بۇگىن Abai.kz اقپاراتتىق پورتالى وقىرماندارىنىڭ تالقىسىنا بەلگىلى جازۋشى الىبەك بايبولدىڭ بالالار شىعارماشىلىعىنا ارنالعان شاعىن اڭگىمەلەرىنىڭ توپتاماسىن ۇسىنامىز. 

انا

اناسى تىنىمسىزداۋ ارماندى بەسىككە بولەدى. «ءاي-ءاي، بوپەم، ءاي بوپەم / ءان ايتايىن جان، بوپەم!» – دەپ، بەسىك جىرىن ايتا باستاعاندا، ارمان پىسىلداپ، ۇيىقتاپ كەتتى. ايجامال ۇيقى قۇشاعىنداعى ۇلىنا ەمىرەنە ۇزاق قارادى. ءدال سول ساتتە، ارماننىڭ اعاسى – اسقار ۇيگە ەنتىگە ەنىپ:

– اناشىم، اناشىم! اسىق ۇتىپ الدىم! – دەپ، ۋىسىنداعى توپ اسىقتى كورسەتتى.

– اينالايىن، اقىلدىم! – دەپ انا بالاسىنىڭ ماڭدايىنان يىسكەپ، باۋىرىنا باستى. بالدىرعان شەشەسىن قاتتى-قاتتى قۇشاقتاپ، بەتىنەن ءوپتى:

– تاپتىم، «ا-نا-شىم» ءسوزى ا-دان باستالادى ەكەن عوي، ءيا؟ – دەدى اسقار.

– ءيا، دۇرىس ايتاسىڭ! سەنىڭ اتىڭ دا ا-دان باستالادى عوي، اسقارجان! – دەدى اناسى. ودان ارى اسقارجان ەسىنە تۇسكەن سوزدەردى اسىعا-اپتىعا ايتا جونەلدى: – ارمان، اسىق، اي، ات، اسپان... اناسى ونى ارەڭ توقتاتىپ:

– جارايسىڭ، بالام! اسقار تاۋداي ازامات بول! – دەپ، ارقاسىنان قاقتى.

ايداھار

– اجەتاي، اجەتاي! ەرتەك ايتىپ بەرىڭىزشى!

– ەرتەدە ءبىر ايداھار بولىپتى... – دەپ اجەسى اڭگىمەسىن باستاپ كەپ جىبەردى...

كىشكەنتاي قىز اياقاستىنان ايداھاردىڭ اۋىرىپ قالعانىن ەستيدى. حال-جايىن سۇراۋعا بارادى.

– كىمسىڭ-ەي؟ – دەيدى ول ىڭىرانىپ.

– اي ءجۇزدى ايگۇلمىن!

– اقىماق، قازىر سەنى قىلعىتا سالام عوي، – دەدى ايداھار كوڭىلسىزدەۋ. ايگۇل وعان ەم-دوم جاساپ، كوڭىلىن كوتەرۋ ءۇشىن دومبىرا شەرتىپ بەردى.

– قانداي تىلەگىڭ بار؟ ايتا عوي!

– ەكەۋمىز دوس بولايىق. ادامدارعا تيىسپەشى، – دەدى قىز ءوتىنىپ.

– ونەرىڭە، ادامگەرشىلىگىڭە باس ءيدىم. كەلىستىك!

سودان بەرى ايداھار ادامداردان الىستاۋ ءجۇردى.

اسىق

جازعى دەمالىس. شىلدە ايى. اپتاپ. ايدىن، بەكبول، ەرمەك اۋلادا اسىق ويناپ ءجۇر. ابدەن تەرلەگەن ايدىن بەس اسىق ۇتتى. بەكبول مەرگەن ەكەن. جەتىگە جەتكىزدى. ەرىنشەكتەۋ ەرمەكتىڭ جولى بولمادى. ەكەۋىن عانا ەنشىلەدى. ەرمەك سوعان رەنجىپ، ۇيىنە كەتىپ بارا جاتقاندا، ايدىن:

– ويىن عوي، رەنجىمە! – دەپ، بۇكىل اسىعىن سىيلاي سالدى.

– اسىقتى اسىقپاي وينا. بۇل دالدىكتى قاجەت ەتەدى، ەرمەك. ەرىنبە، – دەدى بەكبول.

كەلەسىدە ەرمەك بۇكىل بالانى ەش قينالماستان ۇتىپ كەتتى. ەكى دوس قۋانىپ، ونى ۇتىسىمەن قۇتتىقتادى.   

دومبىرا

دارحان مەن داستان – دوستار. دارىندى دارحان دومبىرا ۇيىرمەسىنە قاتىسادى.

– ماعان دا ۇيرەتشى! – دەدى داستان.

ەكەۋى دايىندالىپ، قۇرمانعازىنىڭ «بالبىراۋىن» دەگەن كۇيىن ۇيرەندى. كورشى تۇراتىن كىشكەنتاي داريعا دا ەكى بالا سەكىلدى دومبىراعا قۇمارتادى. دينا نۇرپەيىسوۆاداي كۇيشى بولعىسى كەلەدى.

كوكتەم

قىستا شىناشاقتاي شىنار تۇماۋراتىپ، دالاعا دا شىققان جوق. تەرەزەگە تەلمىرۋمەن بولدى. ءتورت مەزگىل بار: جاز، كۇز، قىس، كوكتەم. شىنارعا كوكتەم ۇنايدى. سونى ساعىنا كۇتەدى. قار ەرىپ، جەر بۋسانىپ، كۇن كوزى كورىنە باستاعاندا-اق ەرەكشە قۋانادى. كوڭىلدەنەدى. جاسىل كىلەمدەي جايقالعان جازىققا قاراپ جادىرايدى. قىرعا شىعىپ، بايشەشەك تەرەدى. ساي-سايمەن سىلدىراپ اققان سۋدى قىزىقتايدى. قاتتى شابىتتانعاندا، سۋرەت سالاتىن ونەرى بار. كوكتەم – جەر-دۇنيە كوكتەيتىن شاق. شىنار جيعان گۇلدەرى مەن سۋرەتىن شەشەسىنە سىيلاپ:

– اناشىم، كوكتەمدەي كوڭىلدى ءجۇرىڭىزشى، – دەدى.

الىبەك بايبول

Abai.kz