سەنبى, 23 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 3093 1 پىكىر 3 قازان, 2010 ساعات 17:30

يۋري زاحاروۆ. قازاقتار ورىستارسىز مەملەكەت بولا المايدى

وتكەن اپتادا كورشى ەل «شەتەلدەگى وتانداستارعا قاتىستى رەسەيدىڭ مەملەكەتتىك ساياساتى تۋرالى» زاڭعا وزگەرىستەر ەنگىزدى. اتالعان زاڭ اسىرەسە رەسەيدەن تىسقارى جەردە ءومىر ءسۇرىپ جاتقان ورىستاردىڭ اراسىندا ۇلكەن پىكىرتالاس تۋعىزدى. بۇعان قازاقستانداعى جاعدايلارىنا ۇنەمى كوڭىلى تولماي جۇرەتىن ورىس-كازاك ۇيىمدارىنىڭ باسشىلارى دا ءۇن قوسقان. ماسەلەن، قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ مۇشەسى يۋري زاحاروۆ ءوز سوزىندە رەسەيدىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ جۇمىسىن سىنعا الىپتى. ونىڭ ايتۋىنشا، ماسكەۋ رەسەي ءۇشىن اسا ماڭىزدى ستراتەگيالىق ءوڭىر بولىپ تابىلاتىن قازاقستانداعى ىقپالىن ساقتاپ قالۋ ءۇشىن ەشتەڭە ىستەمەي وتىرعان كورىنەدى. تومەندە ءبىز يۋري زاحاروۆتىڭ يا REGNUM اقپاراتتىق اگەنتتىگىنە بەرگەن سۇحباتىن ىقشامداپ بەردىك.

يا REGNUM: ءسىزدىڭ ويىڭىزشا، رەسەي سىرتتاعى وتانداستارىنا قاتىستى قانداي ساياسات ۇستانۋى كەرەك؟

وتكەن اپتادا كورشى ەل «شەتەلدەگى وتانداستارعا قاتىستى رەسەيدىڭ مەملەكەتتىك ساياساتى تۋرالى» زاڭعا وزگەرىستەر ەنگىزدى. اتالعان زاڭ اسىرەسە رەسەيدەن تىسقارى جەردە ءومىر ءسۇرىپ جاتقان ورىستاردىڭ اراسىندا ۇلكەن پىكىرتالاس تۋعىزدى. بۇعان قازاقستانداعى جاعدايلارىنا ۇنەمى كوڭىلى تولماي جۇرەتىن ورىس-كازاك ۇيىمدارىنىڭ باسشىلارى دا ءۇن قوسقان. ماسەلەن، قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ مۇشەسى يۋري زاحاروۆ ءوز سوزىندە رەسەيدىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ جۇمىسىن سىنعا الىپتى. ونىڭ ايتۋىنشا، ماسكەۋ رەسەي ءۇشىن اسا ماڭىزدى ستراتەگيالىق ءوڭىر بولىپ تابىلاتىن قازاقستانداعى ىقپالىن ساقتاپ قالۋ ءۇشىن ەشتەڭە ىستەمەي وتىرعان كورىنەدى. تومەندە ءبىز يۋري زاحاروۆتىڭ يا REGNUM اقپاراتتىق اگەنتتىگىنە بەرگەن سۇحباتىن ىقشامداپ بەردىك.

يا REGNUM: ءسىزدىڭ ويىڭىزشا، رەسەي سىرتتاعى وتانداستارىنا قاتىستى قانداي ساياسات ۇستانۋى كەرەك؟

رەسەي وزىنەن تىسقارى جەردە ءومىر ءسۇرىپ جاتقان ورىس حالقىن قولداۋى كەرەك. بىزگە ورىس مادەني ورتالىعىن قۇرۋ قاجەت. بۇل رەسەيدىڭ تمد كەڭىستىگىندەگى، ازياداعى ىقپالىن كۇشەيتۋ ءۇشىن جاساعان العاشقى قادامى بولارى ەدى. ويتكەنى بۇل وڭىرلەردەن ورىس ءتىلى شەشتەتىلسە، ورىس ىقپالى دا ازاياتىن بولادى. بۇعان وزبەكستان، قىرعىزستان مەن تۇركىمەنستانداعى جاعداي مىسال. جۇرتتى ورىس مادەنيەتىنە تارتۋ قاجەت. ورىس مادەنيەتىن ناسيحاتتاۋ كەرەك بىزگە. بۇل ءۇشىن قارجىلاي قولداۋ قاجەت. وسىنداي ورتالىقتار قۇرىلۋى ءتيىس. ورتالىقتاردىڭ بىرەۋىن ەمەس، بىرنەشەۋىن قۇرۋىمىز كەرەك. مەن ءوز اقشاما گەراسيم كولپاكوۆسكيگە ارنالعان ەسكەرتكىش تۇرعىزدىم. بىراق الدەبىر ۆاندالدار ونى قيراتىپ كەتىپتى. ونى قايتا جوندەۋ ءۇشىن ورىس ەلشىلىگىنەن قارجى سۇراپ ەدىم، ولاردىڭ بەرەتىن ءتۇرى جوق.

يا REGNUM: نەگە قازاقستانداعى ورىس ۇيىمدارى ورىس ءتىلىنىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋگە اتسالىسايدى؟ بۇنى رەسەيدىڭ مىندەتى ەمەس قوي.

بارلىعى ۋاقىتى كەلگەندە بولادى. ءبىز ۇلتتىق دوكترينانى جاڭا عانا تالقىلاپ بىتتىك. ول قوعامدا ۇلكەن جاعىمسىز پىكىرتالاس تۋعىزدى. ءبىزدىڭ قوعام تۇبەگەيلى بەتبۇرىستارعا ءالى دايىن ەمەس، ونى ۋاقىتىدا كەلگەن جوق. بۇل ماسەلە كەلەسى پرەزيدەنت سايلاۋىندا كوتەرىلەتىن بولادى. وعان 2 جىل عانا قالدى. وسى 2 جىلدىڭ ىشىندە رەسەي قازاقستانداعى ورىستاردى بارلىق جاعىنان قولداپ ۇلگەرۋى قاجەت. بىزگە مادەني ورتالىقتار سالىپ بەرىپ، بيزنەسپەن اينالىسۋعا اقشا ءبولۋى ءتيىس. مەن تالاي رەت وسىنداي ۇسىنىس جاسادىم.

يا REGNUM: قازاقستانداعى ورىس دياسپوراسى قانداي ساياسات ۇستانۋى ءتيىس دەپ ەسەپتەيسىز?

ءبىز 20 جىلدىڭ ىشىندە تالاي جاعدايدى باستان وتكەردىك. ءتىپتى تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارى اسىرە ۇلتشىلدىقتى دا كوردىك. قاتەلىككە دە بوي الدىرىپ، داۋلاسىپ تا ءجۇرىپ، ءبىز اقىرىندا بارلىعىمىز ءبىز كەمەدە جۇرگەنىمىزدى تۇسىندىك. قازاقتاردىڭ ورىستارسىز مەملەكەت قۇرا المايتىنىنا كوز جەتتى.  ءوز كۇشىمەن مەملەكەت قۇرۋ ءۇشىن ولار ءالى 18 ميلليونعا كوبەيۋى كەرەك. پرەزيدەنت، ورىستاردىڭ جۇزدەردىڭ اراسىنداعى تاتۋلىقتى ساقتاۋعا قاعىلعان سىنا ەكەنىن جاقسى تۇسىنەدى. ويتكەنى ورىستار قازاقتاردىڭ ءوزارا قىرىقپىشاق بولۋىنا جول بەرمەيدى. ءبىز وسىنداي ۇستانىممەن العا جىلجىپ كەلەمىز. بىزگە ۇنەمى قولداۋ كورسەتەتىن جيىرماعا جۋىق شەنەۋنىك بار. ولار ورىستاردىڭ جاقسى ءومىر سۇرۋىنە ەڭ الدىمەن قازاقتاردىڭ ءوزى مۇددەلى بولۋى كەرەكتىگىن جاقسى بىلەدى. ال رەسەي ەلشىلىگى ءبىزدى تۇسىنگىسى كەلمەيدى. ولار بىرنارسەنى ءبىلۋى ءتيىس. قازاقتار ەشقاشان ءوز جەرىندە رەسەيدىڭ مەملەكەتتىلىگىن قۇرمايدى. ايتپەسە ەگەمەندىگى جوعالادى. بىراق قازاقستان حالقىنىڭ 35 پايىزىن قۇراپ وتىرعان ورىستارعا بيلىك ورگاندارىنا جول اشىلۋى ءتيىس. زاڭدى وسى ماسەلە قارالۋى كەرەك. ەگەر ورىستاردىڭ سانى 30 پايىز بولسا، ولاردىڭ بيلىكتەگى ۇلەسى دە سونداي بولۋى قاجەت.

 

دايىنداعان جولىمبەت ماكىشەۆ.

 

سىلتەمە: http://www.regnum.ru/news/polit/1306147.html#ixzz10oCUfhd9

 

1 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1465
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3236
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5371