مەن ەس بىلگەن كەزىمنەن باستاپ ناعاشى اجەم كەرۋەننىڭ قولىندا ءوستىم. وعان «اجە» دەپ كورگەنىم جوق، ولە-ولگەنشە «ماما» دەپ ءوتتىم، تەك بىلمەيتىندەر دۇرىس تۇسىنبەي قالماسىن دەپ قازىر عانا «اجە» دەپ اتاپ-جازىپ ءجۇرمىن.

اجەم ەكەۋمىز ءبىر كىشكەنتاي ەسكى ۇيدە تۇردىق، تەلەۆيزور، كۇيساندىق سىقىلدى ساۋىق تەحنيكاسى بولعان جوق، بىراق ءىش پىسۋ دەگەن مۇلدە بولمايتىن. ەكەۋمىز كۇندە «حانتالاپاي» (اسىق ويىندارىنىڭ ءبىرى) وينايمىز، وسى اسىقتىڭ ءوزى كەشتى كەرەمەت اسەرمەن تولتىرۋعا جارايتىن ەدى. اسىققا ابدەن قۇمارىمىز قانعان كەزدە، «باتىرلار جىرى»-نا كىرىسەمىز، ونىڭ ءوزىن قىزىق وقيمىز – اجەم وتىرىپ الىپ جىردىڭ «كوبىكتىنى ولتىرەتىن جەرىن وقىپ جىبەرشى»، «الگى مۇڭلىق پەن زارلىقتىڭ زارىن وقىپ جىبەرشى» دەپ تاپسىرىستى ءوزى بەرىپ وتىراتىن. ماقتانعانداي بولمايىن، سول كەزدە اناۋ-مىناۋ جەرلەرىن جاتقا سۋدىراتا بەرەتىن ەدىم، قازىر ءبارى قالدى عوي. بىراق باتىرلار جىرىنا، جالپى ادەبيەتكە مەن سۋسىنداتقان العاشقى ۇستازىم – وسى اجەم بولدى. قازىرگى جۇمىس ورنىم حالىق شىعارماشىلىق ورتالىعىنداعى قىزمەتىمدە اجەم جالعان الەمنىڭ كومەگى كوپ ءتيىپ ءجۇر. بيىل 2025 جىلى «ەر تارعىن» جىرىنىڭ پەتەربۋرگتە باسىلىپ شىققانىنا (1870, رادلوۆ نۇسقاسى) 155 جىل تولۋىنا وراي، فەيسبۋك پاراقشامداعى جاريالانىمدارىمنان قۇرالعان «جاۋدى كورىپ قۋانعان» اتتى كىتابىمنىڭ ىشىنەن تارعىن مەن جۇنىسكە قاتىستى ەپيزودتارىن تەرىپ الىپ، ءبولىسىپ جاتىرمىن.

***

حالقىمىزدىڭ باتىرلار جىرىندا ەپوستىڭ باستى كەيىپكەرىنەن وزگە جانە ونىمەن تەرەزەسى تەڭ باتىرلار دا جۇرەدى. بۇگىن مەن اڭگىمە قىلعالى وتىرعان «ەر تارعىن» جىرىنداعى قارت قوجاق تا - سونداي جان. كەزىندە سىلتەپ قالعان، ءالى دە ءوزىن ەشكىمنەن كەممىن دەپ سانامايتىن قوجەكەڭنىڭ ءسوز ساپتاۋى دا ەرەكشە. تارعىنى تاستاپ كەتىپ، ەگىلىپ وتىرعان اقجۇنىسكە قارتىڭ «سەن نەگە جىلايسىڭ، سەن مەنى قارت دەپ جىلايمىسىڭ، ءجا بولماسا، جامان دەپ جىلايمىسىڭ؟ اكەڭنىڭ: «كىم قۋىپ جەتىپ ايىرسا، سول السىن، ەگەر دە ولتىرسە — قۇنى جوق» دەگەن ۋادەسى بار. كوپ جىلاي بەرسەڭ، باسىڭدى قىلىشپەنەن كەسىپ، جۇرە بەرەمىن، — دەدى. — قارت تا بولسام، مەن جەك كورەتۇعىن قارت ەمەسپىن، ەشكىمنەن دە كەم ەمەسپىن. سەن ءبۇيتىپ جىلاي بەرگەنشە، تۇر، جىلاما، باسىڭداعى بۇركەنشەگىڭدى ال، ءوزىڭدى ماعان كورسەت، باسىڭدى دا، بويىڭدى دا، قاسىڭ، قاباعىڭدى دا. جاراساڭ، الامىن، ەگەر دە ءبىر جەرىڭ جاراماسا، المايمىن»، — دەدى. قارت باتىردىڭ ءسوزىن قاراڭىز – «ءوزىڭدى ماعان كورسەت، باسىڭدى دا، بويىڭدى دا، قاسىڭ، قاباعىڭدى دا. جاراساڭ، الامىن، ەگەر دە ءبىر جەرىڭ جاراماسا، المايمىن» دەپ قويادى! كەۋدەسى باسىلماعان بۇل قوجەكەڭنىڭ بۇدان دا بەتەر مىقتى ءسوزى بار، ول – قولىنا ءتيىپ تۇرعان اقجۇنىستەي ارۋدى «مەنەن وزعان داۋرەن ەكەۋىڭىزگە قۇتتى بولسىن!» دەپ تارعىنىنا قايتا قوسۋى. «مەنەن وزعان داۋرەن ەكەۋىڭىزگە قۇتتى بولسىن!!!» پاھ، شىركىن! نە دەگەن ءسوز! نە دەگەن مارتتىك! بۇنداي ەرلەر ارامىزدا ءالى بار ما ەكەن؟!

***
«ەر تارعىن» ەپوسىنىڭ ەڭ ءبىر درامالىق كورىنىستەرىنىڭ ءبىرى - جاۋدان بەتى قايتپاعان ەردىڭ ەمەننەن بەلى تايىپ، اقجۇنىسىمەن بىرگە ءمۇساپىر بولىپ ايدالادا قالۋى. جىردان حابارى بار جۇرت تارعىننىڭ تايىپ كەتكەن بەلىن قاتتى اشۋمەن باسىپ قالىپ قالپىنا كەلتىرگەنىن، كوپ ۇزاماي اتىنا دا مىنگەنىن بىلەدى. اتىنا مىنبەستەن بۇرىن ونى قاھارىنا مىنگىزگەن، ءسويتىپ باتىردى بەيشارا كۇيدەن ادام قالپىنا جەتكىزگەن نە قۇدىرەت؟ اقجۇنىستەي ارۋدىڭ ءسوزى مىنا ءسوزى ەمەس پە:

... قاراۋىل سالماي قونعان ەر!
شىنىڭمەنەن تىلەسەڭ،
قايدا كەتتى تىلەگىڭ،
ءتاڭىرىڭ تىلەك بەرگەن ەر!
باداناڭدى باسا بوكتەرىپ،
جاتتان جولداس ەرتىپ،
ەدىل، جايىق ەكى سۋ،
ەرىنبەي جورتىپ، دۇنيە-اي،
باسى-اياعىن كورگەن ەر!
ەرلىگىڭدە شاما جوق،
اعاشتان بيىك مەرت تاۋىپ،
قىزمەتشى قارا قۇلدارشا
قورلىقپەنەن ولگەن ەر!
قاي باتىردان كەم ەدىڭ،
ولەردە بولدىڭ قارا جەر!

ءيا، ءوز باسىم «قىزمەتشى قارا قۇلدارشا قورلىقپەنەن ولگەن ەر...» سىندى اشىنعانعاننان شىققان ءسوز باتىردىڭ بويىنداعى سارقىلا باستاعان قۋاتقا كۇرت قوزعاۋ سالىپ، اياق استىنان قايرات قىلدىردى دەپ بىلەمىن. تالاي جاقسى مەن جايساڭ، بەكزادا مەن حانزادانى قالاماي، تاعدىرىن بايلاعان باتىرىنىڭ دارمەنسىز كۇيىنە كۇيىنگەن ءجۇنىستىڭ اششى دا اقيقي ءسوزى ءتىلىپ تۇسپەگەندە، بەلدى ورنىنا قويعان وقىس قيمىل تۋار ما ەدى! ازاماتىنىڭ ءتۇرلى قاجەتىن سايلاپ قانا قويماي، سىن ساعاتتا وسىلاي قايراپ تا جىبەرەتىن اقجۇنىستەي سەرىگى بولماسا تارعىنداردىڭ تارلان بولۋى دا ەكىتالاي-اۋ!

***

حانزادا حان ەر تارعىن باتىردى ءبىر ەمەس، الدەنەشە رەت الداپ قارابەت بولادى ەمەس پە. سوندا حان سىپىرا جىراۋدىڭ اقىلىمەن اشۋلى باتىردىڭ ارتىنان - قاراسايۇلى كوبەن، الشاعىرۇلى تەبەن، ءومىرۇلى سىبانداي ءسوزى وتەتىن ەرلەردى جىبەرىپ تارعىننىڭ ءبىر اشۋىن تىلەپ الادى. سىپارا جىراۋ باتىرعا "حاننىڭ قىزىن بەرەمىز" دەپ بەرمەي قالعان ايىبى ءۇشىن "... ناعىلاسىڭ ءبىر قىزدى!" دەي وتىرىپ قارا لاشىن، قارا ارعىماق، اق بەرەن، بەس ءجۇز اتان، بەز ءجۇز بيە، بەس ءجۇز اۋىل ۇسىنادى عوي:

اي، باتىرىم، باتىرىم،
ءسوز ايتادى الدىڭدا
سىپىرا جىراۋ پاقىرىڭ.
حانى، حالقىڭ جيىلىپ،
ايتىپ وتىر بىزدەرگە.
قۇلاق سالىپ تىڭداساڭ،
ءبىز ايتالىق سىزدەرگە.
ارۋاقتى تۋعان ەر بولساڭ،
ناعىلاسىڭ بۇل قىزدى؟!
جاس بالاداي جايداقتاپ،
جاس تايلاقتاي ويناقتاپ،
شىعا بەرمە تۇزدەرگە!
مىنا وتىرعان حانىڭىز،
قيمىلداعان جانىڭىز،
سىي قىلادى، الىڭىز!

قارا لاشىن بەرەدى،
كولدەن كولگە سالسايشى!
قارا ارعىماق بەرەدى،
ەلدەن ەلگە مىنسەيشى!
اق پاديشا جىبەرگەن
بالداعى التىن اق بەرەن
مۇنى سىزگە بەرەدى،
اش بەلىڭە ىلسەيشى!
بادانا كوزدى كىرەۋكە
مۇنى سىزگە بەرەدى،
باسا كەلىپ كيسەيشى!
ناعىلاسىڭ ءبىر قىزدى؟
بەس ءجۇز اتان بەرەدى.

شاعاننان كوشسەڭ سۋىتىپ.
بەس ءجۇز بيە بەرەدى،
جەلەپ مۇنى بايلاشى!
ناعىلاسىڭ ءبىر قىزدى؟
بەس ءجۇز اۋىل بەرەدى،
ءوز الدىڭا سۇلتان بوپ،
سۇيگەن جەرىڭ جايلاشى!
نەشە باتىر بولساڭ دا،
المايمىسىڭ بۇل سىيدى؟
ميىڭ بولسا باسىڭدا،
ايتىپ تۇرمىن قاسىڭدا،
وسى جەرىن ءبىر ويلاشى!

شىنىندا دا، تارعىن ەر نە قىلسىن ول قىزدى! ونى قاھارىنا مىنگىزگەن - بەرىلمەي قالعان قىز ەمەس، ورىندالماي قالعان ءسوز عوي! الگى بەس ءجۇز اتان، بەس ءجۇز بيەنى ... دە سىپاراداي جىراۋى بار ەلگە دەگەن قۇرمەت-سىيى بولعاسىن، "باسىندا ميى بولعاسىن" عانا الدى-اۋ، ءسىرا ...

***

باتىرلار جىرىنىڭ ىشىندە اقجۇنىستەي ادەمى سيپاتتالعان سۇلۋلار جوقتىڭ-قاسى. ءجۇنىس جەڭگەمىز دە كومپلەكستەن ادا – قارت قوجاققا بۇيىرىپ كەتۋدىڭ ءسال الدىندا تۇرىپ-اق، ءوز ماقتاۋىن ءوزى سىقيتىپ تۇرىپ جەتكىزەدى. ول ماقتاۋدى بۇل جەردە كەلتىرىپ نە قىلايىن:

«قارا جەرگە قار جاۋار،
قاردى كور دە — ەتىم كور!
قار ۇستىنە قان تامار،
قاندى كور دە — بەتىم كور!» – سىندى جاۋھار جولدارى بار بۇل اۆتوپياردىڭ اسا ءبىر كوركەم ۇلگىسىن ەپوستان حابارى بار ەل-جۇرتتىڭ ءبارى بىلەدى. نەسى بار، ماقتانسا ماقتاعانداي، جاس كەلىنشەگىنىڭ بۇل سيپاتى جايلى ەرلى-زايىپتى بولعانىنا ءبىراز ۋاقىت بولعان شاقتا، بەلى شويرىلىپ ءمۇساپىر كۇيدە جاتقان تارعىن اعامىز بىلاي دەمەي مە:

«...قولاڭ شاشتى، قوي كوزدى،
الشاڭداعان ارۋىم،
اجارىڭدى سالما كوزىمە!
راۋشان نۇرىڭ كورگەندە،
ولەيىن دەپ جاتسام دا،
قاي-قايداعىم قۇرسايدى!...». بيشارا كۇيگە تۇسكەن باتىردىڭ ءوزىنىڭ «قاي-قايداعىسىن قۇرساتاتىن» سۇلۋلىققا «پاھ شىركىن!» دەمەسكە امال جوق!

سۇلۋلىق دەگەن عاجاپ قوي جانە ودان وتكەن ءبىر عاجاپ نارسە - وسىنداي سۇلۋلىقتىڭ ءوزى سول زاماننىڭ ەركەگىن 10-15 كۇننەن ارتىق جانىندا ماتاپ ۇستاپ تۇرا المايدى ەكەن (قازىر قانشا كۇن ەكەن، ءوزى؟):

«... تارعىن ول قىزدى الىپ، سول كەتكەننەن كەتىپ، ەدىلدەگى ورمانبەتتىڭ ون سان نوعايىنا باردى. ون سان نوعايدىڭ ون حانى بار ەدى، سول ون حاننىڭ ىشىندە ءبىر حانزادا دەگەن حان بار ەدى، سول حاننىڭ قولاستىنا بارىپ، ءبىر ءبيدىڭ ۇيىنە قونىپ ەدى، بي مۇنان سۇرادى: «ءسىزدىڭ اتىڭىز كىم؟» — دەدى.

سوندا تارعىن ايتتى: «مەنىڭ اتىم تارعىن»،— دەدى.

ول بي ايتتى: «قاسىڭداعى جولداسىڭ كىم؟» — دەدى.

تارعىن ايتتى: «جولداسىم اقشا حاننىڭ قىزى اقجۇنىس سۇلۋ»،— دەدى.

بي ايتتى: «اقشا حان پاتشانىڭ قىزى اقجۇنىس سۇلۋ بۇل بولسا، ساحاراعا شىعىپ، جۇرت اسىپ جۇرگەنى نە سەبەپتى؟» — دەدى.

سوندا تارعىن ايتتى: «مەن الىپ قاشىپ ءجۇرمىن»،— دەدى. وندا بي ايتتى: «اقجۇنىستەي سۇلۋدى الىپ قاشىپ جۇرەتۇعىن سەن قاي تارعىنسىڭ؟» — دەدى. وندا تارعىن ايتتى: «ولالاي حاننىڭ تورعاۋىت دەگەن جۇرتىن حاراپ ەتكەن مەن»،— دەدى.

ەندى بي بۇلاردى وتە سىيلادى. سىيلاعان سەبەبى: مۇنىڭ ەرلىگىن ەسىتكەنى بار ەدى، سونىڭ ءۇشىن سىيلادى. ونان سوڭ بۇل بەك حانزادا حانعا بارىپ ماعلۇم قىلدى. حان ەسىتكەننەن سوڭ، تارعىن مەنەن اقجۇنىستى شاقىرتىپ الىپ، ءبىر التىن سارايدىڭ ىشىنە كىرگىزدى دە، حان بەككە ايتتى: «بۇل باتىر اقجۇنىستىڭ قاسىندا ون كۇن، ون بەس كۇن وتىرعان سوڭ، جۇرتىن، باتىرلارىن، مىرزالارىن، شورالارىن ساعىنار. ونان سوڭ بۇل دەرتتى بولار، ءىشى شەرلى بولار. بۇل باتىرعا مەنىڭ قولاستىمداعى باتىرلارىمدى، شورالارىمدى ارالاتىپ كورسەتىپ، ءۇيىر قىل. ءسۇيتىپ ارالاتىپ بولعان سوڭ، اقجۇنىستىڭ قاسىنا الىپ كەل. سونان سوڭ ول مۇنداعى جاقسىلاردى كورىپ، تانىس بولعان سوڭ، ءوز جۇرتىن ساعىنباس»،— دەدى. بالكي، بۇل جەڭگەمىز اقجۇنىس بولعاسىن عانا، باتىرىن 10-15 كۇن بويى باسقا ەشتەڭەگە الاڭداتپاۋعا قۇدىرەتى جەتكەن شىعار. باسقالاردا بۇل مەرزىم بىرنەشە كۇننەن اسپاس پا ەدى؟

ءسوزدى كوبەيتىپ نە قىلايىن، «ەر تارعىن» جىرى وزگە دە عيبراتتارىمەن قوسا، «جىگىتتەر، جۇبايلارىڭنىڭ قاسىنان، وشاق باسىنان شىقپاي وتىرىپ الىپ جۇرمەڭدەر! ەلدىڭ ءىسىن جاساڭدار، سوندا عانا حالقىڭا دا، قوساعىڭا دا قادىرلى ءھام ءتاتتى بولاسىڭدار!»، - دەپ تۇرعانداي. تارعىندى تىڭدامايتىنداي مەن كىم ەدىم، مىنە، قولىمدى بىلعارى كۇرتەمە سوزىپ جاتىرمىن...

***

كەيبىر ادامدار بار، كەزىندە ازدى-كوپتى ەڭبەك سىڭىرگەن، ءتىپتى ولاردى – «ءوز زامانىنىڭ باتىرى» دەۋگە دە بولار ما ەدى. مىسالى، «ەر تارعىن»داعى قارت قوجاق سياقتى. بىراق، ۋاقىت وتكەن سايىن وزدەرىنىڭ قوجاقتىعى ازايىپ كارتتىعى ارتىپ كەلە جاتقانىن بايقامايدى ما، ايتەۋىر تىزگىندى قولدان شىعارۋعا جوق. ءبىر كۇنى اقجۇنىس سىندى ءبىر جاس قىزدان ءسوز ەستيدى عوي... سول قىزدىڭ قوجاقاڭا قالاي «ايتىپ-ايتىپ تاستاعانىنا» ءبىر مەزەت قۇلاق ءتۇرىڭىز (پاھ، قالاي-قالاي سويلەيدى، ءوزى!):

«اي، قارتقوجاق، قارتقوجاق!
اتىڭنىڭ باسىن تارت، قوجاق!
... «باتىر قوجاق مەن» دەيسىڭ،
ءبىز سىقىلدى بيشارا
جىلاپ تىلەك ەتكەن سوڭ،
تىلەكتى بەرمەس بولار ما
ءسىز سىقىلدى اسىلدار!
بەس جاسىڭدا، قارت قوجاق،
جاس شىبىقتان جاي تارتتىڭ،
جالعىز شيدەن وق اتتىڭ،
اتقان وعىڭ جوعالتتىڭ،
كانە شىققان ءمۇيىزىڭ؟
ون جاسىڭا كەلگەندە،
قىزىل-جاسىل كيىنىپ،
قىناي بەلىڭ بۋىنىپ،
قىزبالىقتى كورىنىپ،
بالا بولدىڭ ءبىر كەزەك،
كانە شىققان ءمۇيىزىڭ؟
جيىرما بەسكە كەلگەندە،
اق بالتىرىڭ ءتۇرىنىپ،
ويماقتاي اۋزىڭ ءبۇرىنىپ،
قارت بۋراداي قامدانىپ،
قاس باتىرداي شامدانىپ،
سىرتىڭنان دۇسپان ءسوز ايتسا،
شىنىڭمەنەن ارلانىپ،
قىزدى باقتىڭ ءبىر كەزەك،
كانە شىققان ءمۇيىزىڭ؟
وتىز بەسكە كەلگەندە،
قوڭىراۋلى نايزا قولعا الدىڭ،
قوڭىر سالقىن توسكە الدىڭ،
جاۋدى كورسەڭ، ءشۇيىلدىڭ،
جەڭسىز بەرەن كيىندىڭ،
كوكسەركە اتتى بوربايلاپ،
قامالدى بۇزدىڭ ايقايلاپ،
كانە شىققان ءمۇيىزىڭ؟
قىرىق بەس جاسقا كەلگەندە،
قىرىم دەگەن ءشاھاردىڭ
جەل جاعىنا قالاسىڭ،
ىق جاعىنا پاناسىڭ.
قىردان قيقۋ توگىلسە،
ەلگە تامان ۇڭىلسە،
مىڭ كىسىگە ءبىر ءوزىڭ
شوشىنباي جالعىز باراسىڭ،
كانە شىققان ءمۇيىزىڭ؟
ەلۋ بەسكە كەلگەندە،
توپقا باردىڭ بوي تۇزەپ،
داۋعا باردىڭ ءتىل بەزەپ،
بيلىك قۇردىڭ ءبىر كەزەك،
كانە شىققان ءمۇيىزىڭ؟
الپىس بەسكە كەلگەندە،
ساقال-مۇرتىڭ قۋارىپ،
بويعا بىتكەن تامىردىڭ
ءبارى بىردەي سۋالىپ،
الايىن دەپ تۇرمىسىڭ،
مەنى كورىپ قۋانىپ؟
ولتىرسەڭ دە تيمەيمىن،
تەڭدىك بەرسەڭ، سۇيمەيمىن.
بۇرىن باتىر بولساڭ دا،
سەنىڭ باسىڭ بۇل كۇندە -
جەردە جاتقان قۋ تەزەك!»

***

تاسقا كىرگەن (!) اتقان وعىن قاسىنداعى قىرىق جىگىت سۋىرا المايتىن تارعىنداي ەر ەمەننەن قۇلاپ، بەيشارا حالدە ايدالادا جاتىپ قالادى. ءوزى جايلى ايتقان «قول-اياعىم كوسىلىپ، اۋزى-مۇرنىم ءىسىنىپ، اللانىڭ حاق بۇيرىعى ماعان تايانعانعا ۇقسايدى!»، - دەگەن كۇيگە جەتكەندە، اۋزىنان مىنانداي ءسوز شىعادى:

اسىل تۋعان اقجۇنىس،
تاڭداپ العان تەكتى ەدىڭ،
كورىپ العان كورىكتى ەدىڭ،
ماعان تەگىڭنەن سەنىڭ نە پايدا؟!
كوركىڭنەن سەنىڭ نە پايدا؟!
اللادان ءامىر بولعان سوڭ،
جاس مەزگىلى تولعان سوڭ،
كورمەيمىسىڭ جاتقانىن
ارىستانىڭنىڭ ءبىر سايدا؟!
قولاڭ شاشتى، قوي كوزدى،
الشاڭداعان ارۋىم،
اجارىڭدى سالما كوزىمە!
راۋشان نۇرىڭ كورگەندە،
ولەيىن دەپ جاتسام دا،
قاي-قايداعىم قۇرسايدى!

وسى جەرىن وقىعان سايىن، ءال-دارمەنى تاۋسىلىپ، اس-سۋى سارقىلىپ «ولەيىن دەپ جاتقان» ەردىڭ «قاي-قايداعىسىن» قوزعاپ جىبەرە الاتىن اقجۇنىستەگى نە قۇدىرەت؟! - دەپ ويلايمىن. ءجۇنىس جەڭگەمىزدىڭ تەگى مەن اجارىنا ءمىن تاعا الماسپىن، ءسىرا، بىراق بۇل زات-سيپاتتا ءالى قۇرىعاننىڭ  الدەنەسىن «قۇرسايتىنداي» قاۋقار قايدان بولسىن… «راۋشان نۇر» دەسەڭ مىنە باسقا اڭگىمە! سول ايەل زاتىنىڭ بارىندە دەرلىك بار بۇل راۋشاننىڭ بۇرشىك اتۋ-اتپاۋى ەر-ازاماتىنا بايلانىستى كورىنەدى. كۇتىم بولماسا، كوڭىل بولىنبەسە، قاي گۇلدىڭ دە كوكتەي قويۋى ەكىتالاي عوي. راۋشانىنا بارىپ شاعىلىسىپ، وزىنە ون ەسە كۇشەيىپ ورالعان نۇرىنىڭ كۇشى باتىردىڭ بەلىنە ەل ءبىتىرىپ قانا قويماي، ءاپ-ساتتە دىك ەتكىزىپ تىك قويا الار ما ەدى. بىراق باتىردىڭ ءوزى عوي «اجارىڭدى سالما كوزىمە!» سالما دەيمىن! –دەپ بەزىلدەپ قويماعان. قورىققان عوي. ءيا، بۇل ساعان - قىرىق كىسى جابىلىپ سۋىرا المايتىنداي قىلىپ ساداق اتۋ ەمەس. نۇردىڭ ءجونى بولەك قوي!
ءبىرى راۋشان بولا العان، ەرى نۇرىن قۇيا العان تارعىن مەن جۇنىستە نە ارمان بار!،- دەسەڭشى. سول ەمەننىڭ تۇبىندە ءولىپ كەتسە دە بولاتىن ەدى. بىراق بۇل ەكەۋى مەنىڭ ءوزىمدى دە، ءسوزىمدى دە قىلسىن ... شارۋاسى تولىپ تۇر عوي.

مەنىڭ دە شارۋام تولىپ تۇر. سونىڭ ءبىرى – قانداي دا ءبىر قۇبىلىس، وقيعاعا قاتىستى وي-پىكىرىمدى جىر-ەپوس جولدارىمەن ورنەكتەۋ ەدى. ءتاڭىردىڭ قالاۋىمەن، ارۋاقتاردىڭ قولداۋىمەن بۇل شارۋا دا ءوز مارەسىنە جەتىپ جاتقانداي ...

نۇرلان ءسادىر

Abai.kz