«پارازيتتەر» ءفيلمى گولليۆۋدتى نەسىمەن ءتانتى ەتتى؟ ءاربىر ادامدى وزىنە كۇدىكپەن قاراتا بىلگەنىمەن شىعار. ارقايسىمىزدى ءوز ىشىمىزدەگى «پارازيتىمىزبەن» قورقىتا العاندىعىمەن شىعار...
ومىرشەڭ، ەشقاشان ولمەيتىن تاقىرىپتار بولادى. ول ادامنىڭ ميى سەكىلدى. ءتۇپسىز عالام، شەكسىز كەڭىستىك. زەرتتەۋدىڭ مۇمكىندىگى بولسا عالىمدار ونى الدەقاشان شەمىشكەشە شاعىپ، ءاربىر قىرتىسىن بۇيرەگىڭ مەن جۇرەگىڭدى زەرتتەگەندەي عىپ الاقانىڭا سالىپ بەرەر ەدى. «پارازيتتەر» سول ءتۇپسىز تۇڭعيىقتىڭ ءبىر تالشىعىن ميىڭنان سۋىرىپ شىققانداي بولادى.

اسان مەن ۇسەن ەرتەگىسى قالاي ەدى؟ اسان — بايدىڭ بالاسى، ولاق، شولاق، جالقاۋ، قورقاق، جىلاۋىق. ۇسەن — كەدەيدىڭ بالاسى. شارۋاعا ەپتى، ومىرگە بەيىم، كورگەنى كوپ، سابىرلى، ۇستامدى. ۇسەن بولماسا اسان ايدالادا اداسىپ، يا بولماسا اشتان ولەر ەدى. بۇل ءبىز عانا سەنەتىن ەرتەگى ەمەس ەكەن. پون چجۋن حونىڭ دا كەيىپكەرلەرى وسىعان ۇقسايدى. تەك اڭقاۋ باي مەن ارامزا كەدەي. ءبىزدىڭ ەرتەگى ادامزاتتىق گۋمانيزم ۇلگىسىنەن اتتامايدى، اسىڭدى ادالىنان تاۋىپ جە دەيدى. بۇل مورال ءبىزدى بايعا ەمەس، كەدەيگە ەلىكتەۋگە ۇندەدى، ۇيرەتتى... بايدىڭ ءبارى ساراڭ، قياناتشىل، جالقاۋ، ارامتاماق دەپ ويلادىق). ال، كورەيلىك رەجيسسەردىڭ ەرتەگىسى كورەرمەندى بۇدان ءسال باسقاشا باعىتقا باستايدى. ەرتەدەگى ەرتەگى مەن بۇگىنگىنىڭ ءفيلمىن سالىستىرۋ اقىلعا سىيمايتىن ابسۋرد شىعار. بىراق ءفيلمدى كورگەن كەزدەگى ءبىرىنشى ويىما ورالعانى وسى بولدى (ول ءۇشىن كەشىرىم سۇرايمىن)). ءبىز سەنگەن شىندىق ادامدى اقشاعا تاۋەلدى ەمەس دەدى. بايلىقتى قولدىڭ كىرى دەدى. بارعا تاۋبە، جوققا قاناعات دەدى. وسىلايشا، ءومىر ءسۇرۋىمىز ءۇشىن كەرەك قاجەتتىلىكتەردى ءبىز سۇراۋعا، جۇلىپ الۋعا ەمەس، اۋىزدىقتاۋعا ۇيرەندىك. بىراق كيم اۋلەتىنىڭ شىندىعى اشىلىپ، اقيقاتى ايان بولعاندا بۇل تراگيكومەديانىڭ ادامزاتقا ورتاق ەكەنىن، ءبىزدىڭ تاربيە، ءبىزدىڭ قوعام اۋىزدىقتاعان پارازيتتەردىڭ دە كۇتپەگەن جەردەن اتويلاۋى ء(تىپتى اينالامىزدا اتويلاپ تا جاتۋى دا) مۇمكىن ەكەندىگىن ىشكى تۇيسىگىڭمەن سەزەسىڭ. جانە ول پارازيتتەردىڭ الىس ەمەس، ءدال جانىڭدا (بالكىم ءوز ىشىڭدە) جۇرگەنى كوڭىلىڭدى ءتىپتى كۇپتى قىلادى. ياعني، قيانات، قاسىرەت تە ادامزاتقا ورتاق. وندا ۇلت، ءدىن ءدىل بولمايدى. «وسكار» ساراپشىلارىنىڭ وسى تۇرعىداعى تاڭداۋى ەشقانداي كۇمان تۋعىزبايدى. فيلم بىزگە ءمالىم دە بەيمالىم تاقىرىپقا بارعانىمەن قۇندى.

مەن بۇل فيلمنەن كەيبىر پىكىرلەردە ايتىلىپ جاتقانداي «باي مەن كەدەيگە قاتىستى تاپتىق ءبولىنىستى» كورمەيمىن. ستسەناريدەگى پاك اۋلەتى مەن كيم اۋلەتىنىڭ ورنىن اۋىستىرا سالسا دا تۇك وزگەرمەيدى. جاقسىلىق پەن جاماندىقتى اۋىستىرا المايسىز، بىراق بايدى كەدەي، كەدەيدى وپ وڭاي باي قىلا سالۋعا بولادى. مۇندا تەك ادامنىڭ ميىنداعى قاشان، قانداي جاعدايدا ورىن الاتىنى بەلگىسىز تالشىقتار جارىلىسىن سەزىنۋ، ۇعۋ مۇمكىن ەمەستىگى عانا وزەكتى. ونىڭ شەبەرلىگى دە وسىندا.

«پارازيتتەر» كينوسىنىڭ مۇنداي فيلوسوفياسى ونىڭ ءبىر بىرىمەن قابىسپايتىن، كوزگە وعاش، قارابايىرلاۋ كورىنەتىن، ءتىپتى كەيدە جالىقتىرىپ جىبەرەتىن تۇستارىن اقتاپ الادى. سىرتتاعى تۋعان كۇن كەشىن قاندى قىرعىنعا اينالدىراتىن كەدەيلەر «قاقتىعىسى» دا ءفيلمدى سوڭعى ساتتەردە زومبي پارازيتتەر قاپتايتىن فانتاستيكاعا ۇقساتادى.

داۋلەتتى پاكتان قالعان ساۋلەتتى سارايدى، ونىڭ جەرتولەسىندە جاتقان اكەسىمەن قوسىپ ساتىپ العىسى كەلەتىن كي ۋ-دى باياعى پارازيتتىك سيپاتىنان اراشالاپ تا الا المايسىز. ويتكەنى ول دا، ونىڭ ساۋلەتتى ساراي استىنداعى اكەسى دە مەنىڭ تۇسىنىگىمدە، پارازيتتەردىڭ ماڭگىلىك ءارى جاسامپاز ەكەنىن جانە ولاردىڭ وسىنداي ءبىر قالتارىستاردا وزدەرىنىڭ «جۇلدىزدى» ساعاتىن كۇتىپ جاتاتىنىن كورسەتەدى. بۇل ەندى باسقا پارازيتتەر. ەڭ وكىنىشتىسى وسى.

ايگىلى الەكسەي سەرەبرياكوۆتىڭ: «ارتىستىك وڭاي كاسىپ ەمەس، ماسەلەن، يت پەن بالاداي شىنايى بولۋ ەكىنىڭ ءبىرىنىڭ قولىنان كەلمەيدى» دەيتىن ءسوزى بار. «پارازيتتارداعى» ارتىستەردىڭ ويىنىن وسى تالاپ ۇددەسىنەن شىقتى دەي المايمىز. جارقىراعان، توسىننان تۋعان جۇلدىز كورمەيسىڭ. بالكىم، رەجيسسەر اكتەرلاردى ءبىر دەڭگەيدە كورسەتۋ ارقىلى پارازيتتاردا ليدەر بولمايتىنىن ايتقىسى كەلدى مە ەكەن؟!

باياعى دا ۇلكەندەر «جەر استىنان جىك شىقتى، ەكى قۇلاعى تىك شىقتى» دەسىپ وتىراتىن. ول جىكتىڭ ادامزاتتىڭ اراسىنان شىعاتىن ءارتۇرلى مىنەزدەر ەكەنىن، تىك شىققان قۇلاعىنىڭ اينالاسىنا، قورشاعان ورتاسىنا سالاتىن لاڭى ەكەندىگىن ەندى عانا ۇعىنىپ جاتىرمىز. شىندىعىندا، قاي قوعامدا بولسىن، قاي ورتادا بولسىن ءبىز سەنگەن قۇندىلىقتاردىڭ وزگەرگەنىن كورەسىز. رەجيسسەر كورەرمەنىنە كوپتەگەن تالاستى سۇراق تاستايدى.

شولپان راقىمقىزىنىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسىنان

Abai.kz