ازەربايجان-ارمەنيا انە-مىنە شايقاسادى...
ازەربايجان مەن ارمەنيا اراسىنداعى قاقتىعىس تاعى دا ۋشىقتى. قازىرگى ۋاقىتتا تاراپتار شەكارا ماڭىنا اسكەري تەحنيكانى توپتاستىرىپ، اسكەري بولىمشەلەردى جىلجىتۋدا. بۇل 2020 جىلعى قاقتىعىس الدىنداعى الگوريتمگە ۇقسايدى. الەۋمەتتىك جەلىدە اسكەري تەحنيكانىڭ فوتو-ۆيدەولارى تاراپ جاتىر. ازەربايجان اسكەرى تانكتەر مەن زىمىران كەشەندەرىن قاراباقتا توپتاستىرىپ جاتسا، ارمەنيا ارتيللەريا مەن زىمىراندارىن قاقتىعىس بولۋى ىقتيمال ماڭعا جاقىنداتۋدا. اۋەدە ەكى ەلدىڭ دە تىكۇشاقتارى ۇشىپ ءجۇر. بۇل تۋرالى Mezgil.kz پورتالى جازدى.
جەلى قولدانۋشىلارى ازەربايجان اسكەرىنىڭ تەحنيكاسىندا توڭكەرىلگەن "ا" بەلگىسى بارىن بايقاعان. بۇنداي بەلگىلەر كوبىنە بولىمشەلەردى ءبىر-بىرىنەن اجىراتۋ ماقساتىندا اسكەري وپەراتسيا بارىسىندا قولدانىلادى. باكۋ اۋەجايىنا سوڭعى اپتادا تۇركيا مەن يزرايلدەن جۇك تاسىعان ۇشاقتار كەلۋى جيىلەگەن. ساراپشىلار «بۇل اسكەري تەحنيكا مەن سناريادتار بولۋى مۇمكىن» دەيدى. ەو باقىلاۋشىلارى دا ەكى ەل اراسىندا اسكەري دايىندىق كۇشەيگەنىن اتاپ ءوتتى.
باكۋ اسكەردى توپتاستىرىپ جاتقانىن رەسمي مويىندادى. «ءبىز اسكەري رەزەرۆتى قولدانا وتىرىپ، ءىرى اسكەري جاتتىعۋ جاساۋعا دايىندالىپ جاتىرمىز» دەيدى. ال ازەربايجان ۇكىمەتى قازىرگى ۋاقىتتا ارمەنيامەن بەيبىت كەلىسىمگە قول قويۋ ءساتىن كۇتىپ وتىرعانىن ايتتى. ول كەلىسىم بويىنشا ەرەۆان قاراباقتى ازەربايجاننىڭ اۋماعى دەپ مويىندايدى، ال ازەربايجان ارمەنيا اۋماقتىق تۇتاستىعىن مويىندايدى. كەلىسىم ءماتىنى بىرنەشە اي بۇرىن دايىن بولسا دا، ارمەنيا تاراپى قول قويماي وتىر. بۇل ارمەنياداعى ساياسي داعدارىس پەن ىشكى تارتىسقا دا بايلانىستى.
ازەربايجاننىڭ ءسىم باسشىسى جەيحۋن بايراموۆ ارمەنيا تاراپى بەيبىت كەلىسىمگە قاتىستى مالىمدەمە جاساسا دا، ىسكە كەلگەندە ارەكەت جوقتىعىن ايتىپ ايىپتادى. شەنەنۋنىك ارميان تاراپى كەلىسىمگە قول قويماۋ ءۇشىن ارانداتۋعا بارىپ، وقتىن-وقتىن اتىس-شابىس ۇيىمداستىرىپ تۇراتىنىن ايتتى. قازىرگى ۋاقىتتا ارميان سەپاراتيستەرىنىڭ باقىلاۋىنداعى ازەربايجان جەرىندە ون مىڭعا جۋىق قارۋلى لاڭكەستەر بار دەيدى ول.
پاشينيان بولسا بىردە ازەربايجاندى، بىردە رەسەيدى ايىپتاپ وتىر. «ازەربايجان قاراباقتاعى قاقتىعىس ايماعىندا اسكەرىن توپتاستىرىپ جاتىر. ارمەنيا شەكاراسىنا دا اسكەرىن اكەلىپ قويدى. بۇل سوڭعى كۇندەرى ءتىپتى كوبەيدى»، -دەيدى ول. ونىڭ ويىنشا جاعداي سوڭعى ۋاقىتتا قاتتى شيەلەنىسىپ كەتكەن.
ارمەرنيا باسشىسى باكۋ جاڭا سوعىس باستاۋعا دايىن دەپ وتىر. پاشينيان حالىقارالىق ۇيىمداردى وسى ءبىر قاقتىعىس ايماعىنا نازار اۋدارۋعا شاقىردى. ارميان پرەمەرى 2021, 2023 جىلدارى بريۋسسەل مەن پراگادا كەلىسكەن كەلىسىمدەردى ەرەۆان بۇزباستان ۇستانىپ كەلە جاتقانىن ايتتى. ول رەسەي، ازەربايجان جانە ارمەنيا اراسىنداعى ۇشجاقتى كەلىسىم دە ءوز كۇشىندە ەكەنىن تىلگە تيەك ەتتى. ول قازىردىڭ وزىندە ارمەنيا بەيبىت كەلىسىمگە قول قويۋعا ءازىر دەيدى. الايدا بۇل پاشينياننىڭ كەزەكتى مالىمدەمەسى بولىپ قالۋى مۇمكىن.
سوڭعى ايلاردا ەكى ەل اراسىندا جاعداي ۋشىعىپ، قاراباقتا بىرنەشە اتىس-شابىس، قاقتىعىس تىركەلدى. ەرەۆان ازەربايجاندى «لاشىن ءدالىزىن جاۋىپ، بۇعاتتاپ تاستادى، اشتىق جاساماق» دەپ ايىپتاۋدا. ازەربايجان ەرەۆاندى «ءدالىز ارقىلى قارۋ كىرگىزىپ، ايماقتىڭ رەسۋرسىن سىرتقا شىعارۋدا» دەپ ايىپتاۋدا. ءوزارا ايىپتاۋ قاقتىعىستى كۇشەيتتى. لاشىن ءدالىزى ارمەنيا مەن قاراباقتاعى ارميان زاڭسىز توپتارىن بايلانىستىرىپ تۇرعان جالعىز جول ەكەنىن ەستەرىڭىزگە سالامىز.
ارمەنيا قورعانىس ءمينيسترى كيپرگە باراتىن رەسمي ساپاردان باس تارتىپ وتىر. ول ايماقتاعى جاعداي سوعىسقا ۇلاسۋى مۇمكىن دەگەن پىكىردە. ال باتىس باق-تارى قاراباقتا بارلاۋ دروندارى كۇنى-ءتۇنى ۇشىپ جۇرگەنىن جازۋدا. ارمەنيا مەن ازەربايجانعان كورشىلەس تۇركيا مەن يران دا بارلاۋ دروندارىن اۋەگە كوتەرىپ، جاعدايدى باقىلاۋدا. فرانتسيا، يتاليا جانە گەرمانيا ءوز ازاماتتارىن ارمەنيانىڭ ازەربايجانمەن شەكارالاس ايماقتارىنان دەرەۋ كەتۋگە شاقىردى.
Abai.kz