بيىل ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىسقا 80 جىل تولدى. فاشيزمگە قارسى سوعىستىڭ مەرەيتويىن جەڭىسكە سەبەپكەر بولعان اقش باستاعان وداقتاس ەلدەر ەمەس، ءبىزدىڭ ەكى كورشىمىز (تەرىستىك ءارى شىعىس) ەرەكشە اتاپ ءوتتى. ونىڭ وزىندىك ءمانى بار ەدى.

رەسەي پرەزيدەنتى 2022 جىلى ۋكرايناعا سوعىس اشامىن دەپ، جەڭىلىستىڭ اششى ءدامىن تاتىپ، رەسەيدىڭ ءىس جۇزىندە ەل ويلاعانداي «اسكەري دەرجاۆا» ەمەس ەكەندىگى، مەيلى قاي جاعىنان بولسا دا، اسكەري مودەرنيزاتسيا، ەكونوميكالىق الەۋەتى كەرى كەتكەنى ايداي الەمگە اشكەرە بولىپ قالدى. 9 مامىردىڭ ورىس بيلىگى ءۇشىن ەل ءىشى-سىرتىنداعى بەدەلىن كوتەرۋگە تاپتىرماس وراي بولعانى انىق.

ال قىتايدىڭ ءجونى بولەك دەسەك تە، اق ءۇي باسشىسى ترامپتىڭ تاريف سوعىسىنىڭ باستى نىساناسى ەكەنى انىق. امەريكامەن ساۋدا سوعىسىندا جەڭىلمەۋ ءۇشىن كوممۋنيستىك بيلىك كرەمل سياقتى اسكەري كۇشپەن ەمەس، اقىلمەن، ايلامەن وداقتاس تارتۋعا، ەكونوميكالىق ىقپالىن كەڭەيتۋگە بارىن سالىپ جاتىر.

ماسكەۋ مەن بەيجىڭدە وتكەن سالتاناتتى اسكەري پارادتار وسىنداي ساياسي ويىنداردىڭ كورىنىسى بولعانى انىق.

2000 جىلى پۋتين بيلىككە كەلگەندە، قىتاي ەلى دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنا كىرۋگە اياق باسىپ، اقش جاساعان ەكونوميكالىق يگىلىكتەردىڭ ءدامىن تاتا باستاعان ەدى. ارادا شيرەك عاسىر وتكەندە اقش پەن باستى باسەكەلەسكە اينالىپ، اقش دوللارىنا بايلانعان الەمدىك ەكونوميكالىق جۇيەنى وزگەرتۋگە، گەوساياسي-ەكونوميكالىق مۇددەلەردى قايتا قۇرۋعا باتىل قادامدار جاساپ وتىر. بەيجىڭدەگى اسكەري پاراد سونىڭ ايگىسىندەي بولدى. قىتاي ەلى رەسەي سياقتى ەسكى قارۋلارىن ەمەس، ساندىق تەحنولوگياعا، جاساندى ينتەلەكتكە نەگىزدەلگەن وزىق قارۋلارىن پاش ەتتى.

مۇنداي ساياسي ماقساتتاعى اسكەري پارادتاردىڭ وزگە ەلدەرگە جامان اسەرى بولارى ايدان انىق. قازىرگى الەۋمەتتىك جەلى ادامداردىڭ كۇندەلىكتى قارۋىنا اينالعان عالامتور داۋىرىندە كوزسىز ءپاتريوتيزدى دامىتاتىنى ءسوزسىز. بۇل سول ەلدىڭ بيلىگىنە ءتيىمدى بولعانىمەن، تەجەۋسىز كەتۋى مۇمكىن. قازىرگى كۇنى تەرىستىك كورشىمىزدە وزگە ۇلتتارعا قارسى وشپەندىلىكتىڭ بارىنشا اسقىنىپ تۇرعانى شىندىق. قىتايدا دا سوڭعى كەزدەرى شەتەل ازاماتتارىنا شابۋىلداعان جاعدايلار كوبەيگەن.

قۇداي قوسقان ەكى كورشىمىزدە بولىپ جاتقان مۇنداي دەرجاۆالىق كوڭىل-كۇيلەر ءبىزدى ويلانتۋى كەرەك. كوپ ۆەكتورلى ساياساتقا سەنىم ارتىپ وتىرا بەرۋگە بولمايدى. جاستارعا كوزسىز ۇلتشىلدىق باعىتىنداعى ەمەس، ناعىز پاتريوتيزم تاربيەسىن كۇشەيتۋمىز كەرەك. قىراعىلىقتى كۇشەيتۋمىز كەرەك. گەوساياسي قاۋىپ ءتۇپتىڭ تۇبىندە الىستاعى اقش-تان ەمەس، ەكى بۇيىرىمىزدەن كەلەرى انىق.

Abai.kz