سەنبى, 23 قاراشا 2024
اقمىلتىق 4198 9 پىكىر 15 ماۋسىم, 2023 ساعات 13:02

اقورداداعى جالعىزدىق

توقاەۆ، تاسجۇرەكوۆ جانە مۇقيبەك

قاسىم-جومارت توقاەۆ:

- 2019-2021 جىلدارى ءونىم وڭدەۋگە بەرىلگەن سۋبسيديانى الايىق. بۇل قاراجاتتىڭ تەڭ جارتىسى سۋبسيديا الام دەۋشىلەردىڭ 10 پايىزىنىڭ عانا قولىنا تيگەن;

- سۋبسيديا العان كەيبىر پىسىقايلار ءوندىرىستى وركەندەتۋدىڭ ورنىنا بيۋدجەت قارجىسىن قالتاسىنا باسىپ، شالقىپ ءومىر سۇرگەن. ال قاراپايىم شارۋالار ءۇشىن سۋبسيديا الۋ – قيامەتتىڭ قيىنى;

- وكىنىشكە قاراي، اكىمدەر سونى بىلە تۇرا، الداعى قيىندىقتاردى ۋاقتىلى باعامداي المايدى. جاۋاپكەرشىلىكتى وزىنە الىپ، دەر كەزىندە شەشىم قابىلداۋدان قاشادى.

بۇل – پرەزيدەنتىمىز قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ 2023 جىلعى 19 ءساۋىر كۇنى ەلىمىزدىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى كەڭەيتىلگەن كەڭەستە سويلەگەن سوزدەرى.

ەربول تاسجۇرەكوۆ:

- مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس اگروونەركاسىپتىك كەشەندى مەملەكەتتىك قولداۋدى جەتىلدىرۋ جونىندەگى جۇمىس توبى قۇرىلدى، وعان سالالىق قاۋىمداستىقتار مەن وداقتاردىڭ، اگروبيزنەستىڭ، عىلىمنىڭ، مۇددەلى مەملەكەتتىك جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى سەناتى مەن ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتارىنىڭ وكىلدەرى كىردى. بارلىعى جۇمىس توبىنىڭ 9 وتىرىسى وتكىزىلدى، وندا سۋبسيديالاۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋ تاسىلدەرى تالقىلاندى.

قولدانىستاعى سۋبسيديالاۋ جۇيەسىن رەفورمالاۋدىڭ بىرنەشە نۇسقالارى دايىندالدى، ولار جۇمىس توبىنىڭ وتىرىستارىندا بىرنەشە رەت تالقىلاندى.

تۇبەگەيلى رەفورمالاۋدىڭ بارلىق ۇسىنىلعان نۇسقالارىن اگروبيزنەس وكىلدەرى قولدامادى، فەرمەرلەر قاۋىمداستىعى قولدانىستاعى سۋبسيديالاۋ جۇيەسىن ساقتاۋدى تالاپ ەتتى.

بۇل – اۋىت مقيبەكتىڭ اۋىل اكىمىنىڭ قۇزىرەتىن كەڭەيتۋ تۋرالى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى ولجاس بەكتەنوۆتىڭ اتىنا e-OTINISH ارقىلى جولداعان ۇسىنىس-حاتىنا اۋىل شارۋاشىلىعى ۆيتسە-ءمينيسترى ەربول تاسجۇرەكوۆتىڭ بەرگەن جاۋابىنىڭ ءبىر بولىگى.

اۋىت مۇقيبەك:

- ارينە، اگروبيزنەس وكىلدەرى مەن فەرمەرلەر قاۋىمداستىعى ءۇشىن قازىرگى قولدانىستاعى سۋبسيديالاۋ جۇيەسى «اقشا جاساۋداعى» تابىلماس مۇمكىندىك.

ەگەر، اۋىل اكىمىنە مەن ۇسىنعان قۇزىرەتتەر بەرىلسە، ولار وتىز جىل بويى جەپ كەلگەن «مايشەلپەگىنەن» ايىرىلادى.

ويلاڭىزشى، از عانا اگروبيزنەس وكىلدەرى مەن فەرمەرلەر قاۋىمداستىعىنىڭ مۇددەسى ءبىرىنشى ورىندا تۇرۋ كەرەك پە، الدە 7,5 ميلليوننان استام اۋىل حالقىنىڭ مۇددەسى ماڭىزدى ما؟!

بۇل جەردە، اگروبيزنەس وكىلدەرى مەن فەرمەرلەرگە سۋبسيديا بەرىلمەسىن دەگەن ءسوز جوق، تەك  سۋبسيديالاۋ جولىن وزەرتۋدى عانا ايتىپ وتىرمىن. ناقتىلاپ ايتسام، اتالعان شارۋاشىلىق يەلەرى ءبىر اۋىلعا تىركەلسىن دە، سوسىن اۋىل اكىمىنە سۋبسيديالاۋ تۋرالى ءوتىنىش جاساپ، اۋىلدىق كەڭەستىڭ ماقىلداۋىمەن السىن...

بۇل – اۋىت مۇقيبەكتىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ۆيتسە-ءمينيسترى ەربول تاسجۇرەكوۆتىڭ بەرگەن جاۋابىنا بايلانىستى، پرەزيدەت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى ولجاس بەكتەنوۆتىڭ اتىنا «e-OTINISH» ارقىلى جولداعان وسى تاقىرىپتاعى ءۇشىنشى حاتىنان الىنعان ءۇزىندى. جاۋابى ءالى كەلگەن جوق.

***

تۇسىنىكتىرەك بولۋ ءۇشىن اڭگىمەنى باسىنان باستايىن.

ولجاس بەكتەنوۆ پرەزيدەت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى بولىپ كەلگەلى اۋىلدىق وكرۋگ اكىمىنىڭ قۇزىرەتىن ودان ارى كەڭەيتۋ تۋرالى ۇسىنىس-حاتتار جازۋدامىن. ءبىرىنشى حاتىم گ.س. يراليموۆا دەگەن حانىمنىڭ قولىنا ءتيىپ ەدى، بايقايمىن، وقىلماعان كۇيى ۇكىمەتكە لاقتىرىلا سالدى.

ەكىنشى حاتىم ءۇش مينيسترلىككە – ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگىنە، اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنە، سونداي-اق ساۋدا جانە ينتەگراتسيا مينيسترلىگىنە جولدانىپ كەتە باردى.

سودان پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ وتىنىشتەردى قاراۋدى باقىلاۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى قاناتبەك جايساڭباەۆ مىرزانىڭ اتىنا حات جازىپ ءجۇرىپ، ايتەۋىر، زورعا ولجاس بەكتەنوۆ پەن ونىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى تيمۋر سۇلەيمەنوۆتىڭ اتىنا تىركەلگەندەي بولدى.

ولجاس بەكتەنوۆتىڭ اتىنا جاقىندا عانا جازعان ءۇشىنشى حاتىم دا يەسىن تاپپاي، تاعى ۇكىمەت تاراپقا باعىتتالىپ تۇر.

ءوتىنىشىمدى پرەزيدەت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسىنىڭ قولىنا تيگىزىڭىزشى دەپ، تاعى دا قاناتبەك جايساڭباەۆقا جالىنىپ-جالبارىنىپ حات جولداپ قويدىم. جەتىپ قالار دەپ وتىرمىن.

سونداعى  اۋىلدىق وكرۋگ اكىمىنە بەرىلسىن دەپ وتىرعان قۇزىرەتىم نەگىزىنەن ۇشەۋ:

- ءوزى جەتەكشىلىك ەتەتىن اۋىلدىڭ جەرىن ءوزى باسقارۋ;

- اۋداندىق، وبلىسىق جانە رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن بولىنەتىن قاراجاتتى ءوزى باسقارۋ جانە يگەرۋ;

- اۋىل تۇرعىندارىنا بەرىلەتىن سۋبسيديالاردىڭ، گرانتتاردىڭ جانە قايتارىمسىز نەسيەلەر مەن تومەن ءوسىمدى نەسيەلەردىڭ كىمدەرگە بەرىلەتىنىن الدىن-الا ءوزى بەلگىلەپ، اۋىلدىق كەڭەستىڭ بەكتۋىنەن وتكىزىپ، جوعارىعا ۇسىنۋ.

سونىمەن بىرگە، اۋدان مەن وبلىستى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن ايىرىپ, تەك جەرگىلىكتى بيۋدجەتپەن قالدىرۋ ماسەلەسىن دە وسى جولى قاراستىرعان دۇرىس دەپ ەسەپتەيمىن.

ءسويتىپ، وتىز جىلعا جالعاسقان جەمقورلىق سحەماسىن تالقانداۋىمىز كەرەك!

P.S.-1:

مەملەكەت تە قۇددى ادام سەكىلدى. ول دا اۋىرادى. قاي جەرىنەن اۋرۋ بەلگىسى بايقالسا، سول جەرىن سول كۇنى ەمدەۋ كەرەك. ءبىزدىڭ مەملەكەتتىڭ ەكى بۇيىرىننەن جەمقورلىق دەگەن دەرت قىسىپ، مەڭدەتىپ تۇر. سونىڭ بىرەۋىنە قاسىم-جومارت توقاەۆ جاقىندا ءدوپ باسىپ دياگنوز قويدى. «سۋبسيديالاۋ جۇيەسىندە» اقاۋ بار ەكەن.

مىنە، ەندى سونى ەمدەۋدىڭ ورايى كەلىپ تۇر. ماجىلىستە تالقىلانىپ جاتقان «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ تۋرالى» زاڭىنىڭ جوباسىنا تولىقتىرۋ ەنگىزىپ، اۋداندىق ماڭىزى بار قالا، اۋىل، كەنت، اۋىلدىق وكرۋگ اكىمىنە مەن ۇسىنعان ءۇش قۇزىرەتتى بەرىپ كەپ جىبەرسەك، قازاقستان ءبىر بۇيىرىنەن وتىز جىل بويى قىسىپ كەلگەن دەرتتەن قۇلان تازا ساۋىعىپ كەتكەلى تۇر.

كوردىڭىز بە، سول سۋبسيديالاۋ جۇيەسىن وزگەرتەيىك دەسەك، وعان اناۋ ەكى «پارازيت» – اگروبيزنەس وكىلدەرى مەن فەرمەرلەر قاۋىمداستىعى قوس قولدارىن توبەسىنە قويىپ، قارسى شىعىپتى.

وعان اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى دارمەنسىزدىك تانىتىپ وتىر.

ال، پرەزيدەت اكىمشىلىگى ءۇنسىز!

كەسىپ ايتايىن، اۋداندىق ماڭىزى بار قالا، اۋىل، كەنت، اۋىلدىق وكرۋگ اكىمىنىڭ قۇزىرەتىن ءبىز ايتقانداي ەتىپ كەڭەيتۋ ۇكىمەتتىڭ قولىنان كەلمەيدى. ءاليحان سمايىلوۆ ەكى مارتە پرەمەر-مينيستر بولىپ وتىر، قولىن بىرەۋ بايلاپ قويعان جوق قوي! ەڭ قۇرىعاندا، ماجىلىسكە كەلىپ تۇسكەن وسى جولعى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ تۋرالى» زاڭىنىڭ جوباسىنا قوسار ەدى عوي؟!

جوق، بۇل ماسەلە تەك پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ ارالاسۋىمەن پرەزيدەنتتىڭ دەڭگەيىندە عانا شەشىلەدى.

P.S.-2:

«پرەزيدەت اكىمشىلىگى» دەپ قالدىق قوي...

پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندە مەملەكەتتىك كەڭەسشىسى ەرلان قارينەن باستاپ، قاۋىپسىزدىك كەڭەسى حاتشىسىنىڭ ورىنباسارى قانات سەيدگاپباروۆقا دەيىن ساناساق، ون توعىز كىسى وتىر.

جاس جاعىنان قاراساق، الپىستان اسقان اقساقالى – باۋىرجان وماروۆ اعامىز، «كەنجەسى» – رۋسلان جەلدىباي ءىنىمىز ەكەن. باۋكەڭنەن كەيىن قوس قۇرداس – عيزات نۇرداۋلەتوۆ پەن ەرجان قازىحان اعالارىمىز تۇر.

قالعانى ءتىپتى، ەلۋدى ەڭسەرمەگەندەر مەن قىرىقتىڭ، وتىزدىڭ ىشىندەگى كىلەڭ «سەن تۇر، مەن اتايىندار». الدى - ەكىدەن، ارتى - بىردەن لاۋازىم يەلەگەندەر...

نەگىزى، ماناعى پرەزيدەنتىمىز دياگنوزىن قويىپ بەرگەن، مەملەكەتتى مەڭدەتىپ تۇرعان دەرتتى وتا جاساپ، سىلىپ تاستايتىن اقوردانىڭ حيرۋرگتەرى – وسى كىسىلەر.

«قاندى قاڭتار» كوتەرىلىسى كەزىندەگى پرەزيدەنتكە جەتكىزگەن اقپارتتاردى  «قىسقا كۇندە قىرىق مارتە» قۇبىلتقانىن ايتپاعاندا، پرەزيدەنتتى حالىقپەن، اشىق پىكىرلى قوعام بەلسەندىلەرىمەن كەزدەستىرۋدىڭ ورنىنا، قايتا-قايتا ارۋاقتاردىڭ باسى مەن مەشىتكە جۇگىرتەتىندەر دە; قاسىم-جومارت كەمەلۇلىنىڭ اۋىزارشارىنىڭ تورىنە سىقيىپ بارىپ وزدەرى وتىرىپ الاتىندار دا; قىتاي ءجۋرناليسىنىڭ قوياتىن سۇراقتارىن دۇرىس قاداعالاماي، قاجى پرەزيدەنتىمىزدىڭ حالال ەمەس تاماقتى جاقسى كورەتىنىن الەمگە اشكەرەلەتىپ قوياتىندار دا; ءسويتىپ مەملەكەت باسشىمىزدى جاپ-جازىق جەردەن ءسۇرىندىرىپ، سوزگە قالدىرا بەرىندەر دە وسى تۇلعالار.

مەن بۇل ۇجىمنىڭ ادامدارىن ءۇش توپقا بولەمىن.

ءبىرىنشى توبى, قاسىم-جومارت توقاەۆقا ادەيى قارسى جۇمىس جاساپ، ونى حالىققا جەككورىنىشتى كورسەتكىسى كەلەتىندەر;

ەكىنشى توبى, قاسىم-جومارت كەمەلۇلىنا دەگەن نيەتتەرى ءتۇزۋ، پەيىلدەرى اق بولعانىمەن، ءىستىڭ جۇيەسىن بىلمەيتىندەر;

ءۇشىنشىسى, ءىستىڭ جۇيەسىن بىلەتىن، پرەزيدەنت تاپسىرمالارىن ءوز دەڭگەيىندە ورىنداۋعا نيەتتى بولعانىمەن، الدىڭعى ەكى توپتى اتتاپ وتە المايتىندار. ءۇشىنشى توپتاعىلاردىڭ «اساۋلارى» وزگە مەكەمەلەرگە ىسىرىلىپ كەتتى...

ارينە، بۇل توپتاردىڭ ىشىندە ولجاس بەكتەنوۆ جوق. ول بۇل قىزمەتكە جاقىندا عانا تاعايىندالدى.

امال نە، كەسەرتكى مەن جىلان قۇساپ ارباسقان وسى ءۇش توپ پرەزيدەنتتىڭ جاقسى باستامالارىن ورتا جولدا قالدىرۋمەن كەلدى.

قايتا-قايتا حات جازىپ، ول حاتتاردى الەۋمەتتىك جەلەلەر ارقىلى وسى كىسىلەردىڭ ءبىر بولىمىمەن ءبولىسىپ، شىر-پىر بولىپ جاتىرمىز. ءبىر ءوتىنىشىم عانا  ولجاس بەكتەنوۆ پەن ونىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى تەمىر سۇلەيمەنوۆتىڭ اتىنا تىركەلدى. قالعانى ورتا جولدان ۇكىمەت پەن مينيسترلىكتەرگە باعىتتالىپ، «توم مەن دجەرريدىڭ» ويىنىن ويناپ جاتىرمىز.

وتىنىشتەردى قاراۋدى باقىلاۋ ءبولىمى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى بولات بايكەنوۆ مىرزادان «قازاقستان رەسپۋبليكاسى اكىمشىلىك راسىمدىك-پروتسەستىك كودەكسىنىڭ 65-بابى 1-تارماعىنىڭ تالاپتارىنا سايكەس ەگەر وتىنىشتە كورسەتىلگەن ماسەلەلەر قۇزىرەتىنە جاتپايتىن بولسا، وندا ول ۋاكىلەتتى اكىمشىلىك ورگانعا، لاۋازىمدى ادامعا مىندەتتى تۇردە جولداناتىنىن، سونداي-اق الداعى ۋاقىتتا دا وسى سيپاتتاعى ءوتىنىشىڭىز قۇزىرلى مەملەكەتتىك ورگانعا جىبەرىلەتىنىن حابارلايمىز»، - دەگەن جاۋاپ الدىم.

پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ ءبىر مىندەتى – جەرگىلىكتى وكىلدى جانە اتقارۋشى ورگاندارعا، وبلىستار، رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالالار مەن استانا اكىمدەرىنە قاتىستى جانە وڭىرلىك ساياسات سالاسىندا پرەزيدەنتكە ەسەپ بەرۋ دەپ جازۋلى تۇر.

ءبىزدىڭ اڭگىمەمىز دە ءدال وسى تاقىرىپتا بولىپ جاتقان جوق پا؟!

ءيا، ادىلەتتىلىك ءۇشىن ايتا كەتۋىم كەرەك، ولجاس بەكتەنوۆ مىرزانىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى بولىپ كەلگەنىنە كوپ ۋاقىت بولعان جوق. سوعان قاراماستان، ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگىنە تاپسىرما بەرىپ، ءۇش مينيسترلىكتىڭ باسىن قوسقىزىپ، مەنىڭ ۇسىنىسىمدى ءبىر مارتە تالقىلاتتى. ول ءۇشىن ولجاس ابايۇلىنا العىسىم شەكسىز، ارينە!

سوندا، پرەزيدەنت اكىمشىلىگى قاسىم-جومارت كەمەلۇلىنىڭ 19 ءساۋىر كۇنى ەلىمىزدىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى كەڭەيتىلگەن كەڭەستە بادىرايتىپ تۇرىپ ايتقان جوعارىداعى سىندارىن تۇزەتۋدىڭ جولدارىن  قاراستىرىلماي، سول بەتى قالدىرعانى ما؟!

ءبىزدىڭ مەملەكتتەگى رەفورمانىڭ جوباسىن پرەزيدەنت اكىمشىلىگى ەمەس، تاعى دا سول اگروبيزنەس وكىلدەرى مەن فەرمەرلەر قاۋىمداستىعى سەكىلدى وزگە ءبىر توپ وكىلدەرى  باس بولىپ جاساپ، جانە سولاردىڭ تالابىنا ساي بەكىتىلەتىن بولعانى ما؟!

ءتىپتى، پرەزيدەنت اكىمشىلىگى ءوز ميسسياسىنان ايرىلىپ، ونىڭ مىندەتىن اگروبيزنەس وكىلدەرى مەن فەرمەرلەر قاۋىمداستىعى سياقتى ءبىر ساياسي كۇشتەر ءالى تاسادا تۇرىپ جۇرگىزەتىن سەكىلدى.

ارينە، بۇل – تيمۋر قۇلىباەۆ پەن كارىم ءماسىموۆ باسىندا تۇرىپ جاساعان «جەمقورلىق افەرا»!

مەن پرەزيدەنت اكىمشىلىگىن سىناۋ-مىنەۋدەن اۋلاقپىن، ارينە. تەك، «باۋىرجان وماروۆتان باستاپ، رۋسلان جەلدىبايعا دەيىنگى  سول ون توعىز تۇلعانىڭ ىشىندە  بىردە-ءبىر رەفورماتور كەڭەسشى جوق پا؟!» دەگەن سۇراقتىڭ ءوزىمدى قاتتى مازالايتىنىن عانا ايتقىم كەلەدى.

وسىندايدا ەسىڭە قازاقتىڭ «اتادان التاۋ تۋساڭ دا، ءبىر جالعىزدىق!» دەگەن كەيىستى ءسوزى تۇسەدى ەكەن. «قىرىق ءۋازىرى» بولعانىمەن، باتىل ۇسىنىس جاسار بىرەۋى بولماسا، وندا قاسىم-جومارت كەمەلۇلى اقوردادا جالعىز دەگەن ءسوز!

ءيا، اقورداداعى جالعىزدىق...

بۇنى باسقاشا ايتىپ ءتۇسىندىرۋ مۇمكىن ەمەس!

مەن پرەزيدەنتىمە ءمىن تاقپايمىن، قايتا وعان كومەكتەسكىم كەلەدى. بىراق، مەن دە جالعىز بولىپ تۇرمىن... حاتتارىم پرەزيدەنتتى قويىپ، پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىلارىنا جەتپەي دالمىن...

P.S.-3:

ءدال وسىنداي ماڭىزدى ماسەلە كوتەرىلگەندە باق ءىلىپ اكەتۋى كەرەك قوي.

مىسالى، باق وسى ماسەلەنى دۇركىن-دۇركىن كوتەرسە، اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترى دارحان قىدىرالى مىرزا ونى قولداماسا، قارسى بولماسىنا مەن سەنىمدىمىن.

بەرىك ءۋالي ءوزى جۇرگىزەتىن «بەتپە-بەتكە» قۇزىرلى مينيسترلىك باسشىلارىن شاقىرىپ، وسى ماسەلە توڭىرەگىندە سۇراقتار قويۋىنا بولاتىن ەدى;

دەپۋتات جۋرناليست نەمەسە جۋرناليست دەپۋتات ماقسات تولىقباي مەن ەرعانات كوپجاسارۇلى «ءبىزدىڭ ماقسات» پەن ««Ashyq alań» ساياسي توك-شوۋلارىنا مينيسترلەردى، دەپۋتاتتاردى جانە اگروبيزنەس مەن فەرمەرلەر قاۋىمداستىعىنىڭ وكىلدەرىنىڭ باسىن قوسىپ تالقىلاسا، كوپ سىردىڭ بەتى اشىلار ەدى...

 امال نە، ءبىزدىڭ جۋرناليستەر قاۋىمى دايراباەۆتىڭ سوڭىنان قالماي، ءالى دالاقتاپ ءجۇر.

قۇدايعا شۇكىر، قاسيەتىنەن اينالايىن «جاس الاش» گازەتى نازار اۋدارىپتى. جاقىندا نۇرىمجان ماۋىت اعامىز حابارلاسىپ، اۋىل اكىمىنىڭ قۇزىرەتىن كەڭەيتۋ ماسەلەسى تۋرالى سۇرادى. سوڭىندا، گازەتكە سۇحبات بەرۋىمدى ءوتىندى. وكىنىشكە وراي، ول كىسى «جاس الاشتان» باسقا جاققا اۋىسىپ كەتكەن كورىنەدى.

قالعان باق پرەزيدەنت اكىمشىلىگى سەكىلدى تىم-تىرىس...

اۋىت مۇقيبەك،

«قۇرمەت» وردەنىنىڭ يەگەرى

Abai.kz

9 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1482
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3254
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5498