Aldady. Arbady. Aqyry sottaldy
Aldau, arbau arqyly qaltany qampaytu - «Algha» radikaldy tobynyng belsendilerine tәn qylyq. Toptyng basshysy Vladimir Kozlov bas bostandyghynan aiyryldy. Endigi jerde Kozlov jazasyn óteydi, al «alghalyqtardy» jelpindirip, dem bergen Múhtar Ábilyazov shetelde shayqap jýr. Ghalamtordaghy qauym ekeuge qatysty pikirin býkpesiz jetkizude. Sheti men shegi kórinbeytin ghalamtor әleminde damyl joq. Biraq Kozlov pen Ábilyazovtyng qúlaghyna halyqtyng ýndeui jeter me?! Kozlovtyng qiytúrqy әreketteri sot otyrysynda әshkere boldy. Ashyq ta әdil ótken sot otyrysy elding nazarynda edi. Halyqaralyq sarapshylar men otandyq mamandardyng basyn qosqan otyrys barysynda Vladimir Kozlovtyng shynayy bet-beynesi aiqyndaldy. Ábilyazovtyng «quyrshaghyna» ainalyp, 2011 jyldyng jeltoqsanynda Janaózendegi narazy múnayshylardyng bas kóteruine sebepker bolghan da Kozlov. Eng qyzyghy, «alghalyqtardyn» «әkesine» ainalghan Vladimir Kozlov resmy týrde júmyssyz adamdardyng sanatyna jatady. Biraq Vladimir myrza 500 myng AQSh dollaryn zandastyryp alghan. Múnday aqshany Kozlovqa jiberip «jarylqaytyn» - Múhtar Ábilyazov. Kezinde jaza basyp, týrmege toghytylyp, sonan song aqtalyp shyghyp, BTA-bankining basshylyq ornyna qayta jayghasqan Ábilyazov bankke senim artqan elding 7 milliard tengesin jymqyryp ketkeni belgili. Qazir búrnaghy bankiyr, býgingi úry Múhtar Londonnyng tórinde shalqyp jýr.
Aldau, arbau arqyly qaltany qampaytu - «Algha» radikaldy tobynyng belsendilerine tәn qylyq. Toptyng basshysy Vladimir Kozlov bas bostandyghynan aiyryldy. Endigi jerde Kozlov jazasyn óteydi, al «alghalyqtardy» jelpindirip, dem bergen Múhtar Ábilyazov shetelde shayqap jýr. Ghalamtordaghy qauym ekeuge qatysty pikirin býkpesiz jetkizude. Sheti men shegi kórinbeytin ghalamtor әleminde damyl joq. Biraq Kozlov pen Ábilyazovtyng qúlaghyna halyqtyng ýndeui jeter me?! Kozlovtyng qiytúrqy әreketteri sot otyrysynda әshkere boldy. Ashyq ta әdil ótken sot otyrysy elding nazarynda edi. Halyqaralyq sarapshylar men otandyq mamandardyng basyn qosqan otyrys barysynda Vladimir Kozlovtyng shynayy bet-beynesi aiqyndaldy. Ábilyazovtyng «quyrshaghyna» ainalyp, 2011 jyldyng jeltoqsanynda Janaózendegi narazy múnayshylardyng bas kóteruine sebepker bolghan da Kozlov. Eng qyzyghy, «alghalyqtardyn» «әkesine» ainalghan Vladimir Kozlov resmy týrde júmyssyz adamdardyng sanatyna jatady. Biraq Vladimir myrza 500 myng AQSh dollaryn zandastyryp alghan. Múnday aqshany Kozlovqa jiberip «jarylqaytyn» - Múhtar Ábilyazov. Kezinde jaza basyp, týrmege toghytylyp, sonan song aqtalyp shyghyp, BTA-bankining basshylyq ornyna qayta jayghasqan Ábilyazov bankke senim artqan elding 7 milliard tengesin jymqyryp ketkeni belgili. Qazir búrnaghy bankiyr, býgingi úry Múhtar Londonnyng tórinde shalqyp jýr. Al ashynghan halyq ghalamtor arqyly Ábilyazovtan aqshasyn keri qaytarudy súraydy. Biraq Múhtargha halyqtyng zarly ýni jete qoymas. «www.zonakz.net/blogs/user/mybestfriend/» siltemesin terseniz, Ábilyazovtyng qyruar qarjysy turaly bylay delingen «Sarapshylardyng aituynsha, BTA-bankining Diyrektorlar kenesining tóraghasy qyzmetinde otyrghan kezinde Ábilyazov bankten 10 mlrd dol-lar jymqyrghan. Tergeu amaldary onyng qymbat baghaly 20 ýi, 9 әkimshilik ghimarat, Almaty oblysynda 171 jer telimi, 967 pәteri, asa jayly birneshe jekemenshik úshaghy, garajdary, baghasy birneshe pәtermen birdey túratyn qymbat avtokólikteri, jalpy qúny milliardtap sanalatyn baghaly qaghazdary baryn anyqtady. Tipti, BTA-bankining aqshasyna Ábilyazov tútas bir aviaflot satyp alyp, ony qalay bolsa solay paydalanghan. Áyeli shetelge baryp qaytqysy kele me, esik aldynda avtokóligi sekildi, úshaqqa minedi de jýre beredi. Bala-shaghasy Karib araldaryna barghysy kele
me, olardyng óz tilderinde aitqanda «pojaluiysta!» Qazaq «semizdikti qoy ghana kóteredi» deydi. Ábilyazov elde jýrip semizdikti kótere almady. Áytpese oghan ne jetpedi degen saual әr azamattyng sanasynda qylang beredi». Halyqtyng aqshasyn sypyryp alyp, Úlybriytaniyagha tayyp túrghan bankirding arqasynda kýn kórip jýrgen «Algha» partiyasynyng belsendilerining de qaltasy tesik emes. Múhtar Ábilyazovtyng Qazaqstandaghy kózi hәm qúlaghyna ainalghan toptyng esebi týgel. «Tek 2006-2007-jyldary Múhtar Ábilyazovqa jaqyn jýretin ýsh adam: Vladimir Kozlov -
63 250 000 tenge, Múratbek Ketebaev - 438 020 000 tenge, Bauyrjan Ketebaev - 61 600 000 tenge zandastyrghan. Jiyntyghy 562 miyllion 870 myng tenge. Búl faktini Almaty qalasynyng salyq komiyteti rastap bere alady. Sonda, múnshama qarjy búl ýsheuine qaydan keldi? Áriyne, Múhtar Ábilyazovtan» deydi avtor.
Rasynda, júmyssyz jýrip, halyqty bos úranmen aldap, arbaghan ózin sayasatkermin dep jariyalaytyn azamattardyng qylyghyn keshiru mýmkin emes. Vladimir Kozlovtyng halyqty aldaugha mashyqtanghany sonshalyq, kez kelgen býlikti onay úiymdastyra alady. Tek Londonnyng tórinen kerekti qarajat bólinse boldy. «Vladimir Kozlov múnayly ónir Manghystaudy jaqsy biletinderding biri. 1990-jyldary sol ónirde jeke telekompaniya ashyp, tanys-tamyrdy kóbeytip alghan. Al Janaózendegi múnayshylar jalaqy turaly talap qoyghan kezde ónirge qayta-qayta baryp jýrip, beybit talaptyng betin basqa jaqqa búrugha jan sala kiristi. Óz maqsatyna aimaqtan azamattardy tartty. Múnayshylardyng úyaly baylanysy ýshin aqsha tóleu, as berip, júrtty jinau arqyly ózderining negizgi iydeyalaryn búqara arasyna taratugha tyrysty. Aqsha men biylikke olardyng sheksiz qúmarlyghy kim-kimning de taghdyr talayyna enjar qaraugha ýiretken» delingen «www.zonakz.net» saytynda. Sot otyrysynda Talghat Saqtaghanov Kozlovpen Varshavagha Europarlament deputattarymen kezdesuge barghanyn, sol jerde ashynghan halyqtyng «jarylqaushysy» Janaózendegi qaqtyghys jayynda jaq ashpaghanyn aitqan edi.
Sonymen, aqsha ýshin ary men abyroyyn satugha әzir «alghalyqtardyn» izi kesildi. Halyqty dýrliktirip, jymysqy isin jýzege asyrghan Ábilyazov endi kimge iyek artar eken? «yvision.kz» portalynda mark_ruby esimdi tútynushy «Muha (Múhtar Ábilyazov) songhy 4 jylda Qazaqstandaghy túraqtylyq pen tynyshtyqqa núqsan keltiruding qúraly retinde ústap otyrghan «Alghasyn» (oghan Qazaqstandy jamyray jamandasyp, әlemde Ábilyazovtan әulie adam joq etip kórsetuge tyrysatyn ózining aqparat qúraldary kirmeydi) qoldau ýshin
10 miyllion dollar júmsady degen derek bar...» deydi. Endigi jerde Múhtar Ábilyazovtyng qyruar qarjysy kimge jәne qanday qiytúrqy әreketke júmsalar eken?! «Niyeti búzyqqa kýn de qaranghy, týn de qaranghy». Olardy tyndasang Qazaqstannan jiyirkenishti, qazirgi biylikten qorqynyshty eshtene joq sekildi. Qazaq «eshtene istemegen adam ghana qatelespeydi» degen. Memleket jemqorlarmen shamasy kelgenshe kýresude. Jemqorlardyng jayyny da, shabaghy da ústalyp, sottalyp jatyr. Kelensizdikpen kýresti jalpy el bolyp jalghastyra bersek, aldymen adaldyqty adamdardyng sanasyna nyq ornyqtyryp, ózimizdi tәrbiyeley bilsek, onday kelensizdikter birjola tamyr ýzbegenmen, birtindep azayar» dep ayaqtaydy pikirin mark_ruby atty ghalamtor tútynushysy. Biz de osy pikirmen tolyqtay kelisemiz. Jymysqy әreketimen elding tynyshtyghyn búzghan, aqsha ýshin «Algha» dep jalghan úrandaytyn, kók qaghaz ýshin Otanyn satyp, bireuding jarylqauyn kýtip, baylyghy tasyghan adamnyng «quyrshaghyna» ainalghan aldamshy sayasatkerlerden aulaq bolayyq...
Á.BAQYT
"Ayqyn" gazeti