اتتەستاتسيالاۋ ۇستازداردىڭ نارازىلىعىن تۋعىزىپ وتىر
پەداگوگتاردىڭ اراسىندا ءدال بۇگىنگى كۇنى "جاڭا فورماتتاعى اتتەستاتسيالاۋ نەسىمەن قيىن بولۋى مۇمكىن؟" جانە دە "ۇستازدارىمىز تەستەن وتە المايتىنداي ءبىلىمسىز بە؟" دەگەن سۇراقتاردىڭ تۋىنداۋى ورىندى. شىنىمەن قازىرگى پەداگوگتارىمىز ءبىلىمسىز بە؟ وسى سۇراقتارعا جاۋاپ ىزدەپ كورەيىكشى.
پەداگوگ قىزمەتكەرلەردىڭ نارازىلىعىن تۋعىزىپ وتىرعان اتتەستاتسيانىڭ بۇل ءتۇرى بجعم قاشان تالقىلاۋدان وتكىزىپ ۇلگەرگەن؟ پەداگوگ قىزمەتكەرلەردى اتتەستاتتاۋ تۋرالى ەرەجە قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترىنىڭ 2018 جىلعى 12 ساۋىردەگى № 152 بۇيرىعىمەن جۇزەگە اسادى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ادىلەت مينيسترلىگىندە 2018 جىلعى 27 ساۋىردە № 16838 بولىپ تىركەلگەن (http://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1800016838).
پەداگوگ قىزمەتكەرلەردىڭ اراسىندا داۋ تۋدىرىپ وتىرعانى مۇعالىمدەردىڭ اتتەستاتتاۋدان ءوتۋى تۋرا وقۋ جىلىنىڭ اياقتالۋى مەن مەملەكەتتىك ەمتيحانداردىڭ ءوتۋ ۋاقىتىمەن تۇسپا-تۇس كەلىپ وتىر. ەكىنشىدەن بارلىق اۋدانداردا ارنايى تەست تاپسىراتىن ورتالىقتار بولا تۇرا بارلىق مۇعالىمدەردى نەگە قالالارعا جيناپ وتىر؟ ولاردىڭ جول شىعىنى، جاتاحانا شىعىنىن كىم كوتەرەدى؟ بۇل جاعداي بجعم اۋدانداردا ينتەرنەتتىڭ وتە ناشار ىستەيتىنىن جانە ول جەرلەردە تسيفرلى قازاقستان جوباسى ىسكە اسپاعانىن، ول ورتالىقتاردا ارنايى تەست تاپسىراتىن ورىن بولعانىمەن كومپيۋتەر پاركىنىڭ ەسكىرۋى جانە جەتىسپەۋىن مويىنداۋى دەپ بىلەمىن.
تاعى ءبىر قورقىنىش ول – بجعم ۇلتتىق بىلىكتىلىك تەستىنە ارنايى دايىنداعان جيناقتاردىڭ شىعارىلماۋىندا. مۇعالىمدەر دايىندالاتىن اقپارات وتە كوپ. ونىڭ ۇستىنە جىلدىق تاپسىراتىن ەسەپتەر مەن باقىلاۋلار ولاردىڭ جىل سوڭىندا دايىندالۋىنا مۇمكىندىك بەرمەيدى.
2017 جىلعى مۇعالىمدەردىڭ اتتەستاتتاۋ تەستىنىڭ ناتيجەسى بويىنشا 14-17 قاراشا، قايتا تەستىلەۋ 13-15 جەلتوقسان ارالىعىندا وتكىزىلدى. رەسپۋبليكا بويىنشا تەستىلەۋ 5090 كومپيۋتەردىڭ قولدانۋىمەن 256 تەست تاپسىرۋ ورىندارىندا ءوتتى (http://www.testcenter.kz/schools/ktpr-results/).
پەداگوگ قىزمەتكەرلەردىڭ بىلىكتىلىك تەستىلەۋى ۇلتتىق تەستىلەۋ ورتالىعى ازىرلەگەن باعدارلامالىق قامتاماسىز ەتۋدىڭ كومەگىمەن كومپيۋتەرلىك تەستىلەۋ ءادىسى ارقىلى ونلاين رەجيمدە جۇرگىزىلدى. بىلىكتىلىك تەستىلەۋگە قاتىسۋعا ءوتىنىش بەرگەندەردىڭ سانى 14 056-دى قۇرادى. بىلىكتىلىك تەستىلەۋگە قاتىسقانداردىڭ سانى – 13723 ادام.
تەستىلەۋ ناتيجەسى دۇرىس جاۋاپتار «پاندىك ءبىلىم نەگىزدەرى» بويىنشا – كەمىندە 70% (18-25 بالل), «پەداگوگيكا جانە پسيحولوگيا نەگىزدەرى» جانە «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭناماسىن ءبىلۋ» پاندەرى بويىنشا – 50% (10-20 بالل) بولسا، وڭ دەپ ەسەپتەلدى.
شەكتىك دەڭگەيدەن وتكەن پەداگوگ قىزمەتكەرلەردىڭ سانى – 6167 ادام. شەكتىك دەڭگەيدەن 7556 پەداگوگ قىزمەتكەر وتە الماعان. زاڭناما، پەداگوگيكا، ءپانى بويىنشا 20 سۇراقتان 60 سۇراقتى قامتىعان. بۇل وتكەن جىلعى ناتيجە، ار جاعىن ءوزىڭىز ويلانا بەرىڭىز.
جاڭا فورماتتاعى تەستىلەۋ بويىنشا زاڭناما الىنىپ تاستالعان، وقۋ ءپانىنىڭ مازمۇنى 70 سۇراق، پەداگوگيكا وقۋ ادىستەمەسىنەن 30 سۇراق بولادى. تەستىلەۋدىڭ جالپى ۋاقىتى 200 مينۋت، جاراتىلىستانۋ پاندەرى بويىنشا 230 مينۋت بەرىلەدى.
تەستىلەۋ ناتيجەسى بويىنشا «پەداگوگ مودەراتور» - 50%، «پەداگوگ ساراپشى» - 60%، «پەداگوگ زەرتتەۋشى» - 70%، «پەداگوگ شەبەر» - 80% الۋى ءتيىس. تەستىلەۋدەن وتە الماعان پەداگوگتارعا جىلىنا كوبى ءبىر رەت قانا تەست تاپسىرا الادى. تەستىلەۋدەن وڭ ناتيجە كورسەتكەن پەداگوگتار اتتەستاتتاۋدىڭ ەكىنشى كەزەڭىنە وتەدى. ۇلتتىق بىلىكتىلىك تەستىلەۋدىڭ ناتيجەسى ءبىر جىلعا عانا جارامدى.
«پەداگوگ مودەراتور»، «پەداگوگ ساراپشى» ، «پەداگوگ زەرتتەۋشى» ، «پەداگوگ شەبەر» بىلىكتىلىك ساناتىنان وتكەن كەزدە جانە ۇلتتىق بىلىكتىلىك تەستىلەۋدەن قايتا وتكەننەن كەيىن ءوتىنىش بەرىلگەن بىلىكتىلىك ساناتى راستالماعان جاعدايدا، قازىرگى كەزدەگى بىلىكتىلىك ساناتى ساقتالادى، ودان كەيىن راستالماعان كەزدە ءبىر جىلعا ۇزارتىلادى، قايتادان راستالماعان كەزدە بىلىكتىلىك ساناتى ءتيىستى دەڭگەيدەگى اتتەستاتتاۋ كوميسسياسىنىڭ شەشىمى نەگىزىندە "پەداگوگ" بىلىكتىلىك ساناتىنا دەيىن تومەندەتىلەدى.
ۇلتتىق بىلىكتىلىك تەستىلەۋدەن وتكەن پەداگوگتار ەكىنشى ساتىداعى پورتفوليو جانە قاۋلىمەن بەلگىلەنگەن نۇسقادا ارنايى كوميسسيا قاراۋىنان وتەدى. ەگەر كوميسسيا ول ساناتقا سايكەس ەمەس دەسە ونىڭ دارەجەسى ءبىر ساناتقا تومەندەتىلەدى. كوميسسيا وتىرىسىندا كەم دەگەندە ونىڭ 2/3 مۇشەلەرى قاتىسقان كەزدە اتتەستاتتاۋ كوميسسياسىنىڭ شەشىمى قابىلدانعان بولىپ ەسەپتەلەدى. داۋىس بەرۋ ناتيجەلەرى قورىتىندى وتىرىسقا قاتىسقان اتتەستاتتاۋ كوميسسياسى مۇشەلەرىنىڭ كوپشىلىك داۋىسىمەن ايقىندالادى. داۋىستار تەڭ بولعان جاعدايدا، توراعانىڭ داۋىسى شەشۋشى بولىپ تابىلادى.
جاڭا فورماتتاعى ۇلتتىق بىلىكتىلىك تەستىلەۋدىڭ تەست ناتيجەسى «ءادىل» وتكەنمەن جەتىستىكتەردىڭ «بيزنەسىنە» توسقاۋىل بولا المايدى. مۇعالىمدەر اتتەستاتتسيادان ءوتۋ ءۇشىن ەكى رەت سابىلادى دەگەن ءسوز. بۇرىن تەستىلەۋدى تەك مەرزىمىنەن بۇرىن وتكەن ۇستازدار عانا تاپسىراتىن.
پەداگوگتاردىڭ تەستىدەن ءوتۋ-وتپەۋى بجعم جاۋاپكەرشىلىگىنە تىكەلەي بايلانىستى. قازىر جاڭارتىلعان مازمۇنداعى بىلىمگە كوشۋگە بايلانىستى سۇراقتار دا كۇردەلەنە ءتۇستى، كوبەيدى. اعىلشىن عالىمدارىنىڭ اتتارى، ءادىس – تاسىلدەرى، ولاردىڭ «عيبراتتى» سوزدەرى تەستتە كەزدەسۋى مۇمكىن. ياعني بىلىكتىلىك ساناتتاردى الۋ دا وڭايعا تۇسپەسى انىق.
تاعى ءبىر ايتا كەتەتىن ماسەلە ول قازىر باعالاۋ ءتۇرى دە وزگەردى. وسىعان وراي مۇعالىمدەردى دە اتتەستاتتاۋدان تەست تۇرىندە ەمەس، ناقتى ديسكريپتورلارمەن قۇرىلعان جيىنتىق باعالاۋ فورماتىمەن وتكىزگەن دۇرىستاۋ سەكىلدى.
ءبىلىم رەفورماسىندا ءبىز كۇتپەگەن تالاي وزگەرىستەر ورىن الىپ جاتقانىن ەسكەرسەك تەستتىڭ قۇرامىندا قانداي ساۋالدار بولاتىنى بجعم ايان. وقۋ جىلىنىڭ اياعىنداعى ەسەپ پەن توقساندىق باقىلاۋ، مەملەكەتتىك ەمتيحاندارعا مۇعالىمدەردىڭ دە ەمتيحانىن اكەلىپ تىرەپ قويۋى جاۋاپكەرشىلىكتىڭ جوقتىعى دەيمىز بە الدە ۇستازداردى مازاق ەتۋ دەيمىز بە، پاتشا كوڭىلدەرىڭىز ءبىلسىن.
وقۋشى وقىتۋ ءوز الدىنا، وزدەرى وقۋشى بولىپ كۋرستان-كۋرسقا دالا كەزىپ وقىپ جاتقان ۇستازداردىڭ جاي-كۇيى وزدەرىڭىزگە ايان. تەست تاپسىرۋعا بالەنباي مىڭ مۇعالىم ءوتىنىش ءبىلدىردى دەپ بجعم سانىن شاپالاقتاپ ەسەپ بەرىپ جاتقان بجعم مىڭداعان مۇعالىمدەردىڭ كەزەكتى اتتەستاتسيا ءۇشىن تەستكە بارا جاتقانىن قايدان ءبىلسىن. بۇل تەستتەن ۇستازداردىڭ سۇرىنبەي ءوتۋىن تىلەيمىز، الايدا ونىڭ استارىندا اقشا ۇنەمدەۋ جاتقانى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. 2018 جاڭا جىلدان بەرگى اعىلشىن ءتىلى سەرتيفيكاتتارى بار مۇعالىمدەرگە اقشاسىن تولەمەي وتىرعاندا باسقاسىنا سەنۋ قيىن. ۋاقىت تورەشى...
مەيىرجان تەمىربەك، «مۇعالىم مارتەبەسى» قب توراعاسى
Abai.kz