Dýisenbi, 6 Qazan 2025
Biylik 1043 0 pikir 6 Qazan, 2025 saghat 21:47

Ministr: Eskertkish – qúrmet pen jauapkershilik nyshany!

Juyrda asa kórnekti mәdeniyet jәne óner qayratkeri, birtuar kompozitor Núrghisa Tilendiyevting tughanyna 100 jyl toluyna oray tughan jeri – Almaty oblysyndaghy Ótegen batyr auylynda úly túlghanyng eskertkishi boy kóterip, jana mәdeniyet ýii ashyldy.

https://ru.wikipedia.org/

Saltanatty is-shara barysynda Memleket basshysy ózining qúttyqtau sózinde Núrghisa Tilendiyevting túghyrly eskertkishi halqymyzdyng әigili túlghagha degen airyqsha qúrmeti men ystyq yqylasynyng belgisi ekenin atap ótti. Núrghisa aghanyng eskertkishi joghary kórkemdik talghammen jasalyp, erekshe ýilesim tapqan.

Osy orayda, elimizdegi eskertkish ornatu mәselesine toqtala ketkim keledi.
Áriyne, tarihta esimi qalghan túlghalardy úlyqtau óte manyzdy. Alayda ekertkish ornatu ýlken jauapkershilikti talap etedi. Ókinishke qaray, elimizde eskertkishterdi zansyz ornatu faktileri jii kezdesip otyr.

Mәdeniyet jәne aqparat ministrligi jýrgizgen taldaugha sәikes, songhy bes jylda elimizding on ónirinde 49 eskertkish zang talaptaryn saqtamay ornatylghan.

Eng kóp zansyz ornatylghan eskertkishter Týrkistan (17) jәne Qostanay (15) oblystarynda tirkelgen.

Tipti respublikalyq komissiya qoldamaghan jobalar da óz betimen ornatylyp ketken. Keybir eskertkishter jeke menshik aumaqtargha qoyylyp, keyde eskertkish pen shaghyn arhiytekturalyq nysannyng aiyrmasy da mýlde eskerilmey jatady.

Sondyqtan eskertkish ornatu – tek yqylas pen niyet emes, eng aldymen tәrtip pen jauapkershilik ekenin eskeru kerek. Ásirese, iygi niyetpen qoldau bildirip jýrgen demeushiler, mesenattar búl mәseleni údayy nazarda ústasa deymiz. Al jergilikti atqarushy organdar zansyzdyqqa jol bermey, qatang baqylaugha aluy kerek.

QR «Tarihiy-mәdeny múra obektilerin qorghau jәne paydalanu turaly» zangha sәikes, әrbir jana eskertkish monumentaldy óner qúrylystaryn ornatu júmystaryn oblystardyn, respublikalyq manyzy bar qalalardyng jәne astananyng jergilikti atqarushy organdary jýzege asyrady.
Monumentaldy óner qúrylystaryn ornatu tәrtibi ministrlik qaghidalarmen rettelgen.

Sonymen qatar, Ákimshilik qúqyq búzushylyq turaly kodekste monumentaldy óner nysandaryn ornatu erejesin búzghandargha aiyppúl qarastyrylghan. Naqtyraq aitqanda, jeke túlghalargha – on, lauazymdy túlghalar men shaghyn kәsipkerlik subektilerine – elu, orta kәsipkerlik subektilerine – jýz, iri kәsipkerlik subektilerine – eki jýz elu ailyq eseptik kórsetkish kóleminde, sonday-aq jýrgizilip jatqan júmystardy uaqytsha toqtatu qarastyrylghan.
Key jaghdaylarda eskertkishter jeke menshik aumaqtargha ornatylyp, qoghamdyq kenistikting estetikalyq kelbeti eskerilmey jatady. Múnyng bәri týptep kelgende tarihy túlghalargha degen qúrmetting layyqty dengeyde kórinis tabuyna keri әserin tiygizedi.

Tariyhqa adaldyq tәrtipten bastalady. Óitkeni, eskertkish — búl tek ótkenge qúrmet belgisi ghana emes, sonymen birge keler úrpaqqa degen ortaq amanatymyz.

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

46 - sóz

Profilaktika bytovogo nasiliya

Almaz Eshanov 677
Qauip etkennen aitamyn

Jau joq deme – jar astynda...

Quat Qayranbaev 9394
46 - sóz

Kәraghanyng kórkemdik kókjiyegi

Dәuren Baqdәuletúly 762