پەتيتسيا: قورعانىس ءمينيسترى وتستاۆكاعا كەتسىن!
كەشە «alash.online» سايتىنا قازاقستاننىڭ قورعانىس ءمينيسترى رۋسلان جاقسىلىقوۆتى ورنىنان بوساتۋدى تالاپ ەتكەن پەتيتسيا جاريالاندى.
«قاسىم-جومارت توقاەۆ قاسكەلەڭنىڭ تۋماسى رۋسلان جاقسىلىقوۆتى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قورعانىس ءمينيسترى قىزمەتىنە تاعايىنداۋ تۋرالى جارلىققا 2022 جىلعى 19 قاڭتاردا قول قويدى. 2022 جىلى 6 مامىردا وعان «گەنەرال-پولكوۆنيك» اتاعى بەرىلدى.
سودان بەرى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا جاريالاناتىن جاس ساربازداردىڭ ءولىمى تۋرالى دەرەكتەر تولاستاعان ەمەس. قازاقستان اسكەرىندە سۇمدىق تارتىپسىزدىك ورناعان. اتا-انالار بالالارىن اسكەرگە جىبەرگىسى كەلمەيدى. جاستاردى ۇرلاپ، ولاردى ەرىكسىز اسكەرگە جونەلتكەن جاعدايلار دا بولدى. ءبىز، پەتيتسياعا قول قويعان ازاماتتار، ەل پرەزيدەنتىنەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قورعانىس ءمينيسترى رۋسلان جاقسىلىقوۆتى وتستاۆكاعا جىبەرۋدى تاباندى تۇردە تالاپ ەتەمىز»، - دەلىنگەن پەتيتسيادا.
كەيىنگى ۋاقىتتا اسكەرگە كەتكەن ساربازدار ءولىمىنىڭ جيىلەپ كەتكەنى راس.
ءبىرىنشى ناۋرىزدا جامبىل وبلىسى «انداس باتىر» اسكەري ءبولىمىنىڭ جوعالىپ كەتكەن ساربازى ۇلىقبەك بەردەشەۆتىڭ ءولى دەنەسى قىرعىزستاننان تابىلدى. 18 جاستاعى جىگىتتىڭ اكەسى «ۇلىنىڭ سوڭعى كەزدە ءجيى حابارلاسىپ، اقشا سۇراعانىن» ايتقان.
22 ءساۋىر كۇنى ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ تۋماسى قاتارداعى جاۋىنگەر الىبەك قالباي قايتىس بولدى. ونىڭ جامبىل وبلىسى گۆاردەيسكي كەنتىندەگى اسكەري بولىمگە شاقىرىلعانىنا ءتورت كۇن عانا بولعان ەدى. مارقۇمنىڭ تۋىستارى، الىبەكتىڭ سوققىعا جىلعىلعانىن، ونىڭ دەنەسىنىڭ كوگەرىپ كەتكەنىن ايتقان.
ماۋسىم ايىندا ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ بەينەۋ شەكارا قىزمەتىندە مەرزىمدى اسكەري قىزمەت اتقارعان 19 جاستاعى تەشەباەۆ ەدىل قايتىس بولدى. ونىڭ ءولىمى تۋرالى اسكەري قىزمەتكەرلەر بىرەسە «اياق كيىمىنىڭ باۋىنا اسىلىپ قالدى» دەسە، بىرەسە « بەلبەۋىنە اسىلىپ قالدى» دەگەن. ونىڭ حات جازىپ كەتكەنى تۋرالى دا ءارتۇرلى اقپارات بەرگەن.
شىلدەدە نۇر-سۇلتان قالاسى ماڭىنداعى «كىشى مايلان» وقۋ-جاتتىعۋ الاڭىندا اسكەري جاتتىعۋ كەزىندە سارباز دارحان مالىك كوز جۇمدى. ول «ايبىن» پرەزيدەنتتىك پولكىندا اسكەري بورىشىن اتقارعان. پولك باسشىلىعى «ساربازدار ءوزارا ازىلدەسىپ، ويناپ، دارحاندى ارىپتەسى قاۋىپسىزدىكتى ساقتاماي تاپانشامەن اتىپ جىبەرگەن»، دەپ تۇسىنىك بەردى. مارقۇمنىڭ تۋىستارى بۇعان سەنبەيدى.
تاياۋدا ۇلتتىق ۇلاننىڭ ەكى ساربازى ءوزىن-ءوزى ءولتىردى. ستەپنوگورسك قالاسىنداعى اسكەري ءبولىمنىڭ قىزمەتكەرى ورازباي اۆتوپاركتەگى قويمادا اسىلىپ تۇرعان كۇيىندە تابىلعان. ول 1995 جىلى تۋعان، جەتىسۋ وبلىسى قورعانىس ىستەرى جونىندەگى پانفيلوۆ باسقارماسىنان 2021 جىلدىڭ كۇزىندە شاقىرىلعان ەكەن. ال، اعا سەرجانت مەرعاليەۆ ابىلاي 30 شىلدەدە اقتاۋداعى ۇيىندە دارەتحانادا اسىلىپ ولگەن. ول 1990 جىلى تۋعان، ۇلتتىق ۇلاندا 2015 جىلدان باستاپ قىزمەت ەتكەن.
جۋرناليستەر قورعانىس مينيسترىنەن «اسكەردەگى ساربازدار ءولىمى نەگە جىيلەپ كەتكەنىن سۇراعاندا»، مينيستر: «ءبىرىنشى كەزەكتە جاستار ءوز ءومىرىن نە سەبەپتى قيىپ جاتقانىن ءتۇسىنۋ كەرەك. بۇعان تەك اسكەر عانا كىنالى ەمەس. اسكەرگە كەلگەن جىگىتتىڭ ءومىرى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىك كومانديرگە جۇكتەلەدى. دەگەنمەن ولار اسكەرگە ازاماتتىق قوعامنان كەلەدى جانە بۇل جاستاردىڭ وزدەرىنىڭ پروبلەمالارى دا بولادى. اسكەردىڭ ماقساتى – بىزگە اقىل-ويى جەتىلىپ كەلگەن ادامنىڭ پروبلەمالارىن شەشۋگە جاردەم جاساۋ»، - دەپ جاۋاپ بەرگەن جاقسىلىقوۆ اسكەردەگى زاڭسىزدىقتىڭ ناقتى سەبەبىن ايتۋدان جالتاردى.
رۋسلان جاقسىلىقوۆ قاڭتار قىرعىنىنان كەيىن قورعانىس ءمينيسترى قىزمەتىنە كەلدى. ول 1966 جىلى 4 ناۋرىزدا الماتى وبلىسىنىڭ قاسكەلەن قالاسىندا قىزمەتشىلەر وتباسىندا دۇنيەگە كەلگەن. ۇلتى – قازاق. پەداگوگيكا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، اسكەري شەنى - گەنەرال-لەيتەنانت، رەسەيدە ءبىلىم العان.
بۇعان دەيىن، 2007 جانە 2008 جىلدار ارالىعىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءىىم ىشكى اسكەرلەرى قولباسشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى – قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءىىم ىشكى اسكەرلەر باس شتابىنىڭ باستىعى، 2008 جىلعى 4 قىركۇيەكتەن باستاپ قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءىىم ىشكى اسكەرلەرىنىڭ قولباسشىسى، 2013 جىلعى 22 قانتاردان باستاپ قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءىىم ىشكى اسكەرلەرىنىڭ باس قولباسشىسى، 2014 جىلعى 24 ساۋىرىنەن باستاپ قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق ۇلانىنىنىڭ باس قولباسشىسى، 2021 جىلعى 29 قىركۇيەكتەن باستاپ قازاقستان رەسپۋبليكاسى ىشكى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى – ۇلتتىق ۇلانىنىڭ باس قولباسشىسى بولىپ جوعارى دارەجەلى قىزمەتتەر اتقارعان.
پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ بۇرىنعى قورعانىس ءمينيسترى مۇرات بەكتانوۆتى 2022 جىلى 19 قاڭتاردا «قاڭتار وقيعالارى كەزىندە كومانديرلىك قابىلەتىن كورسەتە المادى» دەپ كىنا تاعىپ، ورنىنان بوساتقان بولاتىن. ال، 19 اقپاندا باس پروكۋراتۋرا مۇرات بەكتانوۆتىڭ ۇستىنەن قىلمىستىق ءىس قوزعاپ، ەكى ايعا قاماۋعا الدى.
Abai.kz