ЧО ЕНГ ЧОН, КОРЕЙ ЕЛШІСІ: ЕҢ МАҢЫЗДЫСЫ – АНА ТІЛІҢДІ БІЛУ
Кореяның Қазақстандағы елшісі ЧО ЕНГ ЧОН «Айқын» газетінің журналистеріне сұхбат берді. Елшілік қызметіне жаңадан кіріскен дипломат кәріс халқы мен қазақ ұлтының арасындағы жақындықты, ұқсастықты әңгімелей келіп, адам өміріндегі ана тілдің алар орны жайлы ойларын ортаға салған. Біз елшімен болған сол сұхбатты сәл ықшамдап, оқырман назарына ұсынуды жөн көрдік.
– Мәртебелі елші мырза! Бізге сұхбат беруге келіскеніңіз үшін алғысымызды білдіреміз. Біздің елде елшілік қызметіңізді жақында ғана бастапсыз. Келген қадамыңыз құтты болсын! Бізді Қазақстанмен қаншалықты таныстығыңыз қызықтырады.
– Тағайындалғаннан кейін ең алғашқы алған әсерім – Қазақстанның серпінді дамып келе жатқан көрінісі болды. Атап айтар болсақ, Қазақстанның ұзақ мерзімді индустриялық әртараптандыру және инновациялық даму стратегиясы үшін әртүрлі саясат негізінде елді ілгерілетіп отырғаны таңданарлықтай. Әсіресе, Астананың 2017 жылы ЭКСПО-ға дайындық шарасын жүргізу барысында тез арада гүлденіп келе жатқанына куә болудамын.
– Қазақтар мен корейлердің мәдениеті ұқсас көрінеді. Сіз алғашқы күннен бері не байқадыңыз?
– Менің ойымша,Оңтүстік Корея мен Қазақстанды мәдени тұрғыдан алып қараcақ, отбасы және бала тәрбиесі, үлкенге деген құрмет пен бейбітсүйгіштігі бір-біріне қатты ұқсас. Осындай ұқсастықпен қатар, қазақ халқының корей халқымен бет-келбетінің ұқсастықтары да басым болғандықтан, өзімді елімде жүргендей сезінемін.
– Бұрын елшілік қызметте болған Пэк Чу Хен мырза әрдайым қазақы ортада қазақша амандасушы еді. Ол кісі әрдайым ресми кештерде қазақша сөйлеп таңғалдыратын. Мұны айтып отырған себебіміз, Кореяда мемлекеттік қызметтегілерге ана тілін немесе қызметке баратын елдің тілін білу міндеттеле ме?
– Шет тілін білу қабілеттілігі лауазымды тұлғалар мен дипломаттардан талап етілетін қабілеттің бірі және сол шет тілін белгілі деңгейде білу маңызды болып саналады. Бірақ соның ішінде ең маңыздысы – ана тіліңді білу. Министрлік немесе қандайда бір мемлекеттік органда жұмыс жасаған жағдайда, корей тілінде түсіндіріп, корей тілінде сөйлеу қажет. Дипломаттар жұмысын өзге шетел тілінде атқармайды. Дипломат пен мемлекеттік қызметкердің атқаратын қызметінің басым бөлігін: есептер, Word құжаты, стратегиялық мақалалар, жоспарлар, баспасөз хабарламалары, деректер құрап, олардың көпшілігі корей тілінде жазылады. Шет елдердің елшіліктерінде қызмет атқарғанда, ұйымның орталық мекемесіндегіден гөрі шет тілін көбірек қолданады. Бірақ басқа тараптың айтқан сөзін ұғыну, анықтама беру, сол ақпаратты хабарлау, жазбаша жұмыстар – осының барлығы корей тілінде атқару қабілетіне негізделген.
Осыған байланысты, Қазақстанда мемлекеттік тілге үлкен мән беретін Елбасы Назарбаевтың саясаты өте маңызды әрі қолайлы деп есептеймін.
– Корей халқында еңбекқорлық қанында бар ма, әлде нарықтың талап етуінен қалыптасқан әдет пе?
– Қазақ халқынан корей халқының айырмашылығы – корейлер ауыл шаруашылығымен көптеп айналысуында. Кореядағы ауыл шаруашылығы деген ұғым маусым мен уақытқа қарамай, міндетті түрде атқарылуы керек жұмысты ыждағатпен орындау болып табылады. 1960 жылға дейін кедей болған корей халқы 1970-80-жылдары еңбексүйгіштіктерінің арқасында қысқа мерзімде экономикалық даму мен индустрияландыруға қол жеткізе алды. Атап өтерлік қағида – еңбекқорлық қанымызда бар қасиет.
– Сұхбатыңызға рақмет. Жұмысыңызға табыс тілейміз!
Сұхбаттасқан Жолдасбек ДУАНАБАЙ, Дастан АҚАШ
«Айқын газеті»