(ەسكەرتپە حات)

قادىرلى مىرزالار!

وسىدان ون شاقتى كۇن بۇرىن «جاس الاش»، «وبششەستۆەننايا پوزيتسيا»، «قازاقستان» جانە باسقا دا بىرقاتار رەسپۋبليكالىق باسىلىم بەتتەرىندە ءبىز جانە ءبىزدى قولداعان الماتى مەن استانا، وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ جەتى مىڭعا تارتا ستۋدەنتى ءسىزدىڭ اتىڭىزعا (ەسكەرتپە حات قر پرەزيدەنتى ن. نازارباەۆقا، پرمەر-مينيستر ك. ماسىموۆكە، سەنات توراعاسى ق. توقاەۆقا، ءماجىلىس توراعاسى و. مۇحمەدجانوۆقا قاراتا جازىلعان. - اباي.كز) «ۇلتىڭىزدى، ءتىلىڭىزدى ارداقتاڭىز!» دەگەن تاقىرىپپەن اشىق حات جولداعان بولاتىنبىز. بىراق، ءسىزدىڭ ءوزىڭىز دە، جوعارى بيلىك وكىلدەرى دە ءبىزدىڭ پىكىرىمىز بەن كوزقاراسىمىزدى ەسكەرىپ، زاڭدى تالاپ - تىلەكتەرىمىزگە وراي ناقتى جاۋاپ بەرگەن جوق. جاستاردىڭ ۇندەۋىنە، ونىڭ ويى مەن سوزىنە جاۋاپ بەرمەۋ، ءتىپتى ونى قۇلاعىنا دا قىستىرماي، ۇلتتىق ماقسات - مۇددەدەن اتتاپ ءوتۋ بۇگىنگى بيلىكتىڭ ۇيرەنشىكتى ادەتىنە اينالدى. بۇل ءبىزدى قاتتى وكىندىرەدى.

(ەسكەرتپە حات)

قادىرلى مىرزالار!

وسىدان ون شاقتى كۇن بۇرىن «جاس الاش»، «وبششەستۆەننايا پوزيتسيا»، «قازاقستان» جانە باسقا دا بىرقاتار رەسپۋبليكالىق باسىلىم بەتتەرىندە ءبىز جانە ءبىزدى قولداعان الماتى مەن استانا، وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ جەتى مىڭعا تارتا ستۋدەنتى ءسىزدىڭ اتىڭىزعا (ەسكەرتپە حات قر پرەزيدەنتى ن. نازارباەۆقا، پرمەر-مينيستر ك. ماسىموۆكە، سەنات توراعاسى ق. توقاەۆقا، ءماجىلىس توراعاسى و. مۇحمەدجانوۆقا قاراتا جازىلعان. - اباي.كز) «ۇلتىڭىزدى، ءتىلىڭىزدى ارداقتاڭىز!» دەگەن تاقىرىپپەن اشىق حات جولداعان بولاتىنبىز. بىراق، ءسىزدىڭ ءوزىڭىز دە، جوعارى بيلىك وكىلدەرى دە ءبىزدىڭ پىكىرىمىز بەن كوزقاراسىمىزدى ەسكەرىپ، زاڭدى تالاپ - تىلەكتەرىمىزگە وراي ناقتى جاۋاپ بەرگەن جوق. جاستاردىڭ ۇندەۋىنە، ونىڭ ويى مەن سوزىنە جاۋاپ بەرمەۋ، ءتىپتى ونى قۇلاعىنا دا قىستىرماي، ۇلتتىق ماقسات - مۇددەدەن اتتاپ ءوتۋ بۇگىنگى بيلىكتىڭ ۇيرەنشىكتى ادەتىنە اينالدى. بۇل ءبىزدى قاتتى وكىندىرەدى.

بۇگىنگى جاستار قازاقستان تاۋەلسىزدىك العان كەزدە دۇنيەگە كەلدى. اشىعىن ايتقاندا، ءبىز ءدال قازىرگىدەي جەمقورلىققا بەلشەسىنەن باتقان، پاراقور، ساتقىن، ۇلتتىق مۇددەگە مۇرىن شۇيىرە قارايتىن، وزگەشە وي ايتقانى ءۇشىن عانا كورنەكتى مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرلەرىنە قاستاندىق ۇيىمداستىراتىن، وپپوزيتسيانى قۋعىنداپ، جاستارعا قىسىم جاسايتىن بيلىكتىڭ كەزىندە بال داۋرەن جاستىق شاعىمىزدى وتكىزىپ، ورتا جاسقا كەلگەندە ونىڭ سەبەپ - سالدارىمەن كۇرەسىپ، قارتايىپ، قاريا اتانعاندا دا ەل بولاشاعىنا كۇمانمەن قارايتىن زاماندا ءومىر ءسۇرۋدى ارمانداعان جوق ەدىك. ءبىز ازات، تاۋەلسىز، ەگەمەندى، بولاشاعى زور، حالقىنىڭ كۇش - قۋاتى وراسان، ەكونوميكاسى قارىشتاعان، ەرتەڭىنە سەنىممەن قارايتىن قازاقستاندا تىرشىلىك ەتكىمىز كەلەدى! وكىنىشكە قاراي، مۇنداي ەلدى تەك «حابار» مەن «قازاقستان» ارنالارىنان عانا كورە الامىز، ال شىنايى ءومىردىڭ بەت - بەينەسى كوڭىلىمىزگە كىربىڭ ۇيالاتىپ، جانىمىزدى جابىرقاۋ تارتتىرادى. بۇگىنگى جاستاردىڭ بويىندا وتانشىلدىق، ۇلتجاندىلىق، مەملەكەتشىلدىك قاسيەتتەرى جوعالىپ بارادى. بۇعان ەلىمىزدىڭ جاستار قاۋىمى ەمەس، ەڭ الدىمەن بيلىكتە وتىرعان اعا بۋىن وكىلدەرى كىنالى. نەگە دەيسىز عوي؟ مىسال رەتىندە امەريكاندىق ءپاتريوتيزمدى الايىق. باتىس ەلدەرىنەن كەلگەن ازاماتتار وزدەرىنىڭ ەۋروپادان، اقش - تان كەلگەنىن ەرەكشە ماقتانىشپەن ايتادى. سەبەبى، بۇل ەلدەردە ءار ازاماتتىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇقى قورعالادى، زاڭ الدىندا ءار ازاماتتىڭ تەڭ قۇقى ساقتالىپ، ەشكىمگە دە ارتىقشىلىق بەرىلمەيدى، ولاردىڭ الەۋمەتتىك - ەكونوميكالىق جاعدايى دا مەملەكەت قاراۋىندا، ءتىپتى «بومج» - دارىنىڭ ءوزى ءبىزدىڭ زەينەتكەرلەر مەن قاراپايىم ستۋدەنتتەرگە قاراعاندا الەۋمەتتىك جاعىنان الدەقايدا جاقسى قورعالعان. وركەنيەتتى ەلدەردە ءار ازامات مەملەكەت ءۇشىن ءوزىنىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن سەزىنىپ، ونىڭ كەلەشەگىنە الاڭدايدى. ال بىزدەگى جاعداي مۇلدە باسقاشا. قازاقتىڭ كەڭ - بايتاق جەرى ات توبەلىندەي توپتىڭ، ياعني وليگارحتار، مەملەكەتتىك شەنەۋنىكتەر مەن ءىرى لاتيفۋنديستەردىڭ قولىندا شوعىرلانعان. ءوز ەلىندە، ءوز مەملەكەتىندە ۇلتاراقتاي جەرى جوق جاستار كىمنىڭ جەرىن قورعايدى؟ نە ءۇشىن قورعايدى؟ ءوزىنىڭ مول بايلىقتان ۇلەسى جوق، قايىرشىنىڭ كۇيىن كەشكەن جاس ازاماتتار مەملەكەت ءۇشىن ءوزىن جاۋاپتى سەزىنە الا ما؟ جوق! ءوز انا ءتىلىمىز، ياعني مەملەكەتتىك ءتىل اياقاستى ەتىلەتىن، ەل باسشىلارى وزگە تىلدە سويلەيتىن، ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىز بەن رۋحاني ءبىتىم - بولمىسىمىز تابان استىندا جاتاتىن مەملەكەتتە ءوز ەلىمىزدى قالاي سۇيەمىز؟ دۇنيەگە شىر ەتىپ كەلگەنى ءۇشىن دە پارا بەرەتىن، مەكتەپتە وقىعاندا دا، جوعارى ءبىلىم العاندا دا، جۇمىسقا تۇرعاندا دا پارا بەرەتىن، ءتىپتى باقيلىق بولىپ، كوز جۇمعاندا دا تىلىمدەي جەر ءۇشىن پارا بەرەتىن مەملەكەتتىڭ كەلەشەگىنە قالاي سەنەمىز؟ حالقىمىزدى وسىنداي كۇيگە دۋشار ەتكەن نە؟ مۇنداي حالگە قالاي تۇستىك؟ مەملەكەتتىگىمىزدى، تاۋەلسىزدىگىمىزدى ساقتاي الامىز با، الدە «كوپۆەكتورلى ساياساتتى ۇستانىپ»، الەم الپاۋىتتارىنا جۇتىلىپ كەتەمىز بە؟ بۇل ساۋالدار ءبىزدىڭ ارقايسىمىزدى مازالايدى ءارى ويلانتادى.

ستاليندىك داۋىردە دۇنيەگە كەلگەن، ءوسىپ، ەرجەتكەن، سودان كەيىنگى زاماندا وقىپ، ءبىلىم العان بيلىكتەگى اعا بۋىن وكىلدەرىنىڭ ساياساتى ءبىزدى تىعىرىققا تىرەدى. 20 جىلدان استام ۋاقىت بويى حالىق وڭ وزگەرىستەردى كۇتتى، العا باسۋشىلىق پەن ىلگەرىلەۋشىلىكتى اڭسادى. وكىنىشكە قاراي، حالىقتىق، ۇلتتىق مۇددەنى تۋ ەتكەن وزگەرىس تە، رەفورمالار دا ەلدە بولعان جوق. بارلىعى كوزبوياۋشىلىق پەن جۇرتتى الداۋ عانا بولدى. «ءبىز وزبەكستاننان، قىرعىزستاننان نەمەسە تاجىكستاننان جاقسى تۇرامىز»، - دەپ ماقتاناسىزدار. سوندا ارتتا قالعان ەلدەردەن «وزدىق» دەپ ماقتانۋ دا - جەتىستىك پە؟ ۇلى اباي ايتقان: «ءجۇز ات بايگەگە قوسىلسا، مەن بايگە الدىم دەگەن ءسوز بولسا، الدىڭدا نەشە ات بار دەپ سۇرار، ارتىڭدا نەشە ات بار ەدى دەپ سۇراعاننىڭ نەسى ءسوز؟ مەن بەس اتتان، ون اتتان ىلگەرى ەدىم دەگەننىڭ نەسى قۋانىش؟». راسىندا دا، ءبىز نەگە فرانتسيادان، ۇلىبريتانيادان، يتاليادان، ەڭ قۇرىعاندا بالتىق جاعالاۋى ەلدەرىنەن، ۋكراينادان وزدىق دەمەيمىز؟ وركەنيەتتى ەلدەردىڭ دەڭگەيىنە، ولاردىڭ وزىق قۇندىلىقتارىنا نەگە ۇمتىلمايمىز؟ ءبىر سوزبەن ايتقاندا، بۇگىنگى ەلدەگى جاعداي قازاقستاننىڭ مادەنيەتتى ءارى وركەنيەتتى كوشتەن كەنجە قالعانىن انىق بايقاتادى. ءبىز بۇدان شارشادىق! وسى حالگە جەتكىزگەن سىزدەر دە شارشاعان بولارسىزدار. بىزگە جاڭا وزگەرىستەر كەرەك! سوندىقتان دا، ەل ساياساتىنا، قوعامدىق تىرشىلىككە بەلسەندى تۇردە ارالاساتىنىمىزدى مالىمدەيمىز! ۇلتشىل - پاتريوتتار مەن وپپوزيتسيا سەكىلدى قازاقستان جاستارىنىڭ دا ساياسي كۇش ەكەنىن كورسەتەمىز!

رەسپۋبليكا باسشىلارى!

پرەزيدەنتكە جولداعان ۇندەۋىمىزدە ءبىز بىلاي دەگەن ەدىك: «ەگەر جوعارى بيلiك وكiلدەرi ۇلت تۇلعالارىنىڭ جانە ونى قولداعان حالىقتىڭ تالاپ-تiلەگiن ەسكەرۋسiز قالدىرسا، بiز زاڭ جولىمەن تىيىم سالىنبايتىن نارازىلىق شارالارىنىڭ بارلىق تۇرiنە قاتىساتىنىمىزدى جانە ونى ۇيىمداستىرۋ iستەرiن قولعا الاتىنىمىزدى ەسكەرتەمiز!». مەملەكەت باسشىسى دا، ەلىمىزدىڭ لاۋازىمدى شەنەۋنىكتەرى دە ءبىزدىڭ سۇراق - ساۋالدارىمىزعا، تالاپ - تىلەكتەرىمىزگە جاۋاپ قاتقان جوق. دەمەك، جاستاردىڭ ءۇنى مەملەكەت باسشىلارىنىڭ قۇلاعىنا جەتپەدى دەپ سانايمىز. وسى سەبەپتەن، جاستاردىڭ جان ايقايىن، ولاردىڭ قوردالانعان پروبلەمالارىن جوعارى بيلىك پەن قوعامعا جەتكىزۋ ءۇشىن 11 ءساۋىر، 2010 جىلى الماتى قالاسىندا «جاستاردىڭ جالپىۇلتتىق ميتينگىسىن» وتكىزەتىنىمىزدى مالىمدەيمىز! شىدامنىڭ دا شەگى مەن شەتى بار. ءبىزدىڭ شىدامىمىز تاۋسىلدى! ارەكەت ەتەتىن، ءوزىمىز قيمىلدايتىن كەز كەلدى دەپ سانايمىز.

ەسكەرتپە حات ەلىمىزدىڭ جاستار ۇيىمدارىنىڭ، قوعامدىق قوزعالىس جەتەكشىلەرىنىڭ، جۋرناليستەردىڭ، اقىندار مەن جازۋشىلاردىڭ، قوعام قايراتكەرلەرىنىڭ جانە ستۋدەنتتەردىڭ قاتىسۋىمەن وتكەن «ءبىز وزگەرىستى قالايمىز!» اتتى دوڭگەلەك ۇستەلىندە ءبىراۋىزدان قابىلداندى

الماتى قالاسى، 18 اقپان 2010 جىل