پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتى قولدايتىن رەسپۋبليكالىق قوعامدىق قوزعالىس قۇرىلدى. بۇگىن الماتى قالاسىندا «توقاەۆتىڭ رەفورمالارى ءۇشىن» اتتى قوزعالىستىڭ ءباسپاسوز جيىنى ءوتتى.

بۇل قوزعالىستى قۇرۋ تۋرالى باستامانى بەلگىلى ساياسي جانە قوعام قايراتكەرلەرى، عىلىمي جانە شىعارماشىلىق زيالى قاۋىم مەن بيزنەس-قاۋىمداستىق وكىلدەرى، مادەنيەت جانە سپورت قايراتكەرلەرى، سونداي-اق، قوعامدىق ۇيىمداردىڭ كوشباسشىلارى كوتەردى. ولاردىڭ قاتارىندا مەرەكە قۇلكەنوۆ، رايىمبەك باتالوۆ، اقبەرەن ەلگەزەك، سەرگەي پونامارەۆ، بەكنۇر قيسىقوۆ، داۋرەن قۋات، داۋلەتكەرەي كاپۇلى، ءادىل احمەتوۆ، نازگۇل قارابالينا، مارات شيبۇتوۆ تاعى باسقالارى بار.

اقبەرەن ەلگەزەك:

- بۇگىن رەسپۋبليكامىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن، استانا، الماتىدان ازاماتتار كەلىپ وتىر. الداعى ۋاقىتا جارقىن بولاشاقتى قولدايتىن ازاماتتار قاتارىمىزعا قوسىلادى دەپ ۇمىتتەنەمىز. وزدەرىڭىز كورىپ وتىرسىزدار، مىنا جەردە ونەر وكىلدەرى، مادەنيەت قاراتكەركەرلەرى، ءارتۇرلى سالادان جينالعان ازاماتتار وتىر. كوبىسىن ەل تانيدى. ارقايسىنىڭ ءوز پوزيتسياسى بار، ومىرلىك تاجىريبەسى، اقىل-ويى بار. سول سەبەپتى ەشكىم ەشكىمدى كۇشتەگەن جوق. بۇل اركىمنىڭ ءوز شەشىمى.

ءبىر ءسوزدى ايتا كەتكىم كەلەدى. جولداۋدا سايلاۋ تۋرالى ايتىلعاننان بەرى قوعامدا ءارتۇرلى پىكىرلەر ايتىلۋدا. دەموكراتيالىق، وپپوزيتسيالىق كۇشتەر بىرىگىپ جاتىر. ول دا وتە دۇرىس نارسە دەپ ەسەپتەيمىن. ويتكەنى بۇل اشىق، تەڭ ساياسي دودا بولۋى كەرەك. بىراق كەشەگى «قاندى قاڭتار» قايتالانسىن دەيتىن كۇشتەرگە ءبىز قاشاندا قارسى تۇرامىز.

شىنداعىندا ءبىز مۇندا رەفورمالاردى قولداۋ ءۇشىن جينالىپ وتىرمىز. تاعى دا ايتا كەتەيىن، بۇل ازاماتتاردىڭ ءوزىنىڭ جەكە شەشىمى. قازىرگى كۇنى قوعام ىشىندە ءارتۇرلى كوڭىل-كۇي بار، جان-جاقتان ءارتۇرلى پىكىرلەر ايتىلىپ جاتىر. بىلايشا ايتقاندا، قازاقتىڭ تاعدىرى تارازى ۇستىندە تۇر. بىراق بۇعان جاي ايعاي، ۇران ەمەس پاراساتپەن قاراۋ كەرەك. بولاشاعىن ويلايتىن ادام دۇرىس جولدى تاڭدايدى دەپ ويلايمىن. اباي «ادىلەتتى ءسۇيۋ كەرەك» دەيدى، سوندىقتان قازىر ايتىلىپ جاتقان «ادىلەتتى قازاقستان» ۇعىمى وسىعان سايادى. وسى قوعامدىق قوزعالىس تۋرالى دا العاشىندا ءارتۇرلى ويلار بولدى. بىراق مەن ءۇشىن، مەنىڭ بالالارىمنىڭ بولاشاعى ءۇشىن، ەلدىڭ بولاشاعى قانداي بولۋى كەرەك دەگەن كەزدە، مەن ءوز تاڭداۋىمدى جاسادىم. قازىرگى كەزەڭدە پرەزيدەنتتىڭ ايتىپ جاتقان رەفورمالارى، جۇرگىزىپ وتىرعان ساياساتى بولاشاقتا حالىق ءۇشىن پايدالى بولماق. سوندىقتان مەن قولدايمىن. ەشكىمنەن قورىقپايمىن، قىسىلمايمىن. سىن بولسا قابىلداۋعا ءازىرمىن.

مەرەكە قۇلكەنوۆ:

- پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ 2019 جىلدان باستاپ جاڭا قازاقستاندى قۇرۋعا تىرىسىپ كەلەدى. ارينە، رەفورمالار تەز ۋاقىتتا ورىندالىپ جاتىر دەسەم، ارتىق ايتقاندىق بولار. ونىڭ ءوز سەبەپتەرى بار. شىندىعىنا كەلگەندە، پرەزيدەنتتىڭ كەشەگى جولداۋىندا دا، الدىڭعى جولداۋلارىندا دا تەك قانا قازاقتىڭ قامىن ويلاپ وتىرعانىن كورەمىز. پرەزيدەنتتىڭ جاساعان مالىمدەمەلەرىنە جانىڭ قۋانادى، تۇشىناسىڭ. ەكونوميكا، الەۋمەتتىك ماسەلەلەر، ءبىلىم سالاسى، دەنساۋلىق سالاسىندا، قاي سالادا دا وزگەرىستەر بولىپ جاتىر. ەگەر وسى وزگەرىستەرگە كەدەرگى جاسايتىن باسقا ءبىر ۇيىمدار، وپپوزيتسيالىق كوزقاراستار بولاتىن بولسا، ءبىز ولارعا قارسى تۇرامىز.

ءبىر-اق نارسەنى ايتۋعا بولادى، پرەزيدەنتتىڭ تۋعان-تۋىستارى بيلىككە ارالاسپايتىنىن ايتتى، مەملەكەت باسشىسى. بۇل تامىرىن تەرەڭگە جىبەرگەن سىبايلاس جەمقورلىقتى قۇرتۋدىڭ باستاماسى بولىپ ەسەپتەلەدى. سونداي-اق، قازىر كوپشىلىك «پرەزيدەنت سايلاۋى نەگە جەتى جىلعا ۇزارتىلدى؟» دەپ جاتىر. پرەزيدەنت جەتى جىلعا ءبىر سايلانعاننان كەيىن، ول قايتا سايلاۋعا تۇسپەيدى. وتىز جىلعا سوزىلاتىن بيلىك بولمايدى. مەملەكەت باسشىسى ءوزى كوتەرگەن رەفورمالارىن جۇزەگە اسىرىپ، قازاقتى جاڭا ءبىر بەلەسكە كوتەرەتىنىنە سەنىمىم مول. ءبىزدىڭ مىندەتىمىزدىڭ ءبىرى –  پرەزيدەنتتىڭ ءسىڭىرىپ جاتقان ەڭبەگىن ەلگە جەتكىزۋ. حالىق پرەزيدەنتتى قولداپ وتىر. بۇل وتە دۇرىس. حالىق قولداماسا، مەملەكەت باسشىسىنىڭ ەڭبەگى ەش كەتەدى. حالىق پەن پرەزيدەنت بىرىگىپ جۇمىس ىستەگەن كەزدە، ءبىز دە كوپ قاراپايىم قازاقتىڭ ءبىرى رەتىندە قاتارىنا قوسىلىپ، وسى جاسالىپ جاتقان يگى ىستەردىڭ باسى-قاسىندا بولساق دەگەن نيەتىمىز بار.

رايىمبەك باتالوۆ:

- وسىندا پرەزيدەنتتىڭ رەفورمالارىن قولداۋ قوزعالىسىنا قوسىلعان كاسىپكەر ارىپتەستەرىم كەلىپ وتىر. بۇل باستاما، اسىرەسە كاسىپكەرلەر ءۇشىن وتە ماڭىزدى. سەبەبى، قوزعالىس مەملەكەت باسشىسىنىڭ رەفورمالارىنىڭ ىسكە اسۋىنا مۇرىندىق بولادى. ءبىز پرەزيدەنت كوتەرگەن باستامالاردىڭ ورىندالۋىن شىن جۇرەكتەن قالايمىز. قازىرگى گەوساياسي تۇراقسىز ۋاقىتتا، ارينە، جاڭا ءتيىمدى باستامالاردى ىسكە اسىرۋ وڭاي ەمەس. سوندىقتان وسىنداي قيىن كەزەڭدە ءبىر جەڭنەن قول، ءبىر جاعادان باس شىعارىپ، بىرىككەنىنمىز دۇرىس. وسى قوعامدىق قوزعالىس ارقىلى ءبىز بار كۇش-جىگەرىمىزدى جۇمساپ، ەلىمىزدى كوركەيتۋ جولىندا مەملەكەت باسشىسىنا جاردەمدەسە الامىز. پرەزيدەنتتىڭ جاريالاعان رەفورمالارىن ورىنداۋ – ادىلەتتى قازاقستان قۇرۋدىڭ باستاماسى. سوندىق ءبىز، بيزنەس وكىلدەرى، باستامالاردىڭ ىسكە اسۋىنا كۇشىمىزدى ايامايمىز.

قوزعالىس مۇشەلەرىنىڭ بىرلەسكەن مالىمدەمەسى:

بۇگىندە ەلىمىز سىناققا تولى كەزەڭدى باسىنان وتكەرىپ وتىر. ەشكىمنىڭ ەسكى جۇيە بويىنشا ءومىر سۇرگىسى كەلمەيتىنى بارشامىزعا ايان. ال جاڭاشا ءومىر ءسۇرۋ دەگەنىمىز نە؟ ەڭ باستىسى، وعان قالاي قول جەتكىزەمىز؟ ازىرگە ونى ەشكىم بىلمەيدى. ءبىر نارسە انىق: وزگەرىس كەرەك. وزگەرىس بولعاندا دا، تۇبەگەيلى وزگەرىس قاجەت.

پرەزيدەنت ق.توقاەۆ ەلىمىزدى ساياسي جانە ەكونوميكالىق تۇرعىدان جاڭعىرتۋدىڭ ناقتى جوسپارىن ۇسىندى. رەفەرەندۋم ءوتتى. جالپىحالىقتىق داۋىس بەرۋدىڭ ارقاسىندا كونستيتۋتسياعا وزگەرىستەر ەندى. جۇرتشىلىق مۇنى ادىلەتتىڭ سالتانات قۇرۋى دەپ قابىلدادى. پرەزيدەنتتىڭ وكىلەتتىلىگى ازايدى، كونستيتۋتسيالىق سوت قايتا قۇرىلاتىن بولدى، ءبىر مانداتتى وكرۋگتارعا جول اشىلدى، پارلامەنتتىڭ بيلىگى كۇشەيدى. سولايشا، وزگەرىستىڭ العاشقى كىرپىشى قالاندى. بىراق ءبىز ۇلكەن جولدىڭ باسىندا تۇرعانىمىزدى ۇمىتپاۋىمىز قاجەت. سوندىقتان رەفورمالاردى جالعاستىرا بەرۋىمىز كەرەك. مۇنى ءبارىمىز تۇسىنەمىز.

قاسىم-جومارت توقاەۆ پرەزيدەنتتى ءبىر عانا مەرزىمگە سايلاۋ تۋرالى جاڭا ۇسىنىسىن جۇرتقا جاريا ەتتى. بۇل بولاشاقتا بيلىكتى مەنشىكتەپ الۋدىڭ كەز كەلگەن ارەكەتىنىڭ الدىن الادى. دەپۋتاتتاردىڭ پرەزيدەنتتى جەتى جىلدىق ءبىر مەرزىمگە سايلاۋ جانە ەلورداعا استانا اتاۋىن قايتارۋ جونىندەگى باستاماسى – ادىلەتتى قازاقستاندى قۇرۋ جولىنداعى وتە قاجەت ءارى دۇرىس قادام. بۇل جەردە رەفەرەندۋم وتكىزىپ جاتۋدىڭ قاجەتى جوق. ونسىز دا ءبارى تۇسىنىكتى.

رەفورمانىڭ جولى ەشقاشان جەڭىل بولعان ەمەس. ءبىزدى الدىمىزدا ءالى تالاي قيىندىقتار كۇتىپ تۇر. ال ونى ءبىز بىرىكسەك قانا جەڭەمىز.

ءبىزدىڭ كۇشىمىز – بىرلىكتە، ادىلەتكە سەنۋدە. اقيقات ءبىزدىڭ جاقتا.

ءبىز تۇلعانىڭ اينالاسىنا شوعىرلانۋعا ۇندەپ وتىرعان جوقپىز. قايتا يدەيانىڭ اينالاسىنا توپتاسۋعا شاقىرامىز. ەلىمىزدى ساياسي جانە ەكونوميكالىق تۇرعىدان رەفورمالاۋ – جاڭا قازاقستانعا جەتكىزەتىن جول.

ءبىز رەفورمانى جاقتاۋشىلاردىڭ قانشالىقتى كوپ ەكەنىن كورسەتۋ ءۇشىن بىرىگەيىك دەپ وتىرمىز. ال ءبىزدىڭ وتە كوپ ەكەنىمىز انىق. ارينە، وسى ارقىلى كىمنىڭ العا جىلجىعىسى كەلمەيتىنىن دە، كىمنىڭ ىشتەي نە اشىق ەسكى قازاقستاندى اڭسايتىنىن دا بىلەمىز. تاڭداۋ جاسار ءسات تۋدى.

ءبىر ءىس تىندىرعاننان گورى، سىناعان قاشان دا وڭاي. بىراق ءبىز «اۋىردىڭ ۇستىمەن، جەڭىلدىڭ استىمەن» جۇرەتىندەردىڭ قاتارىنان ەمەسپىز.  بىزگە بوس ءسوز، جالاڭ ۇراننىڭ كەرەگى جوق. بىزگە ناقتى ارەكەت پەن ناقتى ناتيجە قاجەت. ول ءۇشىن ءبىر ورىندا قوزعالىسسىز تۇرۋدىڭ پايداسىز ەكەنىن تۇسىنەمىز. ەلىمىزدى، ءوزىمىزدى وزگەرتەيىك. ءاربىر ادام ءوز ورنىندا ەڭبەك ەتىپ، مەملەكەتىمىزگە پايداسىن تيگىزۋى ءتيىس. ال ءبارىمىز ءبىر بولساق، قانداي جۇمىستى بولماسىن وڭاي اتقارامىز.

سوندىقتان ءبىز ەلىمىزدى وزگەرتكىسى كەلەتىن، جاقسى ءومىردى قالايتىن ءار ادامدى قاتارىمىزعا شاقىرامىز. بىرىگەيىك. بىرىكسەك قانا مىقتىمىز!

Abai.kz