Preziydent Qasym-Jomart Toqaevty qoldaytyn respublikalyq qoghamdyq qozghalys qúryldy. Býgin Almaty qalasynda «Toqaevtyng reformalary ýshin» atty qozghalystyng baspasóz jiyny ótti.

Búl qozghalysty qúru turaly bastamany belgili sayasy jәne qogham qayratkerleri, ghylymy jәne shygharmashylyq ziyaly qauym men biznes-qauymdastyq ókilderi, mәdeniyet jәne sport qayratkerleri, sonday-aq, qoghamdyq úiymdardyng kóshbasshylary kóterdi. Olardyng qatarynda Mereke Qúlkenov, Rayymbek Batalov, Aqberen Elgezek, Sergey Ponamarev, Beknúr Qisyqov, Dәuren Quat, Dәuletkerey Kәpúly, Ádil Ahmetov, Nazgýl Qarabalina, Marat Shiybútov taghy basqalary bar.

Aqberen Elgezek:

- Býgin respublikamyzdyng týkpir-týkpirinen, Astana, Almatydan azamattar kelip otyr. Aldaghy uaqyta jarqyn bolashaqty qoldaytyn azamattar qatarymyzgha qosylady dep ýmittenemiz. Ózderiniz kórip otyrsyzdar, myna jerde óner ókilderi, mәdeniyet qaratkerkerleri, әrtýrli saladan jinalghan azamattar otyr. Kóbisin el tanidy. Árqaysynyng óz pozisiyasy bar, ómirlik tәjiriybesi, aqyl-oyy bar. Sol sebepti eshkim eshkimdi kýshtegen joq. Búl әrkimning óz sheshimi.

Bir sózdi aita ketkim keledi. Joldauda saylau turaly aitylghannan beri qoghamda әrtýrli pikirler aityluda. Demokratiyalyq, oppozisiyalyq kýshter birigip jatyr. Ol da óte dúrys nәrse dep esepteymin. Óitkeni búl ashyq, teng sayasy doda boluy kerek. Biraq keshegi «Qandy qantar» qaytalansyn deytin kýshterge biz qashanda qarsy túramyz.

Shyndaghynda biz múnda reformalardy qoldau ýshin jinalyp otyrmyz. Taghy da aita keteyin, búl azamattardyng ózining jeke sheshimi. Qazirgi kýni qogham ishinde әrtýrli kónil-kýy bar, jan-jaqtan әrtýrli pikirler aitylyp jatyr. Bylaysha aitqanda, qazaqtyng taghdyry tarazy ýstinde túr. Biraq búghan jay aighay, úran emes parasatpen qarau kerek. Bolashaghyn oilaytyn adam dúrys joldy tandaydy dep oilaymyn. Abay «Ádiletti sýy kerek» deydi, sondyqtan qazir aitylyp jatqan «Ádiletti Qazaqstan» úghymy osyghan sayady. Osy qoghamdyq qozghalys turaly da alghashynda әrtýrli oilar boldy. Biraq men ýshin, mening balalarymnyng bolashaghy ýshin, elding bolashaghy qanday boluy kerek degen kezde, men óz tandauymdy jasadym. Qazirgi kezende Preziydentting aityp jatqan reformalary, jýrgizip otyrghan sayasaty bolashaqta halyq ýshin paydaly bolmaq. Sondyqtan men qoldaymyn. Eshkimnen qoryqpaymyn, qysylmaymyn. Syn bolsa qabyldaugha әzirmin.

Mereke Qúlkenov:

- Preziydent Qasym-Jomart Toqaev 2019 jyldan bastap Jana Qazaqstandy qúrugha tyrysyp keledi. Áriyne, reformalar tez uaqytta oryndalyp jatyr desem, artyq aitqandyq bolar. Onyng óz sebepteri bar. Shyndyghyna kelgende, Preziydentting keshegi Joldauynda da, aldynghy Joldaularynda da tek qana qazaqtyng qamyn oilap otyrghanyn kóremiz. Preziydentting jasaghan mәlimdemelerine janyng quanady, túshynasyn. Ekonomika, әleumettik mәseleler, bilim salasy, densaulyq salasynda, qay salada da ózgerister bolyp jatyr. Eger osy ózgeristerge kedergi jasaytyn basqa bir úiymdar, oppozisiyalyq kózqarastar bolatyn bolsa, biz olargha qarsy túramyz.

Bir-aq nәrseni aitugha bolady, Preziydentting tughan-tuystary biylikke aralaspaytynyn aitty, Memleket basshysy. Búl tamyryn terenge jibergen sybaylas jemqorlyqty qúrtudyng bastamasy bolyp esepteledi. Sonday-aq, qazir kópshilik «Preziydent saylauy nege jeti jylgha úzartyldy?» dep jatyr. Preziydent jeti jylgha bir saylanghannan keyin, ol qayta saylaugha týspeydi. Otyz jylgha sozylatyn biylik bolmaydy. Memleket basshysy ózi kótergen reformalaryn jýzege asyryp, qazaqty jana bir beleske kóteretinine senimim mol. Bizding mindetimizding biri –  Preziydentting sinirip jatqan enbegin elge jetkizu. Halyq Preziydentti qoldap otyr. Búl óte dúrys. Halyq qoldamasa, Memleket basshysynyng enbegi esh ketedi. Halyq pen Preziydent birigip júmys istegen kezde, biz de kóp qarapayym qazaqtyng biri retinde qataryna qosylyp, osy jasalyp jatqan iygi isterding basy-qasynda bolsaq degen niyetimiz bar.

Rayymbek Batalov:

- Osynda Preziydentting reformalaryn qoldau qozghalysyna qosylghan kәsipker әriptesterim kelip otyr. Búl bastama, әsirese kәsipkerler ýshin óte manyzdy. Sebebi, qozghalys Memleket basshysynyng reformalarynyng iske asuyna múryndyq bolady. Biz Preziydent kótergen bastamalardyng oryndaluyn shyn jýrekten qalaymyz. Qazirgi geosayasy túraqsyz uaqytta, әriyne, jana tiyimdi bastamalardy iske asyru onay emes. Sondyqtan osynday qiyn kezende bir jennen qol, bir jaghadan bas shygharyp, birikkeninmiz dúrys. Osy qoghamdyq qozghalys arqyly biz bar kýsh-jigerimizdi júmsap, elimizdi kórkeytu jolynda Memleket basshysyna jәrdemdese alamyz. Preziydentting jariyalaghan reformalaryn oryndau – Ádiletti Qazaqstan qúrudyng bastamasy. Sondyq biz, biznes ókilderi, bastamalardyng iske asuyna kýshimizdi ayamaymyz.

Qozghalys mýshelerining birlesken mәlimdemesi:

Býginde elimiz synaqqa toly kezendi basynan ótkerip otyr. Eshkimning eski jýie boyynsha ómir sýrgisi kelmeytini barshamyzgha ayan. Al janasha ómir sýru degenimiz ne? Eng bastysy, oghan qalay qol jetkizemiz? Ázirge ony eshkim bilmeydi. Bir nәrse anyq: ózgeris kerek. Ózgeris bolghanda da, týbegeyli ózgeris qajet.

Preziydent Q.Toqaev elimizdi sayasy jәne ekonomikalyq túrghydan janghyrtudyng naqty josparyn úsyndy. Referendum ótti. Jalpyhalyqtyq dauys beruding arqasynda Konstitusiyagha ózgerister endi. Júrtshylyq múny әdiletting saltanat qúruy dep qabyldady. Preziydentting ókilettiligi azaydy, Konstitusiyalyq sot qayta qúrylatyn boldy, bir mandatty okrugtargha jol ashyldy, Parlamentting biyligi kýsheydi. Solaysha, ózgeristing alghashqy kirpishi qalandy. Biraq biz ýlken joldyng basynda túrghanymyzdy úmytpauymyz qajet. Sondyqtan reformalardy jalghastyra beruimiz kerek. Múny bәrimiz týsinemiz.

Qasym-Jomart Toqaev Preziydentti bir ghana merzimge saylau turaly jana úsynysyn júrtqa jariya etti. Búl bolashaqta biylikti menshiktep aludyng kez kelgen әreketining aldyn alady. Deputattardyng Preziydentti jeti jyldyq bir merzimge saylau jәne elordagha Astana atauyn qaytaru jónindegi bastamasy – Ádiletti Qazaqstandy qúru jolyndaghy óte qajet әri dúrys qadam. Búl jerde referendum ótkizip jatudyng qajeti joq. Onsyz da bәri týsinikti.

Reformanyng joly eshqashan jenil bolghan emes. Bizdi aldymyzda әli talay qiyndyqtar kýtip túr. Al ony biz biriksek qana jenemiz.

Bizding kýshimiz – birlikte, әdiletke senude. Aqiqat bizding jaqta.

Biz túlghanyng ainalasyna shoghyrlanugha ýndep otyrghan joqpyz. Qayta iydeyanyng ainalasyna toptasugha shaqyramyz. Elimizdi sayasy jәne ekonomikalyq túrghydan reformalau – Jana Qazaqstangha jetkizetin jol.

Biz reformany jaqtaushylardyng qanshalyqty kóp ekenin kórsetu ýshin birigeyik dep otyrmyz. Al bizding óte kóp ekenimiz anyq. Áriyne, osy arqyly kimning algha jyljyghysy kelmeytinin de, kimning ishtey ne ashyq eski Qazaqstandy ansaytynyn da bilemiz. Tandau jasar sәt tudy.

Bir is tyndyrghannan góri, synaghan qashan da onay. Biraq biz «auyrdyng ýstimen, jenilding astymen» jýretinderding qatarynan emespiz.  Bizge bos sóz, jalang úrannyng keregi joq. Bizge naqty әreket pen naqty nәtiyje qajet. Ol ýshin bir orynda qozghalyssyz túrudyng paydasyz ekenin týsinemiz. Elimizdi, ózimizdi ózgerteyik. Árbir adam óz ornynda enbek etip, memleketimizge paydasyn tiygizui tiyis. Al bәrimiz bir bolsaq, qanday júmysty bolmasyn onay atqaramyz.

Sondyqtan biz elimizdi ózgertkisi keletin, jaqsy ómirdi qalaytyn әr adamdy qatarymyzgha shaqyramyz. Birigeyik. Biriksek qana myqtymyz!

Abai.kz