Siz dúrys týsinip túrsyz. Iә “búltty buhgaltereya” degendi birden nashar maghynada, yaghny “kólenkeli ekonomika” degen sózding synary retinde qabyldadynyz. Óte dúrys! Óitkeni, siz kýndelikti qazaqsha sóileysiz, qazaqsha oilaysyz! Sebebi qazaq mektebin bitirgensiz!

Biraq Ýkimettin, QR Enbek jәne halyqty әleumettik qorghau ministrliginin, Qarjy ministrliginin, Últtyq ekonomika ministrligining jәne tb is qaghazdarynda búl “búltty buhgaltereyanyz” biz oilaghanday “búltty”, yaghny “kólenkeli ekonomika” sekildi úghymdy bildirmeydi eken?!. Qyzyq bolghanda, bәlkim qyzyq emes, shyjyq bolghanda Ýkimet búlay “búltty buhgaltereya” dep, kerisinshe bәrine kórinip túratyn ortaq, qoljetimdi, “ashyq” buhgaltereyany” aitady eken?!.

“Oybay-au, ol nege olay?!”-deysiz ghoy shyryldap?!. IYә, solay! Ózderining kýndelikti kense tili orysshadan ondyrmay audarghan ghoy qazaqshagha sabazdar?!.

Senbesenizder, birge oqyp kóreyik.

Keshe Parlament Mәjilisindegi Áleumettik-mәdeny damu komiytetinde “Áleumettik sala qyzmetkerlerine (kitaphanashylargha, әleumettik qyzmetkerlerge jәne tb) enbekaqy tóleu jәne әleumettik kepildikter beru jýiesi” atty taqyryptyq otyrys ótti. Sonda bayandama jasaghan QR Enbek jәne halyqty әleumettik qorghau ministri Svetlana Jaqypova kezinde shu bolghan Taldyqorghan qalalyq bilim basqarmasy buhgalterining milliardtarmen ústaluynan keyin elimiz boyynsha enbekaqy tóleu jýiesine tekseruler bolghanyn bayandady. Kóptegen búrmalaushylyqtar anyqtalghan. Astana qalasynyng mektep múghalimderine auyl múghalimderine tólenetin qosymsha aqy jәne tabighaty jayly ónirlerdegi múghalimderge Aral, Semey aimaghyndaghylargha tólenetin ekologiyalyq qosymsha aqy tólenip kelipti... Osyghan baylanysty ministrlikting jana enbekaqy tóleu jýiesi turaly jasaghan “Azamattyq qyzmetshilerge enbekaqy tóleu turaly” kórneki slaydynda “Biringhay búltty buhgaltereyalyq esep” degen adam shoshytatyn taqyryp bar eken. Sonda: “2024 jyldyng 3-toqsanynda Almaty oblysynda Biringhay búltty buhgaltereyany engizu boyynsha pilottyq joba josparlanuda” degen sózdi oqyghan kezde-aq, birden shoshisyz...

Sodan song negizgi qorytyndygha kóshedi:

“Biringhay búltty buhgaltereyany engizu memlekettik budjetting azamattyq qyzmetshilerding enbekaqy tóleu bóligindegi shyghystaryn tiyimdi baqylaugha jәne sybaylas jemqorlyq pen budjet qarajatyn úrlaudyng jolyn kesuge mýmkindik beredi”- degen qorytudy, dúrysy qorqytudy oqyghanda, ýkimetting is qaghazdaryn oqyghanda qaltanyzdan tastamay jýretin qan qysymynyzdy qalypqa týsiretin dәrinizdi ishe beriniz…

Búl qorqynyshty “qazaqshany” týk týsinbegendikten Enbek ministri Svetlana Jaqypovagha súraqty tótesinen qoydyq.

- Sizderding kórneki qúraldaghy “Búltty buhgaltereya” degen sóz “kólenkeli ekonomika” sekildi nashar maghynadaghy sóz. Sondyqtan da, biz, deputattar “Búltty buhgaltereyadan qútylayyq” dep oryndy aityp otyrmyz. Al sizder “Barlyq jerge búltty buhgaltereyany engizemiz” dep, basymyzgha búlt tóndirip, shoshytyp esep berip otyrsyzdar? Búl qalay? Demek audarmalarynyzdyng esi dúrys emes, jarymjan bolyp túr ghoy búl jerde?”-dep kókeydegi kýmәndi súraqty jayyp saldyq.

- Solay ma? “Búltty buhgaltereya” dep, “oblachnaya buhgaltereya” degendi qazaqsha audarghan ghoy búl jerde.-dep, ezu tarta otyryp, emin-erkin jauap berdi ministr hanym.

- Bәse, ózim de solay oilap edim, búl qorqynyshty sóz búlardyng “Oblachnaya buhgaltereya” degendi qazaqshagha audarghan týri shyghar dep… Tura solay bop shyqty. Onda búl jerde qazaqshasyndaghy “búltty” degen sóz dúrys emes, “ortaq”, bәlkim “ashyq” buhgaltereya” boluy kerek shyghar!? Sizder internettin, Gugldyng kalikalyq audarmasyn ala salghasyn logikalyq qarsy maghynadaghy qauipti sóz bolyp shyqqan!?.

Bizding biluimizshe, búl “búltty buhgaltereya” degen sóz tirkesining ýkimet aspanyn qara búlttay túmshalap jýrgenine 4-5 jyl bolypty. Sonda osy uaqytqa deyin qanshama ministrlikting ministrlerinen bastap, qaptaghan qyzmetkerlerine deyin bir de bireui qazaqsha kerisinshe qauipti maghyna beretin qarapayym sózdi týsinip, “Búl neghylghan “búltty buhgaltereya”? Qúrtyndar ony, buhgaltereyamyzdyng aspany ashyq bolsyn!” - dep aitugha jaramaghan ba?!.

IYә, búl dýkenderdegi “Mujskie trusy” degendi qazaqshagha “Erkek qorqaqtar” dep audarghanynday masqara bolyp túr ghoy…

Sózimizding basynda búl “Búltty buhgaltereya” degen sóz tirkesining maghynasyn týsinetinderdi nege “qazaq mektebin bitirgender” dep atap kórsettik. Sebebi, qazaqshany bizden kem sóilemeytin talay ministrlerdin, әkimderdin, әriptesterimizding de búl sózding tórkinin týsine bermeytinin týsindik. Óitkeni, olar qazaqsha mektep bitirmegender bolyp shyqty… Yaghni, “Árqashan kýn sónbesin! Aspannan búlt tónbesin!”-degen qazaqsha taqpaqty jattamaghan… Búl ólenning orysshasynda “búlt” turaly sóz joq… Qazaqsha audarmasynyng qayyrmasy orysshasynan myqty shyqqan…

Mine, qazaq tilining jәne qazaq mektebining artyqshylyghy!

Mine, aghayyndar!

“Aldymen týpnúsqa qújattar memlekettik tilde boluy kerek” degendi ne ýshin kýnde zarlap kelemiz?

Memlekettik til turaly zannyng joqtyghy memlekettik organnyng әr qaghazynda osylay oibaylap jýr… otyz jyldan beri…

Bir maqalamyzgha jýk bolghan búl sózding jaghymsyz sóz ekenin bildiru ýshin әdeyi taqyrybymyzdy

“BÚLTTY BUHGALTEREYaDAN” QAShAN QÚTYLAMYZ?!.”-dep aiqaylatyp qoydyq!

Biraq, ony esitetin ýkimet bolsa deniz?!.

Memlekettik til turaly zang kerek!

Ol eng aldymen memlekettik qyzmetkerler ýshin kerek!

Áytpese, tóbemizden tónip túrghan “búlttan” qútylmaytynymyzgha ókinishpen ótken otyz jylymyz aiqyn dәlel!

Tiling tórlemese, tirliging órlemeydi! Búl әlemdik tәjiriybe dәleldegen aqiqat!

Qazybek Isa,

aqyn, QR Parlamenti Mәjilisi deputaty

Abai.kz