Senbi, 23 Qarasha 2024
Aybyn 3290 7 pikir 16 Tamyz, 2023 saghat 13:52

Hrushevting zúlym sayasaty hәm Shәmshi Qaldayaqov

Keshegi kýn әigili Shәmshi Qaldayaqovtyng tughan kýni. 93 jyl búryn (1930-1992) belgili kompozitor, Qazaqstannyng halyq әrtisi, Qazaqstan Respublikasy Ánúranynyng avtory Shәmshi Qaldayaqov dýniyege keldi.

2006 jyly 7 qantarda el Preziydentining arnayy Jarlyghymen Shәmshi Qaldayaqovtyng «Mening Qazaqstanym – Qazaqstanym» әni Qazaqstannyng memlekettik әnúranyna ainaldy. Estelikterge sýiensek, Qaldayaqov búl әndi 1959 jyly jazghan.

Ótken ghasyrdyng 50-jyldarynyng ortasynda Qazaqstanda tyng jәne tynayghan jerlerdi iygeru bastalyp, búrynghy Kenes Odaghynyng europalyq aumaghynan respublikamyzgha «tyng iygerushilerdin» orasan zor tolqyny qúiyldy. Búl sayasat qazaq jerin bólshekteuge, respublikanyng últtyq tútastyghyna núqsan keltiruge baghyttalghan edi.

Kenes ýkimetining basshysy Hrushev keyinirek Qazaqstannyng soltýstik jәne tyng aimaqtaryn RSFSR qúramyna qosu ýshin Qazaq KSR-in Batys, Tyng jәne basqa aumaqtargha bólu iydeyasyn algha tartty. Osynday «Hrushevting últaralyq sayasatyn» týsingen qazaq halqynyng patriottary ata-babalar jerining birligi men tútastyghyn saqtaugha úmtyldy. Sondyqtan da «Mening Qazaqstanym» әni jazylghan – búl Hrushevting últ sayasatyna qarsylyq.

Búl tamasha patriottyq әnning sózin Júmeken Nәjimedenov jazghan. Búl әnning alghashqy oryndaushysy halyqtyng sýiiktisi Jamal Omarova. 1970 jyldary respublikalyq radiodan jii berilip túratyn. Meninshe, búl әndi J.Omarovadan artyq oryndaghan eshkim joq. Omarovanyng oryndauyndaghy әn qazaq halqyna Allanyng әdildigi ornap, qazaqtyng tútastyghy men birligi, el-júrty, jeri joghaltpaytynyna senim úyalatty! 1986 jyly jeltoqsanda Almatyda qazaq studentteri dәl osy әndi shyrqap, kýsh-quat pen erlik syilady.

Qazaqstan tәuelsizdik alghannan keyin jana memlekettik әnúrangha bayqau jariyalady. Qaldayaqov pen Nәjimedenovting әni de әnúran retinde úsynyldy. Memlekettik әnúran – elimizding muzykalyq-poetikalyq eltanbasy, onyng әdebiy-muzykalyq tólqújaty. Memlekettik Ánúran da elding ainasy, patriottyq ruhtyng kórinisi retinde qarastyryluy kerek. Ánúran qashanda dәuir ruhynan tuady. Onyng negizinde adamdardyng taghdyry turaly jalpy sezimder men adamdar oilary jatyr.

Kerimsal Júbatqanov

Abai.kz

7 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1481
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3253
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5475