سەنبى, 23 قاراشا 2024
ادەبيەت 10617 0 پىكىر 3 ناۋرىز, 2015 ساعات 12:43

امانگەلدى كەڭشىلىكۇلى.ءتۇبى اقىن بولاتىن شىعارمىن...

سوڭعى كەزدەرى مەنىڭ اقىن بولعىم كەلىپ ءجۇر. اسىرەسە، ولەڭ دەپ ايتۋعا تۇرمايتىن، قاراپايىم ۇيقاستان دا جۇرداي تۋىندىلار قازاق پوەزياسىنداعى «شەدەۆر» رەتىندە ماقتالىپ جانە سونداي ء«بىرتۋما» شىعارمالار بايگەدەن وزىپ كەلگەندە، قاراپتان-قاراپ شابىتىم ويانىپ كەتەدى. 
وتكەن ومىرىمە ويشا كوز جۇگىرتسەم، سىنشى بولعاننان تاپقان پايدام شامالى ەكەن. ويتكەنى، سىنشى ەكەنىڭدى بىلەتىن جۇرتتىڭ ءبارى دە بۇگىندە سەنەن ءبىر-اق نارسە دامەتەدى - ماقتاۋدى. ال، قۇداي قىرسىق قىلىپ جاراتقان مەن زامانعا بەيىمدەلىپ، بىرەۋدى ورىنسىز ماقتاۋعا يكەمدەلمەي-اق، قويدىم. قايتا، كەرىسىنشە، جۇزىكتىڭ جۇزىنەن ءوتىپ كەتەتىن سۋماقاي بەيتالانتتاردى، ادەبيەتتەگى اعالارىن جاعالاپ، وزدەرىن وتىرىك ماقتاتقىزىپ جۇرگەن پىسىقايلاردى كورسەم، جىنىم قوزىپ، سىن سەمسەرىمدى سولارعا قاراي سەرمەگىم كەلەدى دە تۇرادى. 
اكەمنىڭ ءبىر دوسى بار. جازعان دۇنيەلەرى گازەت-جۋرنالعا شىعا قالسا «بالام، قالاي ەكەن، اكەڭنىڭ دۇنيەسى؟» دەپ كەيدە پىكىر سۇرايدى. ارينە، اۋەلى بالالىق ىلتيپاتپەن ماقتايمىن. ايىزى قانىپ، راحاتتانىپ تىڭدايدى. سىنشى رەتىندە بايقاعان كەيبىر كەمشىلىگىن ايتىپ قالسام، قابىلداي الماي، شارت كەتەدى. سودان بەرى پىكىر سۇراسا «جازعان دۇنيەڭىز جاقسى ەكەن» دەپ، كەرەك ء«دارىسىن» بەرىپ، وڭاي قۇتىلاتىن بولدىم. ءبىر كۇنى ول ماقتاۋىما دا كوڭىلى تولماي، «بالام وسى سەنىڭ تىلدىك قورىڭدا جاقسىدان باسقا ءسوز جوق پا؟» دەپ وكپەسى قارا قازانداي بولىپ، رەنجىدى ماعان. 
ارينە، مەن وعان تۇسىنىستىكپەن قارايمىن. بىرىنىشىدەن ول – اكەمنىڭ دوسى. ەكىنشىدەن، راسىندا دا ول – قازاق ادەبيەتىنە ەلەۋلى ەڭبەك سىڭىرگەن اقىن. ۇشىنشىدەن. يا، بارىنەن بۇرىن بىزگە سول، بۇگىنگى قوعامنىڭ دەرتىنە اينالىپ، ەتەك جايعان ءۇشىنشى سەبەپتى جىلىكتەپ بەرۋ قيىنعا سوعىپ تۇر عوي. دەگەنمەن، اڭگىمەنى باستاعان سوڭ سوڭىنا دەيىن ايتىپ شىعايىق. دايىن بولساڭىز، ال، كەتتىك... 
شاماسى بۇل جوعارى جاقتان جۇققان جامان «ۆيرۋس» بولسا كەرەك، تاۋەلسىزدىك العاننان بەرى ءبىز (اقىن-جازۋشىلار) ءبىر-ءبىرىمىزدى ماقتاماساق تۇرا المايتىن جۇمباق اۋرۋعا شالدىقتىق. اقىننىڭ نەمەسە جازۋشىنىڭ شىعارماشىلىق كەشىنە بارا قالساڭىز، ونىڭ ولەڭدەرىن نەمەسە ادەبيەت تۋرالى ويلارىن تىڭداپ ەمەس، ول تۋرالى ەستىگەن ماقتاۋلاردان دىڭكەڭىز قۇرىپ، شارشاپ قايتاسىز. الدىمەن بەس ساعات بويى ول ماقتاۋلار كەش قۇرمەتىندە ايتىلادى. سودان سوڭ تاعى ءۇش ساعات بويى بانكەتتە جالعاسادى. عافەكەڭ ايتپاقشى «قوستانايى قىزىل ءسوزدى» قىزدىرعان مەرەيتويلارداعى ماقتاۋلاردى ەستىگەنىمدە، تەڭدەسسىز تەڭەۋلەردەن قۇلاعىمنىڭ بارابانى جارىلا جازداپ، مازام كەتىپ، قاتتى شارشاپ، ءتۇنى بويى ۇيىقتاي الماي، دوڭبەكشىپ شىعامىن. قايتەيىن، عاسىر حالتۋرشيكتەرى – عاسىرىمىزدىڭ ۇلى اقىندارى مەن ۇلى جازۋشىلارى اتانعان زامان عوي بۇل. 
ءبىزدىڭ بۇكىل قوعامدىق جۇيەمىز كەمشىلىكتى كورمەي، ءبارىن تەك سىپىرا ماقتاۋعا قۇرىلعاندىقتان با، بىلمەيمىن، ماقتاۋ مەن ماقتانۋ بارا-بارا ۇلتتىق يدەالىمىزعا اينالىپتى. عىلىمي-تەحنيكالىق پروگرەستىڭ وركەندەگەن زامانى دا وعان داڭعىل جول سالىپ بەردى. اسىرەسە، الەۋمەتتىك جەلىگە كىرىپ الىپ، كۇنى-ءتۇنى ماقتاۋ مەن ماقتانۋدا، الدىمىزعا جان سالماي، الەمدەگى ەلدەردىڭ الدىندا كوش باستاپ كەلەمىز. تاماق ىشسەك تە، كوشەدە قىدىرىپ جۇرسەك تە، كويلەك ساتىپ الساق تا، شەتەلگە شىقساق تا، قىزمەتىمىز وسسە دە، ءبىر جيىنعا قاتىسساق تا، قويشى، ءتىپتى، ولگەن ادامنىڭ اسىنا بارساق تا سۋرەتكە ءتۇسىرىپ، فەيسبۋككا سالىپ ماقتانۋ ۇيرەنشىكتى ادەتىمىز بولىپ كەتتى. 
بىزدەن باسقا مادەنيەتتى ەلدەردە ول پىكىر الماسۋدىڭ، وقىعان كىتاپتارىڭمەن وي ءبولىسۋدىڭ، كەڭەس بەرۋدىڭ، ت.س.س. پايدالى ءىس-شارالاردىڭ زاماناۋي قۇرالى سياقتى ەدى. ال، بىزدە فەيسبۋكتى اشىپ قالساڭىز، جىرقىلداعان جىگىتتەر، تىرقىلداعان قىزداردىڭ سۋرەتتەرى، ولەڭدەرى جاريالانىپ، ونىڭ استىندا جازىلعان ماقتاۋلاردان باسىڭىز اينالىپ، كوزىڭىز تۇنادى. «سۇلۋ جىر!»، «نە دەگەن كوركەمدىك!»، «سۋپەر!»، «قۇبىلىس قوي، بۇل اقىن!»، «كلاسسيكا»، «شەدەۆر!»... زاماننىڭ كەڭدىگىن كىمنەن قىزعانايىن. الەۋمەتتىك جەلى بارىمىزدەن ءبىر-ءبىر جۇلدىز جاساپ شىعاردى، اقىرى. وسىدان كەيىن ءبىزدىڭ قوعامعا قانداي وكپەمىز بولۋى مۇمكىن. ري-ز-زا-مىن زامانىما! 
ايتىپ-ايتپاي نە كەرەك، ءبىز كۇننەن-كۇنگە ماقتاۋ ەستىمەسەك تۇرا المايتىن بولدىق اقىر سوڭىندا. بۇرىن قالاي بىلمەي جۇرگەنبىز، ءومىردىڭ ءمانى ماقتاۋ مەن ماقتانۋدا ەكەن عوي. باياعىدا قازاق كۇندىز قىدىرىپ، كەشكە جاقىن تاماققا تويىپ العان سوڭ، قارنىن سيپاپ ءتاتتى ۇيقىعا باتاتىن. ينتەرنەت شىققالى بەرى، ءبىزدىڭ قازاق كۇندىز كۇلكىنى، تۇندە ۇيقىنى ۇمىتتى. سۋرەتىن نەمەسە ءبىر ولەڭىن، كەشىرىڭىز، جاۋھار تۋىندىسىن الەۋمەتتىك جەلىگە سالىپ قويادى دا، كۇندىز دە، تۇندە دە حالقىنان سارعايىپ ماقتاۋ كۇتەدى. ماقتانباساق، ماقتاماساق ىشكەنىمىز - ءىرىڭ، جەگەنىمىز – جەلىم. اسىرا ماقتاۋلاردان قاتتى سىرقاتتانىپ قالعانىمىز سونشاما، بەس جاسار بالامىزعا دەيىن الەۋمەتتىك جەلىدەگى دوستارىنان كۇنىنە ءجۇز «لايك» الماسا بالاباقشاعا بارعىسى كەلمەي، باقىرىپ جىلايدى. بىرەۋدى ماقتاپ وعان جاقسى كورىنۋ ءۇشىن كيەلى ۇعىمداردى تاپتاي سالۋ، ءبىز ءۇشىن ء«پىشتۋ» بولدى. 
جاقىندا ءبىر جۋرناليست حالىققا تانىلىپ قالعان اقىننان سۇحبات الا كەلىپ، ء«سىز ادەبيەتتىڭ ەسىگىن باسقالار سياقتى جاعالاپ ەمەس، تەۋىپ كىردىڭىز» دەپ ماقتاپ، ايدى اسپاننان ءبىر-اق شىعاردى. جارايسىڭ، از-زز-زاماتىم! 
ادەبيەت – ءبىزدىڭ ەڭ ۇلى كيەمىز بولاتىن. بابالارىمىزدان قالعان اسىل مۇرامىزداي، رۋحاني مەشىتىمىزدەي قاستەرلەپ، اكەمىزدىڭ جۇرەگىندەي، انامىزدىڭ ايالى الاقانىنداي كورۋشى ەدىك قوي، ءبىز ونى. اسىرە ماقتاۋلاردان كوزىمىزدى شەل باسىپ، كەمەڭگەر اۋەزوۆتىڭ دە جاڭا تۇسكەن جاس كەلىندەي ونىڭ تابالدىرىعىنان يمەنە اتتاپ، ادەبيەتكە جانىنىڭ تازالىعىمەن قىزمەت ەتكەنىن، مۇقاعاليلاردىڭ ءسوز ونەرىنە ادال بولۋعا سەرت بەرىپ، وعان جىلاپ كىرگەنىن قالاي تەز ۇمىتىپ قالعانبىز؟ تاۋەلسىزدىك العان جيىرما جىلدا رۋحاني مەشىتىمىزدىڭ ەسىگىن تەۋىپ كىرەتىن جاعدايعا جەتسەك، ات جالىن تارتقان، ناعىز «از-ز-زا-مات» بولعان ەكەنبىز. قۇتتىقتايمىن، زامانىنان وزىپ تۋعان دارابوزدارىمدى! 
اسىرەسە، ءبىرىن-ءبىرى ماقتاۋ مەن ماقتانۋ جاعىنان ادەبيەتتەگى شاپپاي جۇيرىك جاستارىمىز بايگەنىڭ الدىن بەرمەي، وزا شاۋىپ كەلەدى. بۇگىنگى ولەڭ جازۋعا تالپىنىپ جۇرگەن جيىرمادان ەندى عانا اسقان جىگىتتەرىمىزدىڭ كوزى تىرىسىندە مۇقاعاليلار مەن جۇمەكەندەر دە ەستىمەگەن «تالانتتى اقىن» دەگەن ماقتاۋعا كوڭىلدەرى كونشىمەيدى. ولاردى ريزا ەتۋ ءۇشىن بىردەن «قۇبىلىسسىڭ» دەپ توبەلەرىنەن جاي تۇسىرگەندەي ەتىپ ماقتاۋ كەرەك. ەلدەن ەرەكشە بولىپ كورىنگىسى كەلگەندىكتەن بە، بىلمەيمىن، ماقتاۋ الەمىندەگى وسىنداي «ادەمى» جولدى مەنىڭ ءبىر كوڭىلشەك اقىن اعام سالىپ بەرگەن ەدى. ول ءبىر ءمۇشايرادان كەيىن جايىلعان داستارقان باسىندا، ەلۋ گرامم جۇتىپ العان سوڭ، كوڭىلى كوتەرىلىپ «ا... باۋىرىمىز بۇرىن-سوڭدى قازاق پوەزياسىندا بولماعان قۇبىلىس» دەپ تىم اسىرا سىلتەپ جىبەرگەن-تۇعىن. تەگىن تاماق پەن اراق-شاراپتان، قويىن-قونىشى تولعان ماقتاۋىن اياسىن با. بۇل «جاقسى» ەستافەتانى باستاپ كەپ جىبەرۋى مۇڭ ەكەن، جاستارعا مايداي جاعاتىن «ادەمى» ءۇردىستى ءبارىمىز ءىلىپ اكەتە جونەلدىك. بىلەگىمىزدى سىبانىپ جەرلەستەرىمىز بەن ىنىلەرىمىزدىڭ ىشىنەن قۇبىلىس ىزدەۋ ناۋقانىنا قىزۋ كىرىسىپ كەتتىك. اقىرى «تورموزىمىز» ىستەن شىعىپ، توقتاي الماي قالدىق. باسىلىم بەتتەرىندە «عارىشتان كەلگەن اقىن» دەگەن ماعىناداعى ماقالالار قاپتاپ، جەردى قويىپ، ەندى ولاردى اسپاننان ىزدەگەن، ادام تۇسىنبەيتىن ءبىر ارمان-اۋرۋ پايدا بولدى، بويىمىزدا. توبەدەن جاۋعان جاۋھار ماقتاۋلاردان جاستارىمىزدىڭ كەۋدەسىنە نان ءپىسىپ، تالتاڭداپ جۇرە الماي قالدى. ايتەۋىر، بەرگەن سالەمىمىزدى الىپ جۇرگەندەرىنە دە شۇكىر. ءبىلىپ قويىڭىز، ءدال بۇگىن ءبىزدىڭ ۇلى ادەبيەتىمىزگە تەك قانا قۇبىلىس اقىندار مەن قۇبىلىس جازۋشىلار عانا كەلىپ جاتىر. ۆوت تاك! ءىشىڭىز كۇيسە - تۇز جالاڭىز. كورە الماي جارىلىپ كەتسەڭىز دە، شىندىق وسى، كوكە! باسقا شىندىق جوق. بولۋى مۇمكىن دە ەمەس. 
ءسوزدىڭ كيەسى بولاتىنىن ۇمىتىپ، ءبىر-ەكى مارتە داستارحانداس بولعان، ولەڭ جازا الاتىن قابىلەتى بار دوستارىمىزدىڭ ءبارىن تەلەديدارعا سۇيرەپ، قۇبىلىس جاساپ الەكپىز. بىزدە قۇبىلىس ەمەس اقىن مەن جازۋشى قالعان جوق. تاۋەلسىزدىك زامانى – ءبارىمىزدى دە ءبىر كەرەمەت سەزىمنىڭ بەسىگىنە بولەدى. ءبىز قازىر نە جازساق تا، تەك ماقتالا بەرەمىز. راحات! تاۋەلسىزدىكتىڭ ارقاسىندا اقىندى نەمەسە جازۋشىنى نە ءۇشىن ماقتاپ وتىرعانىن ەشكىم ۇقپايتىن، ايتقان ويىن ادام تۇسىنبەيتىن تۇتاس ءبىر سىنشىلاردىڭ «پلەياداسى» كەلدى، ادەبيەتىمىزگە. ەگەر جاستاردىڭ قاھارىنا ىلىگىپ، «قىرت» نەمەسە «مىجىرايعان شال» اتانعىڭىز كەلمەسە، تىنىش ءجۇرىپ، ولاردى تەك جاعىڭىز تالعانشا ماقتاي بەرىڭىز. 
قۇدايعا شۇكىر، ومىردەن وتكەن ءبىراز كلاسسيك اقىندار مەن جازۋشىلارىمىزدىڭ ارتىنا قالعان مۇرالارى تۇگەندەلىپ، كوپ تومدىقتارى جارىق كوردى، بۇگىندەرى. وكىنىشتىسى سول، حالىقتىڭ ول تۋرالى ەش حابارى جوق. جارنامالاپ، ونى ءباسپاسوز، تەلەديدار مەن راديودان دا ناسيحاتتاپ جاتقانىمىز شامالى. ەسەسىنە ءبىر جاس اقىننىڭ كىتابى شىقسا، تۇساكەسەر وتكىزىپ، ءبارىمىز شۋلاپ، جاپپاي ماقتاۋدان جارىسقا تۇسەمىز. سەنىڭ كۇنى-ءتۇنى كوز مايىڭدى تاۋىسىپ، جيناعان ءبىلىمىڭنىڭ قۇنى - بەش تيىن، شەرتىپ قالساڭ، شىتىناپ كەتە جازداعالى تۇرعان بۇگىنگى زاماننىڭ «كلاسسيكتەرىنە». قازىرگى جاستارعا جاقسى بولىپ كورىنۋدىڭ، جالعىز جولى – ماقتاۋ عانا بولىپ تۇر، بۇل بەس كۇندىك جالعاندا. 
وسىدان بىرنەشە اي بۇرىن، ادەبيەت الەمىندە ءالى جىعا تانىلا دا قويماعان ءبىر جاس اقىننىڭ جيناعى جارىق كورىپ، تۇساۋكەسەرى وتكەندە راديو مەن تەلەديدار، سوعىس كەزىندەگى مايداننان كەلگەن حابارداي، ونى ءار جارتى ساعات سايىن جارنامالاپ جاتتى. قازاق پوەزياسىنا تاعى ءبىر قۇبىلىس كەلگەنىن حابارلاپ، بۇكىل ءباسپاسوز ۋلاپ-شۋلادى. فەيسبۋك باسىلعان «لايكتاردان» ورتەنىپ كەتە جازدادى. 
تاياۋدا ماقتاۋدى كۇنكورىس قامىنا اينالدىرعان ءبىر اقىن اعاممەن سويلەسىپ قالىپ، «نەگە ءبىز، اعا، اباي اتامىز «سەنبە جۇرتقا تۇرسا دا، قانشا ماقتاپ» دەسە دە، ءبارىن تەك جاپپاي ماقتاي بەرەمىز؟» دەگەندى سۇراپ ەدىم، مىسقىلداپ. اعام تىم تۇڭعيىققا تەرەڭدەپ كەتكەن كوزىمەن ماعان ءبىر قارادى دا، سوزىمە تۇك رەنجىمەستەن: «ابايدىڭ زامانى باسقا عوي، ءىنىم. بۇل زامان مۇلدە بولەك. ءار زاماننىڭ ءوز زاڭدىلىعى بولادى» دەپ ءبىراز پالساپالىق اڭگىمە سوقتى. اقىن اعاممەن اڭگىمەلەسكەن سوڭ مەن كەنەتتەن سەرپىلىپ، كەرەمەت ءبىر جاڭالىق اشقانداي قۋانىپ كەتىپ، ءبىر «ادەمى» ويلاردىڭ ساعىمىنا شومىلدىم. 
«راسىندا دا مىنا سۇمىراي زاماننىڭ، يت تىرشىلىكتىڭ زاڭدىلىعى وسى بولسا، نەگە مەن دە جۇرتتى وتىرىك ماقتاپ، جالعاندى كەشىپ وتپەيمىن؟ قوعامداعى ادىلەتسىزدىكتەرگە جانىم كۇيىپ، ونى سىناعاننان نە وپا تاپتىم؟ اكىمدى ماقتاپ، ءيتتىڭ يتاقايىنا بەرىلىپ جاتقان باسپاناعا قول جەتكىزە الاتىن، مەنىڭ دە مول مۇمكىندىگىم بار ەمەس پە؟ قۇدايعا شۇكىر، ءتىل - بار، وي – بار. اللانىڭ ءوزى بەرگەن قابىلەتىن نەگە مولىنان پايدالانباسقا؟ بيلىكتى ماقتاپ، ءۇي العان اناۋ ءبىر وتىزعا دا تولماعان جاس اقىن قۇرلى جوقپىن با؟». 
ءتۇنى بويى وسىنداي «باقىتتى» ويلاردىڭ شاتتىعىندا شالقىپ، بىرەۋدەن اقىل سۇراۋ كەرەك بولىپ، الدىمەن جازۋشى تولەن ابدىكۇلى كوكەمە حابارلاسىپ ەدىم، ول كىسى اڭگىمەنى تىم ارىدەن قوزعاپ، الەم ادەبيەتىنەن تالاي-تالاي مىسالدار كەلتىرىپ، «رۋحى تازا ادامداردىڭ عانا ۇلى دۇنيەلەر تۋعىزا الاتىنىن» ايتىپ، گيۋگودان باستاپ، ماعجانمەن اياقتاپ، باسىمدى ابدەن قاتىرىپ جىبەردى.
«قويشى، تولەن كوكەم ەندى باسقا زاماننىڭ، بىرەۋدى وتىرىك ماقتاۋدى ۇيرەنبەگەن ەسكىلىكتىڭ ادامى عوي. ودان دا ءومىر سۇرگەن زامانى ماعان جاقىنداۋ سىنشى تۇرسىنجان شاپاي اعاما حابارلاسايىن»، - دەپ، وعان دا تەلەفون شالدىم. 
- باۋىرىم، بۇل سەنىڭ قولىڭنان كەلمەيدى. ويتكەنى، بۇل سالا بىزدە تىم قاتتى وركەندەپ كەتكەن، - دەدى ول كۇلىپ. 
ومىرىمدە تۇڭعىش رەت تۇرسىنجان اعاما قاتتى رەنجىدىم. وسىنداي «ۇلى» باستاماعا تۇڭعىش رەت باسىن تىگىپ، تاۋەكەل ەتكىسى كەلگەن ىنىسىنە باتاسىن بەرىپ، جولىن اشا سالسا، نەسى كەتەدى؟ 
ىزدەگەنگە - سۇراعان. اكىمدى ماقتاۋدىڭ رەتى ءبىر كۇنى اياق استىنان تابىلا كەتتى. گازەت ءتىلشىسىنىڭ «بىزدە مەملەكەتشىل ازامات بار ما؟» دەگەن ساۋالىنا جاۋاپ بەرە كەلىپ ء«بىزدىڭ اكىم سونداي مەملەكەتشىل ازامات قوي» دەگەندى «تارس» ەتكىزدىم. «تيسە تەرەككە، تيمەسە بۇتاققا». ماعان شىن كوڭىلىمەن جانى اشيتىن ءبىر جىگىت امالىن تاۋىپ، كومەكشىسى ارقىلى ول سۇحباتتى اكىمنىڭ قولىنا تيگىزىپتى دە. سودان بەرى اكىمنىڭ ماعان قالاي ءۇي بەرىپ جاتقانى تۋرالى قيال-عاجايىپ تۇستەر كورەتىن بولدىم. 
بىراق اكىم مەنىڭ ماقتاۋىما سەلت ەتپەپتى. قايتا، كەرىسىنشە، «تاپ وسىنداي اكىمدى دۇرىستاپ تا ماقتاي المايتىن دارىنسىزدى قايدان تاپقانسىڭدار؟ بۇگىنگى كۇنى قاتارداعى ەكى شەنەۋنىكتىڭ ءبىرى مەملەكەتشىل ازامات ەمەس پە، ءتايىرى. وسىنى دا ءسوز دەپ ايتىپ وتىر ما مىنا بايعۇس؟ مەن تۋرالى قانشاما مىقتى زەرتتەۋلەر مەن تولعاۋلار جازىلدى. بەس بولمەلى پاتەردىڭ كىلتىن قولىنا ۇستاتا سالعان اناۋ ءبىر اقىننىڭ مەن تۋرالى پوەماسى قالاي كەرەمەت جازىلعان! وقىعاندا كوزىڭە جاس كەلەدى عوي. جاس. ەڭ بولماعاندا نەگە سولاردى ءبىر دۇرىستاپ قاراپ تا شىقپاعان؟ ءاي، ءبىزدىڭ جىگىتتەر ىزدەنگىسى كەلمەيدى عوي، ىزدەنگىسى كەلمەيدى. جالقاۋ عوي، جالقاۋ. نە بولىپ بارامىز ءبىز وسى؟» دەپ شۇبار بەتى سەكپىلدەنىپ، تەرەڭ ويدىڭ تۇڭعيىعىنا باتىپ كەتىپتى. سودان سوڭ اتالارىنان جۇققان باتىر مىنەزىنە سالىپ گۇج ەتە قالىپتى دا، كولىگىنە ءمىنىپ ءجۇرىپ كەتە بارىپتى. اكىمنىڭ كومەكشىسى سودان بەرى مەنىڭ توبەمدى كورسە، الىستان قاشادى. 
مىنە، وسى وقيعادان سوڭ مەن ءۇي دامەتپەك تۇگىل، اكىمدى ماقتايمىن دەپ امان قالعانىما شەكسىز قۋاندىم. قۇدايى تاماق بەرىپ، جەتى شەلپەك تاراتتىم. بىراق «ىزدەنگەن ادام مۇراتىنا جەتۋشى ەدى عوي» دەگەن ويلار تاعى دا مازالاپ، اكىم-ماقتاۋ عىلىمىن زەرتتەپ كورىپ ەدىم، شىنىندا دا بۇل سالا تۇرسىنجان اعام ايتقانداي قارىشتاپ دامىپ، مەن ويلاعاننان الدەقايدا جوعارىعا، قيالىم جەتپەيتىن بيىككە سامعاپ كەتىپتى. ول ءۇشىن ار-ۇيات تۇگىل، ۇلتىڭدى، وتانىڭدى ساتىپ، رۋحىڭدى دا قۇرباندىققا شالۋعا تۋرا كەلەدى ەكەن. اكىمدەردىڭ جەكە باسى عانا ەمەس، ولاردىڭ اكە-شەشەلەرىن ماقتاپ، پايعامبار مەن اۋليە جاساعان نەشە ءتۇرلى «شەدەۆر» شىعارمالار تۋىپ جاتىر ەكەن، بىرىنەن-سوڭ ءبىرى، ادەبيەتىمىزدە. تاپ وسى سالادا ادەبيەتتە باعى اشىلماي جۇرگەن تالاي-تالاي تالانتتى جاستاردىڭ جۇلدىزى جانىپتى. اللا، الدارىنان جارىلقاسىن، قاراقتارىمدى! 
قانشا تىرىسسام دا ونداي بيىكتىڭ كوڭىلىنەن شىعاتىن ماقتاۋدى تابۋعا ءبىلىمىمنىڭ، جازۋعا شەبەرلىگىمنىڭ جەتپەيتىنىنە ەندى انىق كوزىم جەتكەندە كوڭىلىمە ءبىر وكىنىش ۇيالادى. سول ساتتە ءتورت بالاسى بار، ءۇيسىز-كۇيسىز جۇرگەن ءبىر تانىسىمنىڭ، شەنەۋنىك كورسە ءبارىن ۇمىتىپ، الدىنا ءتۇسىپ، جان-جاعىنا قاراماي دومالاي جونەلەتىن اۋىر جۇمىسى ەسىمە ءتۇسىپ، ونىڭ ايانىشتى تاعدىرىن ەندى تۇسىنگەندەي بولىپ، ىشىمنەن ءۇنسىز كۇرسىندىم. اكىمدەردى ايتپاشى، ولاردىڭ كوڭىلىن كونشىتەتىن ماقتاۋدى جەر تۇگىل، ەندى كوكتەن ىزدەپ تە تابا المايتىنىم ەسىمە تۇسسە، جۇرەگىم اۋىرادى. ادەبيەتىمىزگە ورالايىق. 
نەگە ەكەنىن بىلمەيمىن، سوڭعى كەزدەرى تىم كوپ ماقتالا بەرگەن سوڭ با مەنى «تاۋەلسىزدىك العاننان بەرى ادەبيەتتەگى اعالارىمىز ءبىزدى شىن نيەتىمەن ماقتاپ ءجۇر مە، الدە ىشتەرىنە قۋلىق ساقتاپ، وتىرىك مازاقتاپ ءجۇر مە؟» دەگەن كۇدىكتى ساۋالدار مازالاي باستادى. وسىنداي ءبىر ويلار كوڭىلىمدى قاجاپ، جانىما تىنىشتىق بەرمەي قويعان سوڭ ء«بىز ءوزى وسى ادەبيەتكە نە بەردىك؟» دەگەن سۇراقتىڭ جاۋابىن ىزدەپ، الدەكىمدەردىڭ نامىسىنا تيۋ ەمەس، ءوزىمدى قامشىلاۋ ءۇشىن، فەيسبۋكتاعى دوستارىمنان اقىل سۇراپ كورمەككە بەل بۋدىم. سونداعى ىشىمنەن كۇبىرلەپ بار ايتقانىم: «وتكەن عاسىردىڭ الپىسىنشى جانە جەتپىسىنشى جىلدارىندا ادەبيەتىمىزگە بەلەس بولارلىق شىعارماشىلىعىمەن دارالانعان اقىن-جازۋشىلاردىڭ لەگى قوسىلدى. پوەزيادا - تولەگەن ايبەرگەنوۆ، مۇقاعالي ماقاتاەۆ، جۇمەكەن ناجىمەدەنوۆ، قادىر مىرزاليەۆ، ساعي جيەنباەۆ، عافۋ قايىربەكوۆ، فاريزا وڭعارسىنوۆا، وتەجەن نۇرعاليەۆ، تۇمانباي مولداعاليەۆ، مۇحتار شاحانوۆ، جۇماتاي جاقىپباەۆ، كەڭشىلىك مىرزابەكوۆ، جاراسقان ابدىراشەۆ..، پروزادا - ءابىش كەكىلباي، مۇحتار ماعاۋين، تاكەن الىمقۇلوۆ، اقان نۇرمانوۆ، قاليحان ىسقاق، تولەن ابدىكۇلى، سايىن مۇراتبەكوۆ، ورالحان بوكەي، تىنىمباي نۇرماعامبەتوۆ... 
سوڭعى جيىرما جىلدا كەلگەن اقىن-جازۋشىلاردىڭ ىشىندە وسىلاردىڭ تالانتىمەن ونەر جارىستىرا الاتىن دارا تۇلعا بار ما؟». 
ادەبيەتتىڭ جەتكەن بيىگىنە كوڭىل تولماۋشىلىق بارلىق ۋاقىتتا بولا بەرەتىن قۇبىلىس ەمەس پە ەدى، ءتايىرى. تاپ وسىنداي ساۋالدى ءحىح عاسىردا ورىس ادەبيەتىنىڭ التىن عاسىرىندا بەلينسكي دە قويعان-تۇعىن. ءجۇز جىلدان سوڭ ورىس جازۋشىسى يوسيف برودسكي دە رەسەيدەگى پروزاعا كوڭىلى تولماي «جيىرماسىنشى عاسىردا بىزدە ۇلى پروزا بولعان جوق» دەگەن ماعىناداعى اڭگىمەنى قوزعاپ، كۇڭىرەنگەن. 
نەگە مەن وسى شەتەلدى عانا مىسالعا كەلتىرە بەرەمىن؟ مىناۋ ءوزىمنىڭ تۇرسىنجان شاپاي اعام دا تاپ وسى ساۋالدى قويعان جوق پا ەدى، وسىدان وتىز جىل بۇرىن عانا. قويۋمەن عانا شەكتەلمەي، سوعىستان سوڭ تۋىپ، جەتپىسىنشى جىلداردىڭ باسىندا تولىسىپ تەگەۋرىن تانىتقان جۇماتاي، كەڭشىلىك، تەمىرحان، جاراسقان، يران-عايىپ، ت.س.س تۇتاس ءبىر اقىندار پلەياداسىنىڭ پوەزياسىن قاتتى سىناعان دا. سولاردىڭ ەشقايسىسى دا جيىرما جاستان ەندى عانا اسقان تالانتتى سىنشىنىڭ ورىندى سىنىنا وكپەلەپ، تۋلاعان جوق. ال، مەن جارايدى، شەتىنەن ماقتالىپ جاتقان زامانداستارىمدى سىناماي-اق قويايىن (ونداي سىندى كوتەرە المايتىندارىن ءىشىم سەزەدى), ەڭ قۇرىعىندا سونى سۇراپ كورۋگە قۇقىم بار ەمەس پە؟.. ءسويتتىم دە، جوعارىداعى ويىما كەلگەن سوزدەردى فەيسبۋكتاعى جەكە پاراقشاما جازا سالدىم. 
اپتا سوڭىندا جۇمىستان قاجىپ، تەزىرەك ۇيگە قايتۋعا اسىعىپ وتىر ەدىم، الەۋمەتتىك جەلىدە ءوزىن ماقتاۋعا ارناعان سايت اشىپ العان ءبىر جاس اقىننىڭ «امانگەلدى كەڭشىلىكۇلىنا حات» دەگەن كولدەي ماقالاسى جارق ەتە قالدى. 
باستاپقىدا «ەلدىك، ۇلتتىق ماسەلەنى قوزعاعان دۇنيە بولار» دەگەن ويمەن شىن كوڭىلمەن قاتتى قۋانىپ كەتتىم. «نەگە ءسىز سوڭعى جىلدارى ۇلتتىق ماسەلەنى ايتپاي ءۇنسىز قالدىڭىز؟» دەپ جامان اعاسىن قامشىلاعىسى كەلگەن شىعار دەگەن ارمان-قيالمەن حاتتى وقي باستادىم. قايداعى ۇلتتىق ماسەلە؟ قايداعى ەلدىك مۇددە؟ قايداعى ءتىل تاعدىرى؟ 
باۋىرىم اڭگىمەسىن ۇيرەنشىكتى ادەتىمەن مەنى ماقتاپ، كوپشىك قويۋدان باستاپتى. ء«سىزدىڭ جازعاندارىڭىزدى قالت جىبەرمەي وقىپ ءجۇرمىن» دەپ وتكەن-كەتكەندى شولىپ، ءبىراز كوسىلەدى. سونان سوڭ مەنىڭ فەيسبۋكتاعى قويعان سۇراعىمنىڭ قاتە ەكەنىن ءتۇسىندىرىپ، جۇرتتى ماقتاي بەرۋگە اسا جانى قۇمار ەمەس «جامان» اعاسىن ءتۇزۋ جولعا سالعىسى كەلىپ، ءبىراز اۋرەگە ءتۇسىپتى. «بىرىنشىدەن سۇراق دۇرىس قويىلماعان. ادەبيەت ونەر جارىستىراتىن سالا ەمەس. (؟) ءتىپتى سپورتتا دا تايسون نەگە مۇحاممەد ءالي سەكىلدى ەمەس، بۇگىنگى سەرىك ساپيەۆ نەگە سەرىك قوناقباەۆ سەكىلدى ءوزىن رينگتە ۇستامايدى دەپ ايتپايدى. ءار زاماننىڭ ءوز ۇلاندارى بار» دەپ مەن قوزعاعان اڭگىمەگە تۇك قاتىسى جوق، ءبىر اڭگىمەنى باستاپ كەپ جىبەرەدى. 
مەن بار-جوعى «ەگەر سوڭعى جيىرما جىلدا بىزدە الپىسىنشى جانە جەتپىسىنشى جىلدارى ادەبيەتكە كەلگەن ءابىش كەكىلبايدىڭ «حانشا داريا حيكاياسى»، «شىڭىراۋ»، قاليحان ىسقاقتىڭ «قوڭىر كۇز ەدى»، اقان نۇرمانوۆتىڭ «قۇلاننىڭ اجالى»، دۋلات يسابەكوۆتىڭ «گاۋھارتاس»، تولەن ابدىكۇلىنىڭ «وڭ قول»، مۇحتار ماعاۋيننىڭ «شاقان شەرى»، «ارحيۆ حيكاياسى»، تاكەن الىمقۇلوۆتىڭ «سارجايلاۋى»، «قاراويى»، تىنىمباي نۇرماعامبەتوۆتىڭ ء«بورىبايدىڭ تىماعىن يت الىپ قاشقان قىس»، «اتاقونىس»... نەمەسە پوەزياداعى تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ «ساعىنىش»، تۇمانباي مولداعاليەۆتىڭ «قوش، كوكتەم»، مۇقاعالي ماقاتاەۆتىڭ «داريعا-جۇرەك»، «اققۋلار ۇيىقتاعاندا»، جۇمەكەن ناجىمەدەنوۆتىڭ «مەنىڭ توپىراعىم»، «تەمىرقازىق»، ساعي جيەنباەۆتىڭ «كوكتەم سامالى»، عافۋ قايىربەكوۆتىڭ «بەلاسقان»، كەڭشىلىك مىرزابەكوۆتىڭ «ىڭكار دۇنيە»، جۇماتاي جاقىپباەۆتىڭ ء«لايلا»، جاراسقان ابدىراشەۆتىڭ «نايزاعايلى جاز" (قاپەلىمدە بىرەۋلەر اتالماي قالسا عافۋ وتىنەمىن) سياقتى تۋىندىلار بولسا، «قۇبىلىسسىڭ» دەپ ءبىر-ءبىرىمىزدى وتىرىك ماقتاماي، سولاردى تالداپ-تارازىلاپ، شىن باعاسىن بەرەيىك» دەگەندى عانا ايتقىم كەلگەن. اقىن ءىنىم مەنىڭ ويىمدى دۇرىس تۇسىنبەپتى. سودان سوڭ الاش زيالىلارىن مىسالعا كەلتىرىپ، مۇقاعالي مەن جۇمەكەندەردى، ءتىپتى، تۋعان اكەمدى مەنىڭ وزىمە قايتا تانىستىرىپ، تاعى ءبىراز تەرەڭ ويدىڭ تۇڭعيىعىنا باتىپ كەتەدى دە، «جالپى، ناعىز قالامگەر ادەبيەتتى ءوزىنىڭ تاعدىرى، ءومىرى دەپ بىلەدى» دەپ سىنشى اعاسىنا تاعى دا اقىل ۇيرەتە جونەلەدى. مەن دە ادەبيەتتى ءبىر ادامداي زەرتتەگەن ەدىم. ءبىزدىڭ زامانىمىزدا ۇستازدارىمىز ادەبيەت اقىننىڭ جەكە ءومىرى ەمەس، «حالىقتىڭ - جانى، ۇلتتىڭ - رۋحى» (جۇسىپبەك ايماۋىتوۆ) دەپ وقىتقان بولاتىن. سول جاندى كىرلەتىپ، رۋحتى ءولتىرىپ الماۋدى ۇيرەتكەن ەدى. جوق، ءبىزدىڭ اسا تالانتتى جاستارىمىز باسقاشا ويلايدى ەكەن. اقىن ءىنىمدى ول ءۇشىن كىنالاماي-اق قويايىن. مۇمكىن وسىنداي ويدى ونىڭ ساناسىنا سىنالاپ كىرگىزگەن ۇستازدارى شىنىندا دا شەتىنەن «مىقتىلار» شىعار. 
انانى، مىنانى ايتىپ، مەنىڭ باسىمدى ابدەن قاتىرعان جاس اقىن ءارى قاراي دا ماعان اقىل ۇيرەتۋدەن تانبايدى. «باسقا ەلدەردە ىشتەي مويىندالعانمەن، سىرتتاي مۇيىزدەلگەن جاس تالانت جەتىمنىڭ كۇيىن كەشپەيدى. كەرىسىنشە، سول تۋرالى مۇقىم ەلگە «اقىن كەلدى، جاڭا جازۋشى ادەبيەت ەسىگىن اشتى!» دەپ ساۋىن ايتىپ، سۇيىنشىلەيدى. ەڭ الدىمەن ونىڭ ارتىقشىلىعىن كورىپ، كەمشىلىگىن جاسىرىپ (؟) باعادى»
قوي، كوكىرەگى زور اقىن ءىنىمنىڭ ءار سويلەم سايىنعى اداسۋشىلىعىن كوزىنە شۇقىپ كورسەتە بەرسەم، اڭگىمەمىز بۇگىن بىتپەيدى. اڭگىمەسىنىڭ توق ەتەرىن ايتسام، ول «نەگە وسى سىزدەر ادەبيەتىمىزگە كەلىپ جاتقان تالانتتارىمىزدى كورمەيسىزدەر، باعالامايسىزدار، يت تەرىسىن باسىنا قاپتاپ مۇيىزدەي بەرەسىزدەر؟» دەگەندى قوزعاپ، اۋعا تۇسكەن بالىقتاي تۋلايدى. 
قۇدايىم-اۋ، ادەبيەتىمىزدەگى تالانتتى اقىن اعالارىمىزدىڭ قايسىسى ءبىزدىڭ كەۋدەمىزدەن يتەرىپ ەدى؟ قايتا قۇشاق جايا قارسى الىپ، ءبىر جىلت ەتكەن دۇنيەمىزدى كورسە جارىسا ماقتاپ، توبەلەرىنە شىعارىپ، «التىنكوپىرلىكتەر» دەپ ماقتاپ، حان كوتەرىپ جاتقان جوق پا؟ راس، شىنىندا دا الپىسىنشى جانە جەتپىسىنشى جىلدارى ادەبيەتىمىزگە لەك-لەگىمەن تالانتتار كەلىپ جاتقاندا، ونداي سوزدەردى ايتۋدان زاماننان قايمىققاندىقتان مۇقاعالي، جۇمەكەن، كەڭشىلىك، جۇماتايلاردىڭ تالانتىنا لايىق باعاسىن الا الماي ومىردەن وتكەنى – اقيقات. تاۋەلسىزدىك العاننان بەرى قايتا، كەرىسىنشە، ادەبيەتتىڭ كەلەشەگىنە الاڭداپ، ساسىپ قالعان اعالارىمىز تالانتتارمەن بىرگە، قاپتاعان «حالتۋرشيكتەردى» دە جاپپاي ماقتاپ، تايراڭداتىپ توبەمىزگە شىعارىپ قويعان جوق پا؟ ءتىپتى، ناعىز ادەبيەتكە تۇك قاتىسى جوق ماسەلەنى قوزعاپ كولدەي حات جازىپ وتىرعان ايبىنى وكتەم باۋىرىمدى تالانتتى اقىن تىنىشتىقبەك ابدىكاكىمۇلى، ونەرتانۋشى تالاسبەك اسەمقۇلوۆ، جازۋشى ايگۋل كەمەلباەۆالاردان باستاپ ءبارى دە كەزەككە تۇرىپ ماقتاپ شىقتى ەمەس پە؟ قارعام-اۋ، وسىنداي وكپەنى تاپ سەنىڭ ايتۋعا قالاي ءداتىڭ بارادى؟ جالتىلداعان ماقتاۋلاردىڭ تۇتاس ءبىر «كوللەكتسياسىن» جيناپ جۇرگەن جىگىت ەمەسسىڭ بە سەن؟ ماڭدايىمىزعا بىتكەن جالعىز ادەبي باسىلىم «قازاق ادەبيەتى» گازەتىندە دە تەك سەندەر ماقتالىپ، ءتىپتى، ناعىز ادەبيەتتىڭ قانداي بولۋى كەرەك ەكەنىن دە تەك سەندەر عانا ۇيرەتىپ جاتقان جوقسىڭدار ما بىزگە؟ ايتىپ وتىرعانىم وتىرىك بولسا، ءوزىڭ اسا قاتتى «قۇرمەتتەيتىن» الپىستان اسقان امانحان ء(الىم) اعامنان سۇراپ كورشى، ول وسىنداي ماقتاۋلاردىڭ شيرەگىن ەستىپ پە ەكەن، ومىرىندە؟ جارايدى، سەن ءبىر ەرەكشە جاراتىلعان تالانت شىعارسىڭ. ونسىز دا ونى شامادان تىس كوپ وقۋدان شارشاپ جۇرگەن ادەبيەتتەن نەشە ءتۇرلى مىسالدار كەلتىرىپ باسىمدى قاتىرماي، ساعان قانداي ماقتاۋ كەرەك ەكەنىن مىنا ءبىز سياقتى «تانىمى تاياز» سىنشى اعالارىڭا دۇرىستاپ ءتۇسىندىرىپ بەرشى، باۋىرىم. 
امانحان دەمەكشى، توقسانىنشى جىلداردىڭ باسىندا ول اعاممەن مەن دە ايتىسىپ قالعانمىن. بىراق ءبىزدىڭ ايتىسىمىز «مەنى نەگە مويىندامايسىڭ؟» دەگەن «ۇلى» ماسەلەنىڭ ەمەس، ۇلتتىق رۋح، ادەبيەتتەگى تانىم سياقتى «ۇساق-تۇيەكتەر» توڭىرەگىندە بولىپ ەدى. 
باسقالارىن ءسوز ەتپەي-اق قويايىن، بىراق تۋعان اكەم كەڭشىلىكتى سەنەن ارتىق بىلەتىن سياقتى ەدىم. ماقتاۋ ءسوز ەستىمەگەنىنە ەمەس، الاش ارىستارىنىڭ اقتالماي جاتقانىنا اكەمنىڭ جانى قاتتىراق كۇيەتىن. كۇيىكتەن كەيدە ءىشىپ كەتىپ، ءتۇن ورتاسىندا كەلىپ، ماعجاننىڭ ولەڭدەرىن ماعان وقىپ بەرىپ جىلاعان ساتتەرى ءالى كۇنگە ەسىمنەن كەتپەيدى. 
اقىن باۋىرىمنىڭ ماعان جازعان حاتىنا جاۋاپ بەرمەي، جىلى جاۋىپ قويا سالعىم كەلگەن. بىراق حات جازىلا سالىسىمەن ونىڭ زامانداستارى اۋەلى الەۋمەتتىك جەلىدە، ودان كەيىن مەنىڭ رۇقساتىمسىز وسى ءبىر ساۋالىم مەن باۋىرىمنىڭ ماعان جازعان حاتىن بىرىنەن-سوڭ ءبىرى ءسۇيىنشى سۇراعانداي كوشىرىپ باسقان ينتەرنەتتە، ولاردى ماقتاعىسى كەلمەيتىن اعالارىنىڭ سىباعاسىن جاقسىلاپ تۇرىپ بەردى-اۋ! ءومىرى ەستىمەگەن سوزدەرىمدى ەستىپ، جاعامدى ۇستادىم. «سۇيكىمسىز»، «سۇمىراي» دەگەندەر بەرگى جاعى عانا، ارعىسىن ايتۋدان بالالارىمنان ۇيالامىن. جۇرەكتىڭ تۇسىنان دا، تومەنگى جاقتان دا اياۋسىز سوققىلار بىرىنەن-سوڭ ءبىرى كەتتى ساتىرلاپ. 
ءاي، الەۋمەتتىك جەلىگە كىرىپ، بۇركەنشىك ەسىمنىڭ ارتىنا جاسىرىنىپ الىپ، قاتىن-وسەك سوعاتىن مەنىڭ باقتيار ارتاەۆ پەن سەرىك ساپيەۆتەرىم-اي! باتىرسىڭدار-اۋ، باتىرسىڭدار! ازاماتسىڭدار اۋ، ازاماتسىڭدار! مىقتىسىڭدار-اۋ، مىقتىسىڭدار! تۋرا گەننادي گولوۆكيندەي شارشى الاڭعا شىققان بەتتە بۇيرەكتەن ءبىر «ىڭق» ەتكىزىپ، اعالارىڭدى ەسىنەن تاندىرىپ تاستايسىڭدار. نە ايتامىن مەن سەندەرگە؟ زامان سەندەردىكى! 
باسىمدى كوتەرتكىزبەي تاستاعان سوققىلاردان قورعانىپ، امالسىزدان تال قارماۋعا تۋرا كەلدى. «اقىن ءىنىم، ماعان حات جازىپتى. مەنىڭ اتىما ءبىراز اۋىر سوزدەر ايتىلسا دا، بۇل جىگىتتىڭ كوپ پىكىرى ماعان ۇنادى. كوڭىلىمە قوندى، وعان دەگەن قۇرمەتىم ارتا ءتۇستى. ءبىراز ويىمدى قايتا سارالاۋىما تۇرتكى بولدى. بىراق ول مەنىڭ ويىمدى دۇرىس تۇسىنبەپتى»، - دەگەندى ايتىپ، سوعىستىڭ قالاي باستالىپ كەتكەنىن بايقاماي قالعان ۋكراينانىڭ بۇرىنعى پرەزيدەنتى ۆيكتور يانۋكوۆيچتەي دالباسالاي جونەلدىم. «باسە، وسىلاي ساباڭىزعا تۇسپەيسىز بە» دەپ جاستاردىڭ يەلىگىندەگى الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن ينتەرنەت تاعى دا مەنىڭ كەشىرىمىمدى بىرىنەن سوڭ ءبىرى ءسۇيىنشى سۇراپ، كوشىرىپ باسىپ جاتتى. اقىن ىنىمە ادەبيەتتىڭ نە ەكەنى جايلى اقىل ۇيرەتىپ جۇرگەن جاناشىر اعالارى دا فەيسبۋكتاعى جەكە پاراقشالارىنا باۋىرىنىڭ حاتىن قۋانا جاريالاپ، شامپان اتىپ، توي جاسادى. جاساسىن، ادەبيەت! 
ارەڭ ەسىمدى جيىپ، ۇيگە كەلىپ جان الەمىمە ۇڭىلسەم، جارالانباعان جەرىم قالماپتى. مىنانداي، ءوزىنىڭ ۇلىلىعىن دالەلدەۋ ءۇشىن بولعان قاندى-قىرعىن سوعىستان قالاي امان قالعانىما قايرانمىن. ورىس جازۋشىسى ۆاسيلي روزانوۆتىڭ «ادەبيەت ەمەس. جالعان ادەبيەتشىلدىك قورقىنىشتى (ليتەراتۋرششينا). جاننىڭ جالعان ادەبيەتشىلدىگى. رۋحتىڭ جالعان ادەبيەتشىلدىگى» دەگەن سوزدەرى ەسىمە ءتۇسىپ، ومىرىمدە تۇڭعىش رەت سىنشى بولعانىما وكىندىم. 
نامىستى قولدان بەرمەيتىن جاس قىراندارىم مەنىڭ! ءسوزىمدى شىعىنداپ، مەن سەندەرگە بوسقا وكپەلەپ ءجۇر ەكەنمىن. جيىرما جىل بويى جالعان ادەبيەتشىلدىكتىڭ دەرتىنە شالدىعىپ، شەكسپير، بالزاك، تولستوي، دوستوەۆسكي، اباي بولىپ شىن سىرقاتتانىپ قالعان سەندەرگە مەن ەندى تەك اياۋشىلىقپەن عانا قارايمىن. قايتەيىن، ادەبيەتتەگى «قامقورشى» اعالارىڭ سەندەردى ابدەن ماقتاپ-ماقتاپ، ەندى جازىلمايتىنداي ەتىپ، اۋىرتىپ تاستاپتى. مەن سەندەرگە وكپەلەمەيمىن. تەك قانا وسى سىرقاتتانۋدىڭ اياعى وزدەرىنە قول سالعان ميسيمالار مەن ەسەنيندەرگە ەلىكتەۋشىلىككە ۇلاسىپ، جاستاردىڭ اراسىندا جاپپاي «سۋيتسيد» بەلەڭ الا ما دەپ قاۋىپتەنەمىن. جيىرمادان ەندى عانا اسقان، ماقتاۋ ءوتىپ كەتكەن جاس جىگىت تاياۋدا فەيسبۋگىنداعى جەكە پاراقشاسىنا ادەمى ەتىپ سالىنعان پورترەتىن جاريالاپتى دا، استىنا تۋعان جىلىن جازىپتى دا، «ولگەن جىلىم كەيىنىرەك جازىلادى» دەپ قولىن قويىپتى. بۇل شىندىعىندا دا قورقىنىشتى قۇبىلىس. 
وسىدان ون جىل بۇرىن جۇرتقا ابدەن تانىمال بولعان ءبىر الاياق جازۋشى تۋرالى ء«بىزدىڭ زامانىمىزدىڭ بالزاگى» دەگەن ماقالا گازەتكە شىققاندا، وسى دەرتتىڭ ءبىزدىڭ ادەبيەتىمىزگە كەلۋىنەن قاۋىپتەنىپ، جۇرەگىم اۋىرعان. كەلمەك تۇگىل، بۇل جامان دەرتتىڭ ءبىزدىڭ ادەبيەتىمىزدە تامىرى تەرەڭگە جايىلىپ كەتىپتى. ەندەشە بۇگىنگى زاماننىڭ پوەمالارى جوق بايروندارى مەن روماندارى جازىلماعان رەماركتارىنان، ءۇش دراما شىعارعان شەكسپيرلەرى مەن ءتورت ولەڭ تۇرتكەن تيۋتچەۆتەرى، ءبىر اڭگىمە سىندىرعان بۋنيندەرىنەن مەنىڭ اقىل سۇراۋىم، ناعىز جىندىنىڭ تىرلىگى ەكەن. 
ءبىر اپتاعا سوزىلعان سوڭعى سوققىلاردان سوڭ ەسىمدى ءسال جيعاننان كەيىن، كەشە ءتۇنى بويى تولعانىپ، اقىن بولعىم كەلىپ ەكى جول ولەڭ جازدىم. 
ءتۇن ءىشى، 
كوفە مەن تەمەكى. 
شەدەۆر! كلاسسيكا ەمەس پە؟ ءتۇبى مەن اقىن بولاتىن شىعارمىن، وسى!


Abai. kz 


دەرەككوز: «جاس الاش» گازەتى، 3 ناۋرىز

تۇپنۇسقاداعى تاقىرىپ: شىنىمىزدى ايتۋ ءمىنىمىزدى ايتۋدان باستالسا كەرەك

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1465
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3236
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5373