وتكەن XX عاسىردىڭ 60-70 جىلدارى، قازاق ەلىنىڭ ونەردەگى شىرقاۋ ءداۋىرى دەسەك، ەشبىر ارتىق ايتقاندىق بولماس. ونەردىڭ قاي سالاسىن الساق تا، ول تەاتر ونەرى بولسىن، وپەرا ونەرى بولسىن (بالەت), ءتىپتى ەسترادا ونەرى دە، شارىقتاۋ بيىگىنە ۇمتىلۋدا ەدى. وعان دالەل تەاترعا كورەرمەندەر بيلەت ىزدەپ كىرە الماي سىرتتا تۇرسا، كىرگەندەرى ورىن تابا الماي سىرەسىپ تۇراتىن. «انا –جەر انا»، «قوبىلاندى باتىر»، «قان مەن تەر»، «بولتىرىك بورىك استىندا»، «قوزى مەن بايان»، «ەڭلىك پەن كەبەك»... بۇل ءتىزىمدى ودان ءارى تىزە بەرۋگە بولار ەدى. ەسترادا ونەرىنە كەلسەك سول جىلدار ەلىمىزگە جارىق جۇلدىزداي جارق ەتىپ كەلگەن «گۇلدەر»، «دوس - مۇقاسان» - انسامبلدەرى، الماتىنىڭ «جاس بالەتى» - حالقىمىزدىڭ اتىن وداققا، ودان ءارى شەت ەلدەرگە پاش ەتە باستاعان بولاتىن.

وسى ونەرلەردىڭ ىشىندە كەنجەلەۋ قالىپ، باياۋ دامىسا دا ەندى-ەندى قاز-قاز تۇرىپ كەلە جاتقان ونەردىڭ ىشىندەگى ەڭ ماڭىزدىسى كينو ونەرى دە، ەڭسەسىن كوتەرىپ، قازاق ەلىنىڭ اتىنان سويلەي باستاعان ەدى. كينو ونەرىنىڭ تۇساۋ كەسەرىن 1965 جىلى شىققان «مەنىڭ اتىم - قوجا»، كەسكەن ەدى.قازاق كينو تاريحىندا العاش رەت الەمدىك دوداعا قاتىسىپ، فرانتسيا ەلىنىڭ كانن قالاسىنداعى كينوفەستيۆالدە كىشى التىن مەدالدى جەڭىپ العان بولاتىن. وسى فەستيۆالدە بالالارعا ارنالعان فيلمدەردىڭ ەڭ ۇزدىگى دەپ تانىلعان ەدى. وسىدان كەيىن بۇل فيلم كەنەس وكىمەتىنىڭ اتىنان الەمدى ارالاپ كەتە باردى. كوپ ۋاقىت كەشىگىپ بارىپ ءوز تىلىمىزگە اۋدارىلىپ دۋبلياج جاسادى. قوش دەڭىز. وسى العاشقى قازاق ءفيلمىنىڭ اۆتورلارى كىم دەگەن زاڭدى سۇراق تۋارى ءسوزسىز ەمەس پە؟ كينوفيلمنىڭ كوپ الدىندا، بالالار ادەبيەتىنىڭ كلاسسيگى اتانعان تالانتتى اعامىز بەردىبەك سوقپاقباەۆتىڭ وسى اتتاس ءومىر باياندىق پوۆەسى دۇنيەگە كەلگەن ەدى. سول كىتاپتىڭ جەلىسى بويىنشا بەردىبەك اعامىز ستسەناري جازىپ، ونى كينو تىلىندە ەكرانعا شىعارعان قازاق كينوونەرىنىڭ بىردەن-ءبىر دارىندى تۇلعاسى ابدوللا قارساقباەۆ بولاتىن.

ابدوللا قارساقباەۆ 1926 جىلى الماتى وبلىسىنىڭ جامبىل اۋدانىندا مالشىنىڭ وتباسىندا دۇنيەگە كەلىپتى. وتباسىنداعى كەنجەسى ابدوللانىڭ اناسى وعان دەيىن 15 قۇرساق كوتەرگەن ەكەن، كوبى اۋىرىپ، اشتىققا ۇرىنىپ دۇنيەدەن وتسە، ال، سوڭعى  ەكەۋى  سوعىستان  ورالماپتى.  سوعىس  باستالعان  1941 جىلى جامبىل اۋدانىنان الماتىعا كوشىپ كەلەدى. وعان دەيىن اكەci دە دۇنيە سالادى. سول جىلى قازاقتىڭ بولاشاق ۇلى كينورەجيسسەرى ابدوللا قارساقباەۆ 14 جاسقا تولادى. بۋىنى قاتپاعان جاس بالانىڭ الدىنداعى ءومىرى ءالى بەلگىسىز بۇلىڭعىر ەدى. كەنەت، 1943 جىلى الماتىعا بۇكىل "موسفيلم", "لەنفيلمدەر" كوشىپ كەلگەننەن كەيىن، بالانىڭ كوڭىلى كينو دەگەن تاڭعاجايىپ الەمگە اۋادى دا كەتەدى.

كوپ ۇزاماي الماتىدا كينواكتەرلەر مەكتەبى اشىلادى دا، ابدوللا بالا سوعان وقۋعا تۇسەدى. سول جىلدار ورىستىڭ ۇلى رەجيسسەر، اكتەرلەرىن كورىپ،كينوعا دەگەن قۇلشىنىس جاس بالانىڭ ءومىرىن شەشىپ ءبepeدى.

كينواكتەرلەر كۋرسىن ويداعىداي بءىتipiپ، 1950 جىلى بۇكىل وداكتىق كينەماتوگرافيا ينستيتۋتىنىڭ (ۆگيك) رەجيسسەرلىق فاكۋلتەتىنە يۆان پىرەۆ پەن ميحايل چاۋرەليدىڭ شەبەرحاناسىنا وقۋعا تۇسەدى. 1956 جىلى وقۋىن ويداعىداي ءبىتىرىپ، الماتىعا "قازاقفيلم" كينوستۋدياسىنا رەجيسسەرلىق جۇمىسقا كەلەدى. العاشقى جىلدار جاس رەجيسسەر دەرەكتىفيلمدەر تۇسىرەدى. كەز كەلگەن سيۋجەتتەگى كينوجۋرنالدارعا ارالاسىپ، كەيىن ءايتeyip تابىلعان جۇمىستىڭ ءبارىن ىستەيدى. ول جىلدار ستۋديادا قويىلاتىن كينونىڭ ازدىعىنان بولار، رەجيسسەر ابدوللا ءوزىنىڭ جۇلدىزدى جىلىن تابانى كۇرەكتەي جەتى جىل كۇتەدى. 1963 جىلى العاشقى قويىلىمى جارتى ءالەمدى ارالاعان "مەنىڭ اتىم قوجا" ءفيلمى قويۋعا مۇمكىندىك الادى. سودان كەيىنگى ءفيلمى "قيلى كەزەڭ" (1966 جىلى), 1968 جىلى تۇسىرگەن "بالالىق شاققا ساياحات" ءفيلمى ستسەناريىن جازعان تاعى دا بەردىبەك سوقپاقباەۆ اعامىز. 1971 جىلى Faني مۇراتباەۆتىڭ ومىرىنە ارنالعان ء"بىزدىڭ عاني" ءفيلمى قازاقستان لەنين كومسومولى سىيلىعىنا يە بولعان بولاتىن. 1974 جىلى ءتۇcipگeن "جۇيرىك بولساڭ، وزىپ كور" ءفيلمى، 1977 جىلى "الپامىس مەكتەپكە بارادى" ءفيلمى دە ريگادا وتكەن فەستيۆالدا بالالار فيلمدەرى اراسىندا باس جۇلدەگە يە بولادى. بۇل فيلمدەردىڭ قاي-قايسى بولماسىن بالالار تاقىرىبىنا ارنالعان فيلمدەر ەدى. رەجيسسەر ابدوللانى باسقا بip قىرىنان كورسەتكەن فيلم، ول "دالاداعى قۋعىن" ("پوگونيا ۆ ستەپي") 1979 جىلى تۇسىرىلگەن. بۇل فيلم 1981 جىلى دۋشانبەدە وتكەن بۇكىلوداقتىق كينوفەستيۆالدە ارنايى جىلدىڭ ەڭ ۇزدىك ءاpتiسi دەگەن قۇرمەتكە يە بولعان. باستى رولدە ول كەزدەگى جاس ءارتىس، قازىرگى, قازاقستاننىڭ حالىق ءاpتiسi دوسحان جولجاقسىنوۆ جانە ول كەزدە مەكتەپ قابىرعاسىندا وقىپ جۇرگەن قازىر بەلگىلى اكتريسا گۇلنار دوسماتوۆا بولاتىن. بۇل جەردە تاعى بip ايتا كەتەتىن نارسە ابدوللا اعامىزدىڭ ءارتic تاڭداۋداعى كورىپكەلدىگىن دە اتاپ وتكەن دۇرىس جانە ءار فيلمدەرىندە جاڭا تۇلعا، جاڭا تالانتقا جول اشىپ وتىرۋ وعان پارىز سياقتى ءeدى. كەرەك كەزىندە ءوزىنىڭ ويىن تولىق جەتكىزە الاتىن، ايتقانىنان قايتپايتىن وتكىر دە قايسار مىنەزگە باي ەدى. كەيدە سول قايسار مىنەز كوپ جاعدايلاردا بيلىك باسىندا وتىرعان الدە كىمدەرگە ۇناماي، ارقاشان وزىنە تيەسىلى زاڭدى سىباعاسىن الا الماي جۇرەتىن ساتتەرى دە بولعان. كەيىن ويلاپ قاراسام ابدوللا رەجيسسەر تۇسىرگەن فيلمدەردىڭ كەز كەلگەنى ءار جىلداردا وتكەن جارىستاردان قۇر الاقان قايتپاعان ەكەن. بىراق سول فيلمدەردىڭ قىزىعىن كىم كوردى، اتاعىنا كىمدەر يە بولدى، ول ءوز الدىنا بولەك اڭگىمە. "دالاداعى قۋعىن" فيلمنەن سوڭ اراعا 5 جىل سالىپ تاعى دا بالالار تاقىرىبىنا ارنالعان "بالالىق شاقتىڭ كەرمەك ءدامى", ءفيلمىن تۇسىرەدى. مۇندا دا قازاقتىڭ ءبىرتۋار دارىندى رەجيسسەرىنىڭ ءاربىر تۇسىرگەن كينوسى قازاق كينەماتوگرافياسىنىڭ التىن قورىنا اينالادى. ابدوللا قارساقباەۆ ءومىرىنىڭ سوڭى كوبىنە ايتىس-تارتىس، كەدەرگىسى كوپ قايشىلىقتاردان تۇرعان. ال، ابدوللانىڭ ومىردە قانداي ادام بولعانىن ءبىر اللانىن ءوزى عانا بىلەدى. بۇل سۇراققا جاۋاپ بەرۋ، ابدوللامەن بىرگە جۇمىس ىستەگەن، ءارى جەتە تانىس بولعان ازاماتتاردىڭ ادامگەرشىلىك پارىزى بولۋعا ءتيىس. ابەكەڭ سەكىلدى كەز كەلگەن ونەردىڭ ءىرى تۇلعالارىنىڭ ءومىرى، قالاي اياقتالعانىن قاتىگەز XX عاسىر جاقسى بىلەدى. بۇرىن "مەنىڭ اتىم قوجا", "بالالىق شاققا ساياحات" فيلمدەرنەن باستاپ بىلەتىن بۇل كينورەجيسسەرمەن تانىسۋدىڭ ءساتى 1974 جىلى تۇسكەن ەدى. وسى جىلى ابەكەڭ وقىعان كينو ينستيتۋتىنىڭ، ورىستىڭ ايگىلى كينو اكتەرى "چاپاەۆ" فيلمىمەن اتى الەمگە ايگىلى بولگان بوريس بابوچكيننىڭ شەبەرحاناسىنان ءبىتىرىپ كەلگەن جاس اكتەرلەرمەن كەزدەسۋ جاساپ (كينو ۇيىندە) بارىمىزگە تابىس تىلەپ، ءوزىنىڭ كەزەكتى ءفيلمىنىڭ العاشقى بايقاۋ تۇسىرلىمىنە شاقىرعانى ەسىمدە. سول جىلى ءبىز قازاقستاننىڭ ءار تۇكپىرىنەن جينالعان 13 قىز-بوزبالا ءبىتىرىپ كەلگەن ەدىك. بۇل فيلمگە ءبىزدىڭ ىشىمىزدەن كىمدەر تۇسكەنى انىق ەسىمدە جوق. ەسىمدەگىسى - قازاقتىڭ ۇلى ارتىستەرى كەنەنباي قوجابەكوۆ پەن قانىبەك بايسەيىتوۆ. ال, ابدوللا اعامەن ەتەنە جاقىن تانىسقانىم 1978 جىلى كينوستۋدييانىڭ دۋبلياج زالىندا بولاتىن. ۇمىتپاسام تۇسكى ساعات ەكءىلەر شاماسىندا ءابەكەڭ قولىندا دورباسى، اۋزىندا تەمەكءىسى، اسا بءىر جاقسى كءوڭىلدە ەكەن, كەلءىپ الدەكىمدەردى ىزدەدى. ويلاعان ادامدارىن تابا المادى-اۋ دەيمءىن كەنەت ماعان كاراپ:

— ءاي, سارى بالا نەعىپ وتىرسىڭ, قاۋىرت جۇمىسىڭ بولماسا مەنىمەن جءۇرسەءڭشى دەدى دە زىتىپ الا جءونەلدءى. مىناداي ۇلى ادامنىڭ ءوزى شاقىرىپ تۇرعاندا, بارماي جىن ۇرىپ پا, ارتىنان تۇرا جۇگىردىم. قاسىمدا مەءنىمەن بءىرگە وقىعان باقىت سەيءىتوۆ دەگەن جىگىت تە بار. ءابەكەڭ سول ءساتتە-اق تءومەن تءۇسىپ ۇلگەرىپتى. "قازاقفيلم" كينوستۋدياسى ول كەزدە 8-مارت كوشەسىمەن كومسومول كوشەسىنىڭ قيىلىسىندا بولاتىن. ءابەكەڭ جەتكىزەر ەمەس، نە توقتامايدى, بەت الىسى گوركي پاركى. ءبىر كەزدە توقتاپ، تەمەكىسىن تاستاپ، تاعى ءبىر تەمەكىنى تۇتاتىپ جاتقاندا باكىت ەكەۋمىز دە قۋىپ جەتتىك-اۋ ءايتاۋىر.بارىسىمەن:

— اسسالاۋمالەيكۇم، ءاب-اعا دەيىك ەكەۋمىز ەكى جاقتان، "ۋاعالەيكۋم، جۇرىڭدەر", — دەدى پارك جاقتى نۇسقاپ. سول كەزدە بايقادىم اياعىندا ەتىك، ۇستىندە ءبىر كونەتوز تەرىتون كيىپ الىپتى، ءجۇرىسى وتە شاپشاڭ. پاركتىڭ ىشىندە ءبىر ۇلكەن سىراحاناعا كەلىپ جايعاستىق. كۇن كەرەمەت بوپ تۇر، ادام وتە كوپ ەكەن. اعامىز:

— ال، ءارتءىستەر, بۇگىن ءبىرجاقسىلاپ دەم الايىق، — دەدءى كەزەك-كەزەك قاراپ. قولىنداعى دوربادان بءىر-ەكى قاتقان بالىق جءانە سءۇرلەنگەن قول باسىنداي قازىنى الىپ ءۇستەلدءىڭ ءۇسءتىنە قويدى دا 3 گرافين سىراعا سۇرانىس بەردءى. سىرا كەلءدى. ءبىرنەشە ستاكاندى كەزەك-كەزەك تاستاپ جءىبەرءىپ:

— شءولدەپ قالىپپىن عوي، — دەپ راحاتتانىپ تەمەكءىسىن تۇتاتا باستادى. سول كەزدەسۋ مەن ءۇشءىن وسى كءۇنگە دەيءىن ويدان كەتپەس ەرەكشە كەزدەسۋدءىڭ سءاتءىندەي كءورءىنەدءى. قۇداي قالاسا تاعى ءبىرءۇلكەن فيلم العانىن, سونى تءۇسىرۋ ءۇشءىن كءوپ جەرلەرءدى ارالاپ كءورءىپ جءۇرگەنءىن, وسى جولى تالدىقورعان وبلىسىن ارالاپ قايتقانىن, ءارى كەرەكءتى نىسانانى تابا الماي جءۇرگەءنىن ايتتى. ول, فيلمنءىڭ اتى "باندىنى قۋعان حاميت" بولاتىنىن سول جولى ەستءىپ ەدىم.

ابەكەڭنءىڭ بۇنگى كءوڭىل كءۇيءىن بايقاپ، وسىنداي بءىر اشىق-جارقىن وتىرىستى پايدالانىپ جاقىن تانىسقىم كەلىپ ءوزىمنىڭ قايدان ەكەءنىمدى، شىققان تەگىمدى ايتا باستادىم. ابدوللا اعا ءسوزىمدى بءولمەي ءوتە بءىر مەءيىرباندىقپەن تىڭداپ, كەنەت:

— شاياحمەت, سەن ماعان ۇناپ وتىرسىڭ، بۇدان كەيءىن ماعان حابارلاسىپ تۇر. ماعان ءىنى بولاسىن، — دەپ ەدى.وسى جولى الماتى وبلىسىنىڭ كەگەن اۋدانىندا "كءولساي" دەگەن كءول بار ەكەنءىن, بءىزدىڭ اۋىل جاقتىڭ تابيعاتى ءوتە تاماشا جءانە كينو تءۇسىرۋگە ءابدەن لايىقتى ەكەءنىن، شارىن دەگەن ءوزەندە "كءورتوعاي" دەگەن توعايلى ساي بارىن ايتىپ، "تۇسىرەتءىن جەرءدى سول جاقتان ىزدەمەيسىز بە؟" دەپ بار سىرىمدى جايىپ سالدىم. ساتى دەگەن اۋىلدا تۋىپ ءوسكەءنىمدى، سول اۋىلدا ءاكە-شەشەم تۇراتىنىن ايتىپ قوناققا شاكىردىم. ءابەكەڭ ءوتە ريزا بولىپ كەلىسىمىن بەرگەندەي بولدى. كءوپ ۇزاماي ءابەكەءڭدى ەرتءىپ مەن ءوز اۋىلىما كەلدىم. بۇل ءبىر ۇمىتىلماس كۇندەر ەدى. مەنىڭ اكەم يماشپەن ەكەۋى تۇيدەي قۇرداس بولىپ شىكتى. اكەم اۋىلعا عانا ەمەس اۋدانعا، قالا بەردى وبلىسقا بەلگىلى ۇستاز بولاتىن. قءازىر ويلاسام سول جىلى ەكەۋى دە ەلۋدەگى جىگىت اعالارى ەكەن عوي. ادەتتەگىدەي قوناقكادە جاساپ قوي سويىلدى، ۇلى رەجيسسەردىڭ قۇرمەتىنە ارنالىپ قوناق شاقىرىلدى. كىشىگىرىم توي بولدى. نەشە ءتۇرلى ءازىل-قالجىڭدار ايتىلىپ، ارتى كۇيگە اينالىپ، اياعى كەزدەسۋگە ۇلاستى. ابەكەڭە اۋىل مۇعالىمدەرى، مەنىڭ تۋعان-تۋىستارىم، اعالارىم نەشە ءتۇرلى سۇراقتار قويىپ اتىن تەك سىرتتاي عانا ەستيتىن اتاقتى رەجيسسەردىڭ قولىن الىپ جاقىن تانىسقانىنا ءماز بولىسقان ەدى. سول كەش ءتۇن اۋا ءبىتىپ، ەرتەسى سول توبىمەن كينوستۋديانىڭ “ۋازيك” ماشيناسىمەن “كولساي” كولىنە ءجۇرىپ كەتتىك. بايقايمىن ەكى قۇرداستىڭ اڭگىمەلەرى جاراسىپ، ءبىر-بىرىمەن ەركىن سويلەسىپ وتىر. وزەننىڭ باسىندا دا كەشكە دەيىن دەم الىپ، بالىق اۋلاپ، ءبىر كەرەمەت كۇندى وتكىزىپ قايتقانبىز. ابدوللا اعا تابيعاتقا تامسانا قاراپ، مەنىڭ اكەمە قالجىنداپ كەلەسى كينومدى وسىندا تۇسىرەم يمەكە، قۇداي قالاسا ءبىر ءرولدى ساعان بەرەم دەپ قۇرداسىن ءماز ەتكەنى ءالى ەسىمدە. مەنىڭ اكەم سول كۇندەردى ەسىنە الىپ، ايتىلعان سول ءسوزدى ءالى كۇنگە ۇمىتقام جوق دەپ وتىرادى. ەكى كۇنگە سوزىلعان دەمالىستان كەيىن ءبىزدىڭ اۋدان ورتالىعىمىز كەگەن ارقىلى ءبىراز جەرلەردى ارالاپ الماتىعا ورالدىق. “كورتوعاي” شاتقالىن كورىپ كەيىن ارنايى وپەراتور جانە سۋرەتشىلەرمەن كەلەم دەپ بەلگىگە الىپ قويدى. ايتقانىنداي، كوپ كەشىكپەي “دالاداعى قۋعىن” ءفيلمى مەنىڭ ەلىمدە، قازىرگى الەمگە ايگىلى بولىپ وتىرعان شارىن شاتقالىندا تۇسىرىلگەن ەدى. وسى فيلمدە مەن دە شاعىن ءبىر ءرول ويناعانمىن. ۋاقىت وتە، كەلەسى فيلمگە دەيىن 2-3 جىل ءوتتى-اۋ دەيمىن، ابەكەن تاعى ءبىر كينو قويىلىم الدى. ۋادە بويىنشا ءىنىسى بولعان ماعان دا ءبىر ۇلكەندەۋ ءرول ءتيدى. ۇمىتپاسام بۇل ءفيلمنىڭ اتى “قاسقالداقتىڭ قانى” بولاتىن. بۇل جولعى كينوتۇسىرۋ توبى، وسى الماتى وبلىسى ۇيعىر اۋدانىنا قاراستى “كەتپەن” دەگەن ەلدى مەكەنگە اتتاندىق. بۇل ءفيلمنىڭ باستى رولدەرىندە ەلىمىزگە تانىمال ارتىستەر: قۇمان تاستانبەكوۆ، تۇڭعىشباي جامانقۇلوۆ، ت.ب. بار ەدى. ادەتتە كينو تۇسىرۋشىلەر تولىق كەلگەن كەزدە تۇساۋ كەسەر توي جاسالاتىن ادەت بار. ءبىر كۇنى قوي سويىپ ابدەن تويلاپ، ءسوز اراسىندا ابەكەڭ سول كينوعا قاتىساتىن بارلىق ادامدارعا تابىس تىلەدى. سونىمەن كينو ءتۇسىرىلىم باستالىپ كەتتى. تاعى دا باندى، اتىس-شابىس، تاڭنىڭ اتىسى كۇننىڭ باتىسىنا دەيىن قىزۋ جۇمىس. كەشكىسىن توي. ءسويتىپ، ءبىر ايداي ۋاقىت ءوتتى. ابەكەڭ ماعان ءبىر كۇنى مىنانداي تاپسىرما بەردى، سول كۇنى ءسال ءوزى كوڭىلسىزدەۋ ەكەن. ماعان: “شاياحمەت ماشيناعا ءمىن دە، انا كولحوزداعى وزىڭە تانىس اعاڭنان ءبىر جاقسى قوي اكەل، بۇگىن ءبىر تويلايمىز” دەدى. سول كۇنگى نە توي ەكەنى ەسىمدە جوق. مۇمكىن ابەكەڭنىڭ تۋعان كۇنى مە؟ مەن كولحوز باستىعىمىز – س.اشىمباەۆقا بارىپ قوي سۇراۋعا كەتتىم. مەن كەتكەننەن كەيىن كينوستۋديادان ءبىراز باستىقسىماقتار كەلىپ تەكسەرىپ، كينونى ءتۇسىرۋدى توقتاتادى دا، تۇسىرىلگەن ماتەريالداردى الىپ الماتىعا تايىپ تۇرادى. مەن كەلگەن كەزدە ءبارى دە دەل-سال بولىپ مەنى اسىعا كۇتىپ وتىر ەكەن. نە ىستەۋ كەرەك، بولارى بولدى، قوي كەلدى، ال كەپ تويلايىق...

وسى جولعى سوققى، ابەكەڭ ءۇشىن ومىرىندەگى كوپ سوققىلاردىڭ ەڭ قاتتىسى بولدى-اۋ دەپ ويلادىم. كەيىن ءبىلدىم، سول تۇس ابەكەڭنىڭ ارتىنان شىراق الىپ تۇسكەندەردىڭ قۇدايى بەرگەن تۇس ەكەن. سوعان سىلتاۋ ىزدەپ ادامدى قارالاۋدىڭ ەڭ شارىقتاۋ شەگى بولسا كەرەك. سونىمەن كينوتوپ تارادى. بىرنەشە اي ىستەلگەن ەڭبەك زايا كەتتى. كوپ قاراجات بوسقا شاشىلدى، ابەكەڭنىڭ دۇشپاڭدارىنىڭ قۇدايى بەردى. تابيعاتىندا تۇيىق ادام، ابەكەڭ كوپكە دەيىن بىزگە كورىنگەن جوق. سول فيلم كەيىن باسقا رەجيسسەرگە بەرىلىپ، باسقا اتپەن، ءجاي، ورتاقول عانا كينو بولىپ شىقتى. سول وقيعانى قولدان جاساعاندار ءالى كۇنگە كينو سالاسىندا قىزمەت جاساپ ءجۇر. تالانتتى ولار باسقا جاقتان، باتىستان، امەريكادان ىزدەيدى. ۇلتتىق كينونىڭ ماقتانىشى بولعان ابدوللا رەجيسسەردىڭ قىسقا ءومىرى دە ءوزى تۇسىرگەن كينولارىنداي شىم-شىتىرىق ەدى. ءوزى ايتقانداي ءاربىر كينوسى كينوفەستيۆالدەردە جۇلدە السا دا رەجيسسەرسىز ياعني ابەكەڭنىڭ قاتىسۋىنسىز وتەتىن ەدى. ول دا ءبىر قولدان جاسالعان ساياسات شىعار. فەستيۆالگە ابدوللانڭ ءفيلمى وتەدى، ءوزى جوق، نە قاتتى اۋىرىپ جاتىر نەمەسە تابا المادىق دەگەن سىلتاۋلار ۇنەمى ونىڭ جولىن كەس-كەستەپ جۇرەتىن. قايبىر ساتتەردە ءتىپتى ابەكەڭ بۇل دۇنيەدەن الدەقاشان ءوتىپ كەتكەن دەگەن دە حابارلار تاراتقان ەكەن. ونى ءوزى بىردە: — مەنى بۇلار تالاي رەت ءولتىردى دە عوي، — دەيتىن. ءبىر جىلى ابەكەڭ اللانىڭ قولداۋىمەن العاش رەت تاشكەندە وتەتىن “ازيا جانە لاتىن امەريكاسى” كينوفەستيۆالىنە قوناق رەتىندە قاتىسىپ، (قاي جىلى ەكەنى ەسىمدە جوق) ءبىر شاتتانىپ، قاناتتانىپ كەلگەنى ءالى كۇنگە كوز الدىمدا. قولىندا “جاڭا فيلم” جۋرنالى، سول جۋرنالدى فەستيۆال كۇندەرىنەن جازىلعان ماقالالار مەن فوتوسۋرەتتەر بار ەكەن. سول نومىردە ابەكەڭنىڭ ينديانىڭ اتاقتى اكتەرى ءارى رەجيسسەرى رادج كاپۋر ەكەۋىنىڭ سۋرەتىن باسقان ماقالا جازىلعان ەكەن. ەكەۋى قۇشاقتاسىپ ءماز-ءمايرام بولىپ وتىر. ەكەۋى دە قاپ-قارا مۇرتتى، مىنە، ۇقساستىق، مىنە، كەزدەسۋ، ابدوللاعا ول كىسى سول كەزدەسۋدە:

— ءسىز تۋرالى مەن جاقسى بىلەم، “مەنىڭ اتىم — قوجا” ءفيلمىن كورگەن سوڭ-اق ءسىزدى كورگىم كەلىپ ىزدەستىرىپ، سىزبەن تانىسقىم كەلگەن، بىراق ءسىزدى بۇل دۇنيەدە جوق دەگەن حابار العام. ول، قالاي؟ مىنە، قىزىق، مىنە، ءومىر، ءسىز كوپ جاسايدى ەكەنسىز، — دەدى.

ەكى ەلدىڭ ۇلى رەجيسسەرلەرى وسىلاي تانىسىپ، دوس بولعان ەدى. نە تۋرالى سويلەسكەندەرى، نە جايلى كەلىسكەندەرى ءبىر اللاعا عانا ايان. ابدوللا ءوزىنىڭ قىسقا دەۋگە بولماس، ورتاشا عانا سانالى ءومىرىن قازاق بالالار كينوسىنىڭ سارا جولىن سالىپ كەتۋگە ارنالعان بىردەن-ءبىر ءىرى رەجيسسەر. ءومىرىنىڭ كوبى تارتىسپەن، ايتىسپەن، قىلىشىنان قان تامعان كەڭەس ءداۋىرىنىڭ قىسپاعىندا وتسە دە ءوزىنىڭ سۋرەتكەرلىك ويىن تۇسىرگەن ءار فيلمدە دالەلدەي العان ۇلى تۇلعا. ابەكەڭنىڭ ارتىندا قالدىرعان كينو تۋىندىلارىمەن ءالى تالاي ۇرپاقتاردىڭ سانا- سەزىمىن، وي-جۇيەسىن تاربيەلەي بەرەتىنى ءسوزسىز.

شاياحمەت يماشۇلى، قر كينو قايراتكەرى

Abai.kz