ەو رەسەيگە قارسى سانكتسيالاردىڭ 18-ءشى پاكەتىن بەكىتتى. ءسويتىپ:

* ەو رەسەي مۇنايىنا شەكتىك باعانى باررەلىنە 60 دوللاردان 47,6 دوللارعا دەيىن تومەندەتتى.

* رەسەيدىڭ 22 بانكىنە سانكتسيا سالدى.

* كرەملگە كومەكتەسىپ وتىرعان قىتايدىڭ بىرقاتار بانكتەرى دە سانكتسياعا ءىلىندى.

* ۇندىستانداعى «روسنەفت» مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىنا دا سوققى جاسالدى.

* سولتۇستىك اعىن مەن سولتۇستىك اعىن 2 توقتاتىلدى.

* رەسەيدىڭ كولەڭكەلى فلوتىنىڭ تاعى 105 كەمەسى قارا تىزىمگە ەنگىزىلدى.

رەسەي ۇكىمەتى نە دەپ جىلايدى؟

جالپى وسى سانكتسيالار رەسەيگە اسەر ەتىپ جاتىر ما، ءوزى؟ البەتتە! مۇنى رەسەيدىڭ ءوزى-اق ايتىپ جاتىر. سول رەسەيدىڭ مينيسترلەرىنىڭ ولەرمەن-جىلارمان سوزدەرىنەن تەرىپ ايتساق:

رف قارجى ءمينيسترى انتون سيلۋانوۆ: 2025 جىلى رەسەي شىعىندارى 20%-عا ارتقان. بيۋدجەتتە 3,7 ترلن رۋبل تاپشىلىق پايدا بولدى. بۇل بىلتىرعى جىلدان 6 ەسە كوپ.

رف ەنەرگەتيكا ءمينيسترى سەرگەي تسيۆيلەۆ: رەسەيدىڭ مۇناي كومپانيالارى سانكتسيالارعا بايلانىستى مۇناي وڭدەۋ زاۋىتتارىن جوندەۋدە قيىندىقتارعا تاپ بولىپ وتىر.

رف ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى: رەسەيدە كومىر ءوندىرىسى سالاسىنىڭ شىعىنى 112,6 ملرد رۋبلگە جەتكەن. بۇل «قىزىل زونا» دەگەن ءسوز. 51 شاحتا مەن كەنىش جابىلىپ جاتىر. رەسەيدەگى ەڭ ءىرى كومىر كەنى - كۋزباسستا دەسەك، ونداعى 151 كاسىپورىننىڭ 20-سى بانكروتتىققا تاياعان. سايكەسىنشە جۇمىسشىلاردى جاپپاي قىسقارتۋ ناۋقانى باستالىپ كەتتى. كۋزباسستا رەسەيدەگى تاسكومىر ءوندىرىسى مەن قۇندى ماركالى ءونىمنىڭ 60%-ى وندىرىلەدى. 110 مىڭ ادام جۇمىسسىز قالماق.

وسىلاي تىزە بەرسەك، اڭگىمە كوپ... ەندى رەسەيدىڭ كەيبىر حالىقارالىق جوبالارداعى قيىندىقتارىنان ءبىرلى-جارىم ءسوزمىسال جازايىق:

ماسكەۋدىڭ ۋادەسىن ورىندامادى: اقشاسى جوق...

ءبىرىنشى: انكارا ماسكەۋمەن كەلىسىم جاساپ، «روساتوم» كومپانياسى تۇركيادا اەس قۇرىلىسىن باستاعان ەدى. 2010 جىلى ەكى ەل كەلىسىم جاساپ، 2018 جىلى اەس-ءتىڭ قۇرىلىسى باستالدى. جوسپار بويىنشا 2024 جىلى العاشقى رەاكتورلىق بلوك قولدانۋعا بەرىلۋى ءتيىس ەدى، الايدا جوسپار ورىندالمادى.

ال جۋىردا تۇركياداعى «اككۋيۋ» اەس-ءىن سالىپ جاتقان رەسەيلىك ماماندارعا جالاقى بەرۋ توقتاتىلعان. ەكى ايدىڭ ىشىندە قىزمەتكەرلەر سانى 12 مىڭنان 3 مىڭعا دەيىن قىسقارتىلعان.

رەسەي تاراپى اەس قۇرىلىسىنا قاجەتتى كەي شىعىندى وتەي المايتىنىن بىلدىرۋدە. اقپان ايىندا رەسەي تۇركيادان اەس-كە قاجەتتى شىعىننىڭ ءبىر بولىگىن وزىنە الۋدى سۇرادى. بۇل رەسەيگە سالىنعان سانكتسيالار جانە تولەم جۇيەلەرىن بۇعاتتاۋمەن بايلانىستى بولاتىن.

ەكىنشى: قازاقستان مەن رەسەي 2023 جىلى كەلىسىم جاساسىپ، رەسەي قازاقستانعا 3 بىردەي جەس سالۋعا كومەكتەسۋى ءتيىس-ءتىن.

پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ الگىندە رەسەيدەن ەشقانداي ۇسىنىس پەن ارەكەت بولماعانىن، قازاقستان ءارى قاراي رەسەيدى كۇتىپ وتىرمايتىن ايتتى. اۋەلگى كەلىسىم بويىنشا 3 جەس كوكشەتاۋعا، سەمەي مەن وسكەمەنگە سالىنۋى ءتيىس ەدى. ۇشەۋىنىڭ قۇنى 3 ملرد دوللار دەپ ەسەپتەلگەن.

الايدا، كۇنى-بۇگىنگە دەيىن رەسەيدەن نە ۇسىنىس، نە قارجى بولماعان. سول سەبەپتى، كوكشەتاۋعا جەس سالۋ بويىنشا جۇمىستى «سامرۇق-قازىنا» ءوز بەتىنشە باستاپ كەتكەن. قازىر جاڭا ينۆەستور ىزدەۋدە.

باق: «2025 جىلى رەسەي تارابى قازاقستانعا ەسكەرتىپ، سانكتسيالىق شەكتەۋلەردىڭ سالدارىنان ۋادە ەتىلگەن جەس قۇرىلىسىنا قاراجات بولە المايتىنىن ايتقان»، - دەپ جازۋدا…

ءۇشىنشى: بۇعان اقش-تىڭ 50 كۇندىك ۋلتيماتۋمىن قوسىڭىز. ەگەر وسى ارالىقتا رەسەي بىتىمگە كەلمەسە، رەسەيدەن مۇناي ساتىپ الۋشى ەلدەرگە جوعارى تاريفتەر مەن سانكتسيالار سالاتىنىن ايتتى.

مۇنى ەستىگەن ءۇندىستان ءال-ازىردەن: رەسەيدەن مۇناي الۋعا سانكتسيا سالىناتىن بولسا، باسقا بالاما ەلدەردىڭ مۇنايىن ساتىپ الاتىنىن ايتتى.

«ءبىز بۇل ماسەلەگە قاتىستى مۇلدە الاڭدامايمىز. ەگەر بۇل بولجام ىسكە اسسا، ياعني جاناما سانكتسيا سالۋ قاۋپى تۋىنداسا، وندا ءبىز مۇنايدى وزگە ەلدەردەن الۋدى ارتتىرامىز. ءۇندىستان مۇناي الۋدى ءارتاراپتاندىرۋدا. قازىر ءبىز مۇناي جەتكىزەتىن ەلدەردىڭ سانىن 27-دەن 40 ەلگە ۇلعايتتىق»، - دەدى ءۇندىستاننىڭ مۇناي ءمينيسترى حارديپ سينگح پۋري.

ءتۇيىن: رەسەيدىڭ نەگىزگى تابىس كوزى مۇناي جانە گاز سالاسى سانالادى. رەسەيدىڭ مۇناي-گازىن نەگىزىنەن ءۇندىستان مەن قىتاي ساتىپ الۋدا. ءۇندىستان نارىعىنداعى مۇنايدىڭ 35%-ى رەسەيلىك مۇناي سانالادى.

سولاي، مىنە. سانكتسيا دەگەن كوزگە كورىنبەستەي بولعانىمەن، سالدارى سويقان. ماسكەۋ ازىرگە ءتۇر بەرمەگەنىمەن، ءىشى ءبۇرىپ، ىڭىرسي باستاعانى بۇلتارتپاس فاكت.

Abai.kz