جۋىردا استانادا وتكەن ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ داعدارىس دەندەگەن قىسىلتاياڭ كەزەڭدە تىعىرىقتان شىعۋدىڭ ناقتى جولدارىن قاراستىرۋ تۋرالى ءسوز ەتكەن بولاتىن. بۇل تۋرالى «قاعانات» سايتى جازعان (http://kaganat.kg/?p=37577&lang=ru).

قازىرگى ەكونوميكالىق داعدارىستىڭ نەگىزگى سەبەپتەرىن ءسوز ەتكەن ەلباسى ءماسىموۆ ۇكىمەتىنىڭ مۇشەلەرىنە ناقتى جوسپاردى ازىرلەۋدى تاپسىرعان. ارينە، مەملەكەت باسشىسىنىڭ قاتۋلى قاباعىنان قايمىققان اق جاعالىلار بۇل جولى داعدارىستىڭ سەبەپتەرىن تۇسىندىرۋگە تىرىسقانىمەن، تالقىنىڭ ءتۇيىن ءسوزى ەلباسىنىڭ اۋزىنان ەستىلدى. مەملەكەت باسشىسى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق اياسىندا قازاقستاننىڭ ەكونوميكاسى ءبىرشاما شىعىنعا باتقانىن دا جاسىرمادى. بۇنىڭ ارتىندا ەلدىڭ سىرتقى ساياسي ۇستانىمدارى مەن رەسەي ۇستانىپ وتىرعان قازىرگى ساياساتتىڭ دا ىقپالى بار ەدى.

ەلباسىنىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان نارىعىنىڭ السىرەۋىنە باتىس ەلدەرىنىڭ رەسەيگە قارسى قويعان سانكتسيالارى عانا ەمەس، رەسەي ءرۋبلى باعامىنىڭ قۇلدىراۋى دا ىقپال ەتكەن.

ايتا كەتەيىك، رەسەي ورتالىق بانكىنىڭ ءىزىن شالا، قازاقستانىڭ ۇلتتىق بانكى مەن قر ۇكىمەتى  تەڭگەنى ەركىن اينالىمعا جىبەرۋ تۋرالى شەشىمگە كەلگەن. كورىپ وتىرعانىمىزداي، بۇنىڭ سوڭى ينفلياتسيالىق شىعىنعا اكەپ سوقتىردى.

مەملەكەت باسشىسى ءبىر سوزىندە: ء«بىز داعدارىستىڭ بولاتىنىن بىلدىك. بىراق، قانشالىقتى اۋىر بولاتىنىن بىلمەدىك. ءبىزدىڭ نەگىزگى ەكسپورتتارىمىز – مۇناي، گاز، مەتالدار قۇنسىز بولىپ قالدى. ونىڭ ۇستىنە رەسەيگە سالىنعان سانكتسيالار مەن ءرۋبلدىڭ قۇنسىزدانۋى جانە قىتاي بيرجاسىنداعى وزگەرىستەر ءبىزدىڭ ەكونوميكامىزعا اسەر ەتۋدە»، دەپ ەدى.

ءتۇيىن: ەاەو-عا مۇشە بولعاندا جوعارى بيلىكتەگى كوكەلەردىڭ ءبىرسىپىراسى بورىكتەرىن اسپانعا اتىپ قۋانىپ ەدى. بۇگىنگى الەمدى جايلاعان ەكونوميكالىق داعدارىستىڭ اسەرىنەن ايماقتىق بىرلەس­تىكتىڭ وزىق ۇلگىسى سانالاتىن ەۋرووداققا ەلىكتەگەن ەل باسشىلارى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق قۇردى.  بۇل ۋىستا ۇستاۋدىڭ ۋى قايتىپ، ۋىتى كەتپەگەن پۋتيندىك رەسەيدىڭ كسرو-نى قايتىپ قۇرسام دەگەن قۇيتىرقى امالى دەگەن پىكىرلەر از ايتىلمادى.

ءجا، ەسكى ءھام جاڭا وداقتاسىمىز الەمگە ارقاسىن بەرىپ، سونىڭ تيىسىنشە قاھارىنا ىلىككەنى تاعى راس. اقش پەن باتىس ەلدەرى بىرىنەن سوڭ ءبىرى رەسەيگە سانكتسيالار سالۋدا. رەسەي پرەزيدەنتى ءپۋتيننىڭ كەسىرلى ساياساتى ونىمەن وداقتاس ەلدەردىڭ ەكونوميكاسى مەن گەوساياساتىنا دا كەرى اسەر ەتۋدە. ەاەو سالدارىنان ۇلتتىق ەكونوميكامىز دەفولتقا اينالۋدىڭ از-اق، الدىندا تۇر. تەڭگەمىزدىڭ قۇنى تيىن بولدى.

رەسەي ىقپالىنان شىعا الماۋىمىزدىڭ اقىرى – نەكونسەرۆاتيزمگە، ياعني بۇرىنعى  وتارشى ەلدەردىڭ  تاۋەلسىزدىگىن  العان  مەملەكەتتەردى  ەكونوميكالىق، ساياسي، اسكەري، مادەني، يدەولوگيالىق  جانە  ت.س.س. ءوز  ىقپالىندا  ۇستاۋ، ىسىنە  ارالاسۋ، قىسىم  جاساۋ  ساياساتىنا اكەلىپ سوقتىرماسا يگى ەدى.

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz