قازاقستاندا قوسىلعان قۇن سالىعىنىڭ مولشەرلەمەسى 16% بولىپ بەلگىلەندى. سونىمەن بىرگە، مىندەتتى تىركەۋدىڭ شەگى 15 ميلليوننان 40 ميلليون تەڭگەگە دەيىن ارتتى.

ءماجىلىس دەپۋتاتتارى جاڭا سالىق كودەكسى مەن وعان سالىق سالۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى تۇزەتۋلەردى ەكىنشى وقىلىمدا قابىلدادى.

ال ءبىز وسى شەشىم تۋرالى ساراپشىلاردان پىكىر سۇراعان ەدىك...

وزگەرىستەر ءتيىمدى سالىق سالۋ جۇيەسىن قۇرۋعا باعىتتالعان!

سۋرەت: parlam.kz سايتىنان الىندى.

بەرىك بەيسەنعاليەۆ، ءماجىلىس دەپۋتاتى:

– وزدەرىڭىز بىلەتىندەي، سالىق كودەكسى مەن ىلەسپە زاڭ جوبالارى مەملەكەت باسشىسىنىڭ بىرقاتار تاپسىرمالارىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ازىرلەنگەن. رەفورما سالىق جۇيەسىن وڭايلاتۋعا باعىتتالعان بىرقاتار نەگىزگى وزگەرىستەردى: سالىق ەسەپتىلىگىن 30%-عا قىسقارتۋدى، سالىقتار سانىن 20%-عا ازايتۋدى، سالىق جەڭىلدىكتەرىن وڭتايلاندىرۋدى، سارالانعان مولشەرلەمەلەردى ەنگىزۋدى، ينۆەستيتسيالىق بەلسەندىلىكتى ىنتالاندىرۋدى، ءسان-سالتانات زاتتارىنا جۇكتەمەنى ارتتىرۋدى جانە باسقا دا بىرقاتار وزەكتى مىندەتتەردى شەشۋدى كوزدەيدى.

جاڭا سالىق كودەكسىنىڭ جوباسىندا سالىقتىق اكىمشىلەندىرۋ ماسەلەلەرىنە باسا نازار اۋدارىلادى. جوبالار وتكەن جىلدىڭ قىركۇيەگىنەن باستاپ پارلامەنت ماجىلىسىندە تالقىلانۋدا. ءبىرىنشى وقىلىم اعىمداعى جىلدىڭ 9 ساۋىرىندە ءوتتى.

اعىمداعى جىلى ۇكىمەت سالىق-بيۋدجەت رەفورماسىن جۇرگىزۋگە باعىتتالعان زاڭنامالىق باستامالار پاكەتىن ەنگىزدى. دەپۋتاتتىق كورپۋس ۇكىمەتپەن جانە بيزنەس-قوعامداستىقپەن بىرلەسىپ بارلىق وزەكتى ماسەلەلەر بويىنشا تاسىلدەردى تالقىلاۋ جانە كەلىسىلگەن شەشىمدەر ازىرلەۋ بويىنشا ۇلكەن جۇمىس جۇرگىزدى.

كودەكس جوباسى بويىنشا جۇمىس توبىنىڭ 52 وتىرىسى، ونىڭ ىشىندە مۇددەلى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ، «اتامەكەن» ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسىنىڭ، سالالىق قاۋىمداستىقتار مەن ساراپشىلاردىڭ قاتىسۋىمەن 8 تاقىرىپتىق وتىرىس جانە قارجى جانە بيۋدجەت كوميتەتىنىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسى وتكىزىلدى. بۇل جان-جاقتى ءتاسىل رەفورمانىڭ نەگىزگى اسپەكتىلەرىن تەرەڭىرەك تالداۋعا جانە ءارتۇرلى مۇددەلى تاراپتاردىڭ پىكىرىن ەسكەرۋگە مۇمكىندىك بەردى.

جالپى، ۇسىنىلعان وزگەرىستەر ينۆەستيتسيالىق احۋالدى جاقسارتۋعا جانە ەل ەكونوميكاسىنىڭ وسۋىنە ىقپال ەتەتىن نەعۇرلىم يكەمدى جانە ءتيىمدى سالىق سالۋ جۇيەسىن قۇرۋعا باعىتتالعان. ىلەسپە زاڭ جوباسىمەن كودەكس جوباسىنا سايكەس كەلتىرۋ ماقساتىندا بىرقاتار زاڭنامالىق اكتىلەرگە وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىلەدى.

كوپتەگەن كاسىپورىندار كولەڭكەلى ەكونوميكاعا كەتۋى مۇمكىن!

سۋرەت: aikyn.kz سايتىنان الىندى.

باۋىرجان ىسقاقوۆ، ەكونوميست:

– قوسىمشا قۇن سالىعى – بۇل بىلايشا ايتقاندا ازاماتتاردىڭ قالتاسىنان تولەنەتىن سالىقتاردىڭ تۇرىنە جاتادى. ويتكەنى، بۇل ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسىنا ءارتۇرلى جولمەن اسەر ەتەتىنى بەلگىلى. بىرىنشىدەن، تۇتىنۋشىلىق شىعىندارعا بايلانىستى ايتسام، قوسىمشا قۇن سالىعىنىڭ ءوسۋى تاۋارلار مەن قىزمەتتەردىڭ وزىندىك باعاسىن ارتتىراتىن فاكتور. بۇل ءوز كەزەگىندە حالىقتىڭ ساتىپ الۋ قابىلەتىنىڭ تومەندەۋىنە، تۇتىنۋ كولەمىنىڭ قىسقارۋىنا الىپ كەلۋى مۇمكىن. ال كەرىسىنشە، قوسىمشا قۇن سالىعى تومەندەگەن جاعدايدا، بۇل باعانىڭ ارزانداپ، ىشكى تۇتىنۋدى ىنتالاندىرۋعا مۇمكىندىك بەرەر ەدى. ودان كەيىن بۇل جاعداي بيزنەسكە قوسىمشا جۇكتەمە ءتۇسىرىپ، اسىرەسە شاعىن جانە ورتا كاسپكەرلەىككە دە كەرى اسەرىن تيگىزبەك. سونىمەن بىرگە، جالپى بۇل قوسىمشا قۇن سالىعىنىڭ مولشەرى 12 پايىزدان 16 پايىزعا ءوسۋى جانە شەكتىك نورمانىڭ 40 ميلليونعا دەيىن تومەندەۋى ەڭ الدىمەن بيۋدجەتتىڭ كىرىس بولىگىن تولتىرۋعا باعىتتالعان. ويتكەنى، قوسىمشا قۇن سالىعى بيۋدجەتتىڭ تابىسىنىڭ نەگىزگى كوزدەرىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. سول ارقىلى ءبىز الەۋمەتتىك باعدارلامالار، ءارتۇرلى ينفراقۇرىلىمدارعا قارجى بولۋگە كوبىرەك مۇمكىندىك الامىز. جالپى وسى قوسىمشا قۇن سالىعىنىڭ ءوسۋى ناتيجەسىندە ءبىز ءبىر جىلدا 4 جارىم تريلليون تەڭگەگە جۋىق قوسىمشا تابىس كوزىن الۋدى جوسپارلاپ وتىرعانامىز بەلگىلى.

ال بۇل جاعدايدىڭ اسەرى مەن ەكونوميكاداعى ءمانى كاسىپورىنداردىڭ سوعان قالاي اسەر ەتۋىمەن تىكەلەي بايلانىستى. مەملەكەت تەك قانا قۇن سالىعىنىڭ مولشەرىن كوتەرىپ، باسقا ىنتالاندىرۋ شارالارىن قولدانباسا، وندا كوپتەگەن كاسىپورىندار كولەڭكەلى ەكونوميكاعا كەتۋى مۇمكىن. سول ءۇشىن دە قوسىمشا قۇن سالىعىن كوتەرە وتىرىپ، سالىقتىق جەڭىلدىكتەر، وڭتايلاندىرۋ ءىس-شارالارى، سالىق پەن بيزنەستىڭ اراسىنداعى قاراپايىم مەحانيزمىدەردى جەتىلدىرسەك، ءوز اسەرىن تيگىزەرى انىق. ودان كەيىن ەڭ باستىسى، مەملەكەتتىڭ ەكونوميكالىق جاعدايىنىڭ كوتەرىلۋى ول سالىقتاردىڭ تۇسۋىمەن تىكەلەي بايلانىستى. سول ءۇشىن دە شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ دامۋىنا ىقپال ەتەتىن قوسىمشا مەملەكەتتىك قارجىلاردىڭ كوپ ءبولىنۋى دە وسى سالىق ساناتىنىڭ ازايۋىنا اسەر ەتەدى. جالپى ايتقاندا، سالىقتاردىڭ مولشەرىنىڭ ءوسۋى بۇل ەكونوميكالىق قۇبىلىس. ونىڭ ۇستىنە ول ءوز اسەرىن ءتيىمدى كورسەتكىشتەرمەن بەرە الادى دەپ ايتا الامىن.

Abai.kz