سارسەنبى, 30 قازان 2024
جاڭالىقتار 2957 0 پىكىر 13 ءساۋىر, 2011 ساعات 04:43

سەرىك سىرالعى. قازاققا قويىلعان «قۇلىپتاس»

كەڭەس وكىمەتى تۇسىندا نەگە ەكەنى بەلگىسىز قازاقستاندىق بارلىق ءىرى قالالاردا بويى ءبىر تۇتام ءبىر-ءبىر كوشەلەردىڭ اتاۋى «قازاق» اتالعان. ولاردىڭ ۇزىندىعى 30-100 مەتردى قامتيتىن. جانە ءاربىر وبلىس ورتالىعىندا بولدى دەسەك قاتەلەسپەيمىز. مۇنىڭ نەگە كەرەك بولعاندىعى تۇسىنىكسىز. شاماسى، ءار وبلىس ورتالىعى مەن استانادا ءبىر عانا قازاق ورتا مەكتەبى بولعانى سەكىلدى بۇل دا ءبىر قيتۇرقى يدەولوگيانىڭ كورىنىسى بولسا، كەرەك. سۇرقيا يدەولوگيا دەسەك بولادى. ويتكەنى، وسى «قازاق كوشەلەرى» ارقىلى كەڭەستىك قازاقستاندىق قالالارداعى ونوماستيكا ماسەلەسىنىڭ قازاق ۇلتىنىڭ «پايداسىنا» شەشىلگەن سىيقى ما دەرسىڭ...

شىن مانىندە، مۇنى قازاق حالقىنا ارنالعان قۇلىپتاس دەۋگە بولادى. ويتكەنى، ۇلتتىق رەسپۋبليكالاردا مۇنداي شارا كوشەلەردى سول ۇلت اتىمەن اتاۋ، نە ۇلتتى كەمسىتۋ نەمەسە ونىڭ بولاشاقتا بولمايتىندىعىنا دەگەن الدىن الا قويىلعان قۇلىپتاس سەكىلدى. ماسەلەن، ونداي اتاۋدى، نە وزبەكتەن، نە قىرعىزدان كەزدەستىرە المايسىڭ!

كەڭەس وكىمەتى تۇسىندا نەگە ەكەنى بەلگىسىز قازاقستاندىق بارلىق ءىرى قالالاردا بويى ءبىر تۇتام ءبىر-ءبىر كوشەلەردىڭ اتاۋى «قازاق» اتالعان. ولاردىڭ ۇزىندىعى 30-100 مەتردى قامتيتىن. جانە ءاربىر وبلىس ورتالىعىندا بولدى دەسەك قاتەلەسپەيمىز. مۇنىڭ نەگە كەرەك بولعاندىعى تۇسىنىكسىز. شاماسى، ءار وبلىس ورتالىعى مەن استانادا ءبىر عانا قازاق ورتا مەكتەبى بولعانى سەكىلدى بۇل دا ءبىر قيتۇرقى يدەولوگيانىڭ كورىنىسى بولسا، كەرەك. سۇرقيا يدەولوگيا دەسەك بولادى. ويتكەنى، وسى «قازاق كوشەلەرى» ارقىلى كەڭەستىك قازاقستاندىق قالالارداعى ونوماستيكا ماسەلەسىنىڭ قازاق ۇلتىنىڭ «پايداسىنا» شەشىلگەن سىيقى ما دەرسىڭ...

شىن مانىندە، مۇنى قازاق حالقىنا ارنالعان قۇلىپتاس دەۋگە بولادى. ويتكەنى، ۇلتتىق رەسپۋبليكالاردا مۇنداي شارا كوشەلەردى سول ۇلت اتىمەن اتاۋ، نە ۇلتتى كەمسىتۋ نەمەسە ونىڭ بولاشاقتا بولمايتىندىعىنا دەگەن الدىن الا قويىلعان قۇلىپتاس سەكىلدى. ماسەلەن، ونداي اتاۋدى، نە وزبەكتەن، نە قىرعىزدان كەزدەستىرە المايسىڭ!

ءبىر قىزىعى، سول «قۇلىپتاستار» كەيبىر قالالاردا  وتكەن عاسىردىڭ 90-جىلدارىندا «ازات» قوزعالىسىنىڭ مۇشەلەرىنىڭ ايقايىمەن باسقا اتاۋعا ايىرباستالعان، ال ءبىرازىندا ءالى سول كۇيى، سول قۇلىپتاس كۇيىندە مىزعىماي تۇر. مىسالى مىنا كوشە استانا قالاسىندا ءالى «قازاق كوشەسى» اتالادى، ال ونىڭ شاكەن اتامىزدىڭ اتىنا بەرىلگەنىنە بىرنەشە جىل بولدى، بىراق، «قازاق» اتاۋى جارىسىپ، قۇلدىعىمىزدى ەسكە سالعانداي ءالى قالماي تۇر. بەينە ءبىر، بار قازاقتىق سيپاتىمىز سول اتاۋدا عانا ءىلىنىپ تۇرعانداي. الايدا، «ايمانوۆ» دەگەن ورىستەكتى فاميلياعا قاراپ، شاكەن اتامىزدىڭ  اجالى نەدەن بولعانىن دا ۇمىتىپ كەتكەنبىز، ءسىرا! «ايمانۇلى» دەسەك، بىرەۋ بىزگە بىردەڭە دەي مە؟! قايتەرسىڭ، بۇعان؟ جىلايسىڭ با؟ الدە قازاقى قۇلدىقتىڭ جانكەشتىلىگىنە كۇلەسىڭ بە؟!

«اباي-اقپارات»

0 پىكىر