قر مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترى

مۇحتار قۇل–مۇحاممەد مىرزانىڭ،

قىزىلوردا وبلىسىنىڭ اكىمى

قىرىمبەك كوشەرباەۆ مىرزانىڭ نازارىنا!

«جەتى اقساقالدىڭ» جۇلدىزى جارقىراي بەرسىن

نەمەسە

كورگەندى ەل ۇلىلارىن ۇلىقتاۋدان تانبايدى

قۇرمەتتى ەل اعالارى!

ەلباسىمىزدىڭ سىندارلى ساياسي جەتەكشىلىگىنىڭ ناتيجەسىندە ەگەمەن ەلىمىزدىڭ ەڭسەسى بيىكتەگەن سايىن ونىڭ الەۋمەتتىك، ەكونوميكالىق، مادەني-رۋحاني حال-كۇيى دە ەل تالابىنا ساي قارىشتاپ ءوسىپ كەلە جاتقانى ەشكىمگە دە جاسىرىن ەمەس. تەك سوڭعى جيىرما جىلدىڭ وزىندە قانشاما جاڭا تەاتر شاڭىراق كوتەرىپ، كونتسەرتتىك ۇجىمدار مەن ونەر وقۋ وردالارى حالقىمىزدىڭ يگىلىگىنە سايكەس سەرپىندى جۇمىس ىستەي باستادى.

وسىنداي مازمۇندى دا اۋقىمدى ىستەرىمىزدىڭ تاساسىندا قالىپ قويماي، كەلەشەكتە ەسكەرىلسە ەكەن دەگەن قايسىبىر ويلارىمىزدى (وزدەرىڭىزبەن اقىلداسۋ رەتىندە) ورتاعا سالساق، ونىڭ ەش سوكەتتىگى بولا قويماس. كەرىسىنشە، رۋحاني سۇرانىستارىمىزدىڭ ورنى تولىعا ءتۇسىپ، ايتقالى وتىرعان ازدى-كوپتى پىكىرلەرىمىز ەل-جۇرت تاراپىنان، سىزدەر تاراپىنان قولداۋ تاۋىپ كەتسە نۇر ۇستىنە نۇر.

قر مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترى

مۇحتار قۇل–مۇحاممەد مىرزانىڭ،

قىزىلوردا وبلىسىنىڭ اكىمى

قىرىمبەك كوشەرباەۆ مىرزانىڭ نازارىنا!

«جەتى اقساقالدىڭ» جۇلدىزى جارقىراي بەرسىن

نەمەسە

كورگەندى ەل ۇلىلارىن ۇلىقتاۋدان تانبايدى

قۇرمەتتى ەل اعالارى!

ەلباسىمىزدىڭ سىندارلى ساياسي جەتەكشىلىگىنىڭ ناتيجەسىندە ەگەمەن ەلىمىزدىڭ ەڭسەسى بيىكتەگەن سايىن ونىڭ الەۋمەتتىك، ەكونوميكالىق، مادەني-رۋحاني حال-كۇيى دە ەل تالابىنا ساي قارىشتاپ ءوسىپ كەلە جاتقانى ەشكىمگە دە جاسىرىن ەمەس. تەك سوڭعى جيىرما جىلدىڭ وزىندە قانشاما جاڭا تەاتر شاڭىراق كوتەرىپ، كونتسەرتتىك ۇجىمدار مەن ونەر وقۋ وردالارى حالقىمىزدىڭ يگىلىگىنە سايكەس سەرپىندى جۇمىس ىستەي باستادى.

وسىنداي مازمۇندى دا اۋقىمدى ىستەرىمىزدىڭ تاساسىندا قالىپ قويماي، كەلەشەكتە ەسكەرىلسە ەكەن دەگەن قايسىبىر ويلارىمىزدى (وزدەرىڭىزبەن اقىلداسۋ رەتىندە) ورتاعا سالساق، ونىڭ ەش سوكەتتىگى بولا قويماس. كەرىسىنشە، رۋحاني سۇرانىستارىمىزدىڭ ورنى تولىعا ءتۇسىپ، ايتقالى وتىرعان ازدى-كوپتى پىكىرلەرىمىز ەل-جۇرت تاراپىنان، سىزدەر تاراپىنان قولداۋ تاۋىپ كەتسە نۇر ۇستىنە نۇر.

قازاق جەرىندە تىڭنان تۇرەن سالا تۇڭعىش كاسىبي تەاتردىڭ ىرگەسىن قالاپ، شاڭىراعىن كوتەرگەن تالاپكەرلەرگە العاشقى تالپىنىس وڭاي بولماعانى انىق. سەبەبى، تاريحى سانداعان عاسىرلارمەن ەسەپتەلەتىن الەمدىك تەاتردىڭ ءجۇرىپ وتكەن ۇلان-عايىر جولىمەن سالىستىرعاندا قازاقتىڭ ۇلتتىق ساحنا ونەرى سول ۇلى كوشتە اياعىن اپىل-تاپىل باسقان ءسابيدى ەلەستەتەدى. تاريحى ءالى ءجۇز جىلعا دا جەتكەن جوق. بىراق سوعان قاراماستان، قازاق دالاسىندا الەم تەاترلارىمەن تالانت تايتالاستىرا الار دراما ونەرىنىڭ ۇلى مەكتەبى قالىپتاستى. الاش توپىراعىنا تەاترداي تاڭعاجايىپ الەمدى تارتۋ ەتىپ قانا قويماي، كەمەل كەلەشەگى ءۇشىن جانىن سالىپ ۇمتىلعان سول كەزدەگى جالىندى جەتى جاستىڭ تاۋ قوپارىپ، مۇحيت كەشكەنمەن پارا-پار ەرەن ەڭبەگى وتكەنىنە قۇرمەتپەن قارايتىن ۇلتىمىزدىڭ ويلى ۇرپاعى ءۇشىن تاعىلىمنىڭ قاينار بۇلاعى. ونەر وتكەلدەرىن تىلگە تيەك ەتەر كەز كەلگەن جان بۇل اقيقاتتان، ۋاقىت–اعزام ءادىل باعاسىن ايقىنداپ بەرگەن شەجىرە شىندىقتارىنان استە اينالىپ وتە الماق ەمەس. سەبەبى، ارتىستىككە ارنايى ماماندانباق تۇگىلى، ءتىپتى اتاۋىن ەستىپ تە كورمەگەن حالىق ءۇشىن تۇڭعىش كاسىبي تەاتر ترۋپپاسىنىڭ ونەرىن تاماشالاۋ – ۇلى جاڭالىقتىڭ جارشىسى، سىندارلى ساحنا سالاسىنىڭ العاشقى باسپالداعى ەدى.

اۋەلدە مەرەكەلىك جيىن، اۋىل اراسىنداعى ويىن-ساۋىق كەشتەرىندە وزىق ونەرىمەن، وتكىر دە ءوتىمدى قاعىتپا قالجىڭ، كۇلدىرگى كورىنىستەرىمەن شاعىن ورتانى دۋمانعا بولەپ كەلگەن اۋەسقوي ونەرپازدار تالانتىنىڭ تانىلىپ، ونەرىنىڭ ورىستەۋىنە، تارالۋ ايماعىنىڭ كەڭەيۋىنە بىردەن ءبىر ىقپال ەتۋشى كۇش – حالىق كوپ جينالاتىن شۋلى دا قيقۋلى باسقوسۋلار بولسا، سونىڭ ىشىندەگى ەڭ ەلەۋلىسى – قوياندى جارمەڭكەسى ەدى. دابىسى كۇللى الەمگە ءماشھۇر جارمەڭكەدەن تۇلەپ ۇشقان كەزبە ترۋپپا مەن قازاقتىڭ سايىن دالاسىنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن جينالعان تالابى زور جاستاردىڭ دۇلەي تالپىنىسى كاسىبي ۇلت تەاترىنىڭ تۋ كوتەرۋىنە تىكەلەي ۇيىتقى بولدى. تالانتتى جاستاردان قۇرالعان ۇجىم سەمەي توپىراعىندا ۇيىمداستىرىلعان تاتار ونەرپازدارىمەن دوستىقتى ايگىلەيتىن «شىعىس سازى»، كەيىنىرەك ومىرگە كەلگەن «ەس–ايماق» ۇيىرمەلەرىندە بارىنشا جاڭا تىنىسىن اشتى. 1915 جىلى جۇسىپبەك ايماۋىتوۆتىڭ قولتاڭباسىندا ۇسىنىلعان ء«بىرجان سارا» قويىلىمىمەن تۇڭعىش رەت تەاتر اتتى ۇعىمنىڭ تۇندىگى ءتۇرىلدى. 1917 جىلدىڭ جازىندا دەمالىسقا كەلگەن جاستار ويقۇدىق جايلاۋىندا مۇحتار اۋەزوۆتىڭ ادەبي نۇسقاسى نەگىزىندە ساحنالاعان «ەڭلىك –كەبەك» تراگەدياسى دا تاريحي ءساتتىڭ العاشقى جارشىسى بولاتىن. ساف ونەردىڭ ساحاراسى سەمەيدەن اۋىزدانعان ونەردىڭ ۇلى كوشى وسىلايشا 1926 جىلدىڭ 13 قاڭتارىندا الاشتىڭ سول كەزگى استاناسى قىزىلوردا توپىراعىندا شەشەك اتا ءتۇستى. العاشقى ونەر كوشىن باستاپ كەلگەن تۇڭعىش ترۋپپا قۇرامىنا كىرگەن ساناۋلى جاستىڭ ۇلى ماقسات جولىنداعى جانكەشتىلىگى، ونەرگە دەگەن مۇقالماس ماحابباتى ساحنا اتالاتىن سونى سيقىردىڭ سىرىن اشۋعا جەتەلەدى. تەك ءداستۇرلى دراما سالاسى عانا ەمەس، بۇگىنگى ۇلتىق وپەرا جانە بالەت، فيلارمونيا، كينو ونەرى، سونداي-اق، سانداعان وركەسترلەر – ءبارى دە تۇڭعىش كاسىبي تەاتر توڭىرەگىنەن قانات قاتايتقان ۇلى ونەردىڭ ءتول بالالارى.

دۇنيەگە كەلگەنى رەسمي تۇردە مالىمدەنگەننەن بەرگى سوقپاعىندا 88 جىلدى تاريح قويناۋىنا ىسىرعان قازاق تەاترىنىڭ الدا (2016 جىلى) 90 جىلدىق مەرەيتويى كەلە جاتىر. وسى مەرەيلى وقيعاعا وراي سىزدەردىڭ نازارلارىڭىزعا ۇلت تەاترى توڭىرەگىنەن تارقاتىلاتىن ءۇش ماسەلەنى ايتا كەتكىمىز كەلەدى.

بىرىنشىدەن، جوعارىداعى سوزىمىزدە اتاپ وتكەندەي، ەۋروپالىق ۇلگىنى ۇستانعان ۇلتتىق ناقىشتاعى العاشقى قويىلىم سەمەي توپىراعىندا ومىرگە كەلگەنىمەن، رەسمي تۇردە كاسىبي قازاق تەاترىنىڭ كەرەگە كەرىپ، شاڭىراق كوتەرگەن جەرى – قىزىلوردا شاھارى. ياعني اقمەشىت اتىرابى – ۇلت ونەرىنىڭ مەككەسى، تاريحىنا نەمكەتتى قارامايتىن، ونەر قادىرىنە جەتەر كەز كەلگەن ازاماتتىڭ تابان تيگىزىپ، ءتاۋ ەتەتىن قاسيەتتى مەكەنى. مىنە، وسى تۇڭعىش كاسىبي تەاترىمىز ومىرگە كەلگەن عاسىرعا جۋىق ۋاقىتتىڭ ىشىندە قىزىلوردا توپىراعىندا ونەردىڭ ونەگەلى جولىن ايگىلەيتىن بىردە ءبىر ەسكەرتكىش بەلگىنىڭ بوي كوتەرمەۋى، ناقتىراق ايتساق، وبلىس ورتالىعىندا العاشقى تەاتر ىرگەتاسىن قالاۋشى جەتى اقساقالدىڭ ساۋلەتتى مۇسىندەرى ءالى كۇنگە دەيىن سالتاناتتى تۇردە ەڭسە تىكتەمەۋى قازاق حالقىنىڭ رۋحاني سۇرانىسىن قاناعاتتاندىرا قويماسى بەلگىلى.

ايتپەسە، بۇل قۇرمەتكە قاز باسقان قازاق تەاترىنىڭ ساحناسىن جالعىز ءوزى بىرنەشە ءرولدى ءبىر مەزگىلدە ويناپ، تۇرمىس مەشەۋلىگىن، ەل جۋاندارىنىڭ زورلىق-زومبىلىق، تۇرپايى قىلىقتارىن اشكەرەلەيتىن سىقاققا قۇرىلعان شاعىن قويىلىمدارىمەن باعىندىرعان تەاتر تارلانى – قاليبەك قۋانىشباەۆتى لايىقسىز دەر مە ەدىك؟ تالاي جىلعى تاجىريبەسىنىڭ ءنارىن، ءسولىن ءسۇزىپ، ابايداي الىپتىڭ كلاسسيكالىق بەينەسىن ساحناعا تۇڭعىش الىپ شىعۋى دا ارقالى اكتەر ەڭبەگىنىڭ ولشەۋسىز ەكەندىگىن ايگىلەيدى.

1925 جىلى پاريج اسپانىن اۋەلەگەن انگە بولەپ، دۇنيەجۇزىنە ۇلتتىق ونەرىمىزدىڭ قۇدىرەتىن پاش ەتكەن الپاۋىت ءانشى امىرە قاشاۋباەۆ تا تەاتر ىرگەتاسىن قالاۋشىلاردىڭ بەل ورتاسىندا ءجۇرىپ، جالىن قۇشىپ، ونەر ورتىنە شارپىلدى. تاڭدايىنا بۇلبۇل ۇيالاعان ەل ماقتانىشى، تاعدىرى زار-مۇڭعا اينالعان كۇمىس كومەي امىرەنىڭ ەڭبەگىن كەلەر ۇرپاققا ۇلگى ەمەس دەپ تاعى ايتا الارمىز با؟

1936 جىلى ماسكەۋدە وتكەن قازاق ونەرى مەن ادەبيەتىنىڭ ونكۇندىگىندە قويىلىم ۇستىندە اياق استىنان تاپ بولعان كەلەڭسىزدىككە كەزەك بەرمەي، دەر ساتتە تىعىرىقتان شىعار جول تاۋىپ، كەسەك كۇلكى، تالعامدى تاپقىرلىعىمەن تالايدى تامسانتىپ، شەبەرلىك شىڭىنا شىققان بەكەجان – قۇرمانبەك جانداربەكوۆتى ۇلت ونەرىنە ولشەم ەمەس ەدى دەپ كىم ايتا الار؟

قۇيىنداي جۇيىتكىگەن جەلدىرمەلەرى مەن تەڭىزدەي تولقىندانا توگىلگەن تەرمەلەرى ارقىلى انا ءتىلىن تۇعىرىنا قوندىرىپ، ءسوز كيەسىنىنىڭ قادىرىن ۇقتىرعان يسا بايزاقوۆتىڭ سۋىرىپسالما سۇڭعىلالىعى; مۇحتار اۋەزوۆشە ايتساق، جۇرە اكتەر بولۋىنان گورى، تۋا اكتەر بولۋى باسىمىراق (سامورودوك) تۋما تالانتتار – ەلۋباي ومىرزاقوۆ پەن سەركە قوجامقۇلوۆتىڭ ساحناداعى شىنشىل دا شىنايى شەبەرلىگى; تەاتر تاريحىنىنىڭ قازىنالى شەجىرەشىسىنە اينالعان قاپان بادىروۆتىڭ قاي ەڭبەگى دە ۇرپاق ءۇشىن تاعىلىمدى مەكتەپ. ايتپاقشى، ورايى كەلگەندە ايتپاي كەتۋگە بولماس ءبىر ماسەلە، ساليقالى رۋحانياتىمىزدىڭ قارا نارىنداي ورەلى ونەرىمىزدىڭ العاشقى دا اۋىر جۇگىن ايانباي العا تارتقان، دراما ونەرىمىزدىڭ نەگىزىن سالۋشىلاردىڭ ءبىرى، مارعاسقا مايتالمانىمىز قاپان بادىروۆ ومىردەن وتكەلى ون بەس جىلدىڭ ءجۇزى بولدى. ەسىمى مۇلدەم ەلەۋسىز قالدى. تۋعان جەرى – قوستاناي، ەڭبەك جولىن باستاعان ولكە – قىزىلوردا، بۇكىل سانالى ۇزاق عۇمىرى ساياسىندا وتكەن الماتىسى ابىز اكتەر ەڭبەگىن ازىرگە ەسكەرەر ەمەس. بيىل ساحنا شەجىرەشىسىنىڭ 110 جىلدىعى. بالكىم، مارقۇمنىڭ ەسىمىن ەستە قالدىرۋدى وسى تۇستا ويلانارمىز.

قازاق تەاتر ونەرىنىڭ «كەلەشەگىنە اسا جاۋاپتى» (م.اۋەزوۆ. –اۆت.) ەكەندىگىن جۇرتتان بۇرىن ۇعىپ، جوعارىداعى جەتى اقساقالدىڭ باسىنداعى التىن تاجىندەي بولىپ، ءبىر جاعادان باس، ءبىر جەڭنەن قول شىعارىپ جۇيەلى ىسكە جۇمىلدىرعان، مامانى تاپشى ۋاقىتتا دراماتۋرگ تە، رەجيسسەر دە، ساحنا، مۋزىكا زەرتتەۋشىسى دە، اكتەر دە ءبىر ءوزى بولا ءجۇرىپ سان ءتۇرلى ونەردى ءبىر ارناعا توعىستىرعان ۇلى ۇيىمداستىرۋشى جۇمات شانينءنىڭ ەرەسەن ەڭبەگىن دە كەلەشەك ۇرپاق اسپانداتا، اسقاقتاتى ءتۇسۋى ءتيىس.

وزدەرىڭىزدەي قازاقتىڭ ۇلتجاندى ازاماتتارى ات ۇستىندە جۇرگەن تۇستا، تەاتردىڭ توقسان جىلدىعى قارساڭىندا وسىنداي يگىلىكتى ىستەر قولداۋ تاۋىپ، جۇزەگە اسىپ جاتسا، وبلىس قانا ەمەس، مۇقىم قازاقتىڭ ابىرويىنىڭ اسقاقتاعانى، ۇرپاق الدىنداعى ۇلى مىندەتتىڭ ورىندالعانى دەپ بىلەمىز. الداعى ۋاقىتتا قىزىلوردا شاھارىنىڭ كورنەكتى جەرىنەن بوي كوتەرەر ەسكەرتكىشتەر گۇلزارى (اللەياسى) ونەر سالاسىندا جۇرگەن وكشە باسار ساحناگەرلەردەن بولەك، جەرگىلىكتى جۇرتشىلىقپەن بىرگە كيەلى قالاعا قىدىرىپ بارعان قوناقتاردىڭ دا ءۇنسىز كەلىپ تاعزىم ەتەر تاعىلىمدى ورداسىنا اينالارى ءسوزسىز. باستىسى – جاس ۇرپاق بويىنا رۋح دارىتار ەدى.

راس، بۇل كۇندەرى اتالعان تۇلعالاردىڭ ەسىمدەرى ءبىر-ءبىر تەاترلار مەن فيلارمونيالاردىڭ ەنشىسىندە. ايتسە دە، اقمەشىت وڭىرىندە الگى اتاقتى ارىستارىمىزدىڭ مۇسىندەرى ساپ تۇزەپ، العاشقى ارتيستەر گۇلزارى (اللەياسى) انادايدان قول بۇلعاپ كوزدىڭ جاۋىن الىپ تۇرسا، كوپتىك ەتپەس ەدى دەپ ويلايمىز.

ەكىنشىدەن، قىزىلوردا ءوڭىرىنىڭ تۇلەگى، قازاق ساحناسىنىڭ اناسى، كورنەكتى اكتريسا ءسابيرا مايقانوۆا ەسىمى رەسپۋبليكالىق نەمەسە وبلىستىق ونەر، مادەنيەت وشاقتارىنىڭ بىرىنە بەرىلسە جانە ءبىر يگىلىكتى ءىس ءوزىنىڭ تابيعي شەشىمىن تاپقان بولار ەدى. ءسابيرا مايقانوۆا – ماڭگى ولمەس ونەر يەسى. تەاتردىڭ اناسى اتانعان تالانتتى تۇلعا. تالايدى تامسانتقان تولعانايىمەن-اق ونەرگە قالتقىسىز قىزمەت ەتۋدىڭ جارقىن ۇلگىسىن كورسەتكەن الەمدىك دەڭگەيدەگى الىپ اكتريسا. ۇلت ماقتانىشى. 1936 جانە 1958 جىلدارى ماسكەۋدە وتكەن قازاق ونەرى مەن ادەبيەتىنىڭ ونكۇندىگىنە، م.اۋەزوۆ تەاترى ترۋپپاسىنىڭ قۇرامىندا بىرنەشە حالىقارالىق تەاتر فەستيۆالدەرىنە قاتىسىپ ونەر قۇدىرەتىن ەل ايماعىندا عانا ەمەس، دۇنيەجۇزىلىك شەڭبەردە مويىنداتقان ساحنا ساڭلاعىنىڭ رۋحىن قالاي اسپەتتەسەك تە ورىندى. بيىل سول داڭقتى اپامىزدىڭ، ساحنا اناسىنىڭ 100 جىلدىق مەرەيتويى. رەسپۋبليكامىزداعى مادەني عيماراتتاردىڭ بىرىنە اكتريسا ەسىمىن بەرۋ – عاسىر تويى تويلانعالى وتىرعان تۇلعاعا دەگەن قۇرمەتىمىزدى ايگىلەپ قانا قويماي، ونەرگە سىڭىرگەن ەڭبەگىن وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ ۇمىتپاي، ماڭگىلىك جادىندا ۇستاۋىنا باعىتتالار جارقىن ءىستىڭ باستاماسى بولارى انىق. ۇلتىن ۇلىقتاعان قازاقتىڭ ونەرسۇيەر ازاماتتارى رەتىندە وسىناۋ ۇسىنىسىمىزعا قولداۋ بىلدىرسەڭىزدەر، الاش ونەرىنىڭ ابىرويى بيىكتەي بەرەرىنە تيتتەي دە كۇمان جوق.

ۇشىنشىدەن، الدا تەاتردىڭ تورقالى تويىنىڭ كەلە جاتقاندىعىن تاعى ءبىر مارتە تىلگە تيەك ەتە وتىرىپ، قازاق كاسىبي تەاتر ونەرىنىڭ مەككەسى قىزىلوردادا نەمەسە الاشتىڭ باس قالاسى استانانىڭ تورىندە تۇڭعىش كوركەم تەاتردى قۇرۋشى قايراتكەرلەرگە ارناپ مۇراجاي اشۋ ماسەلەسىن ەسكەرگەن ءجون سەكىلدى. تۋما دارىندارىنىڭ ارقاسىندا ۇلت ونەرىنىڭ مەرەيىن اسقاقتاتىپ، بولاشاققا جەتكىزگەن، ۇرپاعىنا امانات ەتىپ تاپسىرىپ كەتكەن سول بابالارىمىزدىڭ جانكەشتى تىرلىگىنەن بۇگىندە تەك تەاتر اينالاسىنداعى ماماندار بولماسا، كوبىنشە، كوپشىلىك قاۋىم بەيحابار . سوندىقتان دا كەلەشەكتە ەلوردا تورىنەن مەنمۇندالاپ شاقىرار مۇراجاي تۇلعاتانۋ، تاريحتانۋ سالاسىندا كەتىپ جاتقان وسىنداي ولقىلىقتاردىڭ ورنىن تولتىرىپ، تانىم مەن تالعام كوكجيەگىنىڭ كەڭەيۋىنە زور ۇلەس قوسار ەدى. قازاق پوەزياسىنىڭ قۇلاگەرى ءىلياس جانسۇگىروۆتىڭ ء«وز ۇلىن، ءوز ەرلەرىن ەسكەرمەسە، ەل تەگى قايدان السىن كەمەڭگەردى؟!» دەگەن جىر جولدارى ءبىزدىڭ بىلدىرگىمىز كەلگەن ويدىڭ توركىنىن تاپ باساتىنداي. ەندەشە، ءبىز قاشاندا قارىزدار، قانشا قۇرمەت كورسەتسەك تە ارتىقتىق ەتپەس كەمەڭگەر قايراتكەرلەردىڭ ءبىر شوعىرى – وسى جاندار ەكەنىن ۇمىتپاساق ەكەن!

ۇلت كەلەشەگىنە نەمقۇرايلىلىق تانىتپايتىن سىزدەردىڭ بۇل ۇسىنىسىمىزعا بەي-جاي قارامايتىندارىڭىزعا كامىل سەنگەندىكتەن دە، وزدەرىڭىزگە وسىنداي قۇلاققاعىس جاساۋدى ءجون كوردىك.

قۇرمەتپەن، ۇلاعاتتى ىستەرىڭىزگە تابىس تىلەۋشىلەر

اشىربەك سىعاي، تەاترتانۋ پروفەسسورى،

نازەركە جۇماباي، ونەرتانۋ ماگيسترى.

استانا قالاسى

Abai.kz