدىق جانە ەركىندىك قاعيداتتارى جاتىر. مەنىڭ پىكىرىمشە، كەز كەلگەن جاعدايدا زاڭ ۇستەمدىگىن ساقتاۋ بارىنەن باسىم تۇرۋى قاجەت.

ساياسي رەفورمالار مەن ادامي كاپيتالدى دامىتۋعا جۇمسالاتىن ينۆەستيتسيا عانا ەكونوميكامىزدى الدەقايدا مىقتى ءارى تۇراقتى ەتەتىنىن جاقسى تۇسىنەمىز.

قازاقستان گەندەرلىك تەڭدىكتى قامتاماسىز ەتۋ، ايەلدەر مەن قىزداردىڭ قۇقىقتارىن جانە مۇمكىندىكتەرىن كەڭەيتۋ تۇرعىسىنان ەداۋىر ىلگەرىلەدى.

ءبىز ايەلدەرگە، جاستار مەن مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ادامدارعا پارتيالىق سايلاۋ تىزىمدەرى بويىنشا سايلانۋ ءۇشىن 30 پايىزدىق كۆوتا ەنگىزدىك. بۇل ولاردىڭ ەلىمىزدەگى ساياسي ومىرگە الدەقايدا بەلسەندى جانە تەڭ دارەجەدە ارالاسۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى.

جۋىرداعى جولداۋىمدا، ەڭ الدىمەن، ازاماتتارىمىزدىڭ لايىقتى ءومىر سۇرۋىنە قاجەتتى مۇمكىندىكتەردى قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان جاڭا ەكونوميكالىق ساياساتتى ۇسىندىم.

ءبىز ۇكىمەتتىڭ قولداۋىمەن ەڭبەك ەتىپ، ەلدىڭ ورنىقتى دامۋىنا جانە ونىڭ حالىقارالىق فورۋمداعى كوشباسشىلىق پوزيتسياسىنا ءوز ۇلەسىن قوسىپ جۇرگەن جاستارعا قامقورلىق كورسەتەمىز جانە ولاردى جوعارى باعالايمىز.

وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ دەنساۋلىعى، ءال-اۋقاتى جانە ساپالى ءبىلىم الۋى قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك ساياساتىنىڭ نەگىزگى باسىمدىعى سانالادى.

مەن ەلىمىزدى باياندى بولاشاققا جەتەلەيتىن جاستارعا زور سەنىم ارتامىن.

ەلىمىزدە جانە شەتەلدەردە كەمەل كەلەشەك ءۇشىن ايانباي ەڭبەك ەتەمىز. بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ نەگىزىندە جاتقان بىرلىك پەن ۇجىمدىق ىقپالداستىق رۋحىن جاڭعىرتايىق! جارقىن الەم قۇرۋعا دەگەن ورتاق ماقساتىمىز ءبىزدىڭ ارالۋاندىعىمىزدان ءاردايىم بيىك تۇرۋعا ءتيىس ەكەنىن ەستە ۇستايىق.

قازاقستان جارقىن، ادىلەتتى جانە ورنىقتى الەم قۇرۋ ىسىندە بۇۇ-عا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ بارىمەن ىنتىماقتاستىق ورناتۋعا دايىن.

Abai.kz