«Jerdi satugha da, jalgha beruge de bolmaydy!»
Biyl Jer kodeksining keybir baptaryna qatysty jariyalanghan moratoriy merzimi ayaqtalatyny belgili. Abai.kz aqparattyq portaly jyl basynan beri atalghan mәseleni kýn tәrtibinen týsirgen joq.
Solardyng birsypyrasy minekey:
Moratoriy bitken song jer taghdyry ne bolmaq?
Jer de - qazaqtiki, el de - qazaqtiki!
«Jer dauynyng nýktesi qoyylmay ma dep qorqamyn»
Jer kodeksine týzetuler engiziledi
Jer kodeksine qatysty moratoriy kýshin joyady. Ári qaray ne bolmaq?
«Qazirgi qazaq mәselesining eng zory – jer mәselesi»
Jerden aiyrylsaq, memleketten de aiyrylamyz!
«Abai.kz» jer taqyrybyna qaytyp oraldy
Al aqpannyng bas kezinde QR Auylsharuashylyghy ministri Saparhan Omarov Preziydent tapsyrmasyna sәikes, Jer komissiyasyn qúru júmystary bastalyp ketkenin mәlimdedi.
«Memleket basshysy jer komissiyasyn qayta qúryp, qarashagha deyin Jer kodeksine týzetuler qabyldaudy tapsyrdy. Jer mәseleleri jónindegi arnauly komissiya qúru júmysy bastalyp ketti. Oghan barlyq mýddeli taraptar, QR Parlamenti deputattary, agrobiznes, fermerler odaghy men qauymdastyqtarynyn, «Atameken» ÚKP, oblys әkimdikterining ókilderi jәne basqalary kiredi. Atalghan zang jobasyn әzirleu Ýkimetting 2021 jylgha arnalghan josparynda kózdeldi», – dedi Saparhan Omarov.
2020 jyldyng 1 qyrkýieginde halyqqa arnaghan joldauynda preziydent Toqaev osy mәseleni qayta kóterip, naqty sheshim qabyldau kerektigine toqtaldy.
Jer mәselesi ótken aida ótken Ýkimetting keneytilgen otyrysynda da nazardan tys qalmady. Moratoriy merzimi bituge az qalghanyn taghy bir mәrte eskertken Preziydent, Ýkimetke biylghy qarasha aiyna deyin Jer kodeksine týzetuler engizudi tapsyryp: «Jer jónindegi komissiyanyng júmysyn qayta jandandyru qajet», - dedi.
Al Toqaev qatysqan Ýkimet otyrysynan eki kýn búryn «Aq jol» partiyasynyng deputattary Premier-ministr Asqar Maminge deputattyq saual joldap, Jer kodeksine qatysty óz úsynystaryn jariyalapty. Mәjilis deputaty Berik Dýisembinov oqyghan ol deputattyq saual da Abai.kz aqparattyq portalynda jariyalandy. Arada ýsh aptagha juyq uaqyt ótti. Ýkimetten de, Ýkimet basshysynan da hat-habar bolmaghan kórinedi.
«Aq jol» partiyasy eldi alandatqan jer dauynyng sheshiluine nýkte qoyylu kerek degen talap pen Zangha engizilui kerek degen 5 úsynysyn bizding elektrondy poshtamyzgha joldaghan eken. Sonymen, «Aq jol» partiyasy úsynghan 5 ózgertude ne jazylghan? Qaranyz:
- Jer uchaskeleri sheteldikterge, azamattyghy joq adamdargha, sheteldiktermen nemese azamattyghy joq adamdarmen nekede túrghan (erli-zayypty) Qazaqstan Respublikasynyng azamattaryna, sonday-aq sheteldik zandy túlghalargha jәne sheteldik qatysuy bar Qazaqstan Respublikasynyng zandy túlghalaryna menshik qúqyghymen tiyesili bola almaydy.
- Qazaqstan Respublikasynyng azamattary sheteldiktermen nemese azamattyghy joq adamdarmen neke qighan (erli-zayypty bolghan) kezde, jer uchaskelerine menshik qúqyghy osy Kodeksting 66-babynyng normalaryna sәikes qayta resimdeluge nemese iyelikten shygharylugha jatady.
- Qazaqstan Respublikasy zandy túlghasynyng qatysushylary (aksionerleri) qúramyna sheteldik nemese azamattyghy joq adam, sheteldik zandy túlgha, Qazaqstan Respublikasynyng sheteldik qatysatyn zandy túlghasy kirgen kezde, jer uchaskelerine menshik qúqyghy osy Kodeksting 66-babynyng normalaryna sәikes qayta resimdeuge nemese iyelikten shygharugha jatady.
- Memlekettik menshiktegi auyl sharuashylyghy maqsatyndaghy jer uchaskeleri osy Kodeksting 23-babyna sәikes, Qazaqstan Respublikasynyng azamattaryna jәne Qazaqstan Respublikasynyng zandy túlghalaryna jer paydalanu qúqyghymen berile alady.
- Últtyq qauipsizdikti, aumaqtyq tútastyqty qamtamasyz etu, separatistik ýrdisterdi boldyrmau maqsatynda, Qazaqstan Respublikasymen tikeley qúrlyqtyq jәne teniz shekarasy bar memleketterding sheteldik azamattary men zandy túlghalary ýshin, sonday-aq jarghylyq kapitalynda tiyisti memleketterding jeke jәne zandy túlghalarynyng qatysu ýlesteri (aksiyalar paketteri) bar Qazaqstan Respublikasynyng zandy túlghalaryna qatysty uaqytsha jer paydalanu qúqyghyn beruge jol berilmeydi.
Týiin. 2016 jyly elimizde Jer mәselesine baylanysty ýlken tolqular boldy. Kópshilik jerding sheteldikterge satylmauyn, jalgha berilmeuin ashyq talap etti. Col jyldyng 24 sәuirinde Atyrau qalasynda bastalghan narazylyq aksiyalary elimizding ózge ónirlerinde de jalghasyp, mamyr aiynyng basynda sol kezdegi el preziydenti Núrsúltan Nazarbaev jer kodeksindegi rezonans tudyrghan Zang baptaryna moratoriy jariyalaghan edi.
Abai.kz