Астанада «Digital Bridge» халықаралық технологиялық форумы қарсаңында Қазақстан Парламентінде жасанды интеллектіні дамытуға арналған парламенттік тыңдалым өтті. Мәжіліс төрағасы Ерлан Қошанов өз баяндамасында бұл бағыттың ел дамуы үшін стратегиялық мәні бар екенін атап өтті.

Жаһандық жарыс және Қазақстанның орны

Қазіргі таңда әлемде жасанды интеллект технологиялары бойынша нағыз бәсеке жүріп жатыр. АҚШ, Қытай және Ұлыбритания көш бастап келеді. ChatGPT сияқты жүйелер небәрі екі жылдың ішінде 800 миллионнан астам адамды қамтып, интернеттің өзі енгізілген кездегіден де жылдам таралуда. Сарапшылардың болжамына сәйкес, 2025 жылға қарай жасанды интеллект нарығының көлемі 740 млрд долларға жетпек.

Қазақстан да бұл үдерістен шет қалмайды. Мәжіліс төрағасының айтуынша, елде арнайы заң қабылданып, суперкомпьютер мен ұлттық ЖИ платформасы іске қосылды. «Smart Data Ukimet» жобасы нәтижесін беріп, электрондық үкімет деңгейінде Қазақстан бүгінде 193 мемлекеттің ішінде 24-ші орында тұр. Сонымен қатар, банк қызметтерінің онлайн көрсеткіші бойынша еліміз үздік ондыққа енді.

Жеті басым бағыт

Ерлан Қошанов тыңдалымда жасанды интеллектіні дамытудың жеті негізгі бағытын атап өтті:
1. Этика және қауіпсіздік – ЖИ-ды теріс мақсатта қолдануға жол бермеу үшін заңнаманы үнемі жетілдіру қажет.
2. Еңбек нарығы – жаңа технологиялар көптеген мамандықтарға қауіп төндіреді, сондықтан кәсіби машықтарды жаңарту маңызды.
3. Білім беру – ЖИ мұғалімнің орнын алмастырмай, білім сапасын арттыруға көмекші болуы тиіс.
4. Киберқауіпсіздік – дипфейктер мен цифрлық алаяқтыққа қарсы халықаралық ынтымақтастық қажет.
5. Ауыл шаруашылығы – ЖИ фермерлер мен агрономдар үшін күнделікті көмекші құралға айналуы тиіс.
6. Су ресурстары – табиғи апаттардың алдын алу үшін жаңа технологияларды қолдану қажет.
7. Халықаралық ынтымақтастық – Қазақстан БҰҰ аясында «Глобалды диалогты» қолдайды және AlemAI орталығын, ЖИ этикасы жөніндегі діни комиссия құру бастамасын ілгерілетуде.

Ұлттық модель қажеттілігі

Мәжіліс төрағасы Қазақстанға жасанды интеллектінің ұлттық моделі қажет екенін айтты. Ол қауіпсіз, экономикаға тиімді және ұлттық мүддеге сай болуы тиіс. «Бұл – жай ғана жарыс емес, ақыл-ой мен білімнің бәсекесі. Сол бәйгеде біздің де озық елдер қатарында болуға мүмкіндігіміз жеткілікті», – деді Ерлан Қошанов.

Парламенттік тыңдалым жасанды интеллектіні елдің барлық саласына енгізу ісіне жаңа серпін берді. Мәжіліс төрағасы басты мақсат – халыққа нақты пайда әкелетін жобаларды жүзеге асыру екенін атап өтті. Цифрландыру мен жасанды интеллект Қазақстанның прогрессивті дамуының негізгі драйверіне айналмақ.

Abai.kz