بۇگىن، 2024 جىلى 20 ناۋرىزدا قر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ جالپى وتىرىسىندا ءماجىلىس دەپۋتاتى قازىبەك يسا ۇكىمەت باسشىسى ولجاس بەكتەنوۆكە جوشى حان نەگىزىن قالاعان ۇلىق ۇلىستىڭ 800 جىلدىعى مەن التىن وردا برەندى تۋرالى «اق جول» فراكتسياسىنىڭ دەپۋتاتتىق ساۋالىن جاريالادى.

الەمدەگى جەر كولەمى جاعىنان ەڭ ۇلكەن، قۋاتى جاعىنان ەڭ كۇشتى جانە ەڭ ۇزاق جاساعان الىپ يمپەريا التىن وردانىڭ ناعىز مۇراگەرى - اقوردالى قازاق ەلى!

التىن وردا استاناسى سارايشىق جاتقان اتىراۋداعى قۇرىلتايدا پرەزيدەنت توقاەۆ ايتقانداي، قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىلىك داستۇرىندە ايرىقشا ورىن الاتىن، 6 عاسىر بويى ورتالىق ەۋرازيانىڭ تاعدىرىنا تىكەلەي ىقپال ەتىپ، ۇلان-عايىر اۋماقتا ءبىرتۇتاس وركەنيەت قۇرىپ، جەر جۇزىنە التىن وردا دەگەن اتپەن تانىلعان ەڭ قۋاتتى مەملەكەت جوشى ۇلىسىنىڭ نەگىزى قالانعانىنا 800 جىل تولۋى تويلاناتىنىن ەل قۋانا قولداۋدا.

قازاق حالقى الەمدى بيلەگەن قاھاننىڭ قۇرمەتىنە ۇلدارىنا شىڭعىس دەپ ات قويىپ، التىن وردانىڭ اتاسى، قازاق حاندارىنىڭ باباسى -جوشى حان كەسەنەسىنە زيارات ەتىپ، الىپتار جايلى اڭىزدار مەن كۇيلەردى تىڭداپ وسكەن ەل.

التىن وردانىڭ 750 جىلدىعى قازاق ەلى تاريحىندا تۇڭعىش رەت 2019 جىلى مەملەكەت باسشىسى ق.توقاەۆتىڭ باستاماسىمەن تويلاندى. بۇعان دەيىن التىن وردانىڭ دا، الاش وردانىڭ دا اتىن بيلىك اۋزىنا المايتىن...

2019 جىلى ۇلتتىق كەڭەستىڭ العاشقى وتىرىسىندا بىز التىن وردانىڭ 750 جىلدىق تويىن 2024 جىلى جوشى ۇلىسىنىڭ 800 جىلدىعىمەن جالعاستىرۋ جايلى ۇسىنىس جاساعان ەدىك. ەندى مىنە، مەملەكەت باسشىسى جوشى ۇلىسىنىڭ مەرەيلى بەلەسىن لايىقتى اتاپ ءوتىپ، ەلىمىزدى الەمگە تانىتۋ ءۇشىن التىن وردا برەندىن تولىق پايدالانۋ قاجەتتىگىنە باسا نازار اۋداردى.

ءيا، ەلىمىزدىڭ الەمدىك ءيميدجىن نىعايتۋ ءۇشىن التىن وردا برەندى كەز كەلگەن ەل قىزىعار تاپتىرماس التىن قازىنا.

قازاق جەرىندە جاتقان ۇلىق ۇلىستىڭ نەگىزىن قالاعان ۇلى حان جوشىعا دا، الىپ يمپەريانىڭ استانالارى بولعان ۇلىتاۋ مەن سارايشىققا دا الەم نازارىن اۋدارار كەزەڭ باستالدى.

1. وسىنداي الەم تاريحىنداعى سالماعى وراسان ساڭلاق تۇلعالار مەن ماڭىزى زور تاريحي قالالار وزگە ءبىر ەلدىڭ ەنشىسىندە بولسا، نە بولار ەدى... شاعىن عانا موڭعوليا شىڭعىس حان ارقىلى دۇنيە جۇزىنە ءدۇبىرىن تانىتىپ جاتىر... ءبىز دە شىڭعىس حاننىڭ الىپ ەسكەرتكىشىنەن كەم ەمەس كەمەل ەسكەرتكىش كەشەنىن تۇرعىزارمىز. ول كەشەندە جوشى حاننىڭ دا، اكەسى شىڭعىس حاننىڭ دا، ۇلى باتۋ حاننىڭ دا، شەشەسى، شىڭعىس حاننىڭ ەڭ جاقىن كەڭەسشىسى بولا بىلگەن، تورتكۇل دۇنيەنى بيلەگەن ءتورت ۇلىن تۋعان قازاق قىزى بورتە انانىڭ دا ەسكەرتكىشى تۇرۋى كەرەك. ۇلىستىڭ ۇلى بيلەۋشىلەرىنىڭ، باتىرلاردىڭ، بيلەردىڭ، اقىنداردىڭ، اسىلداردىڭ مۇسىندەرىن قويۋ كەرەك.

التىن ورداعا ارنالعان مۇنداي الىپ مەموريالدىق كەشەن تۇرعىزىپ جاتساق، ۇلت رۋحى ءدۇر سىلكىنەر ءدۇبىرلى دۇنيە بولار ەدى...

2. جوشى ۇلىسىنىڭ 800 جىلدىعىن مەرەكەلەۋ - ەلدىك ماڭىزى ەرەكشە زور رۋحاني سەرپىلىس بولۋى ءتيىس. الاش رۋحىن كوتەرەر الىپ يمپەريا التىن وردامىزدىڭ تاريحىن كۇندەلىكتى ءنار بەرەر رۋحاني اينالىمعا قوسۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك ۇلتتىق ساياسات كەرەك. التىن وردادان الاش ورداعا دەيىنگى وتانشىلدىق ءور رۋح ازاتتىعىق العانىمىزعا وتىز جىلدان اسسا دا، ءالى جولعا قويىلماعان ۇلتتىق يدەولوگيامىزدىڭ التىن وزەگىنە اينالۋى ءتيىس!

التىن وردانىڭ اتاسى جوشى حان قۇرعان ۇلىق ۇلىستىڭ 800 جىلدىق تويىنا مەملەكەت بولۋىنا «وسى ورتاعاسىرلىق دەرجاۆانىڭ گەوساياسي مۇراسى نەگىز بولعان»، كەزىندە التىن ورداعا سالىق تولەگەن بىرقاتار ەۋرازيا مەملەكەتتەرى باسشىلارىن شاقىرۋ كەرەك.  سوندا «قازاق ەلى بولماعان» دەپ جۇرگەندەردىڭ تاريحي ساۋاتىن اشار تاعىلىمدى ساباق بولار ەدى...

التىن وردا يمپەرياسى جاھاندى قىلىشپەن جاۋلاسا، مۇراگەرى - قازاق مەملەكەتى الەمدى ءبىلىم-عىلىمىمەن، ادەبيەتى مەن ونەرىمەن جاۋلاۋى ءتيىس!

ۇسىنىستارىمىز:

1. التىن وردا تاريحى، جوشى حاننىڭ ەرەكشە تۇلعاسى تۋرالى دەرەكتى جانە كوركەم فيلمدەر، سەريالدار مەن انيماتسيالىق تۋىندىلار ءتۇسىرۋ كەرەك.

2. التىن وردا ءداۋىرىنىڭ تاريحي ەسكەرتكىشتەرى جوشى حان كەسەنەسى، سارايشىق قالاشىعى جانە «قىزىل وبا» قورىمىن تۋريستتىك ورتالىقتارعا اينالدىرۋ كەرەك. تۋريستىك ينفراقۇرىلىمدى زامان تالابىنا لايىقتاۋ قاجەت.

3. استانادا التىن وردا ءداۋىرىنىڭ ۇلى مۇراسىن ايشىقتايتىن اسقاقتاعان الىپ مونۋمەنت تۇرعىزۋ كەرەك.

4. ادەبيەتىمىز بەن مادەنيەتىمىزدە، بەينەلەۋ ونەرىندە دە جوشى حان مەن التىن وردا تاريحى تاۋەلسىز ەلدىڭ ۇستانىمىمەن بەينەلەنۋى كەرەك.

5. مەكتەپ پەن جوعارى وقۋ ورىندارىندا التىن وردا ءداۋىرى بۇگىنگى كۇن تالابىمەن وقىلۋى ءتيىس.

ءبىز بۇل ۇسىنىستارىمىزدى 2019 جىلى دا ايتقان ەدىك، تاعى دا قايتالاپ وتىرمىز.

قۇرمەتپەن، «اق جول» فراكتسياسى مۇشەلەرى

Abai.kz