جىل سايىن قازاقتىڭ ۇلىق مەرەكەسىنە ءىس جۇزىندە اينالماي-اق قويعان تاۋەلسىزدىك كۇنىن ءبىز اسەم بەزەندىرىلگەن جاسىل شىرشالار مەن تەگىمىزگە جات كەيىپكەرلەردىڭ قوزعالىسسىز شەرۋى اياسىندا قارسى الىپ جاتامىز. بۇل كەلەڭسىزدىك تۋرالى كيەلى مەيرامىمىزدىڭ قارساڭىندا بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا ۇلتجاندى ازاماتتارىمىز شىرىلداپ جازىپ تا ءجۇر. وعان قۇلاق اساتىن بيلىك تە جوق، قارسىلىق ءبىلدىرىپ جاتقان قوعام دا جوق.

جاڭا جىل مەرەكەسىنىڭ قازاققا تۇك قاتىسى جوق، ءبىزدىڭ جىل باستاۋىمىز ناۋرىز دەپ شۋلاعاننان جالىققان دا سىڭايلىمىز. سوندىقتان بۇل ماسەلەگە باسقا قىرىنان كەلىپ قاراۋدى ءجون ساناپ وتىرمىز.

وسى جاڭا جىل مەرەكەسى دەگەن قانشالىقتى ءتىرى مەرەكە دەگەن سۇراققا جاۋاپ ىزدەپ كورەلىكشى. نەلىكتەن ءبىز ۇلتىمىزعا قاجەتتى ءداستۇر مەن سالتىمىزدى جاڭعىرتىپ، ونى كۇندەلىكتى قولدانىپ وتىرۋدىڭ ورنىنا جاڭا جىل سەكىلدى ەشقانداي ماعىناسى مەن ءمانى قالماي بارا جاتقان بوتەن دۇنيەنى تويلاۋىمىز قاجەت؟ ارينە، ەۋروپالىق جاڭا جىل باتىسشىل كوزقاراستى جاقتايتىندار مەن ءالى دە ورىس دۇنيەتانىمىنا قۇل بولۋدان باس تارتا الماعان قانداستارىمىز ءۇشىن قىزىقتى مەرەكە شىعار. ەشكىمنىڭ تاڭداۋىنا قارسى شىعا المايتىنىمىز انىق. دەگەنمەن، «جاڭا جىلدى» مارقۇم مەيرام ەكەنىن كەلەسى سەبەپتەرمەن ءتۇسىندىرىپ كەتسەك دەپ ەدىك.

جىل سايىن قازاقتىڭ ۇلىق مەرەكەسىنە ءىس جۇزىندە اينالماي-اق قويعان تاۋەلسىزدىك كۇنىن ءبىز اسەم بەزەندىرىلگەن جاسىل شىرشالار مەن تەگىمىزگە جات كەيىپكەرلەردىڭ قوزعالىسسىز شەرۋى اياسىندا قارسى الىپ جاتامىز. بۇل كەلەڭسىزدىك تۋرالى كيەلى مەيرامىمىزدىڭ قارساڭىندا بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا ۇلتجاندى ازاماتتارىمىز شىرىلداپ جازىپ تا ءجۇر. وعان قۇلاق اساتىن بيلىك تە جوق، قارسىلىق ءبىلدىرىپ جاتقان قوعام دا جوق.

جاڭا جىل مەرەكەسىنىڭ قازاققا تۇك قاتىسى جوق، ءبىزدىڭ جىل باستاۋىمىز ناۋرىز دەپ شۋلاعاننان جالىققان دا سىڭايلىمىز. سوندىقتان بۇل ماسەلەگە باسقا قىرىنان كەلىپ قاراۋدى ءجون ساناپ وتىرمىز.

وسى جاڭا جىل مەرەكەسى دەگەن قانشالىقتى ءتىرى مەرەكە دەگەن سۇراققا جاۋاپ ىزدەپ كورەلىكشى. نەلىكتەن ءبىز ۇلتىمىزعا قاجەتتى ءداستۇر مەن سالتىمىزدى جاڭعىرتىپ، ونى كۇندەلىكتى قولدانىپ وتىرۋدىڭ ورنىنا جاڭا جىل سەكىلدى ەشقانداي ماعىناسى مەن ءمانى قالماي بارا جاتقان بوتەن دۇنيەنى تويلاۋىمىز قاجەت؟ ارينە، ەۋروپالىق جاڭا جىل باتىسشىل كوزقاراستى جاقتايتىندار مەن ءالى دە ورىس دۇنيەتانىمىنا قۇل بولۋدان باس تارتا الماعان قانداستارىمىز ءۇشىن قىزىقتى مەرەكە شىعار. ەشكىمنىڭ تاڭداۋىنا قارسى شىعا المايتىنىمىز انىق. دەگەنمەن، «جاڭا جىلدى» مارقۇم مەيرام ەكەنىن كەلەسى سەبەپتەرمەن ءتۇسىندىرىپ كەتسەك دەپ ەدىك.

كەيىنگى جىلدارى 31 جەلتوقساندا داستارحانىمىز وليۆەدەن باستاپ ماندارينگە دەيىن جايناپ تۇرعانىمەن، بۇرىنعىداي مەرەكەلىك كوڭىل-كۇي جوق. وسىدان ءبىر 20 جىل بۇرىن عانا جاڭا جىل قارساڭىندا اۋادا كادىمگىدەي تىلسىم ءبىر قۋانىشتىڭ رۋحى قالىقتاپ جۇرەتىن. اۋىلداعى كونتوردىڭ الدىنا، مەكتەپتىڭ سپورتزالىنا قالادان ارنايى اكەلىنگەن جاسىل شىرشا، بولماسا سونىڭ جاساندى كوشىرمەسى ورناتىلىلىپ، بەزەندىرىلەتىن. جۇرت جاڭا جىلدىڭ الدىندا سوعىم سويىپ، اۋدان ورتالىقتارىنان ءتاتتى كامپيت-شەكەر مەن ساليۋت-ماليۋتتەر اكەلىپ، جەڭگەلەرىمىز وزىنەن-ءوزى باقىتتى بوپ باۋىرساق ءپىسىرىپ، جەرقويمادان تۇزدالعان قيار-قىزاناقتار شىعارىلىپ مارە-سارە بولىپ جاتاتىن ەدى عوي. ءۇيدىڭ اۋلاسىنداعى قاردى سىرتقا شىعارىپ، مالعا دا وبال عوي دەپ قورا-قوپسىمىزدى تۇگەلدەي تازالاپ، قوي مەن سيىرعا دا جاقسىلاۋ ءشوپ-جەم سالىپ جۇرەتىن ەدىك. اششى سۋعا قۇمار اعالارىمىز تاماقتارى ءجىبيتىن بولعانىنا قۋانىپ، بالالار اققالا سوعىپ جاتاتىن ەدى. جۇرتتىڭ بارلىعى مەيىرلەنىپ، جىلى ءسوز ايتقىسى كەپ، ءبىرتۇرلى سويتەتىن...

ويلاپ وتىرساڭىز، ونىڭ ءوز سەبەپتەرى بار سىقىلدى. كەڭەستىك جاڭا جىلدىق داستارحانى كۇندەلىكتى تۇتىناتىن جۇپىنى اس مازىرىنە قاراعاندا جىلىنا ءبىر رەت قانا «بايىپ» قالاتىن. كوپتەگەن تاعام تۇرلەرى، اسىرەسە تروپيكالىق جەمىس-جيدەكتەر كوممۋنيستەردىڭ اسقازانىنا جىلىنا ءبىر-اق رەت تۇسەتىن. قالادا تۇراتىن قازاقتار قارا ۋىلدىرىقتى دا وسى جاڭا جىلدا عانا ءبىر كورەتىن-اۋ وسى. ال، اۋىلدا قايدان بولسىن مۇنداي دۇنيە؟! قازىرگى بالالاردى باي داستارحان نەمەسە شىتىرلاپ، مىڭ قۇبىلىپ اتىلاتىن ساليۋتتەرمەن قىزىقتىرا المايسىز. قۇدايعا ءتاۋبا، ءار قازاقتىڭ  ۇيىنە وسىنداي داستارحان بار، بولاشاقتا دا استان تارشىلىق كورمەيىك. ماسەلە، جىلىنا ءبىر رەت جايىلاتىن وسىنداي ۇستەلدىڭ قۇنى كەتىپ بارا جاتقانىندا بولىپ وتىر. ساقالى ساپسيىپ، جاس داۋىستى اياز اتانىڭ ءىس-ارەكەتىنە دە بالالار «كىمدى الداپ تۇرسىڭ؟» دەگەن سىڭايمەن قاراپ تۇراتىنىن ءبارىمىز دە بايقاپ ءجۇرمىز.

سوسىن جاڭا جىل - تۇنگى مەرەكە. كەڭەس ادامى ءۇشىن ءتۇن دەگەن ەڭ قاۋىپتى كەزەڭ بولىپ ەسەپتەلەتەتىن. 30-40 جىلداردان قالعان ۇرەي ول زاماننىڭ ادامىن كەش باتىسىمەن ۇيقىعا كەتۋگە داعدىلاندىرعان. سوندىقتان ول ءۇشىن تۇنگى ءومىر بەيمالىم الەم سەكىلدى بولاتىن. جاڭا جىلدىق ءتۇن - جىلىنا ءبىر كەلەتىن كوڭىلدى مەزەت بولعاندىقتان، بۇل كۇندى كەڭەس ادامى ەرەكشە كۇتەتىن. بۇگىنگى زامان ادامىنىڭ تۇنگى ءومىرىن كلۋبتاردا، كازينو مەن مەيرامحانالاردى، ءارتۇرلى كوڭىل كوتەرەتىن مەكەمەلەردە وتكىزۋگە مۇمكىندىگى بار. سول سەبەپتەن قازىرگى جاڭا جىل مەرەكەسىندە ءبىز ساعات 24.00 - دەن كەيىن ۇلتتىق ارنالاردا كورسەتىلەتىن مەرەكەلىك شوۋلاردى اياعىنا دەيىن كورمەي، ۇيىقتاپ قالۋعا تىرىسامىز.

جاڭا جىل كەڭەس قوعامى ءۇشىن «جوعارىدان تۇسىرىلمەگەن» بەيرەسمي مەرەكە بولعاندىقتان، ۇزاق-سونار باياندامالاردان، قۇرعاق ۋادەلەردەن جالىققان جۇرت ءۇشىن زامانىندا بۇل مەرەكە شىنىمەن جالپىحالىقتىق سيپات العان ەدى. بۇگىن بيلىك بولەك، حالىق ءوز بەتىنشە ءومىر ءسۇرىپ جاتقاندىقتان، ەركىندىك پەن جاريالىلىق بىزگە مۇلدە قىزىق بولماي قالدى. بىراق سونىمەن قاتار، ءبىزدىڭ بيلىك ءولىپ بارا جاتقان جاڭا جىلعا جاڭا دەم بەرۋگە قۇشتار. ايتەۋىر، جەلتوقسان كەلىسىمەن الاشتىڭ بارلىق ايماقتارىندا شىرشالار قويلىپ، كوشەلەردىڭ بارلىعى جاڭاجىلدىق قۇتتىقتاۋلارعا تولىپ كەتەدى. تەلەديدار ارقىلى شىڭىلتىر ايازدا دىردەك قاعىپ تۇرىپ: «وسىنداي ادەمى شىرشا سىيلاعان پالەنباي اكىم اعامىزعا راحمەت!» - دەپ جىلى ءۇيى مەن كومپيۋتەرىنە اسىققان بالالاردى كورىپ وتىرامىز.

سوڭعى ەكى-ءۇش جىلدىڭ كولەمىندە قالا قازاقتارى جەلتوقساننىڭ 31-دە عانا جاڭا جىل ەسىنە ءتۇسىپ، دۇكەندەرگە سابىلىپ جاتاتىنىن قايتەسىڭ! مىندەت سەكىلدى.

ال، كۇن مەن ءتۇن تەڭەسىپ، شىنىمەن دە تابيعات تۇلەپ، جاڭا ءومىردىڭ  باسى ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى كافەلەردەن ناۋرىزكوجە ىزدەپ جۇرگەنىن...

«اباي-اقپارات»