بۇگىندە الەم جۇرتشىلىعىن الاڭداتىپ وتىرعان ەڭ وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى — تىرشىلىك كوزى سانالاتىن سۋدىڭ ازايۋى. اۋىزسۋ تاپشىلىعىمەن قاتار، اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى ەگىستىك القاپتاردى سۋارۋعا قاجەتتى سۋدىڭ جەتىسپەۋشىلىگى دە كۇردەلى تۇيتكىلگە اينالۋدا. وسى ورايدا سۋدى ءتيىمدى پايدالانۋ مەن ونى تازارتۋ باعىتىندا ءتۇرلى يننوۆاتسيالىق تاسىلدەر مەن تىڭ تەحنولوگيالار قولعا الىنۋدا.

سۋ رەسۋرستارىن ساقتاۋ مەن تازارتۋ باعىتىنداعى وسىنداي عىلىمي ىزدەنىستەردىڭ ءبىرىن م.ح.دۋلاتي اتىنداعى تاراز وڭىرلىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جاس عالىمى ۇلجان قاناتبەك جۇزەگە اسىرىپ كەلەدى. ول ويلاپ تاپقان بيوچار  ورگانيكالىق تىڭايتقىشى — سۋدى تازارتۋعا عانا ەمەس، توپىراقتىڭ قۇنارلىلىعىن ارتتىرۋعا دا زور ىقپال ەتەدى. اۋىل شارۋاشىلىعى قالدىقتارىن كادەگە جاراتا وتىرىپ جاسالعان بۇل تىڭايتقىش قورشاعان ورتانىڭ لاستانۋىن ازايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

قانت قىزىلشاسىنىڭ قالدىقتارى مەن «قازفوسفات» زاۋىتىنان شىعاتىن فوسفوگيپستى سينتەزدەۋ ارقىلى الىناتىن تىڭايتقىش توپىراقتى بايىتا وتىرىپ، سۋدى اۋىر مەتالدار مەن زياندى زاتتاردان تازارتادى. زەرتحانالىق جۇمىستاردىڭ ناتيجەسى بۇل ماتەريالدىڭ سۋ ساپاسىن جاقسارتۋعا ءتيىمدى ەكەنىن دالەلدەپ وتىر.

جاس زەرتتەۋشىنىڭ تابىستارى قاتارىندا Shell جانە KAZENERGY كومپانيالارى ۇيىمداستىرعان Student Energy Challenge 2023 بايقاۋىندا جەڭىپ العان ءى ورىن مەن 2 ميلليون تەڭگە كولەمىندەگى قارجىلاي قولداۋ بار. سونىمەن قاتار، ول پولشاداعى ادام ميتسكەۆيچ ۋنيۆەرسيتەتىندە تاعىلىمدامادان ءوتىپ، حالىقارالىق عىلىمي جوبالارعا قاتىسقان.

تاراز ۋنيۆەرسيتەتىندە بيىل وتكىزىلگەن Dulaty Summer School 2025 اياسىندا پورتۋگاليا مەن يسپانيادان كەلگەن پروفەسسورلارمەن بىرگە مەكتەپ وقۋشىلارىنا ارنالعان سۋ تازالاۋ بويىنشا تاجىريبەلىك ساباقتاردى دا جۇرگىزدى. سونىمەن قاتار، ماسكەۋدە وتكەن عىلىمي بايقاۋدا جەتەكشىلىك ەتكەن وقۋشىلارى ءى ورىن يەلەنىپ، جاس عالىمنىڭ تاجىريبە الماسۋداعى تابىسىن كورسەتتى.

ۇلجان بۇگىندە سۋ تازالاۋ زەرتحاناسىندا كىشى عىلىمي قىزمەتكەر رەتىندە جۇمىس ىستەيدى جانە ماگيستراتۋرادا ءبىلىمىن جالعاستىرۋدا. ول AutoDock simulation جانە Expert Design Optimization سەكىلدى عىلىمي مودەلدەۋ باعدارلامالارى ارقىلى شەتەلدىك عالىمدارمەن بىرلەسكەن زەرتتەۋلەر جۇرگىزۋدە. بۇدان بولەك، ول «اتامەكەن» ۇكپ جانە تاراز ۋنيۆەرسيتەتى ۇيىمداستىرعان جوبا اياسىندا كاسىپكەرلەرگە بيوچار ءوندىرۋ مەن ونى تىڭايتقىش رەتىندە قولدانۋ بويىنشا دارىستەر وتكىزگەن.

الداعى ۋاقىتتا ۇلجان قاناتبەك ءبىلىمىن شەت ەلدە جالعاستىرىپ، ءوز عىلىمي جوبالارىن الەمدىك دەڭگەيدە دامىتۋدى ماقسات تۇتىپ وتىر. ونىڭ ارمانى — ەل يگىلىگىنە جارايتىن ءوندىرىس ورنىن اشۋ، وتاندىق عىلىمدى دامىتۋ جانە العان ءبىلىمىن بولاشاق ۇرپاققا ۇيرەتۋ. جاس زەرتتەۋشىنىڭ ايتۋىنشا، عىلىم جولى وڭاي بولماسا دا، ول ءوز ءومىرىن وسى سالاعا ارناۋعا دايىن.

Abai.kz