ءبىز جۇمىس ىستەيتىن كىشكەنتاي مەكەمەنى، جالپى، ەشكىم بىلە بەرمەيدى... ءبىزدىڭ جۇمىستى ەڭسەرىپ ىستەگەنىمىزگە، نە تۇك بىتىرمەگەنىمىزگە دە قاراپ تۇرعان ەشتەڭە جوق. بۇل مەكەمەنىڭ ەڭ باستى جانە باعا جەتپەس جالعىز قۇندىلىعى – باستىعى... ويتكەنى، بۇل كىسى، شىن مانىندە، كونەنىڭ كوزى ىسپەتتى – قىرىق جىلدان بەرى ورىن اۋىستىرماعان! وتىرعان ورنىندا ءبىرجولا تامىر بەكىتىپ، وسىنشا جىل الاڭسىز گۇلدەپ-كوكتەگەن شەتىن قۇبىلىس، سيرەك كەزدەسەر قۇندى ەكسپونات رەتىندە، وسى قالپىندا مۋزەيگە وتكىزىپ جىبەرسە، ساۋاپ-اق ءىس بولار ەدى، امال جوق...

شاعىن عانا مەكەمە باستىعىنىڭ اردا تۇلعاسى، ادامزاتتىق اۋقىمنان الىپ قاراعاندا، كوزگە دە ىلىنە قويماس، بىراق وزىمىزگە ەرگەجەيلىلەر ەلىنە اداسىپ كەلگەن گۋلليۆەردەي كورىنەدى. گۋلليۆەرىمىزدى، قالىپتاسقان داستۇرمەن، العاش جۇمىسقا تۇرعان كۇننەن ماقتاپ كەلەمىز. جالپى، باستىقتى ماقتاۋ ءۇشىن، ونى جاقسى كورۋ شارت ەمەس. ماقتاي-ماقتاي، كۇندەردىڭ كۇنى، ءوزىڭ-اق جاقسى كورىپ كەتەسىڭ... ءار سوزىنەن تەرەڭ ماعىنالار تاباسىڭ، ءار تۇشكىرگەنىنە ءبىر جاراكىماللا ايتۋعا قۇشتار بولاسىڭ... قۇشتارلىعىڭ سونشا، كەلە-كەلە، باستىقتىڭ تۇشكىرگەنىن كۇتىپ، تاناۋىن اڭديتىن ادەت شىعاراسىڭ. بىرتە-بىرتە، نەگە ەكەنى بەلگىسىز، ونى... ماقتان ەتە باستايسىڭ. كورشى مەكەمەنىڭ باستىعىنان بويى ءسال ۇزىنىراق بولسا دا – قۋانىش، ءمىنىپ جۇرگەن كولىگى ازداپ قىمباتتاۋ بولسا دا – مەرەي. ال ەندى، جاي سالەمىڭدى الىپ، وتە شىقپاي، جىلى جۇزبەن ءبىر اۋىز حال-جاي سۇراي قالسا، تۋعان اكەڭدەي كورىنىپ كەتەرى بار... ءوستي-ءوستي، بۇل باستىقتىڭ مەكەمەلىك شاعىن ماسشابتاعى تەڭدەسسىز زور تۇلعاسىن الەمدىك ورەگە شىعارىپ الىپ، بارشا ماقتاۋ-ماداعىڭدى ءبىر سوعان باعىشتاپ جاتقانىڭدى بايقاماي دا قالاسىڭ. باستىقتىڭ ءجۇرىس-تۇرىسى، كيىم كيىسى، كۇلگەنى، اشۋلانعانى... باستىقتىڭ قىز-كەلىنشەكتەرگە ءازىل ايتۋ ماشىعى... جينالىستا قىزمەتكەرلەرگە اۋپىلدەپ ۇرسۋ مانەرى... ايتاتىن انەكدوتتارىنىڭ بادىك تە بولسا، ماعىنالى، اكتۋالدى ەكەندىگى... وسىنىڭ ءبارى – ءسوز، وسىنىڭ ءبارى – كۇندەلىكتى اڭگىمە تاقىرىبى. ال باستىق بۇگىن جۇمىسقا قانداي كوڭىل-كۇيدە كەلدى – بۇل ەندى ءبارىمىز ءۇشىن ومىرلىك ەڭ ماڭىزدى ماسەلە!..
سويتە-سويتە، اقىرى، وعان الدەبىر ميستيكالىق قاسيەتتەردى تاڭىپ تىنامىز. كەيبىر تىم اسەرشىل قىز-كەلىنشەكتەر بۇل كىسىنىڭ ەنەرگەتيكاسى سۇمدىق ەكەنىن، جاقىنداپ كەتسە، تۇلا بويلارى شىمىرلاپ... ءبىرتۇرلى بولىپ كەتەتىندەرىن ايتا باستايدى... سونى ەستىگەندە، باستىعىمىز: «راس پا؟! سەزىلىپ تۇرا ما ەكەن؟» دەپ، اجەپتاۋىر كوتەرىلىپ قالادى... مىنە، وسىلاي ماقتاي-ماقتاي، باستىق تا «قۋىپ»، ءوزىمىز دە لاعىپ، شەكتەن شىعا باستاعاندا، كەنەت داعدارىسقا ۇشىرادىق. باستىققا ەندى ەلدە جوق نە ماقتاۋ ايتارىمىزدى بىلمەي، تىعىرىققا تىرەلدىك. ماداققا داندەپ، ونىڭ ارانى اشىلا تۇسكەن سايىن، ءبىز سارقىلىپ بارامىز... كۇن سايىن جاڭا ماداق ويلاپ تابۋ وڭاي ما؟.. بايقايمىز، سوڭعى كەزدە ماداعىمىزعا تاپتاۋرىن ءسوز، ۇيرەنشىكتى تىركەس ارالاسىپ كەتسە، باستىعىمىز كىرجىڭ ەتە قالاتىن بولىپ ءجۇر. بۇرىن كوزى جايناپ، ءجۇزى نارتتاي جانىپ، بۋسانىپ، جانى كىرۋشى ەدى، قازىر «ەستىپ جۇرگەن ءحالاۋلايىم عوي» دەگەندەي، قاباعى ءتۇسىپ، كوزىنىڭ استى سالبىراپ، سالعىرت وتىرۋى كوبەيىپ بارادى. ويلاپ قاراساق، و باستاعى ستراتەگيامىز دۇرىس بولماعان. مىسقالداپ قانا جۇمسايتىن قات دۇنيەنى ءبىز باتپانداپ توگىپ، ءراسۋا قىلىپپىز. شابىتتىڭ شالقارىن، ءسوزدىڭ شۇرايلىسىن ءا دەگەندە-اق، اياماي شاشىپ، تاۋىسىپ الىپپىز. ال ەرتەڭ – باسەكەڭنىڭ... الپىس جىلدىق مەرەيتويى... جاعدايدى ءتۇسىنىپ وتىرسىز عوي... «ستالينگە تەڭ تاپپاي، قينالعان جاكەڭ جەرى وسى» بولدى. ءوزى زوردىڭ – «وبەكتىسى» دە زور. پاتشانى ماقتاۋ – اقىنداردىڭ پاتشاسىنداي ادامعا عانا جاراسپاق. ال ەندى كىشكەنتاي مەكەمەنىڭ كىشكەنتاي عانا باستىعىن ماقتاۋعا ءسوز تاپپاي، شاشىلىپ قالعان ءبىزدىڭ دارىنسىز ۇجىمدى نە دەيمىز... وزىمىزگە دە وبال جوق – ءبىر-بىرىمىزگە كەزەك بەرمەي، جارىسا شاۋىپ ەدىك. باسىمىزعا نە كۇن تۋدى دەسەڭشى، سونشا ءبيتىمىزدى سالىپ... بۇل شىركىنگە ايتار ماداعىمىز تاۋسىلدى، ەندى بىزدەن، سىقساڭ دا، تامبايدى...
ونى ايتاسىز، باياعى، ءبىز كەلگەنشە، زەينەتكە شىعىپ كەتكەن ماداقشىلاردىڭ دا كلاسسيكالىق تۋىندىلارى ءتورت كوزى تۇگەل وسىندا ەكەن! قاي-قايسىسى دا، قازىر ايتساڭ، قۇلاققا سۋ جاڭا بوپ سىڭعىرلاعالى تۇر!
ورىنباساردىڭ كەڭ كابينەتىندە جينالىپ، باسىمىزدى ۇستاپ، تەڭسەلىپ وتىرمىز. بىرەۋىمىز ۇيقاس ىزدەپ، ەندى بىرەۋلەرىمىز ءالى ايتىلماعان جارقىن ەپيتەت، توسىن تەڭەۋ ىزدەپ اۋرەمىز... ءبارىمىز جابىلىپ، ءبىر وڭدى ماداق جازا الماي، جىندانىپ كەتە جازدادىق. ءارى-بەرىدەن سوڭ، ءبىر-ءبىرىمىزدى جاعادان الىپ، ەڭ بولماسا، ىسكە تاتىر ءبىر جاڭا ءسوز ويلاپ تابۋدى تالاپ ەتىپ، كەرىلدەسە باستادىق... ءبارىبىر جارىتپادىق. شارشاپ، تيتىقتاپ، بولمەدەگى ۇستەل-ورىندىقتارعا ماعىناسىز مەڭىرەيە قاراپ وتىرعانىمىزدا، ەسىك سارت ەتىپ اشىلىپ، قولتىعىنا قىسقان اۋىر پاپكىسى بار، حاتشى قىز كىرىپ كەلدى. كادىمگى، باستىقتىڭ الدىندا وتىراتىن، تىقىلداعان پىسىق سارى قىز. بۇعان نە كەرەك... قىز ۇندەمەي-تۇندەمەي، الگى پاپكىنى ايقارا اشىپ، الدىمىزعا تاستاي سالدى. شامامەن، جۋان ءبىر كىتاپ شىعاتىن قولجازبا... مولدىرەتىپ كومپيۋتەردە تەرىلگەن ءبىزدىڭ بۇرىنعى ماداقتار ەكەن... باستىققا ارنالعان بار ماداعىمىزدى وسى قىز باسىپ بەرۋشى ەدى. ۇجىم بولىپ جابىلا اتسالىسقان قانشاما جىلدىق قىرعىن ەڭبەك!.. كوزىمىز شىراداي جاندى. مىنا قىزدىڭ باسى ىستەيدى! ءجىپ-شىرعاسىن شىعارماي، جيناي بەرگەن، جيناي بەرگەن... وسى قۋلىق قالاي ويىمىزعا كەلمەگەن؟!. قۇداي-اۋ، مىناۋ – باعا جەتپەس بايلىق قوي! مارجان، اقىق، التىن، گاۋھار كىلەڭ!.. باستىق تۇرماق، جازعان ءوزىمىز دە باياعىدا ۇمىتقان جالت-جۇلت، جارق-جۇرق اسىل سوزدەر... ونى ايتاسىز، باياعى، ءبىز كەلگەنشە، زەينەتكە شىعىپ كەتكەن ماداقشىلاردىڭ دا كلاسسيكالىق تۋىندىلارى ءتورت كوزى تۇگەل وسىندا ەكەن! قاي-قايسىسى دا، قازىر ايتساڭ، قۇلاققا سۋ جاڭا بوپ سىڭعىرلاعالى تۇر! «زامانىمنىڭ زاڭعارى، الاشىمنىڭ ارداعى!..» بۇل تۇك ەمەس... «ۇلگى بولىپ ءار ەلگە، داڭقىڭ كەتكەن الەمگە!..» مىنە، ءسوز، مىنە، ماداق! ءبىزدىڭ ماقتاۋدىڭ كەيبىر جويقىن ۇلگىلەرىن كورگەندە، اتالمىش جامبىل اتامىزدىڭ ءوزى بەتىن باسىپ، تۇرا قاشقانداي ەكەن... ۋرا! سول ارادا، پيراتتاردىڭ ارالعا تىققان كومبەسىنىڭ ۇستىنەن تۇسكەندەي، ەس-ءتۇسىمىزدى ۇمىتىپ، سالدىق كەلىپ قولدى!.. انا ماداقتان ءبىر كەسەك، مىنا شەدەۆردەن ءبىر ۇزىك... قولىنا پىشاق تيگەن قاساپشىداي جالاڭداپ، الگى ۇزىكتەر مەن كەسەكتەردەن قۇتتىقتاۋ ءسوزدىڭ نوبايىن ۇجىمداسا جابىلىپ، كەڭەسە ءپىشىپ جاتىرمىز. ءاپ-ساتتە جارقىلى بەت قاراتپاس جالىندى ماداق ءسوزدىڭ تۇتاس ءماتىنى دە دايىن بولدى. ءبىر-ءبىرىمىزدى قۇتتىقتاسىپ، «سۋپەر!.. سۋپەر!..» دەسىپ، شارت-شۇرت الاقان سوعىستىرىپ جاتقانىمىزدا، حاتشى قىز:
– بولدىڭىزدار ما؟ – دەدى.
– قاتىپ كەتتى! راحمەت ساعان! – دەيمىز.
– بەرە تۇرىڭىزدارشى...
تىقىلداق، پىسىق سارى قىز ماداق قاعازىمىزدى الىپ، ۇقىپتاپ، پاپكىگە سالىپ، قولتىعىنا قىسىپ، ەسىككە بەتتەدى.
– ويباي، قايدا اكەتتىڭ؟! – دەپ، شۋلاپ، تۇرا-تۇرا ۇمتىلدىق.
پالەكەت قىز الپاۋىت قولجازبانى ەندى كەۋدەسىنە قىسا قۇشاقتاپ الىپ، ولمەي بەرمەس ءتۇر كورسەتىپ، ءتىسىن اقسيتتى.
– بۇل بىلجىراقتارىڭىزدى وسىنشا ۋاقىت تەككە باسىپ، بوسقا جيناپ ءجۇرمىن بە؟! ساتىپ الاسىزدار!.. ءار ءسوزىن ساناپ تۇرىپ، اقشاعا ساتىپ الاسىزدار!..
كۇتپەگەن ساۋدادان ءبىر ساتكە اڭتارىلىپ قالعان ءبىز، تاعى شۋلاپ قويا بەردىك:
– اينالايىن... بەرەمىز قانشا سۇراساڭ دا!.. ساتىپ الامىز!.. بەرى اكەل، ويباي!..
سول ارادا دەرەۋ قالتامىزدى قاعىپ، اقشا جيناپ، ماداق قورىن قۇردىق. ەڭبەكاقى العان سايىن جارنا تولەپ، قورىمىزدى مولايتا بەرەمىز دەپ كەلىستىك... بىزدە ەندى ماقتاۋ-ماداقتىڭ سارقىلماس كەنىشى بار!.. بۇيىرسا، ءالى تالاي جىل باستىق تا ريزا، ءبىز دە امان بولامىز...
ايتارعا ماداق تاپپاي، قاڭسىپ وتىرعان سىزدەرگە دە قۇلاققاعىس.